Waar moet een blockchain aan voldoen om een blockchain te zijn?
Sommige mensen spreken over de blockchain als de grootste digitale revolutie sinds de ontwikkeling van het internet. Er worden wereldwijd hackathons georganiseerd, waar blockchainspecialisten vanuit de hele wereld bij elkaar komen om van gedachten te wisselen over deze opkomende technologie, maar vooral om te praten over wat een blockchain nu precies maakt tot een blockchain. Specialisten die werken voor banken, grote multinationals, maar ook blockchainontwikkelaars die bijvoorbeeld werken voor ministeries, zijn hierbij aanwezig.
Wordt blockchain gemeengoed voor consumenten?
Een vraag die veel mensen op dit moment bezig houdt is of de mainstream in de toekomst überhaupt te maken krijgt met deze technologie. Blijft de blockchain een aangelegenheid voor louter en alleen programmeurs en hoogvliegers op IT-gebied of gaan wij als consumenten ook gebruikmaken van blockchaintechnologie? Wordt de blockchain binnenkort net zo gebruiksvriendelijk als het internet? Internet is tenslotte ook ooit begonnen als een netwerk dat alleen gebruikt werd door een hele kleine groep individuen en instellingen.
Blockchaintoepassingen en transparantie
Het is moeilijk te voorspellen hoe de blockchaintechnologie zich in de komende jaren gaat ontwikkelen, maar ik denk dat we op een aantal gebieden als alledaagse consument snel met de blockchain te maken krijgen. Platformen die zorgen voor een eerlijke en transparante manier van handelen en diensten verlenen ten aanzien van verschillende soorten digitale betalingseenheden. Ook komen we in aanraking met netwerken die het registeren en monitoren van luxe goederen, zoals bijvoorbeeld diamanten en sieraden, als kerntaak hebben. De voordelen van deze blockchaintoepassingen voor de consument zijn in ieder geval duidelijk.
Biedt de blockchain bescherming tegen hackers?
De pioniers op het gebied van de blockchaintechnologie zien echter nog veel meer voordelen. Voordelen ten aanzien van de veiligheid zijn daar misschien wel de meest belangrijke van. In een wereld waarin landen steeds kwetsbaarder worden voor cyberterreur en de daarmee gepaard gaande aanvallen, wordt het natuurlijk enorm belangrijk om onszelf zo goed mogelijk te kunnen beschermen tegen de ernstige praktijken van hackers. De blockchain zou daarin best weleens het ultieme instrument kunnen zijn. Immers, de meest onbetrouwbare en gevaarlijke algoritmen, zijn die algoritmen die niet publiek zijn.
Blockchain en marktwerking in de zorg
Door de marktwerking in de zorg wordt de patiënt van tegenwoordig steeds meer gezien als consument. Of dat goed of slecht is weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat informatie over consumenten heel erg veel waard is. Er wordt dan ook ontzettend veel gehandeld in zoveel mogelijk vergaarde gegevens. Maar welke gegevens hebben al die commerciële partijen over patiënten? En misschien nog wel belangrijker: wat doen zij met al deze informatie? Gebruiken zij deze informatie voor doeleinden die het leven van patiënten aangenamer, eenvoudiger, efficiënter en betaalbaarder maken of worden deze gegevens gewoon gebruikt als onderdeel van hun verschillende winstmodellen?
Medisch dossier beheren op de blockchain
Blockchaintoepassingen waar de gewone consument wellicht snel kennis mee maakt, zullen te maken hebben met het beveiligen en zelf beheren van je eigen medisch dossier. Consumenten (patiënten) die zelf bepalen wat er met hun patiëntendata gebeurt. Waar die data is, welke data moet worden aangepast of verwijderd en met wie welke data wordt gedeeld. Dezelfde data die bekend is bij de huisarts hoeft noodzakelijkerwijs niet altijd automatisch te worden gedeeld met de verzekeraar.
Centrale machtsorganen of een volledig gedemocratiseerd en decentraal systeem?
Dergelijke toepassingen zullen waarschijnlijk het eerst gemeengoed worden. Blockchainspecialisten kijken echter al veel verder vooruit en dromen over een wereld die helemaal en volledig gedemocratiseerd is en waarbij van centrale machtsorganen geen sprake meer is. Een situatie waarbij het bestuur volledig gedecentraliseerd is, waardoor een democratie ook echt een democratie is. Ons oude vertrouwde internet was ooit bedoeld als volledig decentraal netwerk. Dat dat anders gelopen is, dat is wel duidelijk. Blockchain-dromers visualiseren een wereld zonder centrale spelers, maar is dat wel mogelijk in een maatschappij die helemaal doorregen is met centrale bestuursvorming, in zowel de publieke sector als in het bedrijfsleven? Bij het internet is decentralisatie niet gelukt en wie garandeert ons dat de blockchain uiteindelijk toch niet gedomineerd gaat worden door een aantal centrale partijen die hun macht en invloed toch weer kunnen laten gelden?
Wanneer is een blockchain nu eigenlijk een blockchain?
De grote vraag is dus: “Wat maakt een blockchain tot een blockchain?” Toen de banken zich bewust werden van de opkomst van de blockchaintechnologie werd daar in eerste instantie toch best wel verontrust op gereageerd. Dat is natuurlijk logisch want de kerntaak van een bank is nu eenmaal het fungeren als tussenpersoon voor al onze financiële aangelegenheden en het beheren van onze centen. In 2015 werd er een project gelanceerd waarbij een aantal grote banken de koppen bij elkaar staken. Dit project kreeg de naam R3cev en deed onderzoek naar de mogelijkheden en de gevolgen van blockchaintechnologie voor de financiële markten. R3cev en het consortium van banken ontwikkelde een eigen blockchain: Corda.
Niet ieder gedistribueerd grootboek is een blockchain
De term blockchain werd al gauw gebruikt om allerlei soorten gedistribueerde grootboeken aan te duiden. Vanaf het begin af aan heeft R3cev duidelijk gemaakt dat Corda geen traditioneel blockchainplatform is, maar een gedistribueerd netwerk. Huh…? Een gedistribueerd netwerk is toch hetzelfde als een blockchainplatform? Dat valt nog maar te bezien, want een definitie van blockchaintechnologie is blijkbaar afhankelijk van hoe je er tegenaan kijkt, maar ook van degene aan wie je het vraagt. Volgens R3cev is Corda namelijk ook helemaal niet ontwikkeld om te functioneren als blockchainplatform in de letterlijke betekenis van het woord.
Waarom heeft R3cev een eigen blockchain ontwikkeld?
Het consortium van banken had zich afgevraagd of het beter was om zelf gebruik te gaan maken van een bestaand blockchainplatform dat ze dan eventueel konden aanpassen of dat het misschien toch interessanter was om er zelf een te ontwikkelen. Omdat het R3cev niet lukte om een platform te vinden dat geschikt was voor het reguleren van financiële instellingen (blijkbaar voldeed geen enkel blockchainnetwerk aan de gestelde eisen) besloot men om dan toch maar een eigen blockchainplatform te creëren. Maar waarom waren andere blockchainplatformen niet goed genoeg?
Corda blockchain, privacy en schaalbaarheid
Een blockchain wordt ontworpen met behulp van kenmerkende stukjes software, waarmee transacties van digitale betalingseenheden zoals de Bitcoin en Ether kunnen worden uitgevoerd. De banken waren echter van mening dat de blockchaintechnologie niet zomaar kon worden toegepast op financiële markten. Volgens R3cev moest er dus een blockchain worden ontwikkeld waarbij privacy en schaalbaarheid te meest belangrijke elementen zijn. Corda zou daar volgens het consortium aan voldoen.
Wensen van financiële instellingen
Corda is een open source gedistribueerd grootboek. Vanaf de eerste dag van de ontwikkeling werd er goed nagedacht over de specifieke behoeften ten aanzien van de financiële bedrijfstak. Toch is Corda anders dan andere blockchains. Hoewel Corda zich heeft laten inspireren door de voordelen van blockchainnetwerken, zijn er een aantal keuzes gemaakt die tegemoet komen aan de wensen van financiële instellingen.
Verbinden van bedrijfslogica met juridische elementen
Een opvallend gegeven vind ik bijvoorbeeld het feit dat Corda de toegang tot bepaalde data inperkt en dat niet alle data zichtbaar is voor iedereen binnen het systeem. Je zou je hier dus kunnen afvragen hoe het dan zit met die transparantie die de blockchain toch eigenlijk maakt tot wat het is. Financiële transacties die in Corda kunnen worden uitgevoerd, verbinden bedrijfslogica en andere data met bijbehorende juridische zaken, om er zeker van te kunnen zijn dat de financiële overeenkomsten in het netwerk ook op de juiste manier verweven zijn met wetgeving.
Hoe decentraal is de Corda blockchain?
Corda is dus ontwikkeld om de financiële instellingen zo goed mogelijk te bedienen. Maar hoe decentraal is zo’n blockchain nu eigenlijk? En wat misschien nog wel een belangrijker vraag is: is een dergelijk platform eigenlijk nog wel een blockchain? Is er bij Corda echt geen sprake van een centrale rol van wie dan ook?
Wat zijn de voordelen van Corda?
- Corda deelt geen data als dat niet noodzakelijk is voor de door hun gestelde doelen (wat die doelen dan ook precies mogen wezen). Alleen partijen die bevoegd zijn om bepaalde informatie te verkrijgen kunnen deze data bekijken in een overeenkomst.
- Corda bereikt consensus tussen ondernemingen op individueel niveau en niet op het niveau van het netwerk.
- Door de wijze waarop Corda is vormgegeven is het mogelijk om de nodes te organiseren en te monitoren.
- Transacties binnen de Corda blockchain worden gevalideerd door partijen die bij de transacties betrokken zijn en dus niet door een hele brede groep onafhankelijke gebruikers die de transacties valideren. Hier valt dus al direct op dat de manier van distributie van informatie anders is dan bij een “pure” blockchain.
- Corda ondersteunt verschillende consensusmechanismen en heeft geen eigen cryptocurrency.
- Corda registreert een uitdrukkelijke link tussen wettelijke documenten in “menselijke taal” en smart contract code.
Het disruptieve karakter van de blockchain
Toen de blockchaintechnologie voor het eerst in de openbaarheid kwam, werd het voorgesteld als een mechanisme dat het hele economische systeem weleens even de oren zou gaan wassen en de banken zou gaan vervangen. Het disruptieve karakter van de blockchain was natuurlijk niet echt iets waar die banken op zaten te wachten. Er werd al snel ingezien dat de blockchain wel degelijk een serieuze bedreiging voor hun voortbestaan zou kunnen worden. Dit besef leidde ertoe dat er door banken denktanks werden opgericht die zich alleen maar zouden bezighouden met deze techniek en de implicaties voor de financiële sector.
Aangepaste blockchain
Gaandeweg werd duidelijk dat de blockchain niet per definitie een bedreiging hoeft te zijn voor het bankwezen. In een aangepaste vorm zou de blockchain zelfs weleens de oplossing kunnen zijn voor een heleboel problemen waar het bankwezen vandaag te dag mee te kampen heeft. Als je als consument altijd in de gelegenheid wilt zijn om je eigen centen te kunnen spenderen, onder je eigen voorwaarden, dan is een centrale bank niet echt handig. Een bank bepaalt immers de exacte condities, waaronder een specifieke transactie wordt uitgevoerd en welke kosten daarvoor in rekening worden gebracht. Maar wat is nu dan precies de relevantie van blockchaintechnologie ten aanzien van de bankensector?
Vijf elementen die een blockchain tot een blockchain maken
Om dat goed te kunnen beantwoorden moeten we eerst kijken naar wat een blockchain dan precies is. Een blockchainnetwerk zoals we dat kennen van de Bitcoin of Ethereum heeft eigenlijk vijf in elkaar grijpende, maar onderscheidende functies. Ieder onderdeel van deze vijf elementen is te selecteren en aan te passen. Er kunnen verschillende combinaties worden gemaakt die precies aansluiten op de wensen en behoeften van individuele personen of combinaties die specifieke problemen van bedrijven oplossen.
1. Consensus
Het eerste element en misschien nog wel het belangrijkste onderdeel van de blockchain is de consensus. Zonder het element consensus kan er nooit sprake zijn van een blockchainnetwerk. Consensus zorgt ervoor dat iedere gebruiker binnen het netwerk over exact dezelfde informatie beschikt als andere gebruikers binnen het netwerk. De informatie die Linda uit appingedam heeft is precies hetzelfde als de informatie waarover Thomas uit Nijmegen beschikt. Zij delen nu dezelfde informatie en kunnen daar dan nu ook overeenstemming over bereiken. Het is een gedeelde waarheid. Linda ziet wat Thomas ziet en Linda weet dat Thomas weet, dat Linda het ook weet. Bij het blockchainnetwerk van Ethereum wordt deze consensus bewerkstelligd met behulp van de Ethereum Virtual Machine.
2. Geldigheid
Het is natuurlijk zo dat consensus-systemen al jaren bestaan, maar een consensus-systeem op deze grote schaal is echt een nieuwe ontwikkeling. Zeker als het gaat om transacties ten aanzien van eventuele onbetrouwbare partijen. Een tweede kenmerk dat een blockchain tot een blockchain maakt is de factor “geldigheid”. De geldigheid is sterk verbonden met het element consensus. Dit kenmerk stelt ons in staat om te achterhalen of een bepaalde voorgestelde datum waarop het blockchainnetwerk wordt geüpdatet wel of niet geldig is. De geldigheid bepaalt dus in zekere mate de spelregels binnen de blockchain. Een update is namelijk een “feit” en er moet dus overeenstemming worden verkregen over dat desbetreffende feit.
3. Eigenheid
Een derde element dat de blockchain tot een blockchain maakt is de eigenheid ervan. Het is voor een gebruiker bijvoorbeeld relatief eenvoudig om twee geldige updates te creëren voor een gedeeld “feit”, maar als deze updates met elkaar conflicteren, dan moet iedereen in het netwerk weten, over welk van deze twee updates nu precies consensus moet worden bereikt. Deze eigenheid zorgt er bij digitale betalingseenheden voor, dat het niet mogelijk is om tokens dubbel te spenderen.
4. Onveranderbaar
Het vierde belangrijke element is de onveranderbaarheid van een blockchainnetwerk. Als we de term “onveranderbaarheid” letterlijk nemen, dan zou je denken dat daarmee bedoeld wordt dat informatie in de blockchain onveranderbaar is. Dat de data die eenmaal is vastgelegd niet meer veranderd kan worden. Dat is niet helemaal waar. Als je bepaalde informatie hebt vastgelegd op de blockchain, dan kun je daar zeker nog veranderingen in aanbrengen. Met onveranderbaar wordt eigenlijk bedoeld dat eenmaal in de blockchain geregistreerde data niet meer geaccepteerd zal worden, indien de transactie op een of ander manier probeert om een gewijzigde versie van zijn eigen data te creëren, binnen het netwerk. De data zal in een dergelijke situatie namelijk verschillen van de data die al lang en breed is geaccepteerd door de andere gebruikers.
5. Authenticatie
De blockchain controleert alle outputs van alle voorgaande transacties en checkt of de nieuwe blokken gerelateerd zijn aan de voorgaande blokken. Elk nieuw blok zal alleen worden gevalideerd als het ook daadwerkelijk naadloos aansluit op de onveranderbare data, van voorgaande handelingen binnen het netwerk. Een vijfde element dat de blockchain tot een blockchain maakt is authenticatie. Ook dit is een erg belangrijke factor. Bijna iedere transactie binnen de blockchain is gerelateerd aan een private sleutel. Dit is geen versleuteling zoals een hoofdsleutel waarmee je bij je bestanden kunt of een wachtwoord waarmee je ergens kunt inloggen. Een private sleutel is veel veiliger.
Een blockchain is een blockchain als aan alle vijf de elementen is voldaan
Als een systeem over alle voorgaande vijf elementen beschikt, dan zijn we denk ik wel in de buurt van iets dat we een blockchain mogen noemen. Wat ik zie is exact hetzelfde wat jij ziet en we weten allebei van elkaar dat we ook daadwerkelijk hetzelfde zien. Daarnaast weten we ook allebei dat hetgeen wij zien op de juiste wijze wordt vastgeklonken in het systeem.
Verschillende combinaties
Eerder had ik het er al over dat van alle vijf de elementen die een blockchain tot een blockchain maken verschillende combinaties kunnen worden gemaakt. Combinaties die aansluiten op de klantbehoefte of combinaties die bedrijfsproblemen oplossen. Dat is precies wat R3cev met de Corda blockchain heeft ontwikkeld. Corda heeft een eigen blockchain gebouwd waar sprake is van verschillende combinaties. Maar kunnen we dan nog wel spreken van een blockchain zoals een blockchain bedoeld is?
Alleen consensus tussen handelende partijen
Ten aanzien van de consensus hanteert Corda het principe van “ik zie precies hetzelfde wat jij ziet”, maar dat wil echter niet zeggen dat derde partijen – gebruikers die niets met de desbetreffende transactie van doen hebben – moeten kunnen zien, wat jullie zien. Bij Corda kunnen dus alleen de handelende partijen consensus met elkaar bereiken en andere gebruikers hebben daar dan niets mee te maken. En inderdaad is dat een behoorlijk verschil met een blockchain als dat van Ethereum.
Noodzakelijke betrokkenen bij het valideren van transacties
Ook op het vlak van valideren is Corda echt wezenlijk anders. Alleen de gebruikers die samen iets willen overeenkomen, hebben iets met die deal te maken. Waarom zouden we iets te schaften hebben met derde partijen waar we helemaal geen verbintenis mee hebben? Waarom zouden we data naar onbekende partijen moeten kopiëren, zodat ze er een mening over kunnen vormen? Bij het Corda-netwerk wordt dus omschreven, wie er noodzakelijkerwijs betrokken moet zijn bij het valideren van een transactie. Het verklaren van de geldigheid van een transactie gebeurt bij Corda dus duidelijk anders dan bij een reguliere blockchain.
Een andere benadering voor verschillende soorten transacties
Net als bij ieder gedistribueerd netwerk moet er gegarandeerd kunnen worden dat twee geldige, maar met elkaar conflicterende transacties nooit tegelijkertijd actief kunnen zijn binnen het systeem. Aan de andere kant is het zo dat verschillende soorten transacties wellicht een andere benadering vereisen. Corda biedt een aantal unieke diensten, waarvan er een gelijk is aan een traditionele blockchain. Op het gebied van de onveranderbaarheid en de authenticatie verschilt Corda niet zoveel van de andere blockchains. De datastructuren zijn onveranderlijk en het netwerk is opgebouwd uit digitaal ondertekende transacties.
Individuele overeenkomsten tussen bedrijven door middel van codering in digitale wettelijke contracten
Dus eigenlijk is Corda in veel opzichten een blockchain, omdat de authenticatie, de onveranderbaarheid en de eigenheid direct binnen het netwerk worden toegepast. Als het gaat over de wijze waarop consensus wordt bereikt en het valideren van transacties, dan is Corda toch echt anders. Corda maakt er ook geen geheim van dat ze anders zijn. Ze pretenderen ook niet een traditionele blockchain te bouwen. Het uitgangspunt van R3cev is dat het gaat om individuele overeenkomsten tussen bedrijven, door middel van codering in digitale wettelijke contracten. Ze zijn van mening dat het niet nodig is dat alle data van een contract gekopieerd wordt naar alle gebruikers binnen het netwerk, ook al is die data beveiligd door middel van cryptocurrency.
Een blockchain met minder transparantie
En ja, dat houdt dus in dat Corda op het gebied van transparantie toch niet helemaal is, wat een blockchain “behoort” te zijn. En juist die transparantie zou binnen de financiële sector voor meer stabiliteit moeten gaan zorgen. Het is natuurlijk logisch dat banken niet gebaat zijn bij al te veel transparantie. Ook is het is mij wel duidelijk dat banken als tegenhanger van de gevreesde transparante blockchain iets proberen te ontwikkelen, wat wellicht een goed alternatief zou kunnen zijn. Een alternatief voor wat? Een alternatief voor een traditionele blockchain? Ik durf het niet te zeggen.
Bedrijfslogica integreren in bestaande code
Corda richt zich op overeenkomsten en daarbij wordt de juridische kant van digitale contracten goed bekeken. Net als met reguliere papieren contracten kunnen er geschillen tussen partijen ontstaan en ten aanzien van Corda moet van tevoren vaststaan hoe geschillen opgelost dienen te worden. De mensen achter Corda zijn van mening dat een consensussysteem alleen, niet genoeg is. Het zou bijvoorbeeld ook eenvoudiger moeten worden om bedrijfslogica te schrijven en die bedrijfslogica te integreren in bestaande code, waardoor de interoperabiliteit toeneemt.
Is Corda een blockchain?
Of Corda nu aangemerkt mag worden als blockchain of juist niet, kan ik niet met volle overtuiging beantwoorden. Persoonlijk denk ik dat de definitie van een blockchain valt of staat met de mate waarin een dergelijk platform gedecentraliseerd is. De ontwikkeling van het internet – dat dus ooit de doelstelling had om uit te groeien tot een volledig decentraal netwerk – heeft ons geleerd dat het allemaal weleens heel anders zou kunnen verlopen. Vandaag de dag is het internet in handen van een aantal hele grote centrale spelers, dus waarom zou het voor de blockchain anders verlopen? Het consortium van banken heeft alvast een digitale duit in zakje gedaan.
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!
Laat een reactie achter