De ontwikkeling van gedecentraliseerde bedrijfsmodellen

Blockchaintoepassingen (dApps) gaan veel verder dan alleen maar crypto-transacties. De technologie is vooral bekend als onderliggende digitale infrastructuur van Bitcoin. En dat is ook niet zo gek want deze cryptocurrency is sinds 2009 de meest gebruikte toepassing van blockchain. Sinds de lancering van Bitcoin zijn er talloze andere cryptomunten op de markt gebracht, zoals bijvoorbeeld Ethereum, Cardano, Polkadot, Tether, USD Coin, Avalanche, Dodgecoin, IOTA, NEO, Dash en Binance Coin. Begin juni 2022 waren er ongeveer 18.000 verschillende crypto-activa in circulatie. Steeds meer bedrijven accepteren Bitcoin als een betalingsmethode bij het afrekenen van hun geleverde producten of diensten. Ook andere crypto-coins worden steeds vaker geaccepteerd. Echter gaat blockchaintechnologie verder dan alleen het bieden van een digitale infrastructuur voor cryptocurrency-transacties. Blockchain biedt nieuwe mogelijkheden voor de ontwikkeling van gedecentraliseerde bedrijfsmodellen, waarmee meer efficiëntie kan worden bereikt en sneller concurrentievoordeel kan worden behaald.

 

 

Optimaliseren van bedrijfsprocessen

Door de implementatie van blockchaintoepassingen binnen bedrijfsprocessen kunnen transparantie en eerlijkheid worden vergroot en kunnen workflows en zakelijke processen worden geoptimaliseerd. Hierdoor worden bedrijven en andersoortige organisaties in de gelegenheid gesteld om meer tijd en geld te besparen. Met name de smart contract-functionaliteit – waarbij digitale overeenkomsten automatisch worden afgedwongen – biedt een geheel nieuwe manier voor het afsluiten en uitvoeren van zakelijke overeenkomsten. Hieronder heb ik een aantal toepassingsmogelijkheden verzameld van blockchain-integratie binnen verschillende sectoren.

  • Logistieke processen (onder meer het bewaken van supply chains)
  • Veilige uitwisseling van medische gegevens
  • Energiemarkt
  • Muziekindustrie
  • Het midden- en kleinbedrijf
  • Vastgoedmarkt
  • Het onderwijs
  • De reiswereld
  • Realtime besturingssystemen voor IoT
  • Marktplaatsen voor Non Fungible Tokens (NFT’s)
  • Decentralized Finance (DeFi)
  • Beveiliging van digitale identificatietoepassingen
  • (Semi)overheid
  • Online stemmen
  • De advertentiemarkt

 

Gedistribueerd grootboek

Blockchaintechnologie is een complexe materie, maar de basiswerking is relatief eenvoudig te begrijpen. Een blockchain is gedistribueerd ‘grootboek’, een digitale database die een permanent (onveranderlijk) register bijhoudt van alle gegevensbewerkingen. Deze gegevensbewerkingen zijn gegroepeerd in ‘transactieblokken’. De gegevens worden gedecentraliseerd binnen het netwerk opgeslagen met behulp van nodes (knooppunten). Ieder transactieblok is onlosmakelijk verbonden met het vorige transactieblok en is voorzien van een zogenaamde ‘timestamp’, een tijdstempel waarmee het exacte moment van een specifieke transactie wordt vastgelegd. De aan elkaar gekoppelde transactieblokken vormen samen ‘blokketens’. Iedere gegevensbewerking wordt anoniem vastgelegd en vervolgens bevestigd in de vorm van een gebeurtenisregistratie. Deze gebeurtenisregistratie kan door verschillende partijen worden gedeeld. Hierdoor wordt de noodzaak van tussenpersonen – die bij reguliere transacties altijd nodig zijn – volledig geëlimineerd. Gebruikers van het blockchainnetwerk kunnen rechtstreeks verbinding maken met de dataset die binnen de blockchain is opgeslagen.

 

Records en asymmetrische cryptografie

Binnen het decentraal gedistribueerde netwerk is geen centraal kwetsbaarheidspunt (single point of failure) dat kan worden uitgebuit. Alle binnen de blockchain gegenereerde ‘records’ worden door de meeste nodes geverifieerd en permanent (onveranderlijk) opgeslagen. De gegevens die eenmaal in de database van het blockchainnetwerk zijn vastgelegd kunnen niet meer worden gewijzigd of verwijderd. De meest transacties binnen de blockchain zijn gebaseerd op zogenaamde ‘asymmetrische cryptografie’, waarbij gebruik wordt gemaakt van een ‘privésleutel’ en een ‘openbare sleutel’.

 

Consensus-algoritme

Wanneer iemand een transactie wil verzenden dan maakt hij of zij die specifieke transactie aan, met zijn of haar privésleutel. De transactie wordt vervolgens verzonden naar een node (of ander netwerkknooppunt) en wacht daar af om in het transactieblok te worden opgenomen. Deze digitale wachtruimte voor transacties noemt men de ‘mempool’. Ondertussen berekent de crypto-miner het volgende blok dat aan de blokketen moet worden toegevoegd. Vervolgens wordt dat blok uitgezonden naar het netwerk. Het blockchainnetwerk verifieert het transactieblok met behulp van een zogenaamd ‘consensusalgoritme’. Dit consensus-algoritme bepaalt uiteindelijk welke kopie van gegevens (welke data) binnen het blockchainnetwerk geldig is en welke data ongeldig is. Na de verificatie wordt het desbetreffende blok toegevoegd aan de blokketen, die een onveranderbaar, permanent, transparant overzicht van blockchaintransacties vertegenwoordigt.

 

Smart contracts

Eén van de meest veelbelovende blockchaintoepassingen zijn de zogenaamde ‘smart contracts’. Een blockchainnetwerk – zoals bijvoorbeeld dat van Ethereum – kan niet alleen cryptocurrency-transacties bevatten, maar ook computerprogramma’s. Deze computerprogramma’s worden aangeduid als ‘gedecentraliseerde applicaties’, afgekort als ‘dapps’. Smart contracts zijn computerprotocollen die zijn bedoeld om bepaalde functies aan te roepen en een specifieke status binnen het blockchainnetwerk op te slaan. Smart contracts kunnen onderhandelingen of de uitvoering van een zakelijke overeenkomst tussen meerdere partijen vereenvoudigen en verifiëren. Daarnaast kunnen smart contracts de juiste uitvoering van een overeenkomst automatisch afdwingen.

 

 

Tokenisatie

Bij de ontwikkeling van blockchaintoepassingen spelen smart contracts een belangrijke rol. De uitvoering van een smart contract vereist geen betrokkenheid van tussenpersonen, terwijl ze toch een hoger beveiligingsniveau kunnen bieden. Blockchaintransacties zijn immers transparant (dus traceerbaar) en worden permanent (dus onveranderlijk) binnen het netwerk vastgelegd. Doordat de noodzaak van (dure) tussenpersonen wordt geëlimineerd kunnen bedrijven hun transactiekosten aanzienlijk verlagen. Ethereum was het eerste blockchainplatform dat zich focuste op de ontwikkeling van smart contract-functionaliteit. Daarbij speelden de zogenaamde ‘native tokens’ een hele belangrijke rol. ‘Tokenisatie’ – waarbij blockchaingebruikers zich organiseren rondom het doel van een specifiek blockchainplatform – vormt de nieuwe beveiligingslaag voor transacties met crypto-activa. De smart contracts die binnen de Ethereum-blockchain worden uitgevoerd maken het mogelijk om tokens te creëren met complexe gedragingen. Deze tokens kunnen onder meer worden gebruikt voor het overdragen van eigendomen, het betalen voor geleverde diensten, het verzenden van gegevens of het bieden van een betere gebruikerservaring.

 

Schaalbare blockchaintoepassingen

Blockchains en smart contract-functionaliteit bieden nieuwe mogelijkheden voor bedrijfstoepassingen in verschillende sectoren. Zo worden er schaalbare blockchaintoepassingen ontwikkeld voor de logistieke branche, de gezondheidszorg, de energiemarkt, de verzekeringsbranche, de financiële sector, de vastgoedmarkt, de muziekindustrie en de media. Ook de overheid doet onderzoek naar blockchain-implementatie binnen de publieke sector. Ondanks de vele nieuwe mogelijkheden en voordelen van blockchainoplossingen voor het bedrijfsleven, zijn er echter ook een groot aantal risico’s en nadelen.

 

 

Wat zijn de voordelen van blockchaintoepassingen voor het bedrijfsleven?

Blockchains:

  • vormen een volledig gedecentraliseerd transactienetwerk
  • waarborgen de legitimiteit van crypto-transacties en de herkomst van crypto-activa
  • bieden een veilige, dynamische en vloeiende uitwisseling van waarde
  • maken nieuwe bedrijfsmodellen mogelijk
  • Kunnen bedrijfsprocessen optimaliseren en versnellen
  • bieden gedistribueerde veerkracht en controle
  • zorgen voor rationalisatie en redundantie van bedrijfstoepassingen
  • realiseren monetaire democratisering
  • verlagen de transactiekosten aanzienlijk
  • reduceren het risico van fraude en diefstal
  • kunnen systeemrisico’s verkleinen
  • kunnen zowel publieke toegankelijk (permissionless) als privaat (permissioned) worden aangeboden
  • worden beveiligd door middel van complexe cryptografie
  • bieden de mogelijkheid voor het creëren van native tokens.

 

Wat zijn de nadelen en risico’s van blockchaintoepassingen voor het bedrijfsleven?

  • Te weinig blockchain-interoperabiliteit.
  • Technische problemen en kwetsbaarheden.
  • Bedrijven en klanten hebben nog onvoldoende bekendheid met blockchaintechnologie.
  • De gebruikerservaring op bestaande blockchainplatformen valt tegen.
  • Blockchain-governance is een complexe materie.
  • Nog te weinig testresultaten van blockchain-implementatie binnen het bedrijfsleven.
  • Beperking van het programmeermodel voor smart contracts.
  • Onzorgvuldig beheer van crypto-wallets en private/openbare sleutels, gaat gepaard met aanzienlijke risico’s.
  • De ‘tooling’ en gebruikerservaring van ontwikkelaars van blockchaintoepassingen vallen tegen.
  • De schaalbaarheid van blockchaintoepassingen is nog minimaal, waardoor de implementatie van gedecentraliseerde applicaties gepaard gaat met hoge kosten.
  • Er is nog maar weinig vertrouwen in leveranciers van blockchainoplossingen voor het bedrijfsleven.
  • Vanwege het grensoverschrijdende karakter van blockchaintechnologie, liggen er nog heel wat juridische barrières. De regulering van blockchaintoepassingen en cryptocurrency’s is dan ook een van de grootste uitdagingen van de komende jaren.
  • Veel overheden wereldwijd staan afwijzend tegenover blockchaintechnologie, vanwege het disruptieve karakter en de moeilijkheid om crypto-activa goed te kunnen reguleren. Een groot aantal landen heeft inmiddels een zeer vijandige houding aangenomen tegen alles wat maar te maken heeft met gedistribueerde netwerken en cryptocurrency’s.
  • Obstakels ten aanzien van de integratie van blockchaintechnologie met bestaande bedrijfsprocessen en instituties.

 

SWOT-analyse

Naast de grote voordelen en kansen van blockchaintechnologie zijn er dus ook een flink aantal nadelen en risico’s. De algemene kennis over gedistribueerde netwerken en blockchaintoepassingen bij bedrijven en consumenten is nog zeer beperkt. Als organisaties de mogelijkheden onderzoeken van blockchain-implementatie binnen hun eigen onderneming, dan is het belangrijk dat ze de technologie goed genoeg begrijpen. Alleen als de technologie goed genoeg begrepen wordt kunnen ondernemers in kaart brengen, welke voordelen blockchain-integratie hun bedrijf kan opleveren. Gezien de complexiteit van blockchaintoepassingen is het raadzaam om een blockchain-expert in te huren, die een interne sterkte-zwakteanalyse (SWOT) kan uitvoeren en de specifieke kansen en bedreigingen voor de organisatie onderzoekt.

 

Voorbeelden van blockchaintoepassingen in verschillende industrieën

Er worden blockchaintoepassingen ontwikkeld voor:

 

Blockchaintoepassingen voor de logistiek sector

Blockchain biedt talloze nieuwe mogelijkheden voor het moderniseren van logistieke processen. Het internationale koeriersbedrijf DHL gebruikt blockchaintechnologie onder meer om pakketzendingen bij te houden en de integriteit van transacties te behouden. Door het wegnemen van de complexiteit uit de processen binnen de wereldwijde supply chains door middel van blockchain-implementatie, kan de transparantie – en daarmee ook het vertrouwen – bij belanghebbende partijen en klanten worden vergroot. Daarnaast kunnen blockchaintoepassingen binnen de logistieke sector de administratieve taken en commerciële processen automatiseren en ondersteunen. Door de combinatie van smart contract-functionaliteit en cryptocurrency’s (waarmee de betalingen worden uitgevoerd), kunnen nieuwe logistieke diensten en bedrijfsmodellen worden gerealiseerd.

 

Minder fragmentatie binnen supply chains

DHL importeert en exporteert zendingen in ruim 190 landen wereldwijd. Het koeriersbedrijf wil dat de ladingen zo kostenefficiënt mogelijk, veilig en op tijd aankomen op de juiste locatie. Het vervoer van DHL-zendingen verloopt via vrachtwagens, vrachtvliegtuigen, goederentreinen en vrachtschepen. Een veelgehoorde klacht ten aanzien van ladingen die per vrachtschip worden vervoerd is het gebrek aan communicatie en transparantie, vanwege het enorme aantal logistieke bedrijven en rederijen die er allemaal een andere werkwijze op nahouden. Deze inherente fragmentatie en ongelijksoortigheid van supply chains vergroot de kans op fouten bij het transporteren van zendingen. Met blockchaintoepassingen kunnen de processen binnen de toeleveringsketen beter op elkaar worden afgestemd en kan de versplintering van informatiestromen effectiever worden tegengegaan. Daarnaast kunnen ook de financiële processen efficiënter en sneller worden afgewikkeld.

 

Container, schip
Afbeelding van Augusto Ordóñez

 

Vertrouwen tussen belanghebbende partijen

Met behulp van blockchaintechnologie kan er een digitaal ecosysteem worden gerealiseerd, dat toegankelijk is voor alle belanghebbende partijen, die bij een specifieke zending binnen de toeleveringsketen betrokken zijn. Daarbij wordt alle transactie-informatie die gepaard gaat met de zending in real-time, veilig, gedistribueerd en permanent in de blockchain opgeslagen, waardoor de betrouwbaarheid van de gegevens op ieder moment kan worden gegarandeerd. Door de implementatie van blockchaintoepassingen wordt niet alleen het vertrouwen tussen belanghebbende partijen bij een zending vergroot, maar doordat workflows worden geautomatiseerd en overzichtelijker worden gemaakt, kunnen logistieke bedrijven zoals DHL op jaarbasis mogelijk miljarden euro’s besparen.

 

Een solide en veilig end-to-end verzendproces

Het blockchainnetwerk zorgt voor een solide en veilig end-to-end verzendproces, vanaf het ophalen bij de verzender tot aan de aflevering bij de ontvanger. Tijdens de hele toeleveringsketen wordt de zending continu gevolgd en wordt iedere beweging met behulp van sensoren en IoT-apparaten, nauwkeurig in de blockchain gedocumenteerd. Op het moment dat er problemen ontstaan met een zending – zoals bijvoorbeeld schade of een te late overdracht aan een logistieke partner – dan is direct duidelijk welke partij daarvoor verantwoordelijk is. Geschillen over aansprakelijkheid en wie er voor de schade moet opdraaien zijn daarmee verleden tijd.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de logistiek sector:

  • OriginTrail
  • Waltonchain
  • Skuchain
  • ShipChain
  • Provenance
  • VeChain
  • Minespider
  • FreightTrust
  • GrainChain
  • Morpheus.Network
  • Sweetbridge
  • Lumachain
  • Kratos
  • SyncFab
  • CircularTree
  • OpenPort
  • Ripe
  • akaChain
  • Ambrosus
  • GoChain
  • T-Mining

 

Blockchaintoepassingen voor de gezondheidszorg

Blockchaintoepassingen kunnen positief bijdragen aan kosteneffectieve zorg. Binnen ons zorgstelstel zijn veel verschillende partijen actief met allemaal hun eigen specifieke belangen. De patiënt wil de best mogelijke zorg ontvangen, de artsen en verpleegkundigen willen de best mogelijke zorg verlenen, zorgverzekeraars willen dat de ingediende declaraties op de juist wijze worden afgehandeld en de overheid wil vooral dat de zorg betaalbaar blijft. Binnen de gezondheidszorg worden veel gevoelige medische gegevens verwerkt. Het is dan ook belangrijk dat de uitwisseling en het beheer van die vertrouwelijke data op een veilige manier plaatsvinden. Blockchaintoepassingen kunnen het zorgstelsel in Nederland verbeteren door een grotere nauwkeurigheid van diagnoses dankzij ‘gegevensportabiliteit’ en ‘interoperabiliteit’ van medische dossiers en onderzoeksresultaten. Hierdoor kunnen er snellere en nauwkeurigere diagnoses worden gesteld en kunnen er betere behandelingen aan patiënten worden aangeboden. Daarnaast kunnen de administratiekosten aanzienlijk worden verlaagd.

 

LifeGraph® van BurstIQ

Het Amerikaanse bedrijf BurstIQ – gevestigd in Denver – is een leverancier van blockchainoplossingen voor de gezondheidszorg. De gedecentraliseerde applicatie LifeGraph® stelt belanghebbenden binnen de gezondheidszorg in staat om gevoelige medische gegevens veilig met elkaar te delen en daarbij een dieper inzicht te verkrijgen in de verschillende factoren die van invloed zijn op de gezondheid van patiënten. Het blockchainplatform van BurstIQ biedt een digitaal ecosysteem waarmee zorgstelstels, zorgverzekeraars, farmaceutische bedrijven, medisch-wetenschappelijk onderzoekers en andere betrokken gezondheidsbedrijven efficiënt met elkaar kunnen samenwerken. LifeGraph® is speciaal gebouwd om gegevensbeveiliging te kunnen waarborgen en gedistribueerd eigendom en beheer van medische (en andere gevoelige) data te ondersteunen. Met behulp van deze blockchaintoepassing wil BurstIQ de processen binnen de gezondheidszorg verbeteren.

 

Nieuwe medische inzichten

Op dit moment is veel medische data nog opgeslagen in afgesloten datasilo’s en worden de gegevens gedeeld via verouderde systemen. Hierdoor kan veel belangrijke data niet op een efficiënte manier worden gedeeld. Blockchaintoepassingen zoals LifeGraph® maken het mogelijk om medische gegevens veilig en geanonimiseerd met belanghebbenden binnen de gezondheidszorg te delen. Door het samenbrengen van de versplinterde data kunnen er sneller nieuwe medische inzichten ontstaan en nieuwe behandelmethoden worden ontwikkeld. Met behulp van smart contract-functionaliteit kunnen parameters worden vastgelegd ten aanzien van de specifieke gegevens die mogen worden gedeeld.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de gezondheidszorg:

  • Patientory
  • Chronicled
  • Guardtime
  • Medicalchain
  • Embleema
  • Blockpharma
  • Akiri
  • ProCredEx
  • SimplyVital Health
  • Avaneer Health
  • Nebula Genomics
  • Haidrun

 

Blockchaintoepassingen voor Decentralized Finance (DeFi)

Decentralized Finance (DeFi) faciliteert de behoefte van de financiële sector door het elimineren van tussenpersonen. Hierdoor kunnen veel tijd en geld bij het uitvoeren van financiële transacties worden bespaard. Blockchaintoepassingen kunnen zorgen voor een betere kapitaaloptimalisatie, doordat de operationele kosten sterk omlaag kunnen worden gebracht. Met behulp van smart contract-functionaliteit kunnen transacties automatisch worden afgewikkeld, onder controle van de in het contract gecodeerde bedrijfsregels. Hierdoor ontstaat meer transparantie bij betalingen, waardoor het vertrouwen tussen financiële instellingen wordt vergroot. De smart contracts hanteren een zeer gedetailleerde ‘audit trail’, waardoor de wijze waarop de transacties verlopen nauwkeurig in kaart kunnen worden gebracht.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op DeFi:

  • Algorand
  • Circle
  • Gemini
  • Chainalysis.
  • Uniswap
  • Bancor
  • Nexus Mutual
  • Loopring
  • Kyber Network
  • Dharma
  • Balancer
  • Reflexer Labs
  • MakerDAO
  • Celer
  • Compound
  • Yearn
  • Celsius
  • Rocketpool
  • Royale
  • AAVE
  • Reef
  • Yield Optimisation Platform (YOP)
  • Synthetix
  • 0x Protocol
  • Amber
  • NetVRk
  • 1inch
  • Allianceblock
  • dYdX Foundation
  • Chainlink

 

Algorand

Het in 2019 gelanceerde Algorand is een openbaar (permissionless) blockchainplatform voor DeFi, dat zich focust op het aanbieden van een gedecentraliseerde, schaalbare en veilige blockchain-infrastructuur. De voornaamste doelstelling van de blockchaintoepassingen van het Amerikaanse Algorand is het verkleinen van de kloof tussen de traditionele financiële markten en gedecentraliseerde transacties. Algorand heeft zijn eigen cryptocurrency: ALGO. Deze cryptomunt speelt een belangrijke rol bij het beloningsmechanisme en de beveiliging van het netwerk. Het idee achter de blockchaintoepassing van Algorand was het creëren van een duurzaam platform waarop snelle crypto-transacties kunnen worden uitgevoerd, met minder rekenkracht dan bij andere blockchains het geval is.

 

Pure Proof of  Stake

Veel blockchainnetwerken maken bij het uitvoeren van transacties met cryptocurrency’s gebruik van het zogenaamd ‘Proof of Work-protocol’, waarbij de transacties worden gevalideerd door crypto-miners. Dit mining-proces gaat gepaard met veel computerkracht en elektriciteitsverbruik. Daarmee is dit consensus-protocol alles behalve milieuvriendelijk.  In plaats van Proof of Work maakt Algorand gebruik van een ander consensus-protocol. Hierbij worden netwerkoperators geworven uit de hele pool van ALGO-coin-houders, die de transacties valideren. De ALGO-coins worden gedistribueerd aan iedereen die een bepaalde hoeveelheid ALGO-valuta in zijn of haar crypto-wallet heeft.

 

Byzantijnse consensus

Het netwerk van Algorand maakt gebruik een consensus-protocol genaamd Pure Proof of Stake (PPoS). Dit protocol is gebaseerd op Byzantijnse consensus. Als een blockchain-ecosysteem bestand is tegen de communicatie van foutieve informatie die voortkomt uit het zogenaamde ‘Byzantijns generaal probleem’, dan wordt het systeem aangeduid als ‘Byzantijns fouttolerant (BFT)’. Een BFT-systeem blijft in principe altijd op een normale manier functioneren, zelf als meerdere computers binnen het blockchainnetwerk het laten afweten en géén of foutieve informatie communiceren. Bij PPoS is de invloed van iedere gebruiker evenredig aan zijn of haar inzet – het aantal ALGO-coins – binnen het blockchainnetwerk. Blockchaingebruikers worden willekeurig – en in het geheim – geselecteerd om transactieblokken voor te stellen en vervolgens te stemmen over blokvoorstellen. Alle gebruikers hebben de kans om geselecteerd te worden om blokken voor te stellen en te stemmen. De kans dat een gebruiker wordt gekozen en het gewicht van zijn of haar voorstellen, zijn in gelijke verhouding met de hoeveelheid ingezette ALGO-coins (de stake).

 

Waardevermindering

Het Pure Proof of Stake-protocol van Algorand koppelt de veiligheid van het blockchainnetwerk aan de eerlijkheid van de meerderheid van ALGO-coins-bezitters. Het digitale ecosysteem is veilig wanneer het grootste aantal ALGO-coins in eerlijke handen is. PPoS voorkomt dat bezitters van een klein deel van de ingezette ALGO-coins schade aan het netwerk kunnen aanbrengen. Voor de eigenaren van het grootste deel van de ingezette ALGO-coins zou het erg onverstandig zijn om zich binnen het netwerk op een malafide manier te gedragen, omdat daardoor de koopkracht – en dus de waarde van de crypto-valuta – snel zou afnemen. Hierdoor zou ook hun eigen vermogen snel verminderen en dat willen ze natuurlijk voorkomen. PPoS is echt een wezenlijk anders consensus-mechanisme dan Proof of Work (PoW), het consensus-protocol dat onder meer wordt gebruikt bij de Bitcoin-blockchain.

 

Dapps bouwen en tokens creëren

Op het platform van Algorand kunnen niet alleen ALGO-coins worden gehost, maar ook andere crypto-activa en op blockchaintechnologie gebaseerde projecten. Door de vele mogelijkheden die het netwerk biedt is Algorand een van de grote concurrenten van Ethereum. Zo kunnen gebruikers van Algorand net zoals bij Ethereum hun eigen smart contracts coderen, dapps bouwen en tokens creëren. Deze tokens kunnen verschillende soorten activa vertegenwoordigen. Het blockchainnetwerk van Algorand bestaat nog maar kort en is daardoor nog niet veel getest onder reële marktomstandigheden. De Algorand Foundation – een non-profitorganisatie die toezicht houdt op het platform en de ontwikkeling van het blockchain-protocol financiert, heeft laten weten dat het de bedoeling is dat er maximaal tien miljard ALGO-coins worden gemaakt.

 

Circle

Het afgelopen decennium zijn er talloze cryptohandelsbeurzen opgericht. De meest bekende platformen zijn Binance, FTX, Coinbase en Kraken. Ook het in Boston gevestigde P2P technologiebedrijf Circle richt zich op DeFi. Dit platform stelt gebruikers in staat om traditionele fiat-valuta te beheren, naast cryptovaluta. Circle ontving in 2015 de allereerste ‘BitLicence’ die werd uitgegeven door het Amerikaanse New York State Department of Financial Services (NYSDFS). De  NYSDFS is het departement van de staatsoverheid van New York dat verantwoordelijk is voor het reguleren van financiële diensten en producten. BitLicense is een officiële zakelijke licentie voor de handel in crypto-activa.

 

USD Coin

Circle is de uitgever van de cryptocurrency ‘USD Coin (USDC)’, een zogenaamde ‘stablecoin’ die is gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Sinds 2016 kan het platform ook worden gebruikt door Europese klanten, die willen handelen met euro’s of ponden. Circle richt zich niet alleen op de Amerikaanse en Europese markt, maar heeft zijn DeFi-diensten inmiddels ook uitgebreid naar Azië. Jeremy Allaire – bestuursvoorzitter van Circle – focust zich daarbij vooral op China. In februari 2016 kocht Circle de crypto asset exchange Poloniex, een van de grootste Amerikaanse crypto-handelsbeurzen. Met de overname was een bedrag van 400 miljoen dollar gemoeid.

 

Gemini

Een andere grote speler op de cryptomarkt is Gemini een DeFi-platform waarop verschillende cryptovaluta kunnen worden verhandeld. Het in New York gevestigde bedrijf biedt een reeks producten en diensten aan, waarmee handelaren hun crypto-activa kunnen gebruiken op de manier die zij het beste achten. Net zoals Circle wordt ook Gemini gereguleerd door het NYSDFS. Het platform is niet alleen actief in de VS, maar ook in buurland Canada, het Verenigd Koninkrijk en verschillende landen in Azië. Het gebeurt regelmatig dat cryptohandelsbeurzen vastlopen wanneer er sprake is van hoge handelsvolumes. Daarom richt Gemini zich vooral op schaalvergroting en het verbeteren van de digitale infrastructuur, zodat in de toekomst beter kan worden geanticipeerd op overbelasting van de exchange.

 

Cryptojacking

De ontwikkeling van Bitcoin en andere crypto-activa creëerde nieuwe mogelijkheden voor criminelen om hun geldstromen anders te organiseren. Een veelvoorkomende vorm van cybercriminaliteit is ‘cryptojacking’. Hierbij worden computers gekaapt om ze te gebruiken voor het hashen en minen van cryptomunten. Ook komt het vaak voor dat hackers toegang krijgen tot de privésleutel van Bitcoin-adressen en de coins vervolgens buitmaken. Het blockchainnetwerk heeft dan in principe geen voorzieningen om de dief te kunnen identificeren. Ook kunnen verdere transacties met die gestolen Bitcoins niet worden voorkomen.

 

Randsomeware

Een ander probleem waarmee veel mensen vandaag de dag mee te maken krijgen is ‘randsomware’. Bij deze kwaadaardige software – die meestal een computer binnenkomt via geopende e-mailbijlagen – wordt de harde schijf versleuteld, waardoor gebruikers niet meer bij hun bestanden kunnen. Nadat de computer is gekaapt wordt er vaak een ‘afteltimer’ getoond en losgeld geëist. De criminelen beloven vervolgens om de computer weer te ontsleutelen als er een bepaalde hoeveelheid Bitcoins wordt betaald. Soms is er sprake van een combinatie van randsomeware en cryptojacking waarbij het apparaat niet alleen wordt versleuteld, maar ondertussen ook in het geheim wordt gebruikt voor crypto-mining.

 

Software van Chainalysis

Het bedrijf Chainalysis – eveneens gevestigd in New York – ontwerpt en ontwikkelt software die het witwassen van geld met behulp van cryptocurrency’s moeten tegengaan. De software moet het voor banken, bedrijven en overheden inzichtelijker maken hoe mensen cryptocurrency’s precies gebruiken. Een van de ontwikkelde producten is de zogenaamde ‘REACTOR’, een interactieve onderzoekstool die overtreders identificeert en data visualiseert. De resultaten van de REACTOR worden vervolgens gedeeld met mensen en belanghebbende organisaties. Met deze oplossing kunnen de risico’s van malafide transacties effectief worden gemeten. Het platform van Chainalysis biedt onder meer activiteitenbewakingsrapporten en zorgvuldigheidsinstrumenten, waarmee de getrainde analisten van het bedrijf criminele betalingen en mogelijke bedreigingen snel kunnen inschatten. Chainalysis helpt financiële instellingen en overheden om crypto-transacties beter te kunnen monitoren. Oplossingen zoals die van Chainalysis moeten ervoor zorgen dat DeFi-transacties uiteindelijk minder aantrekkelijker worden voor criminelen.

 

 

Blockchaintoepassingen voor de muziekindustrie

Op dit moment zijn muzikanten en muziekuitgevers nog afhankelijk van ‘centraal’ georganiseerde platformen, voor het genereren van inkomsten. Muzikanten – maar ook producenten – krijgen een vergoeding (royalty’s) wanneer hun muziek in de openbaarheid wordt gedraaid. Deze financiële vergoeding wordt geregeld met behulp van muzieklicenties. Deze licenties worden in ons land afgesloten door de Stichting ter Exploitatie van Naburige Rechten (Sena), een non-profitorganisatie die afspraken maakt met onder meer discotheken, cafés, winkels, mediabedrijven en andere organisaties die muziek draaien. Sena incasseert de gelden en zorgt voor de betalingen van de royalty’s.

 

Componisten en muziekuitgevers lopen geld mis

In 2010 bleek dat Sena nalatig is geweest bij het factureren en innen van betalingen, waardoor de stichting zo’n 35,5 miljoen euro misliep. Doordat de facturen een vijfjarentermijn hadden kon een groot deel van de gelden later niet meer worden geïnd. Ook de Nederlandse collectieve beheersorganisatie Buma/Stemra – die de belangen behartigt van componisten, tekstdichters en muziekuitgevers op het gebied van muziekauteursrecht, heeft in verleden te kampen gehad met niet afgedragen gelden. Hierdoor zouden componisten en muziekuitgevers honderdduizenden euro’s zijn misgelopen.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de muziekindustrie:

  • Mediachain en Spotify
  • Audius
  • Digimarc
  • Blockpool Limited
  • OPUS
  • Musicoin
  • Vezt
  • OnChain Music
  • eMusic
  • AudioCoin

 

Mediachain en Spotify

Blockchaintechnologie kan de uitbetaling aan muzikanten, tekstschrijvers en muziekuitgevers efficiënter laten verlopen. Er worden blockchaintoepasssingen ontwikkeld waarmee de royalty’s van muzikanten transparant en overzichtelijk kunnen worden bijgehouden. Het Amerikaanse bedrijf ‘Mediachain’ maakt voor de uitbetaling van artiesten gebruik van smart contracts. Hierdoor kunnen de royalty’s niet alleen beter worden gestroomlijnd, maar kunnen de muzikanten ook hogere vergoedingen afspreken. Met behulp van cryptografie blijven alle gegevens die nodig zijn voor een correcte uitbetaling van de royalty’s, verbonden met de identiteit van de artiest, tekstschrijver of producent. Hierdoor kunnen de vergoedingen nauwkeuriger worden bijgehouden en de betalingen sneller worden uitgevoerd. Mediachain werd in het voorjaar van 2017 overgenomen door streamingsdienst Spotify, dat zich al langer richt op de mogelijkheden van blockchaintoepassingen voor de muziekindustrie.

 

Audius

Audius is een blockchaintoepassing voor muziekstreamingsdiensten, waarbij muzikanten, producenten, luisteraars en ontwikkelaars samenwerken en muziek met elkaar delen. Nadat de muzikanten hun muziek bij Audius hebben geüpload, worden er ‘records’ in de blockchain vastgelegd met een timestamp (tijdsstempel). Hierdoor kan de streaming van tracks continu in real time worden gemonitord en kan de betaling met behulp van smart contracts overzichtelijk worden gemanaged, zonder dat daar noodzakelijkerwijs tussenpersonen bij betrokken hoeven te zijn. De blockchaintoepassing van Audius is niet alleen toegankelijk voor artiesten die zijn aangesloten bij platenmaatschappijen, maar voor alle muzikanten.

 

Digimarc

Digimarc is een Amerikaans bedrijf dat zich richt op de digitale identificatie van onder meer digitale watermerken, die speciaal zijn ontworpen om de authenticiteit van producten te kunnen garanderen en namaak tegen te gaan. Daarnaast werkt Digimarc aan oplossingen die de recyclingsnauwkeurigheid en traceerbaarheid binnen supply chains moeten vergroten. Digimarc ontwikkelt blockchaintoepassingen voor het licentiëren van intellectueel eigendom van audio-, visuele en beeldinhoud. De ‘Digimarc Barcode’ is een technologie voor vingerafdrukken van muziek, die is gekoppeld aan metadata om specifieke muziekbronnen te monitoren, het gebruik te meten en op basis daarvan een inschatting te maken van de betalingen aan muzikanten en producenten. Deze blockchaintoepassing werkt met de meeste muziekbestanden en een biedt transparant en overzichtelijk beeld van de royalty’s.

 

Blockpool Limited

Het Britse bedrijf Blockpool Limited levert ‘real-world’ business-to-business-oplossingen, die zijn gebaseerd op blockchaintechnologie. Blockpool Limited creëert digitale tokens en maakt gebruik van smart contract-functionaliteit, waarmee muzieklicenties en intellectuele eigendomsrechten kunnen worden gevolgd en de royalty’s kunnen worden beheerd. Het bedrijf ondersteund artiesten (zoals bijvoorbeeld de IJslandse zangeres Bjork) en producenten om blockchaintoepassingen te implementeren, tijdens het hele productie-, distributie- en beheerproces.

 

OPUS

Het Amerikaanse bedrijf OPUS biedt een blockchaintoepassing voor de muziekindustrie, dat is gebaseerd op het platform van Ethereum. OPUS wil met zijn gedecentraliseerde oplossing meer vrijheid voor artiesten creëren en meer openheid en beschikbaarheid voor gebruikers realiseren. Door alle muziek van de artiesten op te slaan op ‘IPFS’ is er geen centrale server en worden de kosten voor opslag van de tracks aanzienlijk verlaagd. Door deze opzet kan een groter deel van de royalty’s sneller en rechtstreeks naar de muzikanten gaan. Inmiddels wordt OPUS al gebruikt door een groot aantal artiesten wereldwijd.

 

Musicoin

Musicoin is een blockchaintoepassing waarmee de streaming van muziek en de betaling van royalty’s efficiënt met elkaar in overeenstemming kunnen worden gebracht. Deze toepassing heeft zijn eigen crypto-valuta: MUSIC. De coin ondersteunt alle muziekgerelateerde aankopen en maakt muziekdistributie zonder derde partijen mogelijk. Door het elimineren van de kosten die normaliter aan derde partijen moeten worden betaald, kan een groter gedeelte van de royalty’s naar de muzikanten worden overgemaakt. Musicoin is geïmplementeerd in de slimme luidsprekers van het Nederlandse bedrijf Volareo, die volledig zijn gebouwd op blockchaintechnologie. Nadat de muziek is gestreamd kunnen de vergoedingen direct aan de muzikanten worden uitbetaald.

 

Blockchain
Afbeelding van Gordon Johnson

 

Blockchaintoepassingen voor de verzekeringsbranche

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden voor het creëren van betere verzekeringsproducten voor particulieren en bedrijven. Blockchaintoepassingen voor de verzekeringsbranche kunnen helpen bij het voorkomen van fouten zoals bijvoorbeeld de dubbele invoer van schademeldingen, onterechte verzekeringsclaims en vertragingen bij de afhandeling. Hierdoor kunnen verzekeringsmaatschappijen de schademeldingen beter en sneller beoordelen en kan er aan verzekerden sneller worden uitgekeerd. Doordat de complexe verzekeringsprocessen worden vereenvoudigd en de verwerkingstijd kan wordt versneld, kan de sector veel tijd en geld besparen.

 

Transparantie en vertrouwen

Verzekeringsmaatschappijen moeten enorme hoeveelheden gevoelige persoonlijke data verwerken. Zonder deze gegevens zouden verzekeraars niet in staat zijn om de risico’s effectief te verzekeren. Al deze gegevens – zoals klantinformatie en schades – moeten zorgvuldig worden geverifieerd, opgeslagen en verwerkt. De huidige processen binnen de verzekeringsbranche zijn erg gecompliceerd en nodigen uit tot een onnauwkeurige afhandeling van de schadeclaims en fraude. De sector mist een geautomatiseerde oplossing die klantinformatie, schadegegevens en transactie-informatie beter met elkaar in overeenstemming brengt. Blockchaintoepassingen kunnen daar verandering in brengen. De gegevens die in een blockchain worden opgeslagen worden naar alle belanghebbende partijen gedistribueerd, waardoor volledige transparantie kan worden gegarandeerd en het vertrouwen tussen verzekeraars en klanten kan worden versterkt.

 

InsurTech-bedrijven

Bedrijven die blockchaintoepassingen ontwikkelen voor de verzekeringsbranche worden vaak aangeduid als InsurTech, een samentrekking van Insurance en Technology . Deze platformen combineren (blockchain)technologie met verzekeringsproducten, om aanpasbare polissen en premies aan te bieden aan consumenten. Doordat er gebruik wordt gemaakt van smart contract-functionaliteit en kunstmatige intelligentie kunnen er betere op de klant afgestemde verzekeringen worden aangeboden. Daarnaast kan de risicobeoordeling worden verbeterd waardoor meer mensen toegang hebben tot dekking. De risicocategorieën waarin verzekerden worden ingedeeld, worden meestal bepaald op basis van leeftijd, gezondheid, arbeid, sociaal economische klasse, schadegeschiedenis enz. De oplossingen van InsurTech-bedrijven wijzen geen polissen en premies toe op basis van risicocategorieën, zoals dat bij traditionele verzekeringsmaatschappijen meestal wel het geval is. In plaats daarvan streven Insurtech-bedrijven naar een zo efficiënt mogelijk gebruik van data, waardoor het mogelijk wordt om meer op maat gemaakte verzekeringspolissen aan te bieden tegen lagere premies. Hierdoor kunnen InsurTech-bedrijven in de toekomst wellicht concurreren met de grote verzekeraars zoals Achmea, VGZ, ING, CZ en Menzis.

 

Disruptie

De blockchaintoepassingen van InsurTech-bedrijven veranderen de manier waarop de verzekeringsbranche al vele tientallen jaren werkt. De verzekeringsbranche is een van weinige sectoren waarin niet of nauwelijks enige veranderingen hebben plaatsgevonden. Deels komt dat doordat de modellen die worden gebruikt binnen deze markt eigenlijk altijd winstgevend zijn geweest. Om die reden was er in principe nooit echt een noodzaak om ingrijpende veranderingen door te voeren. Blockchaintechnologie en InsurTech-bedrijven zorgen voor disruptie binnen de sector en het is dan ook niet zo gek dat gevestigde verzekeringsmaatschappijen er huiverig tegenover staan. Verzekeraars hebben grote aarzelingen om met dergelijke nieuwe bedrijven samen te werken. Gezien de complexe eigenschap van blockchaintechnologie – en de moeilijkheden op het gebied van regulering –  is het nog zeer onduidelijk of InsurTech-bedrijven zich eigenlijk wel als verzekeraars zouden mogen kwalificeren.

 

InsurTech-bedrijven focussen zich op verschillende soorten verzekeringsproducten, zoals bijvoorbeeld:

  • levensverzekeringen
  • zorgverzekeringen
  • motorvoertuigenverzekeringen
  • inboedel- en opstalverzekeringen
  • aansprakelijkheidsverzekeringen
  • rechtsbijstandverzekeringen
  • bedrijfsverzekeringen
  • reisverzekeringen
  • huisdierenverzekeringen

 

Tracking-systeem

De blockchainoplossingen van InsurTech-bedrijven boren een nieuwe innovatieve verzekeringsmarkt aan. Zo zouden ze hun klanten in bepaalde gevallen toegang kunnen geven tot aanpasbare offertes van reguliere verzekeraars, die vervolgens met elkaar kunnen worden vergeleken. Een InsurTech-bedrijf dat zich heeft gespecialiseerd in autoverzekeringen zou aan zijn klanten een tracking-systeem kunnen aanbieden dat in het voertuig wordt ingebouwd. Dit systeem kan dan controleren hoe hard de bestuurder rijdt, hoe vaak er op de rem wordt getrapt en hoe hard er precies wordt geremd. Na verloop van tijd ontstaat er een aardig beeld van iemands rijstijl en de risico’s van een aanrijding. In ruil voor het inbouwen van het tracking-systeem kan de InsurTech-verzekeraar een lagere premie voorstellen. Een InsurTech-bedrijf dat zorgverzekeringen aanbiedt kan kortingen aanbieden aan mensen die bereid zijn om een fitness-tracker te dragen die continu de lichamelijke activiteit meet. Een verlaging van de premie is uiteraard fijn, maar het bekent wel dat je flink moet inleveren op je privacy. En wat gebeurt er als het InsurTech-bedrijf constateert dat je veel te vaak hard moet remmen of dat je lichamelijke activiteit ondermaats is? Wellicht moet je dan veel meer premie gaan betalen dan de gemiddelde verzekerde.

 

Wat zijn de voordelen van InsurTech?

Mogelijke voordelen van InsurTech zijn:

  • De ontwikkeling van nieuwe verzekeringsmodellen en polissen.
  • Verzekeringspolissen kunnen veel beter worden afgestemd op de werkelijke behoeften en situatie van klanten.
  • De doorlooptijd kan aanzienlijk worden verkort.
  • Lagere verzekeringspremies
  • Minder kosten voor dataverwerking en schadeafhandeling.
  • Optimalisatie van workflows.
  • Meer winst voor verzekeringsmaatschappijen door grotere marges.
  • Offertes kunnen snel en op maat gemaakt aan nieuwe klanten worden aangeboden.
  • Betere preventie van fraude en minder valse schadeclaims.
  • Meer digitale transparantie waardoor het vertrouwen tussen polishouders en verzekeraars kan worden vergroot.
  • Real-time informatie verstrekking en meer nauwkeurigheid.
  • De facturering kan worden vereenvoudigd.
  • Meer concurrentie tussen verzekeringsmaatschappijen die InsurTech hebben geïmplementeerd.
  • Vereenvoudiging van de klantervaring.
  • Minder handmatige processen.
  • Verwerking van grote hoeveelheden data op schaal.
  • Minder geschillen tussen verzekerde polishouders en verzekeringsmaatschappijen die kunnen leiden tot opzegging van de verzekering.

 

Wat zijn de nadelen van InsurTech?

Mogelijke nadelen van InsurTech zijn:

 

Minder bescherming voor consumenten

InsurTech-bedrijven kunnen misschien niet dezelfde mate van bescherming bieden als de traditionele verzekeraars. Het grensoverschrijdende karakter van blockchaintechnologie maakt de regulering van innovatieve gedecentraliseerde verzekeringsmodellen zeer ingewikkeld. Het reguleren van de algoritmische acceptatie van klanten – waarbij de risicobeoordeling en prijsbepaling automatisch plaatsvinden – is een zeer grote uitdaging voor zowel InsurTech-bedrijven als overheden. De algoritmen van InsurTech-bedrijven hebben de neiging om mensen die niet in een prima gezondheid verkeren (zoals de meeste ouderen) of mensen uit lagere sociaal economische klassen (waarbij vaak wordt uitgegaan van een minder gezonde leefstijl) af te wijzen. Verzekeringsmaatschappijen maken immers de meeste winst als mensen gezond blijven en hun verzekeringspolis overleven.

 

Hogere premie door aangeleverde informatie van IoT-apparaten

Wanneer een InsurTech-bedrijf IoT-apparaten koppelt aan verzekerde voertuigen – zoals een autovolgsysteem – dan kan de verzekeringspremie worden verhoogd, als er geconstateerd wordt dat er onverantwoordelijk wordt gereden. Daarbij moeten verzekerde klanten er maar op vertrouwen dat de gegevens van het tracking-systeem, ook altijd de juiste gegevens over het rijgedrag naar de verzekeraars communiceren.

 

Privacy-schendingen en datamisbruik

De transparantie bij blockchaintoepassingen voor de verzekeringsbranche is een van de grootste voordelen die InsurTech-bedrijven bieden. Echter zijn er nog veel uitdagingen op het gebied van privacy. Zou zijn er zorgen over de manier waarop gevoelige persoonlijke gegevens wordt verzameld en gebruikt. De grote hoeveelheden verzamelde data maken het mogelijk om verzekeringsproducten op maat te maken, maar wanneer deze informatie in verkeerde handen terechtkomt kan dat ernstige gevolgen hebben voor de verzekerden. Of het nu gaat om medische gegevens, reisinformatie of informatie over onroerende goederen, de InsurTech-bedrijven zullen ervoor moeten zorgen dat de gegevensbescherming voldoet aan de specifieke verzekeringsbranche en de lokale wet- en regelgeving.

 

Financiële onzekerheid

Verzekeringen zijn onmisbaar. Het geeft ons veel rust om te weten dat onze medische zorg wordt vergoed als we onverhoopt in ziekenhuis terechtkomen, dat onze inboedel is verzekerd bij een woningbrand en dat onze begrafenis wordt geregeld als we de pijp aan Maarten geven. De traditionele financiële markten en verzekeringsmaatschappijen zijn onderworpen aan strenge wet- en regelgeving. De conventionele aanbieders van financiële producten worden continu gecontroleerd door toezichthouders zoals de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Nederlandse Bank (DNB). Deze instellingen kunnen direct ingrijpen als er dingen mis gaan, waardoor consumenten en bedrijven worden beschermd. Daarnaast schiet de overheid nationale banken, grote verzekeringsmaatschappijen of andere traditionele financiële instellingen vaak te hulp, wanneer deze om welke reden dan ook in zwaar weer terechtkomen of failliet gaan. Hierdoor kunnen deze instellingen overleven en herstellen. Voor InsureTech-bedrijven is dat echter een heel ander verhaal. Het is nog zeer onduidelijk hoe er in geval van financiële problemen zal worden gehandeld. Blockchaintoepassingen en crypto-activa worden immers nog niet door overheden erkend. En dat zorgt voor een hoge mate van financiële onzekerheid.

 

De InsurTech-bedrijven kunnen in principe worden onderverdeeld in twee categorieën:

  • Disruptieve InsurTech-bedrijven
    Deze bedrijven verstoren de traditionele verzekeringsmarkt, zoals bijvoorbeeld digitale verzekeringsmakelaars en prijsvergelijkingsportalen.
  • Enabling InsurTech-bedrijven
    Deze bedrijven stellen verzekeringsmaatschappijen in staat om hun bedrijfsmodellen en verzekeringsproducten te transformeren, door technologische software aan hen te leveren. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan IoT-software – zoals tracking-systemen in voertuigen – die relevante informatie aan de verzekeraars communiceert.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de verzekeringsbranche:

 

Etherisc

Etherisc is een blockchaintoepassing voor de verzekeringsbranche, waarmee verschillende verzekeringsproducten kunnen worden ontwikkeld. Het platform maakt gebruik van de smart contract-functionaliteit binnen het blockchainnetwerk van Ethereum. In principe kan iedereen die dat wil investeren in het verzekeringsfonds of zich laten verzekeren door het fonds. Daarnaast kunnen blockchainontwikkelaars op Etherisc nieuwe verzekeringstoepassingen creëren. Deze nieuwe voorstellen moeten vervolgens door de overheden worden goedgekeurd, geregistreerd en gereguleerd.

 

Regulering van blockchainmodellen

Zoals eerder gezegd is de regulering van blockchainmodellen voor de verzekeringsbranche niet eenvoudig. Voor zowel verzekeringsmaatschappijen als consumenten is het belangrijk dat de rechtszekerheid te allen tijde kan worden gegarandeerd. De Europese Commissie wil daarom dat er zo snel mogelijk EU-regels komen die de versnippering van bestaande wet- en regelgeving tegengaan. De commissieleden hebben een uitgebreid pakket wetgevingsvoorstellen aangenomen die de regulering van blockchaintoepassingen en crypto-valuta moeten bevorderen. Voor initiatieven zoals Etherisc is het van groot belang dat die wetgeving niet te lang meer op zich laat wachten.

 

Op het platform van Etherisc zijn de volgende verzekeringsprotocollen ontwikkeld:

  • Gewasverzekering
  • Vluchtvertragingsverzekering
  • Orkaanbeschermingsverzekering
  • Verzekering voor crypto-wallets
  • Onderpandbescherming voor door crypto gedekte leningen
  • Sociale verzekering

 

DIP-token

Etherisc heeft een eigen token: DIP. Het DIP-token ondersteunt het digitale ecosysteem van Etherisc en geeft gebruikers toegang tot het verzekeringsplatform. Door het uitzetten van DIP-tokens bieden deelnemers onderpand voor zogenaamde ‘risicopools’ om toekomstige prestaties, beschikbaarheid en serviceniveaus te garanderen. Deze vorm van ‘staking’ draagt bij aan de kwaliteit en reputatie van Etherisc. Deelnemers kunnen op het platform geld verdienen met hun vaardigheden, software (zoals bijvoorbeeld risicomodellen of gebruikersinterface), risicokapitaal, verzekeringslicenties, claimafhandeling of de naleving van regelgeving en rapportagediensten. Etherisc biedt deelnemers ook de mogelijkheid om te beleggen in het verzekeringsfonds van het platform. Daarbij kunnen gebruikers Bitcoin, ETH of Amerikaanse dollars storten om rente op hun investering te krijgen. Etherisc kan gratis worden gebruikt en is volledig open source, waardoor de verzekeringsmarkt ook beschikbaar kan worden gemaakt voor mensen in delen van de wereld, die meestal nauwelijks toegang hebben tot verzekeringsproducten.

 

OpenIDL

OpenIDL (Open Insurance Data Link) is een open source blockchainplatform voor de verzekeringsbranche. Dit platform werd ontwikkeld in samenwerking met IT-reus IBM en de American Association of Insurance Services (AAIS), een Amerikaanse adviesorganisatie die advies geeft aan verzekeringsmaatschappijen. Daarnaast houdt de AAIS zicht bezig met het verzamelen van statistische gegevens, het verspreiden van beoordelingsinformatie en de ontwikkeling van standaardbeleidsformulieren. Een andere belangrijke taak van de AAIS is het indienen van informatie bij regelgevende instanties (wetgevers en toezichthouders), namens de verzekeringsmaatschappijen die haar diensten afnemen.

 

Linux Foundation

Tevens is de AAIS een van de twee grote ratingbureaus in de VS en publiceert ze gestandaardiseerde verzekeringspolissen en -premies van verzekeraars. Hierdoor kunnen klanten de verschillende polissen eenvoudig met elkaar vergelijken. De AAIS automatiseert de rapportage van de regulering op de verzekeringsmarkt en stroomlijnt de nalevingsvereisten, waardoor de efficiëntie en nauwkeurigheid van verzekeringsprocessen kunnen worden verbeterd. OpenIDL wordt verder doorontwikkeld in samenwerking met de Linux Foundation, een Amerikaanse non-profitorganisatie die grootschalige innovatie mogelijk maakt via Linux – een familie van open source besturingssystemen met multi-tasking- en multi-user-mogelijkheden.

 

Hyperledger Fabric

De voornaamste doelstelling van de OpenIDL-ontwikkelaars was het realiseren van een blockchainplatform voor de verzekeringsbranche, dat helemaal zou voldoen aan de wettelijke vereisten voor dataverwerking en tegelijkertijd de privacy van klanten en andere belanghebbenden zou kunnen garanderen. Daarnaast moest de transparantie op het platform groot genoeg zijn dat toezichthouders op de financiële markten de benodigde inzichten konden verkrijgen, op ieder gewenst moment. OpenIDL is gebouwd op de blockchain-infrastructuur van Hyperledger Fabric, het platform waarop ook het IBM Blockchain Platform is gebouwd.

 

Pilot met een COVID-19-regelgevingsdata-oproep

In 2020 werd OpenIDL voor het eerst uitgebreid getest met behulp van een echte use case. Aan deze blockchain-pilot deden negen regelgevende instanties en twee grote luchtvaartmaatschappijen mee. Het Proof of Concept (PoC) werd ingezet voor een zogenaamde ‘COVID-19-regelgevingsdata-oproep’. Amerikaanse verzekeringsregelgevers waren tijdens de coronapandemie overeengekomen om deel te nemen aan een data-oproep om gegevens te verzamelen met betrekking tot bedrijfsonderbrekingsverzekeringen. Deze gegevens waren zeer nuttig voor regelgevende instanties voor staatsverzekeringen om inzicht te krijgen in de financiële toestand van commerciële verzekeringsmaatschappijen en te achterhalen door welke verzekeraars de bedrijfsonderbrekingen werden gedekt. Daarnaast moesten de gegevens meer inzicht geven in de omvang van de markt en de omvang van het aantal bedrijven dat werd uitgesloten van bedrijfsschadedekking. Ook moest de use case het aantal schadeclaims en de verliezen in verband met de COVID-19 pandemie inzichtelijk maken.

 

Succesvol

De pilot was bedoeld om te beoordelen of OpenIDL een levensvatbare blockchaintoepassing is om de regelgevings-rapportage te verbeteren en het databeheer te optimaliseren. De vraag die hierbij centraal stond was: kan OpenIDL de regelgevings-rapportages managen, terwijl het verzekeringsproces voor alle belanghebbende partijen wordt verbeterd. De ontwikkelaars van OpenIDL wilden dat iedere verandering door de regelgevende instanties goed werd begrepen en geaccepteerd, omdat ze alleen dan de precieze werking van deze blockchaintoepassing zouden kunnen begrijpen. De pilot was zeer succesvol en leverde een aantal nieuwe inzichten op. OpenIDL toonde meerdere voordelen aan ten opzichte van de naleving van de wet- en regelgeving bij traditionele verzekeringsprocessen. Zo zouden verzekeringsmaatschappijen met OpenIDL veel sneller en efficiënter gegevens kunnen delen met regelgevers, terwijl de privacy en veiligheid konden worden gewaarborgd. Met andere woorden: de pilot heeft aangetoond dat zowel de output als het proces van rapportage aan de regelgevers sterk kunnen worden verbeterd met behulp van blockchaintechnologie.

 

Bredere blockchaintoepassingen

De ontwikkelaars van OpenIDL – AAIS en de Linux Foundation – blijven voorlopig samenwerken met de regelgevende instanties, verzekeringsmaatschappijen en ander belanghebbende organisaties om OpenIDL verder door te ontwikkelen. Daarbij zal vooral gekeken worden naar hoe OpenIDL als basis kan dienen voor bredere blockchaintoepassingen en de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten voor de verzekeringsmarkt. De meeste verzekeraars realiseren zich dat er gezien de technologische ontwikkelingen binnen de branche, behoefte is aan een veerkrachtiger en efficiënter systeem om beleidsmakers te informeren en optimaal te kunnen concurreren op verzekeringsmarkt. Blockchainoplossingen zoals OpenIDL kunnen daaraan bijdragen.

 

Antier

Ook Antier is een bedrijf dat blockchaintoepassingen ontwikkelt voor de verzekeringsbranche. Antier helpt verzekeraars onder meer bij het opzetten van een strategie en de implementatie van smart contract-functionaliteit. Daarbij geeft Antier verzekeraars – maar ook andersoortige financiële bedrijven – advies over hoe zij hun disruptieve kansen effectief kunnen identificeren en benutten, om niet achterop te raken bij concurrenten die al gebruikmaken van blockchaintoepassingen. Met de oplossingen van Antier kunnen persoonsgegevens, schadegegevens en transactie-informatie cryptografisch binnen de blockchain worden opgeslagen. Deze gegevens worden over het netwerk gekopieerd, waardoor alle belanghebbenden op ieder gewenst moment bij deze informatie kunnen. Antier automatiseert het verzekeringsproces, de risicomodellering, de audits en nalevingscontroles via zelfbeheerde smart contracts. Alle belanghebbenden beschikken over precies dezelfde informatie. Door deze transparantie wordt het vertrouwen bij zowel verzekeringsmaatschappijen als bij klanten versterkt.

 

Verzekeringslogica

De blockchaintoepassingen van Antier hebben meerdere niveaus van beveiligingsnaleving en zijn toegespitst op het voorkomen van witwaspraktijken en claimfraude. Daarnaast stroomlijnt Antier de transactiegegevens tussen verzekeringsmaatschappijen en herverzekeraars. De smart contracts activeren de exacte uitvoering van het verzekeringsbeleid in geval van bepaalde gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld verliezen die door de verzekeringslogica worden gedekt. Deze verzekeringslogica is in de smart contracts gecodeerd. Met blockchaintoepassingen zoals Antier, OpenIDL en Etherisc wordt duidelijk dat de technologische disruptie ook de verzekeringsbranche heeft bereikt. Deze gedistribueerde oplossingen helpen de sector om de bedrijfsprocessen en risicomodellen radicaal te transformeren, de uitwisseling van gegevens beter te stroomlijnen en de transparantie te vergroten.

 

Blockchaintoepassingen voor IoT

De combinatie van het Internet of Things (IoT), geïntegreerde kunstmatige intelligentie en een groeiende netwerkflexibiliteit, maakt het mogelijk om vele miljarden apparaten gelijktijdig in te schakelen en aan elkaar te koppelen. Hierdoor kunnen grote hoeveelheden data steeds beter worden benut en kunnen talloze bedrijfsprocessen worden verder worden geautomatiseerd. Door 5G wordt de snelheid van dataoverdracht verhoogd en kunnen nog meer apparaten aan het netwerk worden verbonden. Naarmate IoT evolueert zullen er nieuwe inkomstenbronnen ontstaan. IoT-bedrijven maken de weg vrij voor een betere aanpak van milieuproblematiek, het verminderen van afval, meer recycling en een duurzamer gebruik van energie. De digitale verbondenheid van het IoT en het feit dat er steeds meer apparaten op het internet worden aangesloten, gaat echter gepaard met grote risico’s op het gebied van datamisbruik en privacyschendingen. Deze kwetsbaarheden bieden tal van nieuwe mogelijkheden voor criminelen. Daarnaast neemt ook het risico op DDoS-aanvallen sterk toe.

 

Hoger beveiligingsniveau

Ondanks dat de technologie al een aantal jaren bestaat, blijven de beveiliging en regulering van het IoT nog ver achter. Blockchain-integratie voegt een hoger beveiligingsniveau toe, waardoor datalekken effectiever kunnen worden tegengegaan en misbruik van data sneller kan worden opgemerkt. Naarmate steeds meer apparaten en machines aan het Internet of Things worden verbonden, komt de ‘centrale’ cloud-infrastructuur steeds meer onder druk te staan. Bij blockchain-implementatie verloopt de communicatie tussen de apparaten en het analyseren van grote hoeveelheden data via een gedistribueerd netwerk, in plaats van een centrale server. Hierdoor kan overbelasting van het netwerk worden voorkomen. Met blockchaintoepassingen is geen sprake meer van een ‘single point of failure’, waarbij ontwerp-, implementatie- of configuratiefouten het hele systeem kunnen platleggen.

 

Machine learning

Consumenten en bedrijven zullen de komende jaren steeds vaker slimme technologieën toepassen, om zo veel tijd en geld te kunnen besparen. Met behulp van machine learning leren de apparaten steeds beter van onze behoeften, gedragingen en voorkeuren, zonder dat iemand de apparaten nog hoeft te programmeren. Veel IoT-apparaten voor consumenten zijn op dit moment nog niet voldoende uitgerust met adequate beveiligingssoftware. Daarom speelt de router een hele belangrijke rol bij de beveiliging. Het is immers ‘het hart’ van je thuisnetwerk. De router biedt mogelijkheden om bij het toegangspunt een bepaald niveau van bescherming te bieden, zoals bijvoorbeeld wachtwoordbeveiliging, firewalls en de mogelijkheid om ze zo te configureren dat ze alleen bepaalde ‘vertrouwde’ IoT-apparaten op het netwerk toestaan.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op IoT:

  • HYPR
  • Xage
  • Helium
  • Filament
  • Chronicled
  • Trusted IoT Alliance
  • Hyperledger
  • IOTA
  • Auxesis
  • Ambrosus
  • GridPlus
  • Atonomi
  • IoTeX
  • Chain of Things (CoT)
  • SmartAxiom

 

HYPR: biometrische en wachtwoordvrije IoT-oplossingen

Het beschermen van de router alleen is echter niet genoeg. Een bedrijf zoals het Amerikaanse HYPR pakt de beveiligingsrisico’s van het IoT aan met behulp van gedecentraliseerde toepassingen. Daarbij worden wachtwoorden van een centrale server gehaald en tegelijkertijd biometrische en wachtwoordvrije oplossingen gebruikt. Door deze beveiligingsmethode wordt het praktisch onmogelijk om IoT-apparaten te hacken. De voornaamste doelstelling van HYPR is het realiseren van een wereld waarin geen wachtwoorden gebruikt hoeven te worden, voor een optimale beveiliging van digitale systemen en apparaten. Met dit soort beveiligingsoplossingen kunnen consumenten en bedrijven continu worden beschermd bij alles wat ze doen, ongeacht waar ze zich bevinden.

 

Xage: zero trust-beveiliging

Bij blockchain-implementatie speel de zogenaamde ‘zero trust’ een belangrijke rol. Het belangrijkste idee achter het zero trust-beveiligingsmodel is: ‘nooit vertrouwen, altijd verifiëren’. Dat betekent dat IoT-apparaten nooit zomaar blindelings mogen worden vertrouwd, ook niet als de apparaten zijn gekoppeld aan een vertrouwd, geautoriseerd netwerk. Zero trust focust op wederzijdse authenticatie, inclusief het controleren van de identiteit en de integriteit van IoT-apparaten, zonder specifiek rekening te houden met de locatie. Het in Californië gevestigde cyberbeveiligingsbedrijf Xage maakt gebruik van blockchaintoepassingen om zero trust-beveiliging te realiseren en miljarden IoT-apparaten tegelijkertijd te beheren. Daarbij kunnen kwetsbaarheden en hacks snel worden gediagnosticeerd en verholpen. De oplossing van Xage richt zich onder meer op IoT-toepassingen in de logistieke sector, de productie-industrie en de energiemarkt.

 

Helium: burn-and-mint equilibrium

Helium – gevestigd in San Francisco – is een blockchainplatform voor IoT. Dit project ‘The People’s Network’ heeft als voornaamste doel het realiseren van een wereldwijde, gedecentraliseerde, betrouwbare, draadloze infrastructuur, waarmee de dataoverdracht tussen IoT-apparaten veilig en eenvoudig kan plaatsvinden. Helium maakt daarbij gebruik van het burn-and-mint equilibrium (BME), dit is een evenwichtsmodel en economische structuur binnen het blockchainnetwerk. BME maakt gebruikt van twee tokens: eigen ‘intrinsieke’ betalingstokens en verhandelbare tokens waarmee waarde kan worden opgebouwd. Bij BME moeten netwerkdeelnemers zogenaamde ‘waardezoekende’ crypto-tokens verbranden om de ‘betalingstokens’ te ontvangen. Na het verbranden van de waardezoekende tokens, kunnen de ontvangen betalingstokens worden gebruikt voor de diensten van netwerk.

 

Proof of Coverage

Voor de validatie van transacties hanteert Helium het nieuwe consensus-algoritme Proof of Coverage (PoC). Bij dit ‘mining-proces’ wordt gebruikgemaakt van radiogolven. De blockchaintoepassing maakt gebruik van ‘hotspots’ die door de Helium-community worden gerund. Deze hotspots vormen de kern van het netwerk. Gemiddeld genomen hebben de hotspots een dekkingsgebied dat 200 keer groter is dan het dekkingsgebied van wifi. Het platform kent twee ruileenheden: de cryptocurrency Helium (HNT) en de zogenaamde ‘Data Credits’. Helium-tokens worden gebruikt voor het beloningsmechanisme binnen het netwerk. De hotspots die een betrouwbare en veilige dekking bieden en zorgen voor de overdracht van IoT-data, worden door het netwerk – dus het PoC-protocol – beloond met HNT. De Data Credits worden gebruikt door IoT-apparaten om data over het netwerk te verzenden. Daarnaast worden de Data Credits gebruikt voor transactievergoedingen. De Data Credits worden gecreëerd door het ‘verbranden’ van Helium-tokens en zijn niet inwisselbaar, maar gebonden aan één enkele gebruiker. Met behulp van Proof of Coverage kan continu worden geverifieerd of de hotspots zich ook daadwerkelijk op de locaties bevinden als waar ze beweren te zijn.

 

Filament: Blocklet Chip

Filament is een Amerikaans bedrijf dat blockchaintoepassingen ontwikkelt voor gegevensoverdracht tussen IoT-apparaten. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de zogenaamde ‘Blocklet Chip’. Deze chip – die binnen de apparaten is geïntegreerd – kan communiceren met verschillende soorten blockchain-infrastructuren. Hierdoor kunnen sensorgegevens rechtstreeks in de blockchain worden gecodeerd. Door gebruik te maken van open protocollen zijn de IoT-apparaten in staat om onafhankelijk transacties te verwerken en vast te leggen. Tegelijkertijd kunnen ze het digitale vertrouwen garanderen. De blockchaintoepassingen van Filament versleutelen de transacties en distribueren de informatie in real-time naar andere aan de blockchain verbonden apparaten.

 

Blocklet Foundation Kit

Filament heeft een blockchain-ontwikkelingspakket gelanceerd – de Blocklet Foundation Kit – die speciaal is ontworpen voor producenten van IoT-hardware. Dit ontwikkelingspakket stelt fabrikanten (maar ook gebruikers) in staat, om blockchaintransacties op IoT-apparaten te genereren. Daarnaast biedt de Blocklet Foundation Kit smart contract-functionaliteit, waarmee digitale overeenkomsten automatische kunnen worden uitgevoerd. Met de blockchainoplossingen van Filament kan de veiligheid van gedistribueerde IoT-data aanzienlijk worden verbeterd.

 

Chronicled: blockchaintoepassingen voor de Life Sciences-industrie

Het Amerikaanse technologiebedrijf Chronicled maakt gebruik van blockchaintechnologie en IoT, om geautomatiseerde, veilige oplossingen voor het ketenbeheer mogelijk te maken. Het bedrijf richt zich onder meer op blockchaintoepassingen voor het bevorderen van de automatisering van transacties en het versterken van vertrouwen tussen bedrijven in de zogenaamde ‘Life Sciences-industrie’. Deze industrie bestaat uit talloze bedrijven die actief zijn op het gebied van farmaceutica, voedselverwerking, biotechnologie, de ontwikkeling van medische apparatuur, biomedische technologie, voedingssupplementen en cosmeceuticals (producten die het midden houden tussen cosmetica en geneesmiddelen).

 

MediLedger

MediLedger Network is een door Chronicled ontwikkeld blockchainplatform, waarmee financiële processen zoals terugboekingen en kortingen sneller, nauwkeuriger en veiliger kunnen worden afgehandeld. Daarnaast kunnen ongewenste vertragingen in de cashflow (de in- en uitstroom van liquide middelen), beter worden tegengegaan. Jaarlijks wordt er in de Verenigde Staten voor ongeveer 500 miljard dollar aan medicijnen verstrekt aan patiënten. Daarmee zijn enorm veel administratieve en financiële processen gemoeid. MediLedger biedt een blockchaintoepassing waarmee de administratieve en financiële afwikkeling tussen handelspartners – maar ook de regelhandhaving – efficiënter kunnen worden georganiseerd.

 

Trusted IoT Alliance

De oplossingen van chronicled beveiligen identiteiten, IoT-data en automatiseren de IoT-afhankelijke bedrijfslogica met behulp van smart contracts. Chronicled is een van de oprichters van het ‘Trusted IoT Alliance’, een open source software initiatief met als voornaamste doelstelling: het optimaal benutten van de kracht van blockchaintechnologie en gedistribueerde toepassingen. Daarnaast richt de Trusted IoT Alliance zich op de ontwikkeling van open source standaarden om IoT-apparaten en verschillende blockchain-infrastructuren met elkaar te verbinden. Tevens biedt Chronicled een blockchain-as-a-serviceplatform (BaaS) voor het integraal ketenbeheer. Deze Baas-toepassingen verhogen de doorvoer, transparantie, efficiëntie en het gebruiksgemak binnen suppy chains. Daarnaast bieden de BaaS-oplossingen smart contract-functionaliteit, waarmee de identiteit van IoT-apparaten kan worden geregistreerd.

 

Standaardiseren van gegevens

De combinatie van blockchaintechnologie, IoT en kunstmatige intelligentie, maakt de ontwikkeling mogelijk van nieuwe innovatieve bedrijfsmodellen, producten en diensten. Daarnaast kunnen het vertrouwen, de transparantie, de veiligheid en de privacy van bedrijfsprocessen worden versterkt. Op dit moment worden blockchain, IoT en AI meestal nog afzonderlijk van elkaar toegepast, maar wanneer deze drie technologieën met elkaar worden gecombineerd, dan kunnen ze hun volledige potentieel optimaal benutten. Blockchaintoepassingen kunnen helpen bij het standaardiseren van gegevens, door het creëren van netwerken voor IoT-data die voor verschillende partijen toegankelijk zijn.

 

Beperkte schaal

Door de samensmelting van blockchain, IoT en AI kunnen bedrijfsmodellen op grote schaal worden toegepast op talloze autonome IoT-apparaten. De IoT-apparaten kunnen autonoom cryptocurrency’s verzenden en ontvangen en gebruikmaken van kunstmatige intelligentie en data-analyse, zodat ze zelf beslissingen kunnen nemen. Ondanks de veelbelovende blockchainoplossingen voor IoT zijn er echter nog een groot aantal belemmeringen die een brede adoptie van dergelijke applicaties in de weg staan. Een van de problemen ten aanzien van blockchaintoepassingen is op dit moment nog vooral de beperkte schaalbaarheid. Daarnaast is het in overeenstemming brengen van blockchaintechnologie met verouderde computersystemen en wet- en regelgeving nog een zeer grote uitdaging.

 

Blockchaintoepassingen voor dataopslag

Doordat we continu online zijn produceren we ook continu data over onszelf. De gegevens die worden gegeneerd uit onze online activiteiten – waaronder onze behoeften, interesses, voorkeuren, angsten, politieke opvattingen en de contacten binnen ons netwerk – zijn zeer waardevol voor bedrijven die hun producten en diensten willen verkopen. Iedere dag wordt er ongeveer 2,5 triljoen bytes aan data gegenereerd. Bedrijven betalen jaarlijks vele miljarden euro’s om die hoeveelheid aan geproduceerde data in handen te krijgen. Echter is niet precies duidelijk wie deze data ontvangt en wat er precies met onze persoonlijke informatie wordt gedaan.

 

Big data

De kans om slachtoffer te worden van de gevolgen van datamisbruik door criminelen of andere ongewenste partijen is dan ook zeer reëel. De meest voorkomende gevolgen van datamisbruik zijn identiteitsdiefstal, discriminatie en reputatieschade. Persoonlijke data komt soms in handen van criminelen door onbedoelde systeemfouten, datalekken en andere kwetsbaarheden, maar vaak ook door opzettelijke malafide praktijken van kwaadwillenden. Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om ‘big data’ beter te beheren en te beveiligen. Hieronder staan een aantal blockchainplatformen die zich specifiek richten op gedistribueerde dataopslag.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op gedecentraliseerde dataopslag:

 

Sia

Sia is een platform dat zijn eigen cryptocurrency ‘Siacoin’ gebruikt als betaalmiddel voor dataopslag binnen de blockchain. Het blockchain-protocol van Sia – dat werd ontwikkeld door het bedrijf Nebulous – stimuleert gebruikers om hun ongebruikte hardeschijfruimte te verhuren. In ruil voor het verhuren van schijfruimte ontvangen zij vervolgens een bepaalde hoeveelheid Siacoins. Deze Siacoins spelen een belangrijke rol bij de aandrijving van het blockchainnetwerk. Door op deze manier gebruik te maken van onderbenutte opslagruimte heeft Sia in feite een gedistribueerde marktplaats voor gegevensopslag gecreëerd. Om de privacy van gebruikers te beschermen worden alle gegevens cryptografisch versleuteld en geüpload naar de vele nodes (knooppunten) binnen het gedistribueerde netwerk. In tegenstelling tot dataopslag in de traditionele cloud, blijven gebruikers altijd eigenaar van hun gegevens. Geen enkele derde partij kan zich toegang verschaffen tot de in het Sia-netwerk opgeslagen data. Alleen de gebruiker zelf – die zijn eigen privésleutel heeft – kan de bestanden ontsleutelen.

 

Skynet Content Delivery Network

Met de gedecentraliseerde oplossing van Sia kan data veiliger en goedkoper worden opgeslagen dan op ‘centrale’ platformen, waarbij het databeheer altijd via andere partijen verloopt. De blockchainsoftware van Sia is volledig open source. Binnen de digitale infrastructuur van Sia kan gebruik worden gemaakt van smart contract-functionaliteit. Het platform wordt ondersteund door ingenieurs en een actieve gemeenschap van ontwikkelaars die talloze innovatieve blockchaintoepassingen (dapps) bouwen. Sia biedt een solide en fraudebestendig blockchain-ecosysteem, waarmee ongewenste gebeurtenissen zoals hacks en censuur effectief kunnen worden voorkomen. Nebulous heeft inmiddels een nieuw platform gerealiseerd – Skynet Content Delivery Network (CDN) – dat voortbouwt op het Sia-netwerk. Met dit platform is snelle en goedkope contentdistributie mogelijk en kunnen gebruikers bestanden delen met anderen. De op Skynet gebouwde dapps kunnen naadloos worden geïntegreerd met de Sia-blockchain.

 

Siacoin

De Siacoins drijven het gedistribueerde netwerk aan en zijn onder meer bedoeld voor de uitvoering van smart contracts. Deze cryptocurrency’s worden gecreëerd als blokbeloning tijdens het mining-proces. In principe is er geen limiet aan het aantal Siacoins dat in de toekomst kan worden gegenereerd. Gebruikers van het Sia-netwerk kunnen een onbeperkte hoeveelheid data produceren en daarom heeft het netwerk veel coins nodig om alle contracten te kunnen uitvoeren. In de zomer van 2022 waren er ruim 51 miljard Siacoins in circulatie, maar het aantal nieuwe coins dat wordt gecreëerd zal afnemen naarmate er nieuwe blokken worden geproduceerd. Het Sia-netwerk gaat een mechanisme inbouwen – de zogenaamde ‘Proof of Burn-mechanic’ – waarmee Sia-coins uit de muntvoorraad kunnen worden verwijderd als dat gewenst is. Verkopers van opslagruimte op het Sianetwerk kunnen dan coins ‘verbranden’ om zo te bewijzen dat ze legitieme deelnemers zijn. Daarnaast biedt het verbranden van Siacoins een extra laag netwerkbeveiliging.

 

Storj

Ook Storj is een platform dat voor dataopslag gebruikmaakt van blockchaintechnologie. Dit platform streeft ernaar om private, veilige en efficiënte gedistribueerde cloudopslag te bieden, op basis van het blockchainnetwerk van Ethereum. Daarbij maakt Storj gebruik van het zogenaamde ‘sharding’ (fragmentatie van databestanden) en end-to-end encryptie. Door de decentralisatie van data kunnen de risico’s op netwerkstoringen efficiënt worden tegengegaan. Daarnaast worden de beveiliging en privacy van dataopslag aanzienlijk verhoogd. Alle objecten worden cryptografisch versleuteld en in 80 stukken gesplitst (gefragmenteerd), voordat ze naar de opslag-nodes binnen het netwerk worden geüpload. De gefragmenteerde datastukjes worden allemaal opgeslagen op andere nodes, met verschillende operators, verschillende voedingen, verschillende netwerken en verschillende geografische gebieden, waardoor de decentralisatie van de dataopslag wordt versterkt. Het netwerk van Storj bestaat uit vele duizenden nodes in ruim 84 verschillende landen. Door het fragmenteren van databestanden kunnen de prestaties en duurzaamheid van dataopslag worden vergroot en kunnen downtime, storingen en datalekken effectief worden voorkomen.

 

AES-256-GCM-coderingsalgoritme

Bij de cryptografische versleuteling van de gegevensbestanden wordt gebruikgemaakt van het AES-256-GCM-coderingsalgoritme. Een databestand binnen het netwerk van Storj is niet toegankelijk zonder sleutels en de versleutelde gegevens kunnen alleen worden bekeken door gebruikers die expliciet toegang tot de gegevens hebben gekregen. Hierdoor blijven data-eigenaren altijd de baas over hun eigen opgeslagen gegevens. De toegangsrechten van gebruikers kunnen op ieder gewenst moment weer worden ingetrokken. De nodes waarop de gefragmenteerde data wordt opgeslagen worden zorgvuldig uitgekozen op basis van betrouwbaarheid, reputatie, netwerkdiversiteit en de snelheid van dataoverdracht.

 

29 van de 80 versleutelde stukken

Wanneer gebruikers hun gefragmenteerde databestand ophalen dan zijn er slechts 29 van de 80 versleutelde stukken nodig om het bestand opnieuw samen te stellen. Doordat de bestanden zijn opgeslagen binnen een decentraal netwerk – in plaats van op een centrale server – is er geen risico meer van netwerkstoringen of -uitval en kunnen de gegevens altijd en overal door de gebruikers worden opgevraagd. Wanneer een node om welke reden dan ook uitvalt, dan heeft dat in principe geen enkele invloed op de databestanden. Als er te veel datastukken verloren gaan dan vindt er binnen het netwerk van Storj een automatisch reparatieproces plaats.

Ethereum logo

Storj-tokens zijn gebaseerd op ERC-20

Het gedecentraliseerde cloudplatform van Storj heeft een eigen cryptocurrency: Storj. Deze coin is gebaseerd op ERC-20, de technische standaard voor crypto-tokens die verenigbaar zijn met de blockchain van Ethereum. Het Storj-token wordt gebruikt voor het uitbetalen van beloningen tussen de nodes die binnen het netwerk operationeel zijn. Zo wordt het Storj-token onder meer gebruikt voor betaling bij het kopen van opslagruimte binnen het netwerk. De Storj-tokens worden niet gemined zoals bijvoorbeeld Bitcoin (dat gebruikmaakt van het Proof of Work-protocol) of Cardano (dat gebruikmaakt van het Proof of Stake-protocol). In plaats daarvan krijgen de eigenaren van Storj-nodes als beloning voor het hosten en delen van gegevens 60% van alle inkomsten die door het opslagnetwerk worden gegenereerd. De resterende 40% van de inkomsten blijft behouden door Storj. De maximale voorraad van Storj-tokens is vastgesteld op bijna 425.000.000.

 

MaidSafe: SAFE Network

Een andere autonome gedecentraliseerde oplossing voor dataopslag is het SAFE Network van het Schotse bedrijf MaidSafe. Dit platform kan niet alleen worden gebruikt voor het opslaan van gegevens, maar ook voor het bouwen van gedecentraliseerde applicaties (dapps). Het SAFE Network wordt gevormd door ongebruikte hardeschijfruimte en computerkracht van gebruikers, die in ruil daarvoor worden beloond met ‘SAFE Network Tokens’. Deze tokens fungeren in principe als digitaal geld. In tegenstelling tot cryptocurrency’s maakt het SAFE Network geen gebruik van blockchaintechnologie maar van een andersoortig geavanceerd peer-to-peer-netwerk.

 

Close Group Consensus

Binnen het SAFE Network speelt de ‘Close Group Consensus’ een belangrijke rol. Iedere node heeft een zogenaamde ‘XOR-locatie’, die bedoeld is om een wiskundige relatie tussen node-ID’s tot stand te brengen. Hierbij worden de fysieke locaties van data binnen het netwerk willekeurig gemaakt en wordt ervoor gezorgd dat iedere locatie uniek is. Een hechte groep nodes bestaat uit node-ID’s die het dichtst bij het node-ID van de SAFE-gebruiker liggen (in termen van XOR-afstand). Deze XOR-afstand wordt niet gemeten in geografische afstand, maar in wiskundige afstand. De groep nodes die een bepaalde sectie beheert, zal altijd proberen om onderling consensus te bereiken over alles wat er binnen het SAFE Network gebeurt.

 

Proof of Recource

De transacties binnen het SAFE Network worden uitgevoerd met behulp van het zogenaamde Proof of Recource-mechanisme (PoR). Doordat bij dit consensus-protocol gebruik wordt gemaakt van kleine ‘hechte’ groepen nodes die namens het SAFE Network uitspraken doen, hoeft het netwerk niet iedere keer rechtstreeks met elke node te communiceren. Bij het Proof of Recource-protocol wordt automatisch gecontroleerd of de gebruikers – die ‘farmers’ worden genoemd – zich houden aan de regels van het netwerk. In tegenstelling tot het energieverslindende Proof of Work-protocol (het consensus-mechanisme van onder meer Bitcoin) kunnen transacties met behulp van Proof of Recource vrijwel onmiddellijk en veel duurzamer worden geverifieerd. Hierdoor is SAFE Network sneller en schaalbaarder dan veel andere gedecentraliseerde  platformen voor dataopslag. Het SAFE Netwerk hoeft niet te weten welke gegevens er precies binnen de digitale infrastructuur worden opgeslagen, maar zorgt ervoor dat de gegevens op de juiste manier worden gedistribueerd. Hierdoor kunnen de veiligheid en privacy worden gegarandeerd.

 

Beloning met SAFE Network Tokens

De nodes binnen het SAFE Network moeten hun betrouwbaarheid bewijzen. Alle nodes worden continu beoordeeld op hoe goed ze gegevens kunnen opslaan en ophalen. Daarbij worden ook de CPU-snelheid, bandbreedte en beschikbare hardeschijfruimte gemeten. Op basis van kwaliteit en kwantiteit worden de nodes vervolgens automatisch beloond met SAFE Network tokens. Een node mag pas stemmen op gebeurtenissen binnen het netwerk als het zijn betrouwbaarheid voldoende heeft bewezen. Bij de Close Group Consensus beheren de nodes de opslag van alle cryptografisch versleutelde gegevensbestanden binnen het netwerk. Geen van de gebruikers (farmers) kunnen de gegevens die op hun nodes worden opgeslagen decoderen. In ruil voor het leveren van hardeschijfruimte worden de nodes beloond met SAFE Network Tokens.

 

MaidSafeCoin

MaidSafeCoin (MAID) is een cryptocurrency die in het voorjaar van 2014 werd gelanceerd en wordt vermeld op de Bitcoin-blockchain. De coin is een tijdelijke crypto-activa die wordt gebruikt voor de alfa- en bètaversies van het SAFE Network. Ook deze cryptomunt maakt gebruik van het Proof of Recource-protocol voor het valideren van transacties. Het SAFE Network gebruikt de MaidSafeCoin voornamelijk als een soort ‘kredietsysteem’. Gebruikers (farmers) gebruiken een MaidSafe-client om de werking van het SAFE Network te garanderen. Applicatieontwikkelaars die toepassingen voor het netwerk bouwen, kunnen met MaidSafeCoins worden betaald. Er is geen vastgestelde totale voorraad van MaidSafeCoins. De totale voorraad wordt door wiskunde bepaald. De MaidSafeCoin-bestanden zijn 32-bits groot, waardoor er talloze cijfercombinaties mogelijk zijn. Om die reden kunnen er mogelijk ongeveer 4,3 miljard coins in omloop worden gebracht.

 

Filecoin

Filecoin is een open source, publiek toegankelijk blockchainplatform dat onder meer kan worden gebruikt voor het opslaan van gegevens. Het platform – dat werd ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Protocol Labs – maakt gebruik van het zogenaamde InterPlanetary File System (IPFS), een protocol voor het opslaan van data binnen een gedistribueerd peer-to-peer bestandsnetwerk. Filecoin-gebruikers kunnen ongebruikte hardeschijfruimte huren voor het opslaan en beveiligen van hun gegevens. Voor het uitvoeren van transacties binnen het netwerk maakt Filecoin gebruik van de consensus-protocollen Proof of Replication (PoRep) en Proof of Spacetime (PoST).

 

InterPlanetary File System

Het netwerk van Filcoin is gebouwd bovenop het InterPlanetary File System (IPFS), dat een blockchain-protocol vertegenwoordigt dat zorgt voor een bestandsopslag die enigszins te vergelijken is met peer-to-peer platformen zoals bijvoorbeeld BitTorrent. De crypto-miners die binnen het netwerk van Filecoin actief zijn zetten hun rekenkracht in voor het verzekeren van opslagruimte voor gebruikers. In ruil daarvoor ontvangen zij een vergoeding. Deze vergoeding wordt betaald door de gebruikers die op hun beurt de gegevens ophalen, verspreiden of opslaan. Alle gegevensbestanden binnen het netwerk van Filecoin worden gefragmenteerd in kleinere delen, voordat ze naar de crypto-miners worden verzonden voor opslag. Hierdoor kan de veiligheid van de inhoud worden gegarandeerd.

 

Opslag-miners en ophaal-miners

Binnen het Filecoin-netwerk zijn twee soorten crypto-miners actief. In de eerste plaats zijn er de zogenaamde ‘opslag-miners’. Deze miners leveren computerbronnen aan Filecoin-gebruikers. De opslag-miners publiceren de prijs van hun opslagaanbod en de snelheid en redundantie van hun mining-hardware op de open marktplaats van Filecoin. Daarnaast kent Filecoin ook de zogenaamde ‘ophaal-miners’. Deze miners leveren bepaalde databestanden aan gebruikers en worden in ruil voor hun diensten betaald in Filecoins (FIL), de intrinsieke cryptocurrency die het Filecoin-netwerk aandrijft. De prijs die door de ophaal-miners wordt gevraagd hangt onder meer af van de bestandsgrootte. Filecoin-gebruikers kiezen een opslag-miner of ophaal-miner die het beste past bij hun specifieke behoeften, zoals bijvoorbeeld de prijs, de opslagcapaciteit en de opslagperiode. Wanneer een crypto-miner door een gebruiker is geselecteerd dan wordt er een definitieve overeenkomst bereikt. Vervolgens wordt deze overeenkomst vastgelegd in de blockchain.

 

Proof of Replication en Proof of Spacetime

Het Filecoin-netwerk vertrouwt op twee verschillende consensus-mechanismen om de transacties te verifiëren. Proof of Replication (PoRep) is een consensus-mechanisme waarbij crypto-miners aan het gedistribueerde netwerk bewijzen, dat ze een unieke kopie van een stuk data hebben opgeslagen. Bij dit mechanisme nemen de miners aan het netwerk deel als zogenaamde provers (bewijzers), die zoveel mogelijk data willen opslaan, omdat ze daarvoor door het netwerk worden beloond met Filecoins. Proof of Spacetime (PoST) is een bewijs dat aantoont dat de ‘bewijzer’ een bepaalde hoeveelheid tijd heeft besteed aan het ongewijzigd houden van gereserveerde ruimte binnen het netwerk. Met andere woorden: de Proof of Spacetime geeft aan de crypto-miners de data ook daadwerkelijk binnen het afgesproken tijdsbestek hebben opgeslagen.

 

Concurreren met traditionele opslagaanbieders

Een zeer groot deel van de wereldwijde hardeschijfruimte wordt niet benut. Aanbieders van gedecentraliseerde dataopslag zoals Filecoin kunnen in de toekomst wellicht opslagruimte aanbieden tegen veel lager prijzen, dan de centraal georganiseerde traditionele opslagaanbieders. In juni 2022 waren er ongeveer 217.594.783 Filecoins in circulatie. De totale voorraad van de cryptomunten – het maximale aantal coins dat kan worden gecreëerd – is 1,97 miljoen FIL. Naarmate meer mensen van het Filecoin-netwerk gebruik maken, kan de waarde van FIL steeds verder toenemen. De waarde zal waarschijnlijk ook toenemen doordat er een limiet is gesteld aan het aantal Filecoins dat in omloop kan worden gebracht.

 

Geen garanties voor waardestijging

Voor de waardestijging van cryptocurrency’s zoals FIL – maar ook andere cryptomunten – bestaat echter geen enkele garantie. Zolang crypto-activa en andere blockchaintoepassingen nog niet zijn gereguleerd blijft investeren in de coins riskant. Desondanks zitten er veel voordelen aan gedecentraliseerd gegevensbeheer. Dataopslag op de blockchain stelt consumenten in staat om de controle over en de toegang tot hun eigen gegevens beter en veiliger te organiseren. In tegenstelling tot de systemen van gecentraliseerde cloudopslag-aanbieders, halen gedecentraliseerde opslagmethoden de beveiliging van de data uit hun eigen digitale infrastructuur. Hierdoor kunnen platformen zoals Sia, Storj, MaidSafe en Filecoin zich beter wapenen tegen aanvallen van hackers en storingen, dan de gecentraliseerde opslagdiensten.

 

Swarm

Swarm is een platform voor gedecentraliseerde dataopslag en communicatiediensten, dat gebruikmaakt van de smart contract-functionaliteit op de Ethereum-blockchain. De voornaamste doelstelling van Swarm is het creëren van een betrouwbare, schaalbare, kosteneffectieve en zelfvoorzienende digitale infrastructuur voor een veilige opslag van gegevens. Het netwerk is gebaseerd op opslagservers in plaats van op bestandsservers. Deze opslagservers zijn geoptimaliseerd voor kostenprestaties en geïntegreerd om gebruikers een hoogwaardige gegevenstoegang te kunnen bieden. De basisbouwsteen van het Swarm-netwerk wordt gevormd door ‘Bee’, een client die is geïmplementeerd in Go, een door Google ontwikkelde programmeertaal.

 

Swarm-hash

Het Swarm-netwerk biedt een contentdistributieservice voor Ethereum en de ontwikkeling van decentrale applicaties (dapps). Gedecentraliseerde blockchaintoepassingen kunnen gegevens en inhoud rechtstreeks produceren, beheren en opslaan in het gedecentraliseerde bestandsysteem van Swarm. Met behulp van een zogenaamde ‘Swarm-hash’ kunnen gegevens en inhoud efficiënt en veilig worden opgehaald, op ieder gewenst moment. Wanneer de decentrale applicaties transacties  naar de Ethereum-blockchain verzenden, dan kunnen die transacties verwijzen naar Swarm-bronnen met de Swarm-hash waarnaar wordt verwezen. Swarm maakt gebruik van het BZZ-token.

 

Gedistribueerde hashtabel

Swarm onderhoudt een specifiek type content-geadresseerde gedistribueerde hashtabel (DHT), op de nodes binnen het gedistribueerde netwerk. Gegevensbestanden die naar het netwerk zijn geüpload wordt gefragmenteerd in verschillende stukken. Uit al deze datastukken wordt vervolgens een zogenaamde hash-boom (Merkle tree) gemaakt. Dit is een datastructuur die kan worden gebruikt om gegevens veilig tussen meerdere nodes te versturen, waardoor de integriteit van de gegevens kan worden gewaarborgd. De gefragmenteerde gegevensbestanden worden gedistribueerd naar de in het Swarm-netwerk aanwezige nodes en opgeslagen in de hashtabel. Het grote voordeel van blockchaintoepassingen zoals Swarm is dat de individuele nodes binnen het netwerk alleen maar een relevant deel van de data hoeven op te slaan, in plaats van de volledige blokketen.

 

NeoFS

NeoFS is een blockchaintoepassing voor dataopslag die is ontwikkeld door Neo SPCC, een in Sint-Petersburg gevestigd research and development team. Op dit platform kan iedere gebruiker van het gedistribueerde netwerk tegen betaling hardeschijfruimte beschikbaar stellen aan andere NeoFS-gebruikers. Het netwerk is zo ontworpen dat het verenigbaar is met de Neo-blockchain en kan worden gebruikt in combinatie met Neo smart contracts en Neo dapps. NeoFS beveiligt de databestanden met behulp van cryptografische versleuteling en speltheoriemodellen. Het netwerk gebruikt de smart contracts onder meer voor de uitwisseling van crypto-activa, waardoor gedecentraliseerde opslagdiensten eenvoudig kunnen worden gekocht of verhuurd. Het digitale ecosysteem van NeoFS omvat twee zogenaamde ‘node-ringen’: de binnenste node-ringen en de buitenste node-ringen. De buitenste nodes worden voornamelijk gebruikt voor dataopslag. Meestal zijn dit opslagclusters, servers of gewone pc’s. De binnenste nodes zijn verantwoordelijk voor data-audits en het onderhoud van het netwerk.

 

Smart contract-codeniveau

De nodes in het netwerk zijn verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van het opslagbeleid, dat door de individuele gebruikers is geselecteerd. Doordat gebruikers zelf een keuze kunnen maken voor onder meer de geografische locatie, het betrouwbaarheidsniveau, het aantal nodes en de opslagcapaciteit, krijgen de gebruikers van NeoFS volledige toegangscontrole over hun gegevens. Door compatibiliteit met de Neo-blockchain kan het NeoFS-netwerk worden gebruikt door dapps die binnen de NeoVM – de virtuele machine van Neo – worden uitgevoerd op smart contract-codeniveau.

 

NEO- en GAS-tokens

De Neo-blockchain kent twee verschillende crypto-tokens: NEO en GAS. Beide crypto-activa spelen een essentiële rol bij de aandrijving van het Neo-netwerk. De betalingen voor de verhuurde opslagruimte kunnen worden gedaan met zowel NEO- als Gas-tokens. Een belangrijk verschil tussen NEO-tokens en GAS-tokens is dat het eerstgenoemde token de intrinsieke cryptocurrency van het Neo-platform is en daarmee ook als het ware ‘de motor’ waarop de blockchain draait. GAS-tokens zijn zogenaamde ‘utility-tokens’, die worden gebruikt om transacties binnen het netwerk uit te voeren. De utility-tokens worden vaak ingezet bij het kapitaliseren of financieren van projecten van startups, maar ook voor andere doeleinden. Bij de transacties kan gebruik worden gemaakt van een NEO-wallet die met Neo-FS kan worden verbonden. De GAS-tokens kunnen worden gestort op een smart contract en vervolgens worden gebruikt voor het aanschaffen van dataopslagdiensten.

 

Internxt Drive

Ook Internxt Drive is een platform dat voor de opslag van gegevensbestanden gebruikmaakt van blockchaintechnologie. Wanneer belangrijke data verloren gaat dan heeft dat meestal vervelende consequenties voor de betrokkenen. Dataverlies kan het gevolg zijn van systeemfouten, maar ook van aanvallen door hackers. Wanneer gegevensbestanden worden opgeslagen op centrale cloudplatformen dan zijn deze over het hele netwerk toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers en processen. Echter zijn ze ook toegankelijk voor kwaadwillenden die kans zien om misbruik te maken van datalekken. Vaak is niet precies duidelijk wie de eigenaar is van de clouddiensten en hoe de digitale infrastructuur wordt gebruikt. Ook is meestal niet duidelijk wat er met de gegevensbestanden gebeurt als de database om welke reden dan ook verloren zou gaan. Het verlies van  data kan enorme gevolgen hebben voor bedrijven. Zelfs met back-up-systemen is er bij gecentraliseerde dataopslag altijd een risico op dataverlies.

 

Zero-knowledge

Internxt Drive is een gedecentraliseerde ‘zero-knowledge’ cloudopslagdienst. Zero-knowledge-encryptie betekent in principe dat niemand – behalve jijzelf – toegang heeft tot de beveiligde gegevensbestanden die binnen het netwerk zijn opgeslagen. Het platform is speciaal ontworpen om de privacy, veiligheid en snelheid van dataopslag te verbeteren met behulp van blockchaintechnologie. Met Internxt Drive kunnen gebruikers zelf kiezen welke gegevens ze willen opslaan of willen delen met anderen, waardoor ze de volledige controle over de bestanden houden.

 

X Core

De gedecentraliseerde X cloudopslag wordt aangedreven door de X Core-software van Internxt. De gegevensbestanden die zijn opgeslagen op de X clouddienst worden cryptografisch versleuteld en gefragmenteerd verspreid over het netwerk van Internxt Drive. Hierdoor is er geen sprake van een enkele centrale opslaglocatie die kan worden aangevallen door hackers. De X Core-software – die wordt geïnstalleerd op de nodes binnen het netwerk – vervangt in principe de taak van een centrale controller. Wanneer nodes om de een of andere reden uitvallen, dan wordt de gedistribueerde informatie binnen het netwerk herverdeeld onder de andere nodes. Hierdoor blijft de functionaliteit van Internxt Drive altijd gegarandeerd. De gedecentraliseerde cloudopslag van Internxt Drive kan worden gebruikt op praktisch alle apparaten. Er is een gebruiksvriendelijke app ontwikkeld voor zowel smartphone als desktop. Internxt Drive kan eventueel worden geïntegreerd met centraal georganiseerde cloudopslagdiensten, zoals bijvoorbeeld Dropbox, Google Drive, Apple iCloud of Microsoft OneDrive.

 

INXT

Internxt heeft zijn eigen cryptocurrency die kan worden gebruikt als betaalmiddel voor hosts binnen het netwerk: INXT. De coin wordt niet gegenereerd door middel van een mining-proces. Op dit moment (juni 2022) zijn er ongeveer 1.119.294 INXT-coins in omloop. Dit is ook meteen de totale voorraad, omdat er geen nieuwe INXT’s meer worden gecreëerd en alle coins inmiddels in circulatie zijn gebracht. De hosts die met de X Core-software aan de X Cloud deelnemen kunnen INXT verdienen door kleine fracties versleutelde databestanden op te slaan. Gebruikers van het platform kunnen de hosts rechtstreeks betalen met de cryptomunt. Internxt accepteert voor zijn geleverde diensten zowel INXT als traditionele valuta zoals de USD. Het INXT-token is nog maar op enkele cryptohandelsbeurzen beschikbaar.

 

Blockchaintoepassingen voor de energiemarkt

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om de manier waarop vervuilende bedrijven opereren te veranderen en de ontwikkeling van koolstofarme energie te versnellen. Overheden wereldwijd treffen maatregelen om klimaatverandering tegen te gaan. De opwarming van de aarde kan echter alleen worden beperkt door de uitstoot van broeikasgassen – zoals CO₂, methaan, distikstofside en fluorgassen – effectief tegen te gaan. Wanneer de temperatuur op aarde met meer dan 2°C stijgt dan zal het ecosysteem op aarde zeer ernstig worden verstoord. De zeespiegel zal nog verder stijgen, er zal meer extreme neerslag vallen en we krijgen steeds vaker te maken met extreme hitte. Deze klimaatverandering kan grote gevolgen hebben voor mens, dier en milieu. Daarom zijn de afspraken in de klimaatakkoorden er zoveel mogelijk op gericht om de gemiddelde temperatuurstijging onder de 1,5°C houden.

 

Minder CO₂-uitstoot

De opwarming van de aarde kan niet ineens worden gestopt. Als nu direct zou worden gestopt met alle wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, dan gaat de temperatuurstijging nog een aantal decennia door. Dat komt deels doordat de overtollige warmte die in de diepe oceaan is opgeslagen, door oceaanstromingen terug naar de oppervlakte wordt gebracht. Zodra deze warmte naar de ruimte is uitgestraald kan de temperatuurstijging stoppen. Echter is inmiddels duidelijk geworden dat de meeste landen de klimaatdoelen – die zijn afgesproken in het akkoord van Parijs – niet gaan halen. Voor een groot deel komt dat doordat deze landen hun beloften om minder CO₂ uit te stoten niet nakomen. Daarom is alles erop gericht om deze landen toch te bewegen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen en over te schakelen op hernieuwbare energie.

 

Permanente records

Blockchaintoepassingen maken het mogelijk om koolstofarme energie en daaraan gekoppelde certificaten te volgen, vanaf de productie tot aan het gebruik door bedrijven en consumenten. De informatie die in de blockchain wordt vastgelegd wordt eerst geverifieerd, voordat deze aan een transactieblok wordt gekoppeld. De ‘records’ worden vervolgens geregistreerd op een transparant en onveranderbaar (permanent) grootboek. Hierdoor kunnen afnemers van energie er zeker van zijn dat de aangeschafte elektriciteit of groene waterstof, ook echt uit hernieuwbare energiebronnen afkomstig is. De in de blockchain opgeslagen gegevens worden in een chronologische volgorde vastgelegd. Hierdoor kunnen alle belanghebbenden zelf controleren of het koolstofkredietschema waarvoor ze zich hebben aangemeld, ook daadwerkelijk de desbetreffende verwijdering van koolstof uit de atmosfeer vertegenwoordigt en niet bewust of per ongeluk dubbel wordt meegeteld. Doordat de hernieuwbare energie kan worden gevolgd vanaf de opwekking tot aan het verbruik, kan er een helder inzicht worden gegeven in de koolstofarme eigenschappen ervan. Voor de energiemarkt worden onder meer de onderstaande blockchaintoepassingen ontwikkeld:

 

Smart grid management

Blockchaintechnolgie kan een belangrijke rol gaan spelen bij het democratiseren van de in- en verkoopprocessen op de energiemarkt. Met behulp van blockchaintoepassingen kan er meer betrokkenheid worden gecreëerd tussen energieproducenten en consumenten. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om de opgewekte of verbruikte kilowattuur (kWh) in real-time te registreren. Blockchaintechnologie kan mensen, bedrijven, IoT-apparaten en duurzame energiebronnen of een efficiënte manier aan elkaar verbinden. Hierdoor wordt het eenvoudiger om lokale ‘smart grids’ op te zetten, waarbij alle betrokken partijen rechtstreeks energie van elkaar kunnen kopen. Bij de handel in energie kan gebruik worden gemaakt van smart-contract-functionaliteit.

 

Beheer van energiecertificaten

Energiecertificaten kunnen eenvoudig worden ‘getokeniseerd’. Tokens op de blockchain kunnen in principe alles vertegenwoordigen. Niet alleen fysieke objecten zoals bijvoorbeeld kunstwerken, juwelen of onroerende goederen, maar ook niet tastbare immateriële zaken zoals eigendomsrechten. Een token is een unieke digitale ‘identifier’ die wordt gegenereerd door middel van een cryptografische hash. Getokeniseerde certificaten voor hernieuwbare energie en zogenaamde ‘koolstofkredieten’ kunnen bedrijven helpen bij het aantonen van hernieuwbare energiebronnen en het compenseren van de CO₂-uitstoot tijdens hun bedrijfsprocessen. Tegelijkertijd kunnen consumenten contoleren of de door hun afgenomen energie daadwerkelijk afkomstig is van duurzame bronnen, zoals windenergie, zonne-energie, waterkrachtcentrales, biomassa of aardwarmte.

 

Authenticiteit

Blockchaincertificaten kunnen de authenticiteit van hetgeen ze vertegenwoordigen garanderen. Wanneer een energiecertificaat in de blockchain wordt opgeslagen kan iedereen direct controleren en bevestigen of het een geldige en up-to-date verklaring betreft. Bij de uitgifte van een energiecertificaat kunnen de gegevens worden gedigitaliseerd en worden gekoppeld aan een digitale identiteit. Hierdoor is het certificaat op ieder moment traceerbaar en kan de informatie die aan het certificaat verbonden is altijd en overal worden opgevraagd. Doordat het certificaat niet kan worden gemanipuleerd kan fraude worden voorkomen en kan de echtheid van de verklaring worden gegarandeerd.

 

Geautomatiseerd netbeheer

Blockchaintoepassingen kunnen de stroom- en opslagstromen langs het elektriciteitsnet automatisch volgen, om vraag en aanbod naar hernieuwbare energie beter op elkaar af te stemmen. Tegen 2030 zal de wereldbevolking zijn toegenomen tot ruim 8,5 miljard mensen. Tien jaar later – in 2040 – lopen er meer dan 9,1 miljard mensen rond. Vooral in de grote steden zal de bevolkingsgroei de komende jaren snel toenemen en daarmee ook het energieverbruik. De piekbehoefte aan stroom zal de komende 30 jaar naar verwachting vervijfvoudigen. Energiesystemen die zijn gebaseerd op ‘centrale’ productie zijn altijd afhankelijk geweest van de ontwikkeling en uitbreiding van infrastructuur, om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen. Uitbreidingen van het elektriciteitsnet zorgen ervoor dat de stroomlevering aan de inwoners kan worden gewaarborgd. Gezien de hoge infrastructuurkosten en de verminderde productiecapaciteit, moet daarom worden gekeken naar alternatieve efficiëntere energievoorzieningssystemen.

 

Netcapaciteit

Veel van de energie die wordt getransporteerd via centrale energiesystemen gaat verloren doordat er grote afstanden moeten worden afgelegd. Wanneer de energie lokaal kan worden afgenomen, kan die verspilling deels worden tegengegaan. In Nederland is het elektriciteitsnet op veel plaatsten overbelast en is er niet voldoende netcapaciteit beschikbaar. Daarom worden hernieuwbare energiebronnen niet altijd meteen op het net aangesloten. Als energie lokaal wordt afgenomen met behulp van blockchainoplossingen, dan kan de netwerkcongestie worden verminderd en de stroomvoorziening beter worden gewaarborgd. Daarnaast kan ook de piekbehoefte aan elektriciteit worden geëlimineerd.

 

Ontwikkelings- en planningstrategieën

Gedistribueerde energieoplossingen kunnen bijdragen aan de verbetering van de netwerkcapaciteit, maar blockchaintoepassingen zijn niet effectief zonder de juiste bescherming en planning. Zo zijn er nog een aantal veiligheidsproblemen die gepaard gaan met het betrekken van energie uit meerdere bronnen. Om decentralisatie van de energiemarkt te bevorderen, moeten er eerst goede ontwikkelings- en planningstrategieën worden ontwikkeld. Desondanks hebben blockchaintoepassingen voor de energiemarkt een groot potentieel. De combinatie van nieuwe innovatie duurzame energiemodellen en gedistribueerde netwerken bieden nieuwe kansen, om de efficiëntie en transparantie binnen de energiesector op tal van fronten te verbeteren. Met behulp van blockchaintechnologie kan de integratie van gedistribueerde schone energiebronnen worden vereenvoudigd en kunnen de kosten van energiedistributie aanzienlijk worden verlaagd.

 

Beperkingen

Desondanks zitten er ook nog een flink aantal beperkingen aan blockchain-integratie op de energiemarkt, die een grootschalige adoptie in de weg staan. Zo blijft de schaalbaarheid van blockchaintoepassingen nog ver achter en zijn sommige blockchainplatformen allesbehalve duurzaam. Vooral de blockchainnetwerken die gebruikmaken van het Proof of Work-protocol – waarbij transactieblokken worden gemined en zeer veel rekenkracht nodig is – verbruiken enorm veel energie. Daarnaast kunnen er lange vertragingen optreden voordat een specifieke blockchaintransactie binnen het gedistribueerde netwerk wordt bevestigd. Een ander probleem is het gebrek aan duidelijke, consistente wet- en regelgeving van blockchaintoepassingen. Zonder regulering is het praktisch onmogelijk om energiesystemen adequaat te beheren, elektriciteitstarieven vast te stellen, geschillen op te lossen en terugboekingen van transacties efficiënt af te handelen. Tevens is de netwerk-infrastructuur nog te beperkt. Voor het optimaliseren van processen binnen de energiemarkt door middel van blockchaintechnologie, zullen veel meer smart grids aan elkaar moeten worden verbonden.

 

Opladen van elektrisch voertuigen door middel P2P oplaadtoepassingen

De verkoop van het aantal elektrische voertuigen heeft de afgelopen jaren een behoorlijke vlucht genomen en die groei zal alleen nog maar toenemen. De toename van het aantal elektrische voertuigen zal een grote impact hebben op het elektriciteitsnet. Het zorgen voor voldoende oplaadmogelijkheden is een van de grootste uitdagingen voor de komende jaren. Daarom is er behoefte aan een laadpuntsysteem waarmee de laadverzoeken van bestuurders van elektrische voertuigen, op een efficiënte manier kunnen worden beheerd zonder dat de capaciteit van het distributienet wordt overbelast. Met blockchaintoepassingen kan de laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen sterk worden verbeterd. De laadflexibiliteit wordt deels bepaald door de laadvraag en de maximale duur van het opladen. Door de eigenaren van elektrische voertuigen te verbinden aan laadstations door middel van blockchaintechnologie, kan de laadflexibiliteit worden geoptimaliseerd.

 

BlockCharge

Een van de blockchain-initiatieven die zich richt op laadflexibiliteit voor elektrische voertuigen is BlockCharge, een oplossing voor een naadloos, flexibel, schaalbaar, veilig en betaalbaar gedistribueerd laadsysteem. Deze blockchaintoepassing – die zich nog bevind in de ontwikkelingsfase – introduceert de zogenaamde ‘Smart Plug’. Aan deze Smart Plug (het laadstation) is een unieke identificatiecode (computerchip) gekoppeld, die controleert of de gebruiker bevoegd is om de plug te gebruiken. De Smart Plug kan worden gebruikt in combinatie met reguliere oplaadstekkers. Gebruikers van BlockCharge moeten een app op hun smartphone installeren waarmee toestemming kan worden verkregen voor het laadproces. Het volledige laadproces wordt op de app gevisualiseerd. Vervolgens maakt de app verbinding met het blockchainnetwerk dat alle laadgegevens opslaat en beheert. De BlockCharge-app onderhandelt automatisch over de beste prijs en handelt het betalingsproces automatisch af.

 

Elektrische auto
Afbeelding van Gerd Altmann

 

Exploiteren van laadpunten

Op blockchain gebaseerde laadsystemen zoals BlockCharge stellen bezitters van elektrische voertuigen in staat om hun eigen elektriciteit te verhandelen, door hun opladers te delen met gebruikers die willen opladen. De opladers kunnen voor anderen beschikbaar worden gemaakt, wanneer ze niet door de eigenaren worden gebruikt. Blockchaintoepassingen kunnen in real-time de beschikbaarheid en prijs aan de gebruikers communiceren. Door blockchain-integratie binnen laadsystemen kan het aantal laadpunten snel toenemen, waardoor het aantrekkelijker wordt voor automobilisten om een elektrisch voertuig aan te schaffen.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de energiemarkt:

  • Powerledger
  • Suncontract
  • Greeneum
  • WePower
  • Insolar
  • Acciona
  • Energy Web
  • Grid Singularity
  • Sinan Energy
  • NRGcoin
  • EGridd
  • Efforce
  • Rowan Energy Blockchain
  • FlexiDAO
  • Omega Grid

 

Blockchaintoepassingen voor het onderwijs

Op dit moment gebruiken sommige onderwijsinstellingen blockchaintoepassingen om academische records en andere informatie op te slaan, maar vanwege problemen met de gegevensbeveiliging, schaalbaarheid en de hoge kosten van blockchain-implementatie lijkt een brede acceptatie nog ver weg te zijn. Naarmate blockchaintechnologie evalueert zullen de decentraal gedistribueerde oplossingen ook binnen het onderwijs een steeds grotere rol gaan spelen. Hieronder staan een aantal voorbeelden van blockchaintoepassingen voor het onderwijs:

 

Bijhouden van studentgegevens

Onderwijsinstellingen kunnen alle informatie – zoals diploma’s, certificaten, stages enz – over leerlingen opslaan in een record dat aan de blockchain wordt toegevoegd. Hierdoor kunnen deze gegevens altijd en overal met geautoriseerde belanghebbenden worden gedeeld. Zo kunnen bijvoorbeeld de informatieoverdracht tussen scholen of tussen scholen en potentiële werkgevers worden vereenvoudigd.

 

Fraudepreventie

Met blockchaintoepassingen kan fraude met cijfers, diploma’s en certificaten effectief worden voorkomen. De informatie wordt immers voorzien van een tijdsstempel voordat deze permanent en onveranderbaar binnen het blockchainnetwerk wordt vastgelegd. Het vervalsen van diploma’s of andere academische documenten wordt dan praktisch onmogelijk. Het feit dat de records die binnen de blockchain worden opgeslagen niet meer kunnen worden gewijzigd brengt wel een probleem met zich mee. Wanneer er een situatie ontstaat waarbij gegevens om legitieme reden zouden moeten worden gewijzigd, dan is dat vrijwel onmogelijk. De informatie kan alleen worden aangepast door een nieuw transactieblok aan de blokketen toe te voegen.

 

Studenten beheren hun eigen academische referenties

Met behulp van blockchaintoepassingen worden studenten in staat gesteld om hun eigen gegevens en academische referenties te beheren. Door diploma’s, certificaten en andere onderwijsdocumenten op te slaan in een record op de blockchain, kunnen leerlingen deze gegevens altijd en overal delen met belanghebbende partijen, zoals bijvoorbeeld werkgevers. Al sinds jaar en dag hebben hogescholen en universiteiten de studentendossiers volledig in eigendom en beheer. Hierdoor zijn studenten altijd afhankelijk van de onderwijsinstellingen, wanneer zij toegang willen tot hun academische prestaties of andere informatie. De gegevens worden opgeslagen in centraal georganiseerde databases, waardoor het risico bestaat dat de opgeslagen informatie verloren gaat of door malafide partijen wordt gecompromitteerd. Daarnaast is het vaak erg lastig om academische prestaties op te vragen als onderwijsinstellingen niet meer bestaan. Door de gegevens gedistribueerd op te slaan en te beveiligen door middel van blockchaintechnologie, kunnen studenten altijd bij hun persoonlijke documenten. Afgestudeerden kunnen zelf bepalen tot welke informatie potentiële werkgevers toegang hebben en tot welke niet. Voor werkgevers wordt zo het wervingsproces eenvoudiger gemaakt omdat ze geen kopie van de diploma’s of certificaten hoeven op te vragen, bij de desbetreffende onderwijsinstellingen. Ze hebben alleen een link nodig naar de digitale versie die op de blockchain is opgeslagen.

 

Online onderwijs
Online onderwijs, afbeelding van Mudassar Iqbal

 

Programmeren van onderwijsmateriaal met behulp van smart contracts

Blockchaintoepassingen kunnen ook het werk van docenten een stuk eenvoudiger maken. Zo kunnen leerkrachten gebruikmaken van smart contract-functionaliteit om onderwijsmateriaal in de blockchain te programmeren en bepaalde taken voor studenten te kunnen instellen. Smart contracts zijn digitale overeenkomsten waarin coderegels zijn geprogrammeerd, die automatisch binnen het blockchainnetwerk kunnen worden uitgevoerd. De smart contracts kunnen zelfstandig verifiëren welke taken de leerling heeft voltooid en hem of haar een nieuwe taak geven. Docenten kunnen in principe complete examens binnen de blockchain programmeren en de beoordeling overlaten aan het blockchain-protocol. Hierdoor hebben leerkrachten meer tijd voor andere werkzaamheden. De prestaties van de studenten worden onderdeel van hun permanente academische record, die veilig in de blockchain ligt opgeslagen.

 

Registeren van accreditaties

Gedistribueerde toepassingen kunnen ook een belangrijke rol spelen bij het accreditatieproces, waarbij wordt gecontroleerd of onderwijsinstellingen voldoen aan de kwaliteitseisen. Veel mensen volgen een online opleiding bij onderwijsinstituten zoals de LOI, NTI, NHA, Scheidegger of NCOI. Vaak is niet precies duidelijk wat de kwaliteit van een specifieke opleiding is en de uiteindelijke waarde van een diploma. Deze situatie leidt er soms toe dat niet-geaccrediteerde instellingen voor thuisonderwijs onterecht op hetzelfde speelveld opereren als gerenommeerde hogescholen en universiteiten. Wanneer een student er dan na een aantal jaren studie achter komt dat zijn of haar diploma veel minder waarde heeft, dan is dat erg zuur. Met behulp van blockchaintoepassingen kunnen accreditaties transparant worden geregistreerd, waardoor de onduidelijkheid over de kwaliteit van opleidingen kan worden weggenomen.

 

Optimaliseren van administratieve en financiële onderwijsprocessen

Met behulp van blockchaintechnologie kunnen er nieuwe leerpaden worden gecreëerd en kunnen de onderwijskosten aanzienlijk omlaag worden gebracht. Scholen hebben te maken met veel administratieve en financiële processen die veel tijd en geld kosten. Het beheren van collegegelden is een zeer intensief proces, waarbij verschillende partijen betrokken zijn zoals studenten, ouders, de financiële afdelingen van onderwijsinstellingen, verstrekkers van basisbeurzen, leningmaatschappijen en de (semi)overheid. Blockchaintoepassingen kunnen de financiële processen optimaliseren en de administratieve taken vereenvoudigen. Hierdoor kunnen de overheadkosten worden verminderd en de collegegelden wellicht worden verlaagd. Bij de betaling van collegegelden kan gebruik worden gemaakt van smart contracts en cryptocurrency’s.

 

Efficiënt delen van onderwijsbronnen

Blockchainplatformen kunnen ook worden gebruikt voor het efficiënt delen van onderwijsbronnen, die in het publieke domein bestaan en dus voor iedereen ook beschikbaar zouden moeten zijn. Met blockchain kunnen digitaal lesmateriaal, boeken, educatieve podcasts en online colleges gratis en veilig worden gedeeld. De onderwijsbronnen zijn beschikbaar op ieder gewenst moment en vanaf iedere locatie, waardoor nieuwe mogelijkheden ontstaan voor gedecentraliseerd leren. Gegevensuitwisseling en interacties tussen studenten en docenten kunnen in real-time plaatsvinden.

 

Publiceren, monitoren en beschermen van wetenschappelijk onderzoek

De voornaamste doelstellingen van hogescholen en universiteiten zijn het doorgeven van kennis en het vergroten van de huidige kennis met nieuw (wetenschappelijk) onderzoek. Hoogleraren besteden veel van hun tijd aan het doen van onderzoek en het publiceren van de resultaten. De verspreiding en maatschappelijke invloed van die publicaties, zijn bepalend voor de kansen voor hoogleraren om belangrijke beurzen binnen te halen. Zonder deze beurzen zouden ze hun wetenschappelijke werk immers niet kunnen financieren. Hoogleraren hebben er alle belang bij om nauwgezet te kunnen controleren hoe hun met bloed, zweet en tranen uitgevoerde onderzoek precies wordt gebruikt, zodat ze hun werk optimaal kunnen beschermen tegen auteursrechtenschendingen. Met blockchaintoepassingen kunnen hoogleraren hun werk veilig publiceren en nauwkeurig in de gaten houden hoe hun werk precies wordt gebruikt. Zo kunnen ze bijvoorbeeld controleren hoe vaak hun publicaties worden geciteerd en door onderwijsinstellingen worden gebruikt als lesmateriaal. Hierdoor ontstaat er een aardig beeld van de werkelijke autoriteit van een publicatie, die vervolgens weer van invloed is op toekomstige financiering.

 

Stimuleren van leerprestaties

Een andere toepassingsmogelijkheid van blockchaintechnologie binnen het onderwijs is het gebruik van tokens, om studenten te stimuleren om bepaalde prestaties te leveren. Zo kunnen er bijvoorbeeld cryptocurrency’s aan leerlingen worden uitbetaald wanneer zij geslaagd zijn voor hun tentamens of wanneer zij hun studielening op tijd hebben terugbetaald. Daarnaast kunnen tokens worden gebruikt als stimulans om studenten te motiveren om deel te nemen aan maatschappelijke projecten.

 

Problemen

Ondanks bovenstaande toepassingsmogelijkheden zijn er nog tal van problemen die een brede acceptatie van blockchain-implementatie in de weg staan. De technologie staat nog maar in de kinderschoenen en er zijn nog heel wat problemen op het gebied van complexiteit, beveiliging, privacy en schaalbaarheid. Daarnaast gaat blockchain-integratie op dit moment nog gepaard met zeer hoge kosten. Onderwijsinstellingen moeten zeer gevoelige persoonlijke informatie verwerken en daarom is het belangrijk dat ze zich bewust zijn van welke gegevens zij precies opslaan, op welke manier ze deze opslaan en de mogelijke risico’s dat deze data verloren gaat of in verkeerde handen terechtkomt.

 

Permissioned blockchains

In ons land zijn de belangrijkste regels voor de omgang met persoonlijke gegevens vastgelegd in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Daarin staat dat persoonsgegevens alleen mogen worden verwerkt in overeenstemming met de wet. Voor blockchaintoepassingen bestaat nog geen adequate wet- en regelgeving en gezien het grensoverschrijdende complexe karakter van blockchaintechnologie, is dit een zeer grote uitdaging. Universiteiten, hogescholen en andere onderwijsinstellingen moeten daarom wellicht strengere maatregelen implementeren om de privacy van studenten, docenten en andere betrokkenen voldoende te kunnen beschermen. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van private ‘permissioned’ blockchainnetwerken die niet voor iedereen toegankelijk zijn en waarvoor uitdrukkelijk toestemming moet worden verleend, om van de blockchaintoepassingen gebruik te kunnen maken.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op het onderwijs:

  • Blockcerts
  • Sony Global Education
  • Blockchain Education Network (BEN)
  • BitDegree
  • DISCIPLINA
  • Parchment
  • ODEM

 

Blockchaintoepassingen voor herkomstbepaling

De meest toeleveringsketens zijn lang, gefragmenteerd en complex. Als we producten kopen dan weten we meestal niet of die producten duurzaam zijn geproduceerd. Ook weten we niet onder welke arbeidsomstandigheden de producten zijn vervaardigd. Veel goederen worden nog altijd gemaakt onder onaanvaardbare arbeidsomstandigheden, zoals moderne slavernij, kinderarbeid en andere onethische praktijken. Met blockchaintechnologie wordt het mogelijk om de herkomst van goederen op ieder gewenst moment en vanaf iedere locatie te controleren. Zo kun je bijvoorbeeld controleren welke stof er precies is gebruikt voor je trui, waar die stof vandaan komt, waar de trui is ontworpen en wie de trui heeft gebreid. Veel producten leggen een lange reis af van de fabrikant tot aan de consument. Binnen de logistieke keten kunnen zeer veel dingen misgaan en dat gebeurt ook regelmatig.

 

Identificeren van risico’s

Een van de grootste problemen binnen de logistieke keten zijn vertragingen tijdens het transport en de opslag van goederen. Door lange doorlooptijden worden zendingen vaak blootgesteld aan nog langere vertragingen. Ook kwaliteitsproblemen zoals ondeugdelijke of defecte producten komen binnen het ketenbeheer veel voor. Vaak is niet precies duidelijk waar de defecten zijn ontstaan en welke partij binnen de supply chain voor de defecten verantwoordelijk is. De impact van deze verstoringen kan worden beperkt door de risico’s te identificeren en manieren te ontwikkelen waarmee de risico’s zo klein mogelijk kunnen worden gemaakt. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen alle processen binnen de supply chain vanaf de producent tot aan de eindgebruiker continu in real-time worden gemonitord. Wanneer er dan iets misgaat binnen de keten kan er direct op worden ingegrepen.

Logistiek, supply chain
Afbeelding van Edeta (Tumisu)

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op herkomstbepaling:

  • Everledger
  • Provenance
  • Provenance Proof
  • OriginTrail
  • Blockhead Technologies
  • Steeltrace
  • Blockchain Development Services (ScienceSoft)
  • LuxTag
  • TrusTrace

 

Everlegder

Doordat informatie (die aan goederen is gekoppeld) permanent en onveranderbaar in de blockchain wordt vastgelegd, kunnen de gegevens onderweg niet worden gemanipuleerd. Om die reden kan de herkomst van producten altijd en overal worden gegarandeerd. Een interessante blockchaintoepassing voor herkomstbepaling is het platform Everledger, dat oplossingen biedt om de transparantie in de wereldwijde toeleveringsketen te vergroten. De toepassingen richten zich onder meer op de herkomstbepaling van luxe artikelen, kunstobjecten, batterijmineralen, kritische mineralen, kleding, edelstenen, wijn en sterke drank. Daarnaast richt Everledger zich op de herkomstbepaling van diamanten.

 

Bloeddiamanten

Veel diamanten worden gewonnen in conflictgebieden die onder controle staan van opstandige rebellen. De diamanten worden gebruikt om de bloedige strijd tegen de zittende regeringen in die landen te financieren. Met de opbrengsten van deze zogenaamde ‘bloeddiamanten’ worden voornamelijk wapens, munitie en ander oorlogsmateriaal aangeschaft. Door de grootschalige handel in bloeddiamanten konden rebellengroepen talloze burgeroorlogen voeren in met name Afrikaanse landen zoals Sierra Leone, de Democratische Republiek Congo en Angola. Daarbij vielen vele honderdduizenden slachtoffers. Everledger biedt een blockchainplatform waarop de herkomst en het bezit van diamanten permanent kunnen worden vastgelegd.

 

Diamant, blockchaintoepassingen voor de diamantindustrie
Afbeelding van Dimitris Christou

Tamper proof

De diamanten worden gekoppeld aan ‘tamper proof’ records waarin de oorsprong, de slijpvorm en andere relevante informatie is opgenomen. Naast de fraudebestendige records biedt Everledger ook smart contract-functionaliteit, om de eigendomsoverdracht van diamanten te vereenvoudigen en om verzekeraars te helpen bij het terugvinden van items die verloren zijn gegaan of worden gestolen. Met behulp van een application programming interface (API) kunnen leveranciers de data-onboarding-optie (het proces van het overzetten van offline naar de online omgeving) kiezen die bij hun specifieke wensen en behoeften past. Aan de hand van toegangscontrolelijsten kunnen leveranciers en verkopers zelf bepalen welke data door wie mag worden ingezien.

 

Provenance proof

Provenance proof is een blockchainplatform dat zich voornamelijk richt op de herkomstbepaling en traceerbaarheid van edelstenen en sieraden. Op het moment dat een transactie plaatsvindt dan wordt deze binnen het blockchainnetwerk gevalideerd. Na de verificatie wordt de transactie geregistreerd als digitaal blok aan een digitale blokketen. Dit transactieblok bevat de sleutel tot het voorgaande blok, een time stamp (tijdsstempel) en de specifieke transactiegegevens. Al deze elementen worden beveiligd door cryptografie. Iedere transacties die daarna volgt wordt op exact dezelfde manier beveiligd, door een nieuw transactieblok te creëren met weer een nieuwe sleutel die is gekoppeld – en dus verwijst – naar het vorige blok. Hierdoor ontstaat een solide digitale blokketen van individuele blockchaintransacties (een volledige transactiegeschiedenis) die allemaal zijn terug te voeren op het originele transactieblok. Doordat de transactieblokken niet kunnen worden gewijzigd – dan zouden immers alle transactieblokken moeten worden aangepast – kunnen de herkomst en de authenticiteit van de edelstenen en juwelen worden op ieder moment worden gegarandeerd.

 

Blockchaintoepassingen voor de reiswereld

Mensen willen graag dat hun vakantie zo comfortabel, kosteneffectief en plezierig mogelijk is. Echter gaan er tijdens het reizen – maar ook tijdens het voorafgaande boekingsproces – regelmatig dingen mis. Voor de reisbranche worden er verschillende blockchainoplossingen ontwikkeld, die de kans op negatieve reiservaringen kunnen verminderen. Doordat de informatie binnen de blockchain gedecentraliseerd wordt opgeslagen kunnen reisgegevens in principe nooit verloren gaan of tijdelijk onbereikbaar zijn. Binnen de reisindustrie zijn veel verschillende partijen betrokken die allemaal belangrijke informatie aan elkaar moeten doorgeven. Zo moeten reisbureaus klantgegevens doorgeven aan luchtvaartmaatschappijen, hotels en vakantieparken, om het juiste verloop van de reis te kunnen garanderen. Blockchaintechnologie kan de toegang tot en het opslaan van reisinformatie eenvoudiger en betrouwbaarder maken, omdat de verantwoordelijkheid voor het beveiligd opslaan van de gegevens over het hele gedistribueerde netwerk wordt gedeeld. Blockchain heeft het vermogen om de financiële transacties tussen alle betrokken partijen binnen de reisbranche te vergemakkelijken en te beveiligen. Dit geldt voor zowel nationale als internationale betalingen. Blockchaintechnologie kan onder meer worden gebruikt voor:

 

Tracken van de reisbagage

Blockchaintoepassingen kunnen waardevol zijn bij het ‘tracken’ van de reisbagage vanaf de luchthaven naar het hotel op de vakantiebestemming. Tijdens de reis wordt de bagageafhandeling georganiseerd door verschillende partijen, die op dat moment de verantwoordelijkheid dragen voor wat er met de bagage gebeurt. Wanneer er tijdens het transport van de bagage iets misgaat – zoals bijvoorbeeld schade aan koffers of vermiste bagage – dan is lang niet altijd even duidelijk wanneer de schade is ontstaan en welke partij er precies verantwoordelijk is voor de schade. Het gebruik van een gedecentraliseerde database zoals de blockchain maakt het delen van bagage-informatie veel eenvoudiger.

 

Identificatiediensten

De lange wachtrijen op luchthavens zijn vaak een flinke domper op de vakantievreugde. Na twee jaar corona-ellende en de daarmee gepaard gaande reisbeperkingen is de reislust van mensen groter dan ooit. Echter zijn de meeste luchthavens en luchtvaartmaatschappijen niet toegerust op de enorme toename van het vliegverkeer. In de zomer van 2022 moest Schiphol dagelijks ongeveer 13.500 passagiers afwijzen omdat er vanwege onvoldoende capaciteit in de terminals, een grote hoeveelheid vluchten moest worden geannuleerd. Veel factoren achter die annuleringen hielden verband met de coronapandemie.

 

Reisbeperkingen

Door de reisbeperkingen tijdens de pandemie verloren veel mensen hun baan op de luchthavens en die konden na coronatijd niet allemaal meer worden terug geworven. Er was vooral een groot tekort aan incheck-medewerkers en beveiligingspersoneel dat is belast met de controle van identiteitsdocumenten. Identificatiediensten zijn enorm belangrijk voor de reisbranche en blockchaintoepassingen zouden de industriestandaard kunnen worden voor het opslaan en beveiligen van persoonlijke documenten. Door vingerafdrukken en irisscans aan de informatie in de blockchain te koppelen is er veel minder personeel nodig en kunnen de inchecktijden en wachtrijen op de vliegvelden aanzienlijk worden verminderd. Daarnaast krijgen reizigers meer controle over hun digitale identiteit.

 

Blockchain-betalingen

Blockchain-betalingen creëren een reismarkt die niet wordt gehinderd door regionale beperkingen. Binnen de reisindustrie vinden talloze transacties plaats. Blockchaintechnologie kan de betalingen tussen reisbureaus, luchtvaartmaatschappijen, rederijen, hotels, vakantieparken, taxibedrijven, autoverhuurbedrijven en reisverzekeraars eenvoudiger laten plaatsvinden. Door boekingen naar de blockchain te verplaatsen kunnen reisbureaus betalingsvertragingen en extra kosten effectief voorkomen. Wanneer de reisbureaus gebruikmaken van blockchaintechnologie kunnen ze reizigers een betere klantervaring bieden en zich onderscheiden van concurrenten door een eenvoudiger en transparanter betalingssysteem. Een afrekenproces met minder omleidingen betekent meestal een lager verlatingspercentage op de websites van de reisbureaus en meer afgeronde boekingen. Hierdoor kan de omzet van online reisbureaus aanzienlijk worden verhoogd. Doordat bij de transacties minder partijen betrokken zijn kunnen de kosten voor reizigers sterk worden gereduceerd.

 

Huren van accommodatie

Blockchaintechnologie kan ook worden ingezet als een directe marktplaats voor hotels, restaurants, vakantieparken of particulieren om onroerende goederen te verhuren. Daarbij kunnen onder meer de betalingen, het eigendomsbeheer en alle andere aspecten van het boekingsproces op één enkel platform met elkaar worden geïntegreerd. Doordat de boekingen gedecentraliseerd plaatsvinden en er geen tussenpersonen bij de transacties betrokken zijn, kunnen de kosten aanzienlijk worden verminderd. Op de gedecentraliseerde marktplaats kunnen bijvoorbeeld tokens worden gebruikt voor het delen van vakantiehuizen, hotelkamers, campingplaatsen en andere accommodatie. Doordat het blockchain-protocol zorgt voor de validatie van alle transacties, kan de veiligheid van de betalingen voor het vakantieverblijf worden gewaarborgd.

 

Efficiënter boekingsproces

Bij het boeken van een vakantie kunnen veel dingen misgaan. Op je vakantiebestemming kan blijken dat de huurauto niet is geregeld of dat de hotelkamer nooit is geboekt, waardoor je ter plekke op zoek moet naar andere accommodatie. Dergelijke situaties zijn over het algemeen niet erg bevorderlijk voor je reiservaring. Daarnaast gaan deze gebeurtenissen meestal gepaard met extra kosten, waar je als reiziger niet op zit te wachten. Blockchaintoepassingen kunnen dit soort negatieve boekingservaringen effectief voorkomen. Doordat alle reisinformatie permanent en onveranderlijk in de blockchain wordt opgeslagen, wordt de kans op verkeerde of verloren gegane boekingen praktisch tot nul gereduceerd. Met blockchain kunnen de verschillende lagen tussen reizigers, hotels, vakantieparken, autoverhuurbedrijven, taxiondernemingen en de plaatselijke reisleiding worden verkleind. Hierdoor kunnen lokale problemen in realtime worden opgemerkt en snel worden verholpen. Het transparante karakter van blockchaintechnologie en de beveiligingsfuncties verbeteren de efficiëntie van het hele boekingsproces, waardoor de accommodatie- en reiskosten aanzienlijk kunnen worden verlaagd.

 

Loyaliteitsprogramma’s

Veel reisorganisaties maken gebruik van loyaliteitsprogramma’s om klanten aan zich te verbinden. Blockchain kan deze loyaliteitsprogramma’s vereenvoudigen en reizigers gemakkelijker en sneller toegang geven tot informatie over bijvoorbeeld loyaliteitspunten. Hierbij kan gebruikt worden gemaakt van gedistribueerde tokens die een bepaalde waarde vertegenwoordigen. De loyaliteitsprogramma’s die gebruikt worden binnen de reisindustrie zijn over het algemeen erg complex en maken gebruik van verschillende valuta’s. Ook de loyaliteitspunten kunnen per reisonderdeel – zoals de vlucht, de autoverhuur, de hotelovernachting of het diner in het plaatselijke restaurant – behoorlijk van elkaar verschillen.

 

Versplinterde puntenverzameling

Deze situatie leidt tot een versplinterde puntenverzameling, waarbij onduidelijk is welke punten precies voor welk reisonderdeel kunnen worden ingewisseld. Om die reden worden veel loyaliteitspunten nooit gebruikt. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen loyaliteitsprogramma’s beter worden gestroomlijnd. Reizigers kunnen hun loyaliteitspunten op ieder moment verzilveren op één enkel blockchainplatform, met slechts één enkele crypto-wallet. Hierdoor hoeven de klanten van reisbureaus zich niet helemaal te verdiepen in de verschillende opties, beperkingen en inwisselregels van ieder afzonderlijk loyaliteitsprogramma. Daarnaast kan fraude met loyaliteitspunten veel effectiever worden voorkomen.

 

Blockchainplatformen voor de reiswereld

Blockchaintechnologie kan de reiservaring van reizigers verbeteren en de boekingsprocessen optimaliseren, waardoor de verschillende partijen binnen de reisbranche beter op elkaar kunnen worden afgestemd, de onderlinge relaties kunnen worden versterkt en de kosten kunnen worden verlaagd. Grote reisorganisaties zoals TUI en Webjet en een aantal grote luchtvaartmaatschappijen investeren inmiddels in blockchaintoepassingen. De onderstaande platformen richten zich op de reiswereld:

  • Winding Tree
  • Accenture (gedecentraliseerde digitale identificatie)

 

Blockchaintoepassingen voor de vastgoedsector

Ook voor de vastgoedsector biedt blockchaintechnologie nieuwe mogelijkheden. Door gebruik te maken van gedistribueerde transacties kan het vertrouwen tussen de verschillende partijen op de huizenmarkt – zoals de huizenkoper, de huizenverkoper en de makelaar – worden versterkt. Daarnaast kunnen de contractprocessen worden vereenvoudigd en versneld en de proceskosten aanzienlijk worden verlaagd. Met behulp van blockchaintechnologie kan er een transparant grootboek worden gecreëerd waarin huizenkopers, makelaars en andere belanghebbenden de volledige transactiegeschiedenis van een woning of andersoortig onroerend goed kunnen inzien, waardoor de transparantie op de woningmarkt wordt vergroot. Blockchaintoepassingen elimineren de behoefte aan tussenpersonen, vergroten de toegankelijkheid op de woningmarkt en stroomlijnen financiële transacties. Daarnaast biedt blockchaintechnologie de woningmarkt liquiditeit, alternatieve investeringsopties en een flinke kostenbesparing door het elimineren van handmatige taken en menselijke inspanningen.

 

Kansloos op de woningmarkt

Voor veel starters op de woningmarkt is het kopen van een eigen huis een onhaalbare kaart geworden. Veel jongeren kunnen geen hypotheeklening afsluiten omdat het maximaal te lenen bedrag wordt beperkt door de hoogte van hun studieschuld. Daarnaast mag je niet meer lenen dan de woning daadwerkelijk waard is en dat betekent vrijwel altijd dat je eigen geld moet inbrengen, om de bij de aankoop van een woning gemaakte kosten te betalen. Hierbij gaat het onder meer om de overdrachtsbelasting, de kosten voor hypotheekadvies, makelaarskosten, notariskosten en de kosten voor een bouwkundige keuring. Deze kosten kunnen al snel oplopen tot 6 a 7 procent van de totale aankoopsom van de woning. Starters die geen eigen geld hebben of financieel kunnen worden ondersteund door familie zijn vrijwel kansloos.

 

Ingewikkelde en dubbelzinnige teksten

Degenen die het wel lukt om een betaalbare woning te vinden en te financieren, krijgen soms te maken met een langdurig en kostbaar proces. Wanneer iemand een huis koopt of verkoopt dan moet de transactie een juridisch proces doorlopen (de overdracht), waarbij banken, makelaars en notarissen betrokken zijn. In de meeste gevallen duurt dit proces een paar maanden, maar in sommige gevallen is de overdracht pas na een jaar afgerond. Traditionele koopcontracten beschrijven de wederzijdse voorwaarden voor verkoop van een woning. De in de koopcontracten gebruikte bewoordingen zijn meestal onnodig ingewikkeld en dubbelzinnig, waardoor de teksten vaak op meerdere manieren kunnen worden geïnterpreteerd.

 

Minder complexiteit

Eigendomsrecht is een complexe aangelegenheid en om die reden is de tussenkomst van een notaris geen overbodige luxe. Smart contracts die op een blockchainplatform worden uitgevoerd kunnen een deel van die complexiteit wegnemen. Een smart contract is een zelfuitvoerende overeenkomst tussen de koper en verkoper van een woning, waarbij de contractvoorwaarden in code zijn geprogrammeerd. Op het moment dat aan de voorwaarden uit het smart contract is voldaan, dan voert de code de transacties automatisch uit. Alle relevante zaken rondom de huizenaankoop zoals bijvoorbeeld leningen en hypotheken kunnen in het smart contract worden geprogrammeerd. Verschillende smart contracts kunnen binnen de blockchain aan elkaar worden gekoppeld, om alle onderdelen van de overdracht af te dekken. De contractvoorwaarden omschrijven nauwkeurig en exact wat er moet gebeuren als er dingen mislukken.

 

Decentralisatie van processen

Traditionele centrale dataopslag is erg kwetsbaar voor misbruik. De informatie die binnen de vastgoedsector wordt verwerkt is meestal zeer gevoelig en daarom is het van belang dat er zorgvuldig met de gegevens wordt omgesprongen. Bij de traditionele centrale processen bestaat altijd het risico dat er gegevens verloren gaan of worden gecompromitteerd, omdat er sprake is van een ‘single point of failure’. Decentralisatie van de processen binnen de vastgoedsector geven kopers en verkopers meer vertrouwen in transacties, omdat de kans op manipulatie van gegevens in principe wordt geëlimineerd. Het kopen van een woning gaat gepaard met veel papierwerk zoals bijvoorbeeld hypotheekoffertes, voorlopige koopcontracten, bouwkundige rapportages, kadasterinformatie, koopakten enzovoorts. Huiseigenaren zijn verplicht om een papieren kopie van deze documenten te bewaren. Blockchaintechnologie maakt de weg vrij voor een volledig papierloze toekomst. Hierdoor kunnen de administratieve processen beter en duurzamer worden gestroomlijnd, maar kunnen ook menselijke fouten efficiënter worden voorkomen.

 

Solide stable coins

Uiteindelijk zouden blockchaintoepassingen zelfs kunnen worden gebruikt om de aankoopprijs van een woning over te dragen met cryptocurrency’s. Op dit moment is dat nog erg onverstandig. Cryptovaluta zijn nog niet gereguleerd en verre van stabiel. Het aankopen van onroerend goed met crypto-activa is dan ook nog sterk af te raden. Maar wellicht dat daar in de toekomst met de ontwikkeling van betrouwbare solide stable coins – waarbij de coins worden ondersteund door traditionele tastbare activa – verandering in komt. Tokenisatie van onroerend goed kan het voor beleggers eenvoudiger goedkoper maken om woningen te kopen en te verkopen. Investeren in onroerende goederen is eigenlijk alleen maar weggelegd voor de rijken in ons land, die in het verleden consistent hoge rendementen hebben behaald met hun beleggingen. Blockchaintechnologie kan daar verandering in brengen en de beleggingsmarkt voor iedereen toegankelijk maken.

 

Fractioneel eigendom

Tokenisatie introduceert het concept van ‘fractioneel eigendom’, waarbij niet een heel eigendom wordt aangeschaft maar een bepaald deel. Fractioneel eigendom stelt investeerders in onroerend goed in staat om hun financiële middelen te bundelen en op die manier dure eigendommen – zoals bijvoorbeeld huizen – te kopen die normaal gesproken niet voor iedereen toegankelijk zijn. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen beleggers ook worden bevrijd van de gebruikelijke kosten die gepaard gaan met de aankoop van een woning, zoals bijvoorbeeld onderhoudskosten. Blockchainoplossingen bieden dus volop mogelijkheden om de efficiëntie en het vertrouwen in de vastgoedsector te optimaliseren. Er zijn op dit moment verschillende ‘PropTech-bedrijven’ die zich specifiek richten op blockchain-implementatie binnen de vastgoedbranche.

 

De onderstaande platformen richten zich op de vastgoedsector:

  • Smartrealty
  • DYVARE
  • RealBlocks
  • Ubitquity
  • PropertyClub
  • The Bee Token
  • Harbor
  • Republic
  • SafeWire
  • SwissRealCoin
  • Bloquid
  • Propy
  • XRED
  • Vairt
  • Nobul
  • Blocksquare
  • ATLANT
  • ShelterZoom
  • CryptoProperties (CPROP)
  • DigiShares
  • FundPlaces
  • ManageGo
  • Dominium
  • Figure
  • The Crypto Realty Group

 

Blockchaintoepassingen voor digitale identiteitsbeveiliging

Blockchaintechnologie heeft de zogenaamde ‘zelf-soevereine identiteit’ mogelijk gemaakt, die veiliger zou moeten zijn dan de traditionele identiteitssystemen. Een zelf soevereine identiteit heeft als uitgangspunt dat ieder mens zelf de volledige controle heeft over zijn (of haar) digitale identiteit. Wanneer we online iets willen kopen, gebruik willen maken van bepaalde dienstverlening of ons ergens voor willen aanmelden, dan moeten we soms onze identiteitsgegevens overleggen omdat organisaties onze identiteit willen controleren. Het online overleggen van persoonlijke informatie gaat echter gepaard met risico’s. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) werden in 2021 zo’n 2,5 miljoen Nederlanders het slachtoffer van digitale criminaliteit. In de meeste gevallen ging het om online oplichting en fraude. Minder dan de helft van de slachtoffers maakte melding van de online criminaliteit en nog geen 20% van de slachtoffers deed officieel aangifte bij de politie. Een van de meest schadelijke vormen van online criminaliteit is identiteitsfraude. Hierbij maken identiteitsfraudeurs misbruik van de persoonlijke gegevens van andere mensen. In de EU heeft een op de vijf mensen te maken gehad met identiteitsdiefstal. Er zijn verschillende manieren die criminelen gebruiken om die gegevens te ontfutselen.

 

Phising, pharming, catfishing en social engineering

Het grote probleem met identiteitsdiefstal is dat je het pas ontdekt als het misdrijf al lang en breed heeft plaatsgevonden. Wellicht al vele jaren eerder. De meest voorkomende methoden die online worden toegepast om identiteitsfraude te plegen zijn phising, pharming, catfishing en social engineering. Identiteitsfraude kan verstrekkende gevolgen hebben voor de slachtoffers. Zo kunnen criminelen veel financiële schade veroorzaken door bijvoorbeeld leningen af te sluiten of een pand te huren op naam van het slachtoffer. Wanneer er brieven binnenkomen van incassobureaus en gerechtsdeurwaarders ontdekken slachtoffers ineens, dat iemand anders een enorme schuld heeft opgebouwd op zijn of haar naam. Ook kunnen slachtoffers van identiteitsfraude plotseling ontdekken dat hun persoonsgegevens bij de overheid zijn gewijzigd. Ook dat kan nare gevolgen hebben. Zo kunnen criminelen je burgerservicenummer gebruiken om bijvoorbeeld belastingaangifte in te dienen of belastingteruggaven te stelen.

 

Kredietfraude

Identiteitsfraude is een wijdverbreid probleem en het is praktisch onmogelijk om je er 100% tegen te beschermen. Wanneer criminelen beschikken over iemands burgerservicenummer, adresgegevens en geboortedatum kunnen ze soms vrij gemakkelijk een krediet aanvragen of aankopen doen op jouw naam, zonder dat je dat direct in de gaten hebt. In die hoedanigheid kan de kredietwaardigheid van slachtoffers ernstig worden geschaad en kunnen de gedupeerden onterecht achterblijven met een hoge schuld. Daarom is het belangrijk om iedere wijziging in de kredietscore van bank- en creditcardrekeningen die je niet meteen herkent goed te onderzoeken. Hoe sneller een gedupeerde actie onderneemt in geval van identiteitsfraude hoe beter.

 

Kinder-identiteitsfraude

Een veelvoorkomende vorm van identiteitsfraude is diefstal van de identiteit van kinderen. In dat geval stelen criminelen de identiteitsgegevens van een kind, om vervolgens op hun naam een krediet aan te vragen bij een creditcardmaatschappij of andersoortige financieel dienstverlener. Deze vorm van identiteitsfraude kan jarenlang onopgemerkt plaatsvinden en komt meestal pas aan het licht als het kind de volwassen leeftijd bereikt van 18 jaar bereikt. Wanneer de jongvolwassene een eerste kredietlimiet wil openen blijkt ineens dat er een enorme schuld op zijn of haar naam staat. Er zijn verschillende manieren om jezelf en je kinderen optimaal te beschermen tegen identiteitsdiefstal, maar honderd procent veiligheid bestaat helaas niet. Het is verstandig om je burgerservicenummer altijd zo privé mogelijk houden. Wanneer het nodig is om je BSN toch aan een instantie te tonen, controleer dan altijd of de organisatie bevoegd is om ernaar te vragen. Daarnaast is het verstandig om te vragen waarom ze je BSN precies nodig hebben.

 

Europese digitale identiteit

Er worden steeds nieuwe beveiligingstechnieken ontwikkeld, maar criminelen evolueren net zo hard mee en worden steeds behendiger in het stelen van gevoelige data. Blockchaintechnologie kan bijdragen aan het beveiligen van identiteitsdocumenten die online moeten worden gedeeld. De Europese Commissie werkt aan een digitale identiteit voor elke EU-burger die daarvan gebruik wil gaan maken. EU-burgers kunnen zich daarmee op ieder gewenst moment identificeren en zelf kiezen welke gegevens ze met welke overheidsinstanties of bedrijven willen delen. Zo’n Europese digitale identiteit kan bijvoorbeeld worden gebruikt bij het aanvragen van gevoelige documenten zoals medische verklaringen, geboorteakten of vergunningen. Daarnaast kan een digitale identiteit ook worden gebruikt bij het doen van belastingaangifte, het openen van een bankrekening, inschrijven voor onderwijsinstellingen, inchecken in hotels of het huren van auto’s.

 

Schaduwgegevens

Een digitale identiteit ontstaat als het ware organisch uit het gebruik van persoonlijke informatie op het internet en uit zogenaamde ‘schaduwgegevens’ die zijn gecreëerd door specifieke online acties van mensen. Data die kan worden gebruikt bij het vormen bij een digitale ID zijn onder andere gebruikersnamen, wachtwoorden, paspoortnummer, bankrekeningnummer, rijbewijsnummer, adresgegevens, geboortedatum en -plaats, de online aankoopgeschiedenis, online zoekopdrachten en medische gegevens.

 

Risico’s van datamisbruik

De plannen voor een Europese digitale identiteit wordt door veel mensen sterk bekritiseerd. Wanneer de identiteitsgegevens worden opgeslagen in een centrale digitale wallet, dan kan de leverancier van deze software talloze gegevens verzamelen over de handel en wandel van EU-burgers. Daarnaast bestaat het risico dat de gegevens om welke reden dan ook verloren gaan of worden gecompromitteerd. Daarom wil de Europese Commissie dat de EU-burgers volledige controle houden over hun eigen data. Daarnaast wil de EC een garantie van de wallet-leveranciers dat zij de gegevens niet gebruiken voor commerciële toepassingen. Dergelijke garanties kunnen uiteraard wel worden gegeven, maar in de praktijk blijven de risico’s van datamisbruik – en de mogelijke gevolgen daarvan – bestaan. Centrale systemen zijn in principe altijd kwetsbaar voor aanvallen en fouten, hoe goed ze ook zijn beveiligd.

 

Vooringenomenheid en discriminatie

Een van de grootste gevaren van een digitale identiteit is dat iemands ID kan worden gekoppeld aan andere technologieën zoals bijvoorbeeld gezichtsherkenningstechnologie en andere biometrische technologieën. Doordat centrale biometrische databases voor digitale identificatie kunnen worden gekoppeld aan geolocatie kan een individuele ‘identifier’ (de persoon in kwestie) continu in real-time worden gevolgd. Zo ontstaat er een constante stroom van onveilige gegevens van het Internet of Things die mensen (en hun identiteit) zonder hun expliciete toestemming kan verbinden met andere identiteiten en apparaten op het netwerk. Daarnaast kunnen de digitale ID-systemen worden gekoppeld aan kunstmatige intelligentie en machine learning, twee complexe technologieën die kunnen worden gebruikt om beslissingen te nemen op basis van de Europese digitale identiteit. Deze complexe systemen en hun algoritmes zijn vaak gebaseerd op vooringenomenheid en kunnen discriminatie in de hand werken. In die context kan een digitale identiteit negatieve sociale gevolgen hebben voor individuele EU-burgers.

 

Sociaal kredietsysteem

Een land dat al volop ge(mis)bruikmaakt van digitale identiteit is China. De Chinese overheid werkt aan een landelijk sociaal kredietsysteem dat is bedoeld om de betrouwbaarheid van Chinese burgers, bedrijven en overheidsinstanties te rapporteren. Het systeem kijkt onder andere naar de financiële kredietwaardigheid, eerlijkheid, integriteit, oprechtheid en de moraal van een individu, groep, organisatie of instelling. Dit systeem zou het – volgens de Chinese overheid – eenvoudiger moeten maken voor mensen om volledig geïnformeerd de juiste zakelijke beslissingen te kunnen nemen. Een hoge sociale kredietscore geeft aan dat een zakelijke partij betrouwbaar is en een lage krediet score geeft aan dat een zakelijke partij minder betrouwbaar is. Doordat het sociale kredietsysteem wordt gekoppeld aan digitale identiteit, kan een vrije deelname aan de samenleving voor sommige mensen onmogelijk worden gemaakt.

 

Gezichtsherkenningssysteem

De afgelopen jaren heeft China een gigantisch gezichtsherkenningssysteem opgezet met talloze camera’s, waarmee talloze Chinezen continu kunnen worden gevolgd. Dagelijks worden miljoenen records opgeslagen van mensen die zich op straat bevinden, in parken recreëren, op stranden vertoeven, in hotels verblijven of zich in overheidsgebouwen begeven. Al hun activiteiten en gedragingen worden nauwkeurig en tot in detail vastgelegd. Op deze manier zou China gewelddadige misdaden, mensenhandel en terrorisme effectief willen bestrijden. Echter gebruikt de Chinese overheid het gezichtsherkenningssysteem vooral om de Oeigoeren – een islamitische minderheid in de Chinese autonome regio Xinjiang – op grote schaal te onderdrukken.

 

Surveillancestaat

Naast het gezichtsherkenningssysteem gebruikt China ook andere biometrische methoden. Zo wordt er onder meer bloed van de Oeigoeren afgenomen, worden hun vingerafdrukken gescand en wordt hun stemgeluid opgenomen. De regio Xinjiang is de afgelopen jaren volledig getransformeerd tot een ware surveillancestaat, waarin niemand ook maar iets kan doen zonder dat de Chinese overheid daarvan op de hoogte is. De Oeigoeren worden meestal eerst etnisch geprofileerd en op basis van verschillende classificaties geselecteerd voor opsporing en mogelijke detentie in een interneringskamp. Volgens mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch verblijven er momenteel honderdduizenden Oeigoeren onder erbarmelijke omstandigheden in dergelijke interneringskampen.

 

Behavioural engineering

Behavioural engineering is een gedragstechniek die technologie en psychologie met elkaar combineert. De techniek wordt gebruikt om mensen ertoe aan te zetten om zich op een bepaalde manier te gedragen. Human Rights Watch denkt dat China een samenleving wil creëren die op een heel gemakkelijke manier te besturen is en waarbij mensen die uit de pas lopen – en dus wellicht een gevaar vormen voor de Chinese overheid – snel en effectief kunnen worden opgespoord en onschadelijk kunnen worden gemaakt. Doordat mensen continu in de gaten worden gehouden zullen zij minder snel ‘ongewenst’ gedrag gaan vertonen en zich strikt houden aan de normen en waarden die de Chinese overheid aan haar burgers heeft gesteld. Met het gezichtsherkenningssysteem heeft China als het ware een digitaal panopticum gecreëerd, waaruit niemand kan ontsnappen. Europa is natuurlijk geen China, maar de ontwikkeling van een digitale identiteit voor EU-burgers in combinatie met biometrische identificatiemethoden, IoT-toepassingen, kunstmatige intelligentie en machine learning kent grote risico’s. Een van de voornaamste gevaren is dat EU-burgers de controle over hun gegevens en identiteit volledig kwijtraken en dat deze gevoelige data in handen komt van grote techbedrijven zoals Apple, Meta Platforms, Samsung, Dell Technologies, IBM, Microsoft, Huawei, Sony, Intel en HP Inc.

 

Doorbreken vicieuze cirkel van armoede

Centraal georganiseerde toepassingen voor digitale identiteitsbeveiliging zijn kwetsbaar voor misbruik. Gedistribueerde identiteitsbeveiliging met behulp van blockchaintechnologie is daarentegen een stuk veiliger. Meer dan 1 miljard mensen op de wereld beschikt niet over een identiteitsbewijs. De meeste van deze mensen wonen in derdewereldlanden, maar ook in Europa en de Verenigde Staten wonen veel mensen die zich niet met officiële identiteitsdocumenten kunnen legitimeren. Wanneer mensen zich niet kunnen legitimeren dan heeft dat grote maatschappelijke gevolgen. Zo kunnen mensen zich niet inschrijven bij onderwijsinstellingen, ze kunnen niet solliciteren, geen bankrekening openen en ze krijgen geen toegang tot overheidsdiensten. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom mensen geen officiële identiteitsdocumenten hebben, maar de voornaamste reden is armoede. Ze kunnen de identiteitspapieren niet bekostigen en komen daardoor terecht in een vicieuze cirkel die ze niet kunnen doorbreken. Zonder een officiële identiteit hebben ze geen toegang tot het reguliere financiële systeem. Op blockchaintechnologie gebaseerde identiteitstoepassingen kunnen daar verandering in brengen en ook deze kwetsbare mensen voorzien van een officieel geregistreerde identiteit, waardoor ze de vicieuze cirkel van armoede kunnen doorbreken.

 

Identifiers

Vandaag de dag is het digitale identiteitslandschap erg gefragmenteerd. We gebruiken vaak verschillende identiteiten en gebruikersnamen voor de talloze websites waarvoor we ons moeten aanmelden. Er is in principe geen gestandaardiseerde manier om de identiteitsgegevens die door website A worden gegenereerd op website B te gebruiken. Bovendien maakt de zwakke link tussen digitale en offline identiteiten het vrij eenvoudig om altijd en overal allerlei valse identiteiten te creëren. Valse identiteiten lokken een valse interactie met anderen uit en werken fraude in de hand. Blockchaintoepassingen voor digitale identiteit stellen mensen in staat om digitale identiteiten te creëren en te beheren met behulp van gedecentraliseerde identifiers (DID’s), identiteitsbeheer en geïntegreerde cryptografie. Een gedecentraliseerde identifier is een identificatiecode die is gekoppeld aan een persoon, bedrijf, instelling of object en cryptografisch is beveiligd met een privésleutel. Alleen de sleutelhouder kan bewijzen dat de identiteit aan hem of haar toebehoort. Iedereen kan in principe meerdere identifiers hebben, voor verschillende platformen.

 

 

Privésleutel en openbare sleutel

De cryptografie binnen de blockchain maakt gebruik van twee soorten aan elkaar gekoppelde sleutels: de private sleutel (die alleen bekend is bij de eigenaar) en de openbare sleutel (die binnen het netwerk wordt verspreid). De koppeling van de privésleutel en de openbare sleutel – ook wel publieke sleutel genoemd – heeft twee belangrijke functies. In de eerste plaats is dat ‘authenticatie’. De openbare sleutel is bedoeld om te verifiëren dat de houder van de gekoppelde private sleutel een bericht heeft verzonden. In de tweede plaats is dat ‘versleuteling’. Alleen de gekoppelde houder van de private sleutel kan het bericht – dat is versleuteld met de openbare sleutel – ontsleutelen. Wanneer iemand is gekoppeld aan zijn of haar gedecentraliseerde ID, dan kan hij of zij de geverifieerde identificatie genereren in de vorm van een QR-code, om zo de identiteit aan te tonen en toegang te krijgen tot bepaalde online of offline diensten. De serviceprovider verifieert de identiteit door het bewijs van controle of eigendom van het gepresenteerde attest te verifiëren. Dit attest is gekoppeld aan een gedecentraliseerde identifier en de gebruiker ondertekent de presentatie met de private sleutel die bij de identifier hoort. Als de twee overeenkomen dan krijgt de gebruiker toegang tot het platform of de dienstverlening.

 

Elimineren van custodial logins

Wanneer blockchaintoepassingen voor digitaal identiteitsmanagement op de juiste manier worden geïmplementeerd en gebruikt, dan ontstaan er talloze voordelen. Zo kan het bijvoorbeeld eenvoudiger worden om een duplicaat identiteitsbewijs aan te vragen, nadat iemand het originele ID-document is kwijtgeraakt. Blockchaintechnologie zorgt voor permanentie en fraudebestendigheid van records, waardoor de identiteitsdocumenten veilig binnen het blockchainnetwerk kunnen worden opgeslagen. Daarnaast kunnen de zogenaamde ‘custodial logins’ worden geëlimineerd. Op bijna alle online platformen wordt van ons verlangd dat we inloggen met onze gebruikersnaam, wachtwoord en eventueel een 2-factor authenticatie. Dat is relatief veilig maar desondanks moeten we een centrale derde partij erop vertrouwen, dat we onze ID en wachtwoord veilig houden. En dat maakt ons erg kwetsbaar. Centrale servers zijn een geliefd doelwit van hackers. Blockchaintoepassingen voor identiteitsbeveiliging kunnen de veiligheidsrisico’s verminderen door middel van decentralisatie en betere beveiligingsfuncties.

 

Identiteitsbeheer

Miljarden slimme apparaten worden aan het internet gekoppeld. Al deze IoT-apparaten verzamelen een grote hoeveelheid informatie en streamen deze waardevolle en gevoelige gegevens naar centrale serviceproviders. Het centrale karakter van deze dataoverdracht gaat gepaard met zeer grote veiligheidsrisico’s. Gebruikers hebben in principe geen enkele invloed op hoe al deze gegevens precies worden gebruikt. Blockchaintoepassingen voor identiteitsbeheer geven gebruikers meer controle over hoe gegevens van IoT-apparaten worden gebruikt.

 

De onderstaande platformen richten zich op digitale identiteit:

 

Metadium

Metadium (gevestigd op de Kaaimaneilanden) werkt aan een identiteitsoplossing, waarbij gebruikers hun online en offline ID’s kunnen samenvoegen om een completere digitale identiteit te creëren en tegelijkertijd zelf de controle houden over hun gegevens. Daarbij wordt gebruikgemaakt van de zogenaamde ‘Keeping App’, waarmee gebruikers online snel en eenvoudig kunnen aantonen wie ze zijn. Het identiteitsproject is gebouwd bovenop een openbare identiteitsblockchain, waaraan in principe iedereen kan deelnemen en waarop iedereen informatie kan uitwisselen. In de ID-blockchain kunnen gebruikers hun persoonlijk gegevens rechtstreeks beheren en controleren. Het Metadium-project is een van de eerste blockchain-ID-platformen dat zich volledig richt op het creëren van een zelf-soevereine identiteit. Daarbij hanteert Metadium het Self-Sovereign Identity-model (SSI), dat gebruikers in staat stelt om de volledige controle te behouden over hun online en offline ID’s. De bewijzen van de geverifieerde informatie van gebruikers worden opgeslagen in de publieke blockchain van Metadium, terwijl persoonlijke informatie alleen wordt opgeslagen op de apparaten van de gebruikers.

 

 

UniquID

UniquID (gevestigd in Den Haag) biedt unieke oplossingen voor de retailsector en industriële automatisering op basis van het Internet of Things (IoT) en Radio-frequency identification (RFID). Het bedrijf werkt aan een volledig open-source blockchain-protocol voor identiteits- en toegangsbeheer. Op dit platform voor digitale identiteit zijn gebruikers niet afhankelijk van derden voor de opslag en beveiliging van hun persoonlijke gegevens, maar hebben ze zelf de volledige controle over hun digitale ID’s. Het gedistribueerde netwerk van UniquID implementeert de modulaire, atomaire en geminimaliseerde vertrouwensregels, om netwerkeindpunten met elkaar te verbinden. Het blockchain-protocol draait op een applicatielaag van zogenaamde ‘edge-routers’, gevirtualiseerde servers, containers, smartphones en serverloze applicaties. Een edge-router is een gespecialiseerde router die zich op een netwerkgrens bevindt en waarmee een intern netwerk verbinding kan maken met externe netwerken. Door het aantal nodes (knooppunten) binnen het netwerk te vergroten, wordt de beschikbaarheid van de digitale infrastructuur worden verbeterd. Iedere node binnen het netwerk bevat de minimale informatie die nodig is om andere nodes te authenticeren en te autoriseren. De authenticatie- en autorisatie-informatie worden gecodeerd en ‘gehasht’ in zogenaamde microtransacties en vervolgens veilig opslagen in de blockchain.

 

Civic Technologies

Civic Technologies (gevestigd in San Francisco) is een op blockchaintechnologie gebaseerd digitaal ecosysteem dat bedrijven, instellingen en particulieren de mogelijkheid biedt om hun identiteit zelf te beheren en te beschermen. Ook Civic werkt aan een blockchaintoepassing die zich focust op volledige digitale zelf-soevereine identiteit. Civic geeft gebruikers inzicht in wat er met hun gegevens gebeurt en met wie hun gegevens precies worden gedeeld. Daarbij wordt gebruikgemaakt van smart contracts die beslissen op welke manier de gegevens mogen worden gedistribueerd. Zo kunnen gebruikers van het platform er bijvoorbeeld voor kiezen om alleen hun leeftijd te delen om een product of dienst met een leeftijdsbeperking aan te schaffen, zonder hun adresgegevens of andere persoonlijke informatie prijs te geven. De blockchainoplossing van Civic tracht het risico op fraudeleuze activiteiten – zoals bijvoorbeeld online imitatie – effectief te verkleinen. Daarnaast richten blockchaintoepassingen zoals Civic zich op de ontwikkeling van een standaardisatie, om te voldoen aan de nalevingsvereisten van de Anti-witwasverordening (AMLR) en de ‘Kent-uw-klant-bepalingen’. Civic biedt een platform en tools om een brug te slaan tussen dynamische wettelijke vereisten en blockchaintechnologie. Civic Technologies werkt onder meer aan identiteitsverificatie-toepassingen voor Decentralized Finance (DeFi) en Non Fungible Tokens (NFT’s).

 

Evernym

Evernym is een Amerikaans softwarebedrijf (gevestigd in Utah) dat zich onder meer focust op de ontwikkeling van gedecentraliseerde zelf-soevereine identiteitsoplossingen. Evernym presenteert zich als een toonaangevend platform voor verifieerbare referenties en biedt mogelijkheden voor het creëren en implementeren van zelf-soevereine identiteitstoepassingen. De oplossingen van Evernym maken gebruiken van cryptografie en ‘zero-knowledge proof’ voor dataminimalisatie. Zero-knowledge proof is een methode waarbij een partij aan een andere partij kan bewijzen dat een bepaalde bewering waar is, terwijl geen extra informatie aan de andere partij wordt overgebracht. De ontwikkelaars van Evernym willen een digitaal ecosysteem creëren waarin gebruikers de volledige controle hebben over hun eigen digitale identiteit en persoonlijke gegevens. Het team achter Evernym was ook betrokken bij de ontwikkeling van de identiteitsoplossingen van Hyperledger Indy (dat hulpmiddelen biedt voor het leveren van digitale identiteiten op de blockchain) en het Sovrin-netwerk (een hulpprogramma voor zelf-soevereine identiteit). De Sovrin Foundation is een open-source project dat verschillende tools en bibliotheken biedt om persoonlijke beveiligingsoplossingen te creëren voor gegevensbeheer. Sovrin slaat private informatie op en fungeert als communicatiemedium tussen gebruikers en entiteiten die private informatie opvragen en verifieert vervolgens in realtime of de informatie juist is.

 

Ontology

Evernym en de Sovrin Foundation werken samen met Ontology, aan een openbaar ‘multi-chain-project’ voor gedistribueerde identiteitstoepassingen. Het blockchainplatform van Ontology biedt een snel, goedkoop en publiek toegankelijk netwerk, waarmee het vertrouwen, de privacy en de transparantie bij de uitwisseling van identiteitsgegevens kunnen worden versterkt. De on- en off-chain gegevens worden versleuteld met behulp van cryptografie, waardoor wordt voorkomen dat malafide partijen toegang kunnen verkrijgen tot de gegevens. Gebruikers houden zelf de volledige controle over hun eigen data en bepalen zelf wie bepaalde gegevens mag inzien of gebruiken. Het blockchainnetwerk van Ontology wordt aangedreven door de tokens Ontology (ONT) en Ontology Gas (ONG), die kunnen worden beheerd met de ONTO Wallet. De opslag en transacties met ONT en ONG kunnen worden beheerd met één enkele private sleutel.

 

ONTO Wallet

De ONTO Wallet is beschikbaar als smartphone app en als Google Chrome extensie voor desktops. Met behulp van de wallet kunnen zowel ONT, ONG als digitale identiteiten op één enkele locatie worden beheerd. Ontology maakt gebruik van de token-standaard ‘OEP-4’. Om te kunnen communiceren met gedecentraliseerde Ontology-applicaties die worden uitgevoerd binnen de Ethereum Virtual Machine (EVM), moeten de OEP-4-tokens als zogenaamde ‘ERC-20-tokens’ worden overbrugd naar de EVM. ERC-20 is de tokenstandaard die wordt toegepast binnen het Ethereum-netwerk. ONT wordt geïmplementeerd als de ERC-20 standaard ‘WONT’ en ONG wordt geïmplementeerd als de ERC-20 standaard ‘WONG’. Op deze manier kan er een wrijvingsloze compatibiliteit en interoperabiliteit met het netwerk van Ethereum worden gecreëerd.

 

Hu-manity.co

Vertrouwen is het belangrijkste element bij iedere transactie. Als het vertrouwen aanwezig is dan heeft niemand dat in de gaten, maar op het moment dat het vertrouwen ontbreekt dan merkt iedereen het. Hu-manity.co (gevestigd in New Jersey) heeft als voornaamste doel om gedecentraliseerde mensenrechten en de daaruit voortvloeiende soevereine wetten op de blockchain vast te stellen. Daarbij ligt de nadruk op het beschermen van persoonlijke identiteitsgegevens tegen malafide partijen en het tegengaan van illegale verspreiding van die gevoelige data. Volgens het team achter Hu-manity.co zou gegevenseigendom in princiep op dezelfde manier moeten kunnen worden vastgesteld als reguliere eigendomsrechten. Daarbij zouden gegevens zelfs moeten worden voorzien van een eigendomstitel en een eigen akte.

 

Edge

Edge is een Amerikaans bedrijf (gevestigd in San Diego) dat zich richt op de ontwikkeling van gedistribueerde identiteitstoepassingen om cryptocurrency’s te beschermen. Edge ontwikkelt onder meer op blockchaintechnologie gebaseerde tools, software en systemen die gebruikers in staat stellen om zelf de volledige controle te krijgen over hun eigen digitale gegevens. Het platform van Edge beschermt gegevens tegen datalekken, beveiligt data aan de clientzijde en versleutelt deze data op apparaten die door gebruikers worden beheerd. Naast databescherming biedt Edge ook gedecentraliseerde inlogtoepassingen. Met behulp van blockchaintoepassingen kunnen inlogprocedures plaatsvinden zonder dat er nog wachtwoorden nodig zijn. De digitale identiteit kan worden geverifieerd door middel van de zelf-soevereine ID van gebruikers. Het team achter Edge is van mening dat zelf-soevereine identiteit uiteindelijk zal leiden tot een betere financiële zekerheid voor mensen, ongeacht waar op de wereld ze zich bevinden.

 

GlobaliD

GlobaliD is een blockchaintoepassing waarmee gebruikers hun digitale identiteit altijd en overal kunnen bevestigen, beheren en gebruiken voor verschillende doelen. Op het cryptografisch beveiligde platform kunnen gebruikers een ‘digitale reputatie’ opbouwen, die op verschillende manieren kan worden ingezet. Zo kunnen gebruikers van GlobaliD hun officiële identiteitsdocumenten van de overheid, sociale profiel en financiële status, invoeren op basis van geverifieerde documenten. Vervolgens kunnen ze het platform gebruiken om relevante informatie uit te wisselen met andere partijen, zonder ooit het echte eigendom van de gegevens aan te leveren. Gebruikers worden voorzien van een GlobaliD-naam, een uniek element dat hun digitale identiteit vertegenwoordigt. De privégegevens worden cryptografisch versleuteld opgeslagen in de zogenaamde ‘GlobaliD Kluis’ en kunnen alleen worden gedeeld, wanneer een gebruiker daar expliciet toestemming voor heeft gegeven.

 

Nuggets

Nuggets (gevestigd in Londen) is een door blockchaintechnologie aangedreven platform voor digitale identificatie en transacties. Nuggets biedt gebruikers een enkele biometrische bron om hun online aanmeldingen, betalingsprocedures en identiteitsverificatiebehoeften snel, efficiënt en veilig af te handelen. Gebruikers kunnen zelf bepalen of, hoe en wanneer hun gegevens worden gedeeld met anderen. Door gebruik te maken van biometrische toegang, kan het aantal fysieke apparaten waarop gevoelige informatie is opgeslagen sterk worden gereduceerd. Nuggets koppelt alle transacties aan de geverifieerde zelf-soevereine identiteit, waardoor gebruikers als legitieme klanten worden aangemerkt, nog voordat ze een verbinding hebben gemaakt met de specifieke online dienstverlening. Hierdoor kan efficiënt worden voorkomen dat kwaadwillenden de digitale identiteiten op de een of andere manier kunnen compromitteren. Alle gebruikers krijgen een fraudebestendige ‘cloudkluis’, waarmee ze hun eigen persoonlijke informatie en verifieerbare inloggegevens zelf kunnen beheren.

 

Blockchain Helix

De Duitse startup Blockchain Helix (gevestigd in Frankfurt) biedt een gedecentraliseerde toepassing voor digitale identiteit, waarmee gebruikers op een veilige manier persoonlijke of zakelijke gegevens met anderen kunnen delen. Een van de doelstellingen van Blockchain Helix is het verbeteren van de kwaliteit van de digitale ‘Ken-uw-klant-processen’ en de kosten van die processen verminderen. Met deze blockchainoplossing kunnen geaccrediteerde bedrijven en instellingen veilig informatie met elkaar uitwisselen, waardoor veel tijd en geld – die normaliter gepaard gaan met clientauthenticatie – kunnen worden bespaard. Met behulp van de ‘Helix ID’ en een mobiele app krijgen eindgebruikers de mogelijkheid om hun eigen persoonlijke data zelf te beheren en ‘frictionless’ verbinding te maken met online bedrijven en digitale dienstverlening. Alle gebruikers van Blockchain Helix moeten een Kent-uw-klant-controle doorstaan.

 

Ken-uw-klant-bepalingen

De ken-uw-klant-bepalingen – met name binnen de financiële dienstverlening – vereisen dat professionals zich voldoende inspannen om de identiteit, geschiktheid en de risico’s van het onderhouden van een zakelijke relatie te verifiëren. Het verificatieproces van Blockchain Helix bestaat uit meerdere documenttypes en processen voor alle mogelijke gebruikers. Alle interacties worden volledig versleuteld en vertrouwd door het blockchain-protocol. De toepassing van Blockchain Helix is erop gericht om in overeenstemming te zijn met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), die de regels voor de verwerking van persoonsgegevens door particuliere bedrijven en overheidsinstanties binnen de hele EU standaardiseert.

 

Validated ID

Validated ID is een Spaans bedrijf (gevestigd in Barcelona) dat oplossingen biedt voor digitale identiteit. Deze toepassingen zijn vooral bedoeld voor particulieren, bedrijven en instellingen die op afstand werkzaam zijn binnen de e-commerce. Validated ID gebruikt blockchaintechnologie om digitale interacties veiliger te laten verlopen en gebruikerstoegang tot online diensten eenvoudiger te maken. Bij de identiteitsverificatie wordt gebruikgemaakt van de zogenaamde ‘ViDSigner’, een uitgebreide elektronische handtekeningservice, waarmee gebruikers op verschillende manieren digitale handtekeningen kunnen afgeven. Het platform heeft als voornaamste doel het leveren van de componenten en diensten die gebruikers en bepaalde entiteiten in staat stellen, om conventionele processen om te zetten in nieuwe, efficiëntere en goedkopere elektronische processen. Validated ID helpt organisaties om meer veiligheid, vertrouwen en wettelijke naleving te brengen, in de digitale identiteitsverificatie en overeenkomsten van klanten.

 

Vetty

Het Amerikaanse platform Vetty (gevestigd in New York) maakt gebruik van blockchaintechnologie en deep learning technieken, voor identiteits- en achtergrondverificatie. Vetty helpt particulieren, bedrijven en instellingen om beter geïnformeerde wervingsbeslissingen te kunnen nemen, op de juiste momenten. Het blockchain-protocol zorgt ervoor dat de aangeleverde informatie volledig en correct is. Vetty kan onder meer worden gebruikt voor antecedentenonderzoeken, als onderdeel van sollicitatieprocedures. Met een blockchainoplossing zoals Vetty kunnen controles worden uitgevoerd, screenings worden gepland en digitale handtekeningen worden verzameld voor belangrijke ‘onboarding-documenten’ op één enkele locatie. Deze onboarding-documenten ordenen de stappen ter voorbereiding van nieuwe medewerkers binnen een organisatie en worden meestal opgesteld door het management en Human Recources (HR). De documenten zorgen ervoor dat alle noodzakelijke voorbereidingsstappen ook daadwerkelijk worden genomen.

 

Stroomlijnen van werving- en selectieprocedures

De onboarding-documenten hebben als voornaamste doel om het hele wervingsproces, de oriëntatie van nieuwe medewerkers, de introductie binnen het bedrijf, de kennismaking met collega’s en het stellen van doelen, zo eenvoudig en soepel mogelijk te laten verlopen. Wanneer werving- en selectieprocedures worden ondersteund door middel van blockchaintechnologie kan dit zowel bedrijven als sollicitanten veel tijd besparen. Sollicitanten kunnen de status van het antecedentenonderzoek dat door Vetty wordt uitgevoerd, op ieder moment controleren. De geverifieerde profielen die op de blockchain zijn opgeslagen worden continu en veilig up-to-date gehouden.

 

THEKEY

THEKEY is een Chinees gedecentraliseerd ecosysteem voor identiteitsverificatie. Dit platform ontwikkelt identificatietools met op blockchaintechnologie gebaseerde ‘dynamische multi-dimensionele identificatie’. Daarbij wordt gebruikgemaakt van persoonlijk identificeerbare informatie, die exclusief is geautoriseerd door Chinese overheidsinstanties. Deze dynamische multi-dimensionele identificatie verifieert of een gebruiker ook daadwerkelijk is wie hij of zij beweert te zijn. Door gebruik te maken van geautoriseerde persoonlijke identiteitsinformatie van Chinese burgers wil THEKEY een ‘overbruggingsmechanisme’ bieden tussen bijvoorbeeld gezondheids- en sociale zekerheidsafdelingen van de Chinese overheid. Hierdoor zouden de overheidskosten en de wachttijden voor medische consultaties aanzienlijk kunnen worden verlaagd. THEKEY heeft een eigen cryptovaluta: TKY (een NEP-5 token dat wordt gebruikt op de NEO-blockchain).

 

AGEify

Ook bij onze zuiderburen worden blockchaintoepassingen ontwikkelt die zich richten op digitale identiteit. Het Belgische platform AGEify (gevestigd in Brussel) focust zich onder meer op leeftijdsverificatie bij het afnemen van producten of diensten waaraan leeftijdsbeperkingen verbonden zijn. Het gaat dan bijvoorbeeld om leeftijdsverificatie voor online drankwinkels en goksites. AGEify biedt daarmee zekerheid aan bedrijven dat ze hun producten of diensten verkopen aan meerderjarigen en biedt klanten de zekerheid dat hun identiteit optimaal wordt beschermd. Met behulp van door kunstmatige intelligentie aangedreven gezichtsanalyse en het scannen van ID-documenten kan de leeftijd van consumenten snel, effectief en nauwkeurig worden geverifieerd. De specifieke leeftijdsgrenzen voor producten en diensten, kunnen zo worden ingesteld dat ze op ieder moment in overeenstemming zijn met de geldende wet- en regelgeving. Er zijn verschillende methoden om de leeftijdsverificatie in te stellen en zo het meest geschikte betrouwbaarheidsniveau voor bedrijven en consumenten te realiseren. De mobiele app van AGEify kan worden gebruikt voor zowel online verificatie als offline verificatie in fysieke winkels, zonder dat klanten hun identiteit aan de winkeliers hoeven prijs te geven.

 

Hub

Hub is een blockchaintoepassing en vertrouwensprotocol voor digitale identiteit, die gebruikers de controle geeft over hun eigen identiteitsgegevens. Door het decentraliseren van de reputatiegegevens van gebruikers met behulp van blockchaintechnologie, kan er op het platform voor deze gebruikers meer waarde worden gecreëerd. Hub verbindt gebruikers met experts en professionals op basis van gedistribueerd vertrouwen en verwijzingen, waardoor er geverifieerde reputaties kunnen worden opgebouwd. Door het vertrouwen te waarborgen en reputatiegegevens gedecentraliseerd op te slaan, kunnen de economische kansen en financiële vrijheid voor gebruikers aanzienlijk worden verhoogd. Hub heeft een eigen cryptovaluta: het Hub-token, dat kan worden gebruikt op het Polygon-netwerk. Polygon is een gedecentraliseerde schaaloplossing voor ‘layer 2’ of ‘sidechain’, die naast de blockchain van Ethereum wordt uitgevoerd. Hierdoor kunnen transacties sneller plaatsvinden en de transactiekosten aanzienlijk worden verlaagd. Gebruikers van Hub kunnen voor bepaalde gebruikersinteracties en transacties kiezen uit verschillende smart contracts.

 

 

VerTrius

VerTrius (gevestigd in Washington D.C.) is een softwareontwikkelaar die zich richt op door blockchaintechnologie aangedreven identificatiebeheer. Met de digitale ID-oplossingen kunnen bedrijven, instellingen overheden en particulieren privé corresponderen en veilig cryptografisch versleutelde gegevens uitwisselen tussen niet-beveiligde apparaten, applicaties en netwerken. De technologie van VerTrius kan onder meer worden gebruikt om inhoudsbeveiliging, traceerbaarheid, beheer en toegangscontrole van online diensten te verifiëren op iedere locatie.

 

NuID

NuID (gevestigd in Seattle) is een authenticatie-API die gebruikmaakt van blockchaintechnologie en zero-knowledge cryptografie, om identiteitsverificatiedatabases veilig en ‘portable’ te maken. Met de toepassing van NuID kan de noodzaak voor bedrijven om wachtwoorden en andere authenticatiegegevens op te slaan worden geëlimineerd. Hierdoor kunnen de beveiligingsrisico’s worden verminderd en online inlogprocedures beter worden beschermd.

 

KYC-Chain

KYC-Chain (gevestigd in Hongkong) is een op blockchaintechnologie gebaseerde identiteitsoplossing, die is bedoeld om verifieerbare identiteitsclaims, gegevens of documenten op een veilige manier te delen. Gebruikers behouden het volledige beheer over hun persoonlijke gegevens en identiteitscertificaten. De identiteitseigenaren bepalen zelf welk deel van hun informatie met wie wordt gedeeld. KYC-Chain elimineert de overtallige KYC-controles die banken en andere financiële instellingen momenteel moeten uitvoeren, door een gemeenschappelijke, beveiligde en gedecentraliseerde database te onderhouden.

 

uPort

uPort werd in 2015 ontwikkeld door het Amerikaanse blockchain-softwaretechnologiebedrijf ConsenSys en was een van de eerste blockchainprojecten dat zich specifiek richtte op digitale identiteitsoplossingen. Echter waren deze vroege concepten nauwelijks meer dan ideeën. Met uPort konden gebruikers hun identiteit registreren op de Ethereum-blockchain en informatie of waarde naar andere gebruikers versturen. Daarbij werd gebruikgemaakt van cryptografie en smart contracts-functionaliteit. Iedere openbare uPort-identiteit was een openbare sleutel. De identiteit van een gebruiker werd beveiligd met een bijbehorende privésleutel (of wachtwoord), die alleen de gebruiker zelf kende. In het najaar van 2017 deed uPort een proef in samenwerking met de Zwitserse gemeente Zug, die bekend staat als het Crypto Valley van Europa. De proef focuste zich op de registratie van burger-ID’s op de blockchain. Hierbij gebruikten Zwitserse burgers QR-codes om toegang te krijgen tot bepaalde dienstverlening. Daarbij hoefden de burgers hun identiteit slechts één enkele keer te verifiëren met officiële identiteitsdocumenten.

 

Stemmen

Verkiezingen gaan vaak gepaard met verkiezingsmanipulatie, kiezersfraude of stemfraude. Bij een krappe verkiezingsuitslag kan een kleine hoeveelheid gemanipuleerde gegevens al voldoende zijn om de uiteindelijke verkiezingsuitslag te veranderen. Verkiezingsfraude heeft grote negatieve gevolgen voor het vertrouwen dat kiezers in de democratie hebben. Daarom experimenteerde uPort met blockchaintoepassingen die de veiligheid en transparantie van het stemproces kunnen vergroten en de risico’s van stemfraude kunnen elimineren. Door de permanentie en onveranderlijkheid van records binnen de blockchain, kunnen stemmen veilig digitaal worden uitgebracht op een PC of smartphone. Stemmen die met behulp van blockchaintechnologie worden bijgehouden zijn niet alleen fraudebestendig, maar kunnen ook sneller, eenvoudiger en tegen veel lagere kosten worden geteld.

 

Serto en Veramo

uPort is inmiddels opgesplitst in twee nieuwe blockchainprojecten: Serto en Veramo. Beide projecten hebben als voornaamste doel om het centrale internet te decentraliseren en de controle over persoonlijke gegevens terug te geven aan gebruikers. Serto is een gedecentraliseerde ‘low-code’ identiteitstoepassing waarmee gebruikers snel aan de slag kunnen. Serto biedt niet alleen gebruiksvriendelijke gedecentraliseerde ID-oplossingen voor particulieren, maar ook voor bedrijven en instellingen. Gebruikers van Serto kunnen onbeperkt gedecentraliseerde identifiers (DID’s) en verifieerbare referenties creëren en uitgeven. Veramo biedt een eenvoudig te gebruiken modulaire application programming interface (API) voor verifieerbare gegevens en Self-Sovereign Identity (SSI). Met de oplossing van Veramo kunnen gebruikers zelf hun eigen gedecentraliseerde ID’s creëren en beheren. DID’s kunnen in principe verwijzen naar ieder onderwerp, zoals personen, bedrijven, objecten, datamodellen en abstracte entiteiten. DID’s zijn zo ontworpen dat ze kunnen worden losgekoppeld van gecentraliseerde registers, identiteitsproviders en certificeringsinstanties.

 

Wat zijn de voordelen van gedecentraliseerde digitale identiteit?

Gedecentraliseerde digitale identiteit biedt talloze voordelen. Zo krijgen gebruikers niet alleen veel meer controle over hun eigen informatie, maar ook de privacy van mensen kan beter worden gegarandeerd. Daarnaast kan gedecentraliseerde ID veel processen eenvoudiger maken aangezien gebruikers hun identiteit maar één enkele keer hoeven te verifiëren, bij een vertrouwde derde partij. Wanneer de identiteit van een gebruiker eenmaal is geverifieerd kunnen ze snel en veilig toegang krijgen tot de verschillende online (of offline) diensten. Door het gedecentraliseerde karakter van blockchaintechnologie en de cryptografische versleuteling, kan het risico op verkeerd gebruik van gegevens sterk worden verminderd. Een ander groot voordeel is dat smartphones kunnen fungeren als digitale identiteitsapparaten, waardoor je je altijd en overal kunt legitimeren. Ondanks de voordelen die gedecentraliseerde identiteit aan gebruikers kan bieden, zijn er ten aanzien van de implementatie ook een flink aantal uitdagingen en risico’s.

 

Wat zijn de nadelen van gedecentraliseerde digitale identiteit?

Gedecentraliseerde identiteit is een manier om gegevensdiefstal, datamisbruik en privacy-schendingen tegen te gaan. Echter kent het grensoverschrijdende, onveranderlijke en transparante karakter van gedecentraliseerde ID-toepassingen nog de nodige beperkingen met betrekking tot wet- en regelgeving en legacy-systemen. Verouderde digitale infrastructuur leent zich mogelijk niet voor blockchain-implementatie. Daarnaast is er nog geen universeel geaccepteerd blockchain-protocol dat op grote schaal kan worden gebruikt. Niet alle gebruikers zullen hetzelfde gedecentraliseerde ID-platform gebruiken of dezelfde applicaties toepassen, waardoor de interoperabiliteit van gegevensoverdracht achterblijft. Naarmate blockchaintechnologie evalueert zullen er waarschijnlijk universele normen en standaarden worden ontwikkeld, die een brede adoptie van gedecentraliseerde ID-toepassingen mogelijk maken. Een ander nadeel kan zijn dat uiteindelijk toch blijkt dat het überhaupt niet mogelijk is om alle tussenpersonen – die normaliter data beheren – te elimineren, waardoor de opslag en distributie van gegevens wellicht nooit volledig kan worden gedecentraliseerd.

 

Blockchaintoepassingen voor de publieke sector

Blockchaintechnologie biedt kansen voor de publieke sector om de bedrijfsvoering en procescoördinatie te verbeteren. Daarnaast kunnen blockchaintoepassingen bijdragen aan het vergroten van de transparantie en verantwoordingsplicht van (semi)overheidsinstellingen. Overheidsorganisaties moeten een grote hoeveelheid data verwerken en hebben vaak moeite om de verschillende processen tussen belanghebbende partijen efficiënt te coördineren. Van overheidsinstanties wordt verwacht dat ze transparant en eerlijk te werk gaan en dat ze aan het publiek verantwoording afleggen over alles wat zij doen. In Nederland regelt de Wet open overheid (Woo) – de opvolger van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) – het recht op informatie over alles wat de overheid doet. Databeheer binnen de publieke sector is een complex en ingewikkeld proces. Veel van de gebruikte ‘centrale’ processen en datasystemen zijn verouderd en voldoen vaak niet meer aan de uitdagingen, waarmee overheden in het huidige digitale tijdperk worden geconfronteerd.

 

Geen single point of failure

Centrale datasystemen zijn kwetsbaar voor dataverlies en datamisbruik, omdat er sprake is van een ‘single point of failure (SPOF). SPOF verwijst naar een kwetsbaarheid waarbij één enkele fout of storing ertoe kan leiden dat een heel datasysteem volledig uitvalt of onbereikbaar wordt. Met behulp van blockchaintechnologie kan er een geheel nieuwe digitale gegevensbeheerstructuur worden gecreëerd, waarbij de informatie gedecentraliseerd en cryptografisch versleuteld over het netwerk wordt opgeslagen er geen sprake meer is van SPOF. Hierdoor kunnen (semi)overheidsorganisaties en zelfstandig bestuursorganen (ZBO’s) – zoals bijvoorbeeld gemeenten, waterschappen, politie, regionale samenwerkingsorganen, onderwijsinstellingen, onderzoeksinstituten, ziekenhuizen, zorginstellingen, de Belastingdienst, NVWA, woningcorporaties, CBR, Kadaster, UWV, SVB en het COA – de Nederlandse burgers efficiënte en gestroomlijnde ‘on-demand’ diensten aanbieden, terwijl de beveiliging van gegevens, de privacy en verantwoordingsplicht kunnen worden gegarandeerd.

 

Blockchaintechnologie kan binnen de publieke sector onder meer worden gebruikt voor:

 

Stroomlijnen van overheidsregistraties

Overheidsinstanties en hun juridische afdelingen zijn belast met het registreren van allerlei zaken, waaronder de registratie van rechtspersonen, landregistraties, huwelijks- en scheidingsregistraties, geboorteregistraties, overlijdensregistraties, registraties van vergunningen, registraties van kentekenbewijzen en voertuigschorsingen, de registratie van rijbewijzen, het beheren van het strafregister enz. Het bijhouden van al deze registers is een zeer complexe en arbeidsintensieve aangelegenheid. Doordat veel datasystemen zijn verouderd gaan de registraties gepaard met hoge kosten, trage verwerkingsprocessen en daardoor lange doorlooptijden. Daarnaast zijn de verouderde datasystemen kwetsbaar voor corruptie en fraude. Blockchaintoepassingen kunnen de registratieprocessen optimaliseren tegen veel lagere kosten. Tevens kunnen ook de risico’s van fraude en corruptie voor een groot deel worden geëlimineerd. Doordat blockchaintechnologie de mogelijkheid biedt om de registers in real-time te updaten, kunnen de verwerkingsprocessen worden versneld. En dat betekent bijvoorbeeld dat de doorlooptijden van vergunningsaanvragen aanzienlijk kunnen worden verkort.

 

Creëren van overheidstoepassingen voor digitale identiteit

(Semi)overheidsdiensten moeten zeer veel persoonlijke informatie verwerken. Identiteitsbeheer vindt plaats via legacy-systemen, die vaak geen veilige oplossing meer kunnen bieden voor de alsmaar toenemende hoeveelheid data. Blockchaintoepassingen voor identiteitsbeheer bieden burgers de mogelijkheid om een zelf-soevereine digitale identiteit te creëren, waardoor ze meer controle krijgen over de toegang tot hun persoonlijke gegevens. Met een gedecentraliseerde blockchain-applicatie zou een gemeenteambtenaar het identiteitsbewijs (zoals bijvoorbeeld een paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument) van een burger kunnen scannen om zijn of haar naam en woonplaats te verifiëren, zonder dat daarbij andere gevoelige gegevens worden prijsgegeven. Met een gedecentraliseerde cryptografisch beveiligde verifieerbare zelf-soevereine digitale identiteit, kan de toegang tot (semi)overheidsdiensten en andere diensten binnen de publieke sector beter en veiliger worden georganiseerd. Blockchainoplossingen voor digitale ID kunnen de basis vormen voor verschillende toepassingen, zoals bijvoorbeeld het verifiëren van academische referenties, het toekennen van subsidies, het innen van belastingen, het uitkeren van pensioenen of het veilig delen van medische gegevens met belanghebbenden.

 

 

Efficiënter beheer van overheidsadministratie

Overheidsadministratie bevat vrijwel altijd gevoelige persoonlijke gegevens of gevoelige bedrijfsinformatie. Door blockchaintechnologie ondersteunde databeheersystemen maken real-time coördinatie mogelijk tussen de uiteenlopende belanghebbende partijen, zoals bijvoorbeeld de Belastingdienst, het UWV, de SVB, pensioenstelsels, zorginstellingen, onderwijsinstellingen en defensie. Zo kunnen onder meer overheidscontracten binnen de blockchain worden gedistribueerd met gedetailleerde lees- en schrijfmachtigingen, waardoor er een goede balans kan worden geboden tussen transparantie van informatie en optimale bescherming van vertrouwelijkheid. Daarnaast kunnen blockchaintoepassingen het transparante beheer van staatsinvesteringsfondsen vereenvoudigen en het vertrouwen van burgers in de overheidsinvesteringen versterken. Wanneer op blockchaintechnologie gebaseerde digitale identiteit bijvoorbeeld wordt gecombineerd met de processen binnen het pensioenstelsel, dan kan de hele pensioenlevenscyclus van werknemers beter en efficiënter worden georganiseerd, tegen aanzienlijk lagere kosten.

 

Vereenvoudigen en optimaliseren van wetshandhavingsoperaties

In ons land moeten particulieren en bedrijven zich houden aan talloze regels, om de veiligheid en openbare orde te kunnen waarborgen en de volksgezondheid en het milieu adequaat te kunnen beschermen. In Nederland controleert de Rijksoverheid of burgers, bedrijven en andersoortige organisaties zich aan de wet- en regelgeving houden. De Rijksoverheid geeft vergunningen uit, houdt toezicht op de naleving van de regels en handhaaft wanneer dat nodig is. Het handhaven van de regels legt een zware druk op de betrokken overheidsinstanties zoals bijvoorbeeld:

  • Politie
  • Marechaussee
  • Douane
  • Rijkswaterstaat
  • Waterschappen
  • Kustwacht
  • Staatsbosbeheer
  • Autoriteit Financiële Markten (AFM)
  • Belastingdienst
  • Autoriteit Persoonsgegevens (AP)
  • Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
  • GGD
  • Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
  • Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA)
  • Onderwijsinspectie (IvhO)
  • UWV
  • Nederlandse Zorgautoriteit (NZa)
  • Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV)
  • Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)
  • RDW
  • Commissariaat voor de Media
  • Kansspelautoriteit (KSA)

 

Faciliteren en versnellen van wetshandhaving

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden voor wetshandhaving. De transparantie en traceerbaarheid van blockchaintoepassingen kunnen wetshandhavingsoperaties faciliteren en versnellen. Ook heeft blockchaintechnologie de potentie om corruptie op een effectieve manier te bestrijden. In tegenstelling tot veel andere landen komt corruptie in Nederland relatief gezien weinig voor. Desondanks zijn ook Nederlandse overheidsopdrachten niet altijd vrij van omkooppraktijken. Veel voorkomende oorzaken van corruptie zijn onvoldoende registraties, te weinig publieke verantwoording en te nauwe banden tussen overheidsfunctionarissen en particuliere partijen binnen de private sector. Daarnaast zijn ‘centraal’ georganiseerde en gecontroleerde overheidsprocessen per definitie vatbaarder voor corrupte handelingen, dan wanneer deze processen decentraal worden gemonitord.

 

Transparante inkoopprocessen

Op blockchaintechnologie gebaseerde inkoop biedt nieuwe mogelijkheden om de inkoopprocessen bij de overheid transparanter te maken en beter te stroomlijnen, waardoor het speelveld van malafide partijen aanzienlijk kan worden verkleind. Blockchaintoepassingen maken permanente en fraudebestendige gegevensregistratie, real-time monitoring en controleerbaarheid mogelijk, waardoor de uniformiteit, objectiviteit en vertrouwelijkheid van aanbestedingen op tal van terreinen kunnen worden verhoogd.

 

Wet- en regelgeving binnen de luchtvaartsector

Een use case waarbij blockchaintechnologie door de overheid zou kunnen worden ingezet richt zich op de wet- en regelgeving binnen de luchtvaartindustrie. In Nederland is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) belast met het toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving door bedrijven, instellingen en overheidsorganisaties. Het voornaamste doel van de ILT is het creëren van veiligheid, vertrouwen en duurzaamheid binnen de transportwereld, infrastructuur, huisvesting en milieu. De use case focust zich op de onderhoudsprocessen van vliegtuigen. De ILT houdt onder meer toezicht op de naleving van wet- en regelgeving binnen de luchtvaartsector. Voor bijna alle werkzaamheden binnen de luchtvaartbranche geldt een strikte vergunningsplicht. Hierdoor kan altijd worden gewaarborgd dat voorafgaand aan de werkzaamheden de vereiste veiligheidsvoorschriften zijn opgevolgd.

 

Vergunningen

Binnen de luchtvaarsector wordt gebruikgemaakt van verschillende soorten vergunningen. Zo zijn er specifieke vergunningen voor vliegtoestellen en de daarin te verwerken vliegtuigonderdelen. In deze zogenaamde ‘ontwerpcertificaten’ zijn het ontwerp van het toestel en alle afzonderlijke componenten opgenomen. Daarnaast zijn er de zogenaamde ‘conformiteitscertificaten’. Deze certificaten verklaren dat het vliegtuigontwerp op alle onderdelen voldoet aan de geldende luchtwaardigheidsvoorschriften en in overeenstemming is met het goedgekeurde ontwerp. Tevens zijn er vergunningen die specifiek zijn toegespitst op het onderhoudspersoneel dat betrokken is bij de bouw en het onderhoud van de toestellen. Met deze vergunningen kan worden aangetoond dat het personeel voldoende vakbekwaam is om de vliegtuigen te bouwen of de afzonderlijke onderdelen van de toestellen te onderhouden. Dan zijn er ook nog de zogenaamde ‘erkenningen’ voor bedrijven en instellingen, waarmee kan worden verklaard dat deze organisaties voldoende zijn toegerust voor bepaalde bevoegdheden, met betrekking tot de luchtwaardigheid van de toestellen.

Airbus, vliegtuig
Afbeelding van István

Registratie vliegtuigonderdelen

Alle luchtvaartonderdelen zijn hun gehele levenscyclus onderworpen aan zeer strenge regulering om de veiligheid ervan op ieder moment te kunnen garanderen. Of het nu gaat om de klapschroef, de vleugeldoos, de vliegtuigelektronica, het hoogteroer, de welvingsklep, de stuurknuppel, het landingsgestel, het rolroer of de straalmotor, alle afzonderlijke onderdelen van een vliegtuig moeten zijn goedgekeurd voor gebruik en moeten hun bedrijfsuren hebben geregistreerd in een onderhoudsrecord. In de registraties is precies bepaald op welk moment de onderdelen weer moeten worden nagekeken (revisie). Ook de allerkleinste componenten zoals bijvoorbeeld schroefjes, bouten en moeren worden geregistreerd en onderworpen aan een strikt revisieschema. De registratie van alle afzonderlijke componenten en het bijbehorende revisieschema is een zeer arbeidsintensief, complex en omslachtig proces. Blockchaintechnologie kan het registratieproces vereenvoudigen, doordat de records met daarin de informatie over alle onderdelen en componenten nauwkeurig en transparant kunnen worden gevolgd. Hierdoor kunnen de herkomst en veiligheid van de componenten altijd worden gewaarborgd en kan manipulatie van gegevens effectief worden voorkomen.

 

ICAO

Wanneer er een vliegtuigongeluk heeft plaatsgevonden, dan wordt er uiteraard grondig onderzoek gedaan naar de oorzaak van de vliegramp. Het voornaamste doel van het onderzoek is niet om de schuld van het ongeval aan iemand toe te wijzen, maar om te achterhalen wat er precies is misgegaan, zodat dergelijke ongelukken in de toekomst kunnen worden voorkomen. In principe verloopt het onderzoek naar een vliegtuigcrash overal ter wereld hetzelfde. De internationale burgerluchtvaarorganisatie van de Verenigde Naties (ICAO) heeft nauwkeurig vastgelegd wat er na een vliegtuigongeval precies moet gebeuren en wie er bij het onderzoek betrokken moeten worden. Zo heeft de ICAO onder meer bepaald dat het land waar het toestel is neergestort het onderzoek naar de crash moet leiden. Daarnaast heeft de ICAO vastgelegd dat ook het land waar het toestel is gebouwd en het land waarin de desbetreffende luchtvaartmaatschappij is gevestigd, bij het onderzoek moeten worden betrokken. Tevens worden ook vaak de landen waar de omgekomen passagiers vandaan kwamen uitgenodigd om aan het onderzoek deel te nemen.

 

Onderzoeksraad voor Veiligheid

In Nederland is de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) belast met het onderzoek naar een vliegramp. Wanneer het onderzoeksteam op de rampplek aankomt dan moet er zo snel mogelijk worden vastgesteld dat de onderzoekers het vliegtuigwrak veilig kunnen naderen. Dit betekent dat er geen gevaarlijke lading, giftig materiaal, scherpe voorwerpen of apparatuur onder druk aanwezig mogen zijn, die een gevaar kunnen vormen voor de onderzoekers en andere betrokkenen. Vervolgens moeten alle apparatuur en gegevens zo snel mogelijk worden veiliggesteld. Op de rampplek maken de onderzoekers foto’s en video-opnames en proberen ze zoveel mogelijk fysiek bewijs te verzamelen. Ook zullen de onderzoekers zoveel mogelijk ooggetuigen van het ongeval proberen te spreken, om in kaart te kunnen brengen hoe het toestel de grond precies raakte. Deze ooggetuigenverslagen vormen later met andere gegevens – zoals bijvoorbeeld de verdeling van het puin op de rampplek  – een goede indicatie voor het bepalen van de exacte impacthoek.

 

Berging van de wrakstukken

De wrakstukken worden naar een hangar gebracht waar zal worden geprobeerd om het vliegtuig weer zo goed mogelijk in elkaar te zetten. Hierdoor kunnen de onderzoekers deels bepalen wat er gebeurd zou kunnen zijn en welke vliegtuigonderdelen er nog ontbreken. De belangrijkste twee onderdelen van het verongelukte toestel zijn de zwarte dozen, waarin cruciale informatie wordt opgeslagen over het verloop van de vlucht. Niet alleen geven de zwarte dozen informatie prijs over de vlieghoogte en de snelheid van het toestel, maar geven ook inzicht in de bewegingen die het toestel maakte (vluchtgegevensrecorder) en de instrumentmetingen. Daarnaast worden in de zwarte dozen de gesprekken en geluiden opgenomen die in de cockpit te horen zijn. De onderzoekers analyseren de zwarte dozen om te achterhalen wat de piloten vlak voor de crash tegen elkaar hebben gezegd. Ook wordt onderzocht hoe de communicatie met de luchtverkeersleiding in de verkeerstoren verliep. Daarnaast doen de onderzoekers intensief forensisch onderzoek en documentonderzoek. Bij het documentonderzoek wordt vooral gekeken naar wanneer het toestel voor het laatst is nagekeken en of de onderhoudsvergunningen in orde waren. Daarna worden alle wrakstukken en de motoren technisch onderzocht.

 

Eindrapportage

In de hangar worden de onderdelen van het toestel – zoals bijvoorbeeld de motoren – door specialisten gedemonteerd en grondig onderzocht. De onderzoekers gebruiken vlucht-simulatoren om de fatale vlucht tot in detail na te bootsen. Vervolgens brengen de onderzoekers al het bewijsmateriaal samen om het zo goed mogelijk te kunnen beoordelen. Tijdens het onderzoek wordt niet alleen gekeken naar de technische aspecten van het toestel en de gebeurtenissen tijdens de vlucht, maar ook naar de ervaring en training van de piloten. De onderhoudsgegevens van het vliegtuig worden zorgvuldig bestudeerd, evenals externe factoren zoals de weersomstandigheden. Bij het onderzoek worden ook forensische en medische experts betrokken die de stoffelijke resten van de piloten (als dat überhaupt nog mogelijk is) controleren op de aanwezigheid van alcohol of drugs. Binnen een maand na het vliegtuigongeluk moet het onderzoeksteam een voorlopig rapport uitbrengen over de oorzaak van de ramp. Het uiteindelijke eindrapport kan – afhankelijk van de complexiteit van het ongeval – soms langer dan een jaar op zich laten wachten. Het eindrapport moet een duidelijk beeld geven van de oorzaak van de vliegramp en de technische en externe factoren die hebben bijgedragen aan het ongeluk. Het eindrapport – waarin een conclusie en veiligheidsaanbevelingen worden opgenomen – moet het publiek informeren over alle bevindingen van de onderzoekers.

 

Oorzaak vliegtuigcrash

Lang niet altijd wordt precies duidelijk wat de werkelijke oorzaak was van een vliegtuigcrash. Soms wordt een crash veroorzaakt door technisch falen en soms door een menselijke fout. Technische mankementen zijn in de praktijk verantwoordelijk voor maar een heel klein deel van de vliegtuigongelukken. Volgens de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA wordt meer dan 88% van alle vliegtuigongevallen veroorzaakt door fouten van de piloot. In enkele gevallen is er sprake van opzet waarbij de piloot het toestel doelbewust laat neerstorten, maar dit komt gelukkig maar zelden voor.

 

Controlled flight into terrain

Bij sommige vliegtuigongevallen wordt een toestel door de piloot gecontroleerd tegen de grond, een berg of het water gevlogen controlled flight into terrain (CFIT). In een dergelijke situatie worden de piloten zich pas op het allerlaatste moment bewust van het gevaar en kunnen dan niets meer doen om een crash te voorkomen. CFIT kan verschillende oorzaken hebben zoals bijvoorbeeld een gebrekkig zich door slechte weersomstandigheden, navigatiefouten of technische defecten aan de hoogtemeter, waardoor de gezagvoerder niet doorheeft dat hij of zij te laag vliegt. CFIT kan ook worden veroorzaakt doordat de piloot vermoeid, gedesoriënteerd of onwel wordt. Doordat er in de burgerluchtvaart vrijwel altijd een copiloot aanwezig is komt dit laatste nauwelijks voor. Vliegtuigongelukken waarbij het toestel op het moment van de crash niet meer onder controle was, als gevolg van een technisch mankement of een menselijke fout van de piloot, worden niet als CFIT geclassificeerd. Ook vliegtuigongevallen die worden veroorzaakt door opzettelijke acties – zoals bijvoorbeeld terreuracties door vliegtuigkapers of een zelfmoordactie van de piloot – worden niet beschouwd als CFIT. In sommige gevallen worden CFIT-ongevallen veroorzaakt door menselijke fouten op de grond.

 

Bijhouden van de onderhoudsrecords

Een vliegtuigcrash wordt meestal niet veroorzaakt door één enkel technisch defect of menselijke fout, maar is vaak het gevolg van een reeks onderling verbonden en complexe factoren die samen bijdragen aan het ongeval. In de onderhoudsrecords van het vliegtuig wordt de exacte data van het onderhoud vastgelegd en worden de werkzaamheden die aan het toestel zijn uitgevoerd gedetailleerd beschreven. Vervolgens wordt het onderhoudsrecord ondertekend door het onderhoudsteam. De onderhoudsrecords zijn van cruciaal belang voor het handhaven van de luchtwaardigheid en veiligheid van de vliegtoestellen. In de onderhoudsrecords is de totale gebruiksduur van het casco van de vliegtuigen omschreven, maar ook de status van de afzonderlijke componenten van het casco, die meestal maar een beperkte levensduur hebben.

 

Bevestigingsmiddelen

Daarbij gaat het bijvoorbeeld om schroeven, bouten, moeren en borgringen, die worden gebruikt om de onderdelen aan elkaar te bevestigen. De precieze maten van alle afzonderlijke ijzerwaren worden nauwkeurig in de onderhoudsrecords gedocumenteerd. De bevestigingsmiddelen moeten voldoen aan strenge standaardcertificeringen. De bouten, schroeven, moeren, borgringen, klinknagels en andere bevestigingsmiddelen die bij de bouw en het onderhoud van vliegtuigen worden gebruikt moeten bestand zijn tegen de extreme druk- en temperatuursomstandigheden waaraan de toestellen in de lucht worden blootgesteld. De deugdelijkheid van de bevestigingsmiddelen is cruciaal bij de assemblage van het casco. De hardware moet een hoge metaalsterkte hebben en tegelijkertijd licht van gewicht zijn. De bevestigingsmiddelen moeten beschikken over een hoge afschuifkracht, treksterkte, en zelfsluitende mogelijkheden. Daarnaast moeten de bevestigingsmiddelen corrosie- en oxidatiebestendig zijn

 

Vliegtuighandboek

Iedere aanpassing aan het casco, de motoren, de vleugels, het landingsgestel, de vluchtbesturingsmodus of de elektronische apparatuur wordt zorgvuldig en gedetailleerd vastgelegd. Vervolgens is het de verantwoordelijkheid van de eigenaar van het toestel – meestal de luchtvaarmaatschappij – om de onderhoudsrecords op de juiste manier bij te houden. De meeste onderhoudsrecords worden vastgelegd in het vliegtuighandboek van een toestel. Het handboek kan de vorm hebben van een papieren boek, maar ook van een elektronische informatieset. In het handboek staat alle informatie die nodig is om het specifiek type toestel te besturen. Daarbij gaat het onder meer om informatie over vluchtprocedures, noodprocedures, prestatiegegevens, laadinformatie, operationele beperkingen, technische aspecten, V-waarden, G-krachten, vleugelpolaire en het instrumentenpaneel in de cockpit.

 

Verkoop

Het toevoegen van de onderhoudsrecords aan het vliegtuighandboek is de verantwoordelijkheid van de luchtvaartmaatschappij. De luchtvaartmaatschappij moet er ook voor zorgen dat de onderhoudsmedewerkers de juiste gegevens aan de onderhoudsrecords van het toestel toevoegen. Wanneer een vliegtuig wordt verkocht, dan wordt het handboek mee overgedragen naar de nieuwe eigenaar. Een up-to-date en continu bijgewerkt onderhoudsrecord vertegenwoordigt in feite een derde van de totale waarde van het vliegtuig. Wanneer bepaalde onderhoudsgegevens ontbreken, dan is een toestel bij de verkoop meestal veel minder waard. Daarom wordt er door luchtvaartmaatschappijen een digitale kopie van de onderhoudsrecords gemaakt, die regelmatig wordt bijgewerkt.

 

EAMR

De onderhoudsteams die belast zijn met het onderhoud van de vliegtuigen streven ernaar om de registratie van de onderhoudsgegevens zo eenvoudig en overzichtelijk mogelijk te maken voor de luchtvaartmaatschappijen. De huidige bepalingen van de internationale burgerluchtvaartorganisatie ICAO beschrijven het gebruik van zowel papieren als elektronische onderhoudsrecords. Echter worden veel onderhoudsgegevens nog altijd op papier bewaard. Het bijhouden van de onderhoudsrecords is een arbeidsintensief, tijdrovend en omslachtig proces. Veel luchtvaartmaatschappijen stappen daarom over op elektronische onderhoudsrecords voor vliegtoestellen, de zogenaamde EAMR-mappen (dat staat voor Electronic Aircraft Maintenance Records). De implementatie van EAMR ken echter een groot aantal uitdagingen ten aanzien van de elektronische handtekening van de onderhoudsmedewerkers en de beveiliging en integriteit van de onderhoudsrecords.

 

Beschadigde of verloren onderhoudsdocumenten

Zo is het bijvoorbeeld nog erg lastig om de gegevens veilig over te dragen van het ene recordsysteem naar het andere. Het risico bestaat dat originele documenten beschadigd raken, verloren gaan, gestolen worden of door kwaadwillenden worden gecompromitteerd. Wanneer de onderhoudsgegevens onvolledig of onjuist zijn of zelfs compleet ontbreken, dan heeft dat grote negatieve gevolgen voor de luchtwaardigheidsbepaling van een vliegtuig. Niet alleen komt de veiligheid van een toestel dan in gevaar, maar ook de waarde van het toestel zal sterk verminderen. Voorafgaand aan het groot onderhoud, reparatie of periodieke revisie van een vliegtuig, moet het onderhoudsteam eenvoudig toegang kunnen krijgen tot het EAMR-systeem. Ook potentiële kopers moeten toegang kunnen krijgen tot de onderhoudsrecords, om de actuele onderhoudsstatus van het vliegtuig te kunnen verifiëren. Blockchaintechnologie kan het delen van de onderhoudsrecords tussen de verschillende belanghebbenden mogelijk eenvoudiger en veiliger laten plaatsvinden.

 

Onderhoudsrecords op de blockchain

De fabricage van vliegtoestellen bestaat uit veel verschillende stappen. Bij de bouw van de vliegtuigen zijn zeer veel technische mensen betrokken die allemaal hun eigen expertise hebben. Er zijn medewerkers voor de vervaardiging van de afzonderlijke componenten en onderdelen, het transport, de assemblage, testprocedures enz. Alle componenten moeten hun hele levenscyclus traceerbaar zijn. Door de volledige levenscyclus van onderdelen te volgen kunnen storingen en mankementen aan de onderdelen snel worden geïdentificeerd en nog voordat de problemen ontstaan worden gerepareerd. Wanneer de onderhoudsrecords in de blockchain worden vastgelegd, dan wordt de informatie cryptografisch versleuteld en gedistribueerd opgeslagen. Dat betekent dat de onderhoudsstatus van een specifiek onderdeel of component in real-time op ieder moment kan worden bekeken en kan worden gedeeld met belanghebbenden. Dat biedt natuurlijk grote voordelen bij de verkoop van een vliegtuig, omdat de algehele staat van het toestel op die manier snel duidelijk is. Maar nog belangrijker: wanneer er een vliegtuigongeluk heeft plaatsgevonden dan kunnen de onderhoudsrecords, de componentenspecificaties en de vliegtuighandboeken, snel en efficiënt door de onderzoekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid worden opgevraagd. Het blockchain-protocol zorgt voor de integriteit van de gegevens.

 

Efficiënt en veilig delen van gegevens

Blockchaintoepassingen kunnen de onderhouds- en auditprocessen optimaliseren en een transparante, betrouwbare en veilige oplossing bieden voor gegevensbeheer. Daarnaast kan blockchaintechnologie het delen van gegevens tussen alle betrokken partijen – zoals de vliegtuigfabrikanten, assembleurs, luchtvaartmaatschappijen en onderhoudsbedrijven – efficiënter organiseren. Doordat defecte, ondeugdelijke of verontreinigde componenten snel kunnen worden geïdentificeerd, kan er direct op worden ingesprongen en kunnen de noodzakelijk reparaties meteen worden ingepland. Deze use case waarbij de onderzoekers van de Onderzoeksraad voor Veiligheid de onderhoudsgegevens van een vliegtuig snel en efficiënt kunnen verifiëren is maar een voorbeeld van een blockchaintoepassing binnen de publieke sector, maar de technologie leent zich niet alleen voor het traceren en documenteren van vliegtuigonderdelen. Blockchaintoepassingen kunnen ook worden gebruikt voor het volgen van bijvoorbeeld geneesmiddelen, medische apparatuur of voedselproducten.

 

Veilig delen van patiënten-informatie in het landelijke EPD

De Nederlandse overheid heeft een belangrijke taak ten aanzien van ons zorgstelsel. Blockchaintoepassingen bieden nieuwe mogelijkheden om gevoelige patiënten-informatie op een veilige manier te delen. De overheid moet ervoor zorgen dat iedere burger in ons land toegang heeft tot goede en betaalbare zorg. Iedereen die in Nederland woonachtig of werkzaam is, is verplicht om een basisverzekering af te sluiten. Dit basispakket geeft recht op de medisch noodzakelijke zorg. In het basispakket is de standaardzorg van de huisartsen, ziekenhuizen en apotheken verzekerd. Daarnaast kunnen mensen aanvullende verzekeringen afsluiten om extra zorg te verzekeren. Het zorgstelsel in ons land kent vier verschillende stelselwetten die allemaal een bepaalde vorm van zorg regelen.

 

Zvw, Wlz, Wmo en de Jeugdwet

Zo is er de Zorgverzekeringswet (Zvw) die de bijdrage regelt die een werknemer, werkgever of uitkeringsinstantie zoals het UWV, naast de ziektekostenpremie betaalt aan de zorgverzekeraar. Daarnaast is er de Wet langdurige zorg (Wlz). De Wlz regelt de langdurige, intensieve zorg voor onder meer hulpbehoevende ouderen, gehandicapten en mensen met psychische stoornissen. De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is erop gericht om ervoor te zorgen dat mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen, toch zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De Wmo biedt onder andere ondersteuning bij de begeleiding en dagbesteding van mensen. Soms wordt aan cliënten een persoonsgebonden budget (pgb) toegekend, waarmee ze zelf de gewenste ondersteuning en zorg kunnen inhuren. De zorg voor kwetsbare kinderen is geregeld in de Jeugdwet. De Jeugdwet voorziet in verschillende vormen van jeugdhulp en verplicht gemeenten ertoe om ondersteuning te bieden aan jongeren, die vanwege gedrags- of psychische problemen of een onveilige thuissituatie hulp nodig hebben. De gegevens die gemeenten verwerken zijn zeer gevoelig en daarom is het belangrijk dat met deze informatie zorgvuldig wordt omgesprongen. Toch gaat het vaak mis. In 2021 werden bijna 5.000 datalekken gemeld bij (semi)overheidsinstanties). Wanneer privacygevoelige gegevens in verkeerde handen terechtkomen dan kan dat zeer nadelige gevolgen hebben, voor degenen op wie de informatie betrekking heeft.

 

Elektronisch patiëntendossier

Het zorgstelsel in ons land is erop gericht om goede, kwalitatieve, betaalbare zorg te bieden en tegelijkertijd ervoor te zorgen dat de beschikbaarheid van de zorg op ieder moment kan worden gegarandeerd. Daarbij mag in principe geen onderscheid worden gemaakt op basis van leeftijd, gezondheidstoestand, inkomen, afkomst of achtergrond. Binnen de gezondheidszorg moeten zeer veel gevoelige gegevens worden verwerkt, door allerlei verschillende partijen zoals bijvoorbeeld huisartsen, medisch specialisten, apothekers, fysiotherapeuten, zorginstellingen enz. Om het beheer en de uitwisseling van gegevens tussen alle betrokken partijen beter te organiseren werd het landelijke Elektronisch Patiëntendossier (EPD) ontwikkeld. Bij dit systeem houden de individuele behandelaars een eigen digitale patiëntendossier bij, waarbij de informatie in principe ook bij de specifieke behandelaar blijft. Wanneer de informatie wordt gedeeld met andere zorgverleners dan moeten patiënten daar per behandelaar uitdrukkelijk toestemming voor geven. Als die toestemming uiteindelijk is gegeven dan mogen de zorgverleners het EPD raadplegen.

 

Voordelen van het EPD

Het grote voordeel van een Elektronisch Patiëntendossier is dat de behandelaars en andere zorgverleners altijd precies op de hoogte zijn van de medische geschiedenis van patiënten. Zo weten ze bijvoorbeeld welke medicijnen de patiënt heeft gebruikt en welke behandelingen hij of zij de afgelopen jaren heeft ondergaan. Doordat deze kennis altijd en op ieder gewenst moment beschikbaar is, kunnen fouten door onjuiste informatie veel beter worden voorkomen. Daarnaast is de benodigde medische informatie veel sneller voorhanden bij een acute situatie zoals bijvoorbeeld een ongeluk of verwondingen na een misdrijf. De patiënten-informatie kan overal worden opgevraagd door de geautoriseerde zorgverlener, ongeacht de locatie of het tijdstip. Een ander grootvoordeel van het EPD is dat patiënten niet telkens opnieuw hun hele ziektegeschiedenis aan nieuwe zorgverleners hoeven te vertellen. De hele dataoverdracht kan efficiënter worden georganiseerd en de informatie wordt alleen gedeeld met bevoegde behandelaars. Hierdoor kunnen diagnoses sneller worden gesteld en kan het risico van conflicterende medicatie worden verkleind.

 

Nadelen van het EPD

Desondanks heeft het EPD ook nadelen en kent het een aantal serieuze beveiligingsrisico’s. Veel centrale computersystemen zijn onveilig en kwetsbaar voor aanvallen. Hierdoor bestaat het gevaar van datadiefstal en datamisbruik waardoor de privacy van patiënten ernstig kan worden geschaad. De privacygevoelige informatie kan niet alleen worden gecompromitteerd door aanvallen van hackers, maar kan ook worden misbruikt of geschonden door zorgverleners die onzorgvuldig omgaan met de gegevens. Op het moment dat een zorgverlener de patiënten-informatie in het EPD opvraagt, dan wordt niet gecontroleerd of de desbetreffende zorgverlener ook echt een behandelrelatie heeft met de betrokken patiënt. Om datamisbruik en ongeautoriseerde toegang tot het EPD te voorkomen werd het zogenaamde Unieke Zorgverlener Identificatienummer (UZI) in het leven geroepen. Deze UZI-pas met persoonlijke PIN-code – die kan worden beschouwd als een elektronisch paspoort – kan worden aangevraagd door zorgverleners die direct met de patiënten te maken hebben. De UZI-pas kan alleen worden gebruikt als de patiënt daar vooraf impliciet toestemming voor heeft verleend en de patiënt kan die toestemming op ieder moment weer intrekken.

 

Geen volledige veiligheid

De UZI-pas biedt echter geen volledige veiligheid, omdat het elektronische paspoort te veel ruimte laat voor misbruik. Zo kunnen kwaadwillende zorgverleners met een geldige UZI-pas onterecht patiënten-informatie opvragen van willekeurige mensen. Daarnaast kunnen de UZI-passen ook worden misbruikt na verlies of diefstal (mits ze beschikken over de bijbehorende PIN-code). Ook bestaat het risico dat het EPD wordt misbruikt door partijen die commerciële (of andere) belangen hebben, zoals bijvoorbeeld bedrijfsartsen die in opdracht van werkgevers de patiënten-informatie raadplegen. Daarnaast zou het EPD ook kunnen worden misbruikt door zorgverzekeraars of hypotheekverstrekkers om de gezondheidsrisico’s van individuele klanten te kunnen beoordelen.

 

EPD op de blockchain

Elektronische Patiëntendossiers die worden opgeslagen binnen een gedecentraliseerd blockchainnetwerk, kunnen een groot aantal van deze beveiligingsrisico’s elimineren. Blockchaintoepassingen kunnen het gegevensbeheer binnen de gezondheidszorg niet alleen veiliger laten verlopen, maar ook de interoperabiliteit met andere digitale datasystemen verbeteren. Veel medische data en onderzoeksgegevens zijn momenteel opgeslagen in afgesloten datasilo’s. Deze informatie is essentieel voor de ontwikkeling van nieuwe behandelmethoden en de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Doordat deze belangrijke data is geïsoleerd kan de informatie niet efficiënt worden gebruikt. Blockchaintechnologie biedt mogelijkheden om deze gegevens veilig en geanonimiseerd te delen met belanghebbenden, zoals bijvoorbeeld medische wetenschapers en medicijnontwikkelaars. De Elektronische Patiëntendossiers binnen een blockchain-ecosysteem zijn alleen toegankelijk voor geautoriseerde deelnemers. Het blockchain-protocol zorgt voor de verificatie van de bevoegdheid van personen om de gegevens te mogen inzien.

 

Volledige controle over de EPD’s

Patiënten kunnen vooraf specifieke informatie in hun Elektronisch Patiëntendossier selecteren, zoals bijvoorbeeld hun bloedgroep, eventuele allergieën of onderliggende aandoeningen zoals diabetes, luchtwegproblemen, nierziekten of leveraandoeningen. Vervolgens kunnen ze ervoor kiezen om deze informatie beschikbaar te stellen aan hulpverleners. In geval van een ongeluk of andere noodsituatie worden de hulpverleners direct voorzien van de relevante informatie. Terwijl de patiënt in de ambulance naar het ziekenhuis wordt vervoerd kan extra relevante patiënten-informatie in real-time worden toegevoegd aan het EPD. Hierdoor krijgen spoedeisende hulp artsen en het verpleegkundig personeel in het ziekenhuis de mogelijkheid om zich voor te bereiden en een strategie uit te werken, terwijl de patiënt nog in de ambulance onderweg is. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen er EPD’s worden gecreëerd waarbij patiënten daadwerkelijk de volledige controle hebben over hun eigen medische gegevens.

 

Betere bescherming van opgeslagen gegevens bij overheidsinstellingen

Vooral lokale overheden slaan veel persoonlijke en gevoelige informatie op over burgers. Het gaat daarbij niet alleen om NAW-gegevens, telefoonnummers, burgerservicenummers en pasfoto’s, maar ook steeds vaker om biometrische gegevens zoals bijvoorbeeld scans van vingerafdrukken, gezichtsherkenning en irisscans. Door de technologische ontwikkelingen – en de koppeling van biometrische identificatiemethoden aan identiteitsdocumenten – wordt het steeds belangrijker voor gemeenten en andere overheidsinstanties, om de persoonlijke informatie van burgers nog beter te gaan beschermen. Bij veel gemeenten is het erg slecht gesteld met de beveiliging van persoonlijke informatie. Vooral bij de kleinere gemeenten ontbreekt het vaak aan voldoende kennis – of financiële middelen – om de informatie adequaat te beschermen. Cybercriminelen geven over het algemeen de voorkeur om in te breken op de systemen van grote gemeenten zoals Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven. In deze gemeenten kunnen ze immers de meeste informatie stelen. Echter beschikken de grote gemeenten ook over grote budgetten voor IT-beveiliging, waardoor het steeds lastiger wordt om bij deze gemeenten in te breken.

 

Hacks bij lokale overheden

Daarom richten hackers zich steeds vaker op kleine gemeenten. Zo werden gestolen gegevens van inwoners van de gemeente Buren aangeboden op het dark web en werd het computersysteem van de gemeente Hof van Twente volledig platgelegd. Medewerkers van het Hof van Twente konden niet meer bij de gegevens en een groot deel van de gevoelige informatie werd vernietigd. Ook bij de gemeente Almelo ging het mis. Daar werden door een datalek de gegevens van zeker 282 inwoners aangetast. De opslag van gegevens in centrale datasystemen met een singel point of failure, is altijd kwetsbaar voor aanvallen. Wanneer de informatie gedecentraliseerd wordt opgeslagen met behulp van blockchaintoepassingen, dan kan de veiligheid van de gegevens beter worden gewaarborgd. Daarnaast kunnen blockchainoplossingen de interacties van gemeenten met burgers en bedrijven vereenvoudigen. Zo kunnen IT-afdelingen van gemeenten regels en algoritmen maken waarmee gegevens in de blockchain – met behulp van smart contract-functionaliteit – automatisch kunnen worden gedeeld met geautoriseerde partijen, op het moment dat aan de vooraf gedefinieerde voorwaarden is voldaan.

 

Minder redundantie en geoptimaliseerde overheidsprocessen

Met behulp van blockchaintechnologie kan de digitale opslag van publiek toegankelijke informatie beter worden beschermd. Daarnaast kan de integriteit van de gegevens op ieder moment worden gegarandeerd, doordat de informatie cryptografisch wordt versleuteld en wordt gedistribueerd naar meerdere knooppunten (nodes) binnen het netwerk. Hierdoor kan de gevoelige data nooit verloren gaan, wanneer een overheidssysteem om welke reden dan ook uitvalt of wordt aangevallen. Wanneer blockchainoplossingen op de juiste manier worden geïmplementeerd dan kan de redundantie worden verminderd, kunnen overheidsprocessen worden geoptimaliseerd en kan de beveiliging van data worden gewaarborgd.

 

Verbeteren van de dienstverlening

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden voor de overheid en de publieke sector om de dienstverlening te kunnen verbeteren, inhoud en middelen te kunnen delen en eigendommen te licentiëren. Blockchaintoepassingen kunnen effectief worden ingezet om de inefficiënties in de huidige centrale overheidssystemen aan te pakken en procesmanagement te automatiseren. Daarnaast kan blockchain worden toegepast om backoffice-functies te ondersteunen bij het doen van aanbestedingen en de coördinatie van processen op andere afdelingen te vereenvoudigen. Door de decentralisatie kunnen fouten en fraude beter worden voorkomen en tegelijkertijd kunnen de efficiëntie, flexibiliteit en productiviteit binnen de publieke sector worden vergroot. Daardoor kunnen de behoeften van burgers beter worden afgestemd op de beschikbare middelen.

 

De ontwikkeling van CBDC’s

Sinds de introductie van Bitcoin in 2009 zijn er talloze andere cryptocurrency’s op de markt gebracht. Het handelen in crypto-activa kent op dit moment nog grote risico’s. Deels komt dat doordat de coins erg volatiel zijn, maar ook het feit dat de coins lastig te reguleren zijn maakt dat consumenten en bedrijven nog onvoldoende kunnen worden beschermd. Daarom wordt veel verwacht van de zogenaamde ‘stable coins’. Dit zijn cryptomunten die zijn gekoppeld aan traditioneel fiatgeld (dat wordt gecontroleerd door overheden) of aan op de handelsbeurs verhandelde goederen. Door deze koppeling kan de stabiliteit van de coins worden vergroot. Verschillende overheden en centrale banken onderzoeken momenteel de mogelijkheden om zelf een stablecoin te ontwikkelen. Deze Central Bank Digital Currency’s (CBDC’s) zijn een digitale versie van de nationale valuta van een land. De CBDC’s bieden overheden en centrale banken een manier om de geldvoorraad beter te kunnen beheersen, door bijvoorbeeld (in geval van een liquiditeitscrisis) snel en efficiënt geld in handen te kunnen krijgen van burgers en bedrijven. Daarnaast kan er met CBDC’s meer transparantie in de geldhoeveelheid worden gecreëerd en kunnen transacties mogelijk sneller en goedkoper worden uitgevoerd.

 

Digitale Euro

Doordat alle transacties met Central Bank Digital Currency’s worden vastgelegd in een digitaal gedistribueerd netwerk, is het digitale geld eenvoudig te traceren. Hierdoor kunnen fraude en andere illegale activiteiten beter worden bestreden. Toch kennen CBDC’s verschillende nadelen. In tegenstelling tot cryptocurrency’s hebben de centrale banken de volledige controle over CBDC’s. En dat betekent dat overheden op ieder moment beperkingen zouden kunnen opleggen aan bepaalde transacties. De centrale banken verkrijgen alle gegevens over iedere transactie en iedere gebruiker, waardoor er privacy-problemen zouden kunnen ontstaan. Een ander groot risico van CBDC’s is dat wanneer consumenten toegang hebben tot CBDC’s voor de detailhandel, de commerciële banken een groot deel van hun winst kunnen verliezen. Dat is niet alleen slecht voor de banken zelf, maar het zou ook ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor de aandelenmarkten, aangezien bankaandelen in waarde kunnen dalen. Desondanks onderzoeken De Nederlandsche Bank (DNB) en de Europese Centrale Bank (ECB) samen de mogelijkheid om een digitale euro uit te geven, die mensen een extra betalingsmogelijkheid biedt naast het traditionele fiatgeld. In die hoedanigheid moet de Europese CBDC worden gezien als een aanvulling op de ‘contante’ euro.

 

Elektronisch stemmen tijdens verkiezingen

Om onze democratische rechtstaat te kunnen waarborgen is het belangrijk dat de verkiezingen voor de Tweede Kamer, Eerste Kamer, Provinciale Staten, gemeenteraden en het Europees Parlement op een eerlijke en transparantie manier verlopen. Tussen 1970 en 2007 kon in de meeste Nederlandse gemeenten worden gestemd met een elektronische stemmachine. Tegenstanders van de stemcomputer wezen er in 2006 op dat elektronisch stemmen onveilig was. Zo was het lastig om het verkiezingsproces op fraude te controleren en was er geen mogelijkheid voor handmatige hertelling om eventuele fraude te kunnen aantonen. Daarnaast bleek uit onderzoek door de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), dat de door de stemmachines afgegeven elektromagnetische straling, op ruim 40 meter afstand nog steeds kon worden opgevangen en door experts kon worden geanalyseerd. Door deze kwetsbaarheid kon het stemgeheim – een basisrecht van iedere Nederlandse stemgerechtigde – niet meer worden gewaarborgd. Daarom werd in 2007 besloten om voorlopig geen gebruik meer te maken van de stemcomputer.

Rood potlood
Afbeelding van OpenClipart-Vectors

Stemmen met het rode potlood

Sinds 2009 stemmen we in ons land weer ouderwets op papier waarbij we de vakjes op het stembiljet met een rood potlood aankruisen. In tegenstelling tot de stemcomputer boden de papieren stembiljetten weer de mogelijkheid om een handmatige hertelling uit te voeren en konden onafhankelijke waarnemers de verkiezingen beter op fraude controleren. Het handmatig tellen van de stemmen onder het oog van daarvoor aangewezen toezichthouders, is in principe een veilige en transparante manier om de uiteindelijke uitslag van de verkiezingen te kunnen bepalen. Desondanks is er op sommige stembureaus sprake van onvoldoende nauwkeurigheid, waardoor stemmen verkeerd worden geteld. Handmatig tellen is zeer arbeidsintensief en tijdrovend, waardoor de uiteindelijke verkiezingsuitslag lang op zich laat wachten. Daarnaast zijn er een flink aantal problemen ten aanzien van de toegankelijkheid. Zo hebben veel mensen moeite om het juiste hokje op de papieren kandidatenlijst te vinden, waardoor een deel van de stemmen verkeerd wordt uitgebracht.

 

Stemprinter en stemmenteller

In 2013 werd er een speciale commissie ingesteld door de minister van Binnenlandse Zaken Plasterk, om de mogelijkheden te onderzoeken voor de herinvoering van de stemcomputer of andersoortige elektronische stemoplossingen. Deze commissie – onder leiding van VVD-politicus Willibrord van Beek – kwam uiteindelijk met het advies om tijdens verkiezingen gebruik te maken van een stemprinter en een stemmenteller. De stemprinter print een stemkaartje uit zodat de kiezer zelf kan controleren op wie hij of zij heeft gestemd. De printer slaat de uitgebrachte stem niet op, waardoor er geen digitale sporen op het apparaat achterblijven. Ook maakt de printer geen gebruik van elektromagnetische straling, waardoor de uitgebrachte stem niet van afstand kan worden geanalyseerd. Het stemkaartje wordt door de kiezer zelf in de stembus gedaan. Alle stemkaartjes in de stembussen worden vervolgens mechanisch geteld met behulp van scanapparatuur, waardoor fouten bij het tellen kunnen worden geëlimineerd. In 2016 werd er een initiatiefwetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer om proeven met stemcomputers weer mogelijk te maken. Tijdens de gemeenteraadverkiezingen op 16 maart 2022 werd in iedere Nederlandse gemeente nog altijd met het rode potlood gestemd.

 

Online stemmen kent grote risico’s

De afgelopen jaren is ook onderzocht of stemmen via internet misschien een veilig alternatief zou kunnen bieden, voor het stemproces bij het plaatselijke stembureau. Die onderzoeken hebben duidelijk aangetoond dat bij online stemmen de veiligheid en betrouwbaarheid onvoldoende kunnen worden gegarandeerd. Het stemproces kan op verschillende manieren worden gecompromitteerd. Er kunnen kwetsbare punten en fouten zitten in de stemapplicaties zelf, maar ook in de besturingssystemen van de desktops of smartphones waarop de apps zijn opgeslagen. Daarnaast kunnen ook de centrale servers waarlangs de stemgegevens passeren zijn aangetast. Een ander gevaar van online verkiezingen is dat hackers het verkiezingsproces kunnen verstoren door het uitvoeren van DDoS-aanvallen, waardoor het hele verkiezingssysteem geheel (of gedeeltelijk) wordt platgelegd en niet iedereen zijn of haar stem meer kan uitbrengen. Geen enkel centraal georganiseerd computernetwerk is voor de volle honderd procent te beschermen tegen aanvallen.

 

Kiezerssurveillance

Wanneer er tijdens online georganiseerde verkiezingen sprake zou zijn van hacking en verkiezingsfraude, dan kan dat gemakkelijk onopgemerkt blijven. Als een controleerbaar informatiespoor ontbreekt, dan kan ook niet worden vastgesteld dat er gegevens worden gemanipuleerd en kan de bron van de manipulatie niet worden achterhaald. Ook online identiteitsverificatie van de kiezers met centrale ID-applicaties is niet honderd procent veilig. Tegelijkertijd kan ook het stemgeheim – waarbij de anonimiteit van kiezers wordt gewaarborgd – in gevaar komen. Online stemmen kan kiezerssurveillance op grote schaal mogelijk maken. Doordat de veiligheid, anonimiteit, geldigheid en nauwkeurigheid van online uitgebrachte stemmen niet kunnen worden gegarandeerd, ziet de Nederlandse overheid deze verkiezingsvorm voorlopig nog niet als een betrouwbaar alternatief.

 

Stemmen met behulp van blockchaintechnologie

Blockchaintechnologie zou daar mogelijk verandering in kunnen brengen. Blockchaintoepassingen kunnen verschillende problemen oplossen die gepaard gaan met online stemmen. De gedecentraliseerde applicaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het beveiligen van het kiezersregister. Een op blockchaintechnologie gebaseerde stemapplicatie is niet afhankelijk van de veiligheid van een internetverbinding of de veiligheid van centrale servers. De uitgebrachte stemmen worden cryptografisch versleuteld en naar verschillende knooppunten (nodes) binnen een gedecentraliseerd netwerk verzonden, waardoor hackers de stemmen niet kunnen manipuleren. Binnen het blockchainnetwerk ontstaat een controlespoor (de transactieblokken van de blokketen), waaruit blijkt welk geanonimiseerd account bepaalde wijzigingen heeft aangebracht. Iedere legitieme herziening van de resultaten binnen het netwerk is traceerbaar door de implementatie van zogenaamde ‘audittrails’, die exact bijhouden wie verantwoordelijk is voor de wijzigingen, wanneer de wijzigingen hebben plaatsgevonden en waarom dat is gebeurd. Onafhankelijke toezichthouders kunnen de transactierecords binnen de blockchain in real-time monitoren en controleren op verdachte activiteiten.

 

 

Verificatie van de identiteit met behulp van indentifiers

Kiezers kunnen zich identificeren aan de hand van hun digitale zelf-soevereine identiteit, waarbij ze gebruikmaken van gedecentraliseerde identifiers (DID’s). Door de combinatie van het blockchain-protocol (waarbij de legitimiteit van de transactie word geverifieerd) en de DID van de kiezer kan de stem veilig worden uitgebracht, zonder hun persoonlijke gegevens, politieke voorkeuren of andere gevoelige informatie te onthullen. De ambtenaren – of andere daarvoor aangewezen personen – die belast zijn met het tellen van de stemmen die via de blockchain zijn uitgebracht, kunnen er absoluut zeker van zijn dat iedere ID kan worden toegeschreven aan één enkele stem. De combinatie van blockchaintechnologie en DID’s maken het praktisch onmogelijk om met stemmen te frauderen en de verkiezingsuitslag te manipuleren.

 

Nog geen brede verspreiding van blockchainapplicaties

Er zijn inmiddels verschillende bedrijven die werken aan blockchainoplossingen, die mogelijk in de toekomst gebruikt zouden kunnen worden om tijdens verkiezingen online te stemmen. Zover is het voorlopig nog niet, maar blockchaintechnologie maakt wel de weg vrij voor een directe democratie, waar mensen meer invloed hebben op landelijk en regionaal overheidsbeleid. Blockchaintoepassingen bieden niet alleen nieuwe mogelijkheden voor online stemmen, maar kunnen ook worden ingezet voor bijvoorbeeld peilingen en tellingen. Als blockchaintechnologie ooit gebruikt gaat worden tijdens Tweede Kamerverkiezingen of gemeenteraadsverkiezingen, dan is het belangrijk dat mensen goed begrijpen hoe het verkiezingsproces, de verificatie van de kiezers-ID en de validatie van de stemmen in zijn werk gaat. Als kiezers niet goed genoeg begrijpen waarom de gegevens binnen een blockchain-ecosysteem niet kunnen worden gemanipuleerd, dan is dat niet goed voor het vertrouwen in het democratische proces. Blockchaintechnologie staat nog maar in de kinderschoenen en op dit moment (juli 2022) hebben we nog geen brede verspreiding van blockchainapplicaties binnen de publieke sector gezien. Ook in andere sectoren is nog geen sprake van een massale adoptie van blockchaintoepassingen.

 

i-Voting in Estland

Estland is een van de Europese landen die de afgelopen jaren heeft ingezet op online stemmen. In 2005 was deze Baltische staat het allereerste land ter wereld dat wettelijk bindende gemeenteraadsverkiezingen organiseerde via het internet. Daarbij konden de stemgerechtigden zelf kiezen of ze online wilde stemmen of op het stembureau. De online stemprocedure werd bekend als i-Voting. Tijdens de lokale verkiezingen maakte 1,9% van de Estse burgers gebruik van de mogelijkheid om hun stem online uit te brengen. De overige kiezers brachten hun stem uit op het stembureau. In 2007 werden ook de Estse parlementsverkiezingen deels online gehouden. Bij deze verkiezingen stemden zelfs 3,4% van de Esten via internet. Twee jaar later – bij de Europese parlementsverkiezingen in 2009 – was de animo nog groter en bracht ongeveer 14,7% van de kiezers zijn of haar stem online uit. In de jaren daarna bleef de mogelijkheid om online te stemmen gehandhaafd en nam het aantal Esten dat hiervan gebruikmaakte steeds verder toe. Bij de parlementsverkiezingen in 2019 was het vertrouwen in i-Voting dusdanig groot dat zo’n 46.7% van de burgers online stemden.

 

ID-kaart of mobiele ID

Bij het Estse i-Voting-systeem wordt gebruikt gemaakt van een computer en een digitale identiteit in de vorm van een Estse ID-kaart of een mobiele ID (vertegenwoordigd door de digitale identiteit in de simkaart). Bij het online stemproces hebben de stemgerechtigden geen kiezerspas meer nodig. De computer moet zijn voorzien van up-to-date virusbeveiliging en de juiste ID-software. De kiezers gaan naar de stempagina op de website van de online verkiezingsprocedure, waar ze een speciale stemapplicatie downloaden. Na het downloaden wordt de applicatie op de computer geïnstalleerd. Nadat de stemapplicatie door de kiezer is geopend moet er een keuze worden gemaakt voor de soort identiteitsverificatie die hij of zij wil gebruiken: de ID-kaart of de mobiele ID. Wanneer gekozen wordt voor de mobiele ID dan opent er een nieuw venster waarin om het mobiele nummer van de kiezer wordt gevraagd. Tevens wordt ook gevraagd om een persoonlijk ID-nummer. Nadat het mobiele nummer en het persoonlijke ID-nummer zijn ingevuld en verzonden, stuurt de applicatie een bericht naar de mobiele telefoon van de kiezer. In dit bericht wordt aan kiezer gevraagd of hij of zij de toegang tot de stemapplicatie wil accepteren. Om de toegang tot de applicatie te accepteren moet er een persoonlijke pincode worden ingevoerd, waarmee de kiezer zichzelf identificeert. De stemgerechtigde is nog in het bezit van een tweede pincode die later wordt gebruikt. Na verzending van de pincode bevindt de kiezer zich direct in de online stemomgeving.

 

Openbare-sleutelinfrastructuur

Het identificatieproces met behulp van de ID-kaart gaat in principe hetzelfde. De Estse ID-kaart is een verplicht identiteitsdocument voor alle inwoners van Estland. De ID-kaart maakt veilige authenticatie op afstand en juridisch bindende digitale handtekeningen mogelijk, door middel van openbare-sleutelinfrastructuur (PKI). Dit is een digitaal systeem voor uitgiften en beheer van digitale certificaten. De Estse ID-kaart kan niet alleen worden gebruikt voor digitale identificatieprocessen, maar ook als reisdocument.

 

De uitgebrachte stem kan weer ongedaan worden gemaakt

Eenmaal in de online stemomgeving kan de stem worden uitgebracht. Indien een Estse kiezer al eerder heeft gestemd, dan krijgt de kiezer het volgende bericht:

‘U heeft al eens eerder gestemd, maar u kunt nogmaals stemmen om de vorige stem ongedaan te maken. De laatste stem zal worden meegeteld in de verkiezingsprocedure.’

De mogelijkheid om nogmaals te stemmen en de eerdere stem te ‘overrulen’ is bij online verkiezingen zeer belangrijk. Er bestaat namelijk een mogelijkheid dat de kiezer op het moment dat hij of zij de eerste keer zijn of haar stem uitbracht, werd gedwongen of onder druk werd gezet om die specifieke stem uit te brengen. Binnen i-Voting kan die afgedwongen stem altijd weer ongedaan worden gemaakt op het moment dat de onder druk gezette kiezer zich weer in een ‘veilige’ omgeving bevindt. Vervolgens kan alsnog worden gestemd op de politieke kandidaat van zijn of haar keuze. De stemkeuze kan worden veranderd totdat de stemperiode eindigt. De applicatie weet in welke stemregio de kiezer zich bevindt door de koppeling aan het ID-nummer. Hierdoor kunnen aan de kiezer – als er bijvoorbeeld sprake is van gemeenteraadsverkiezingen – direct de juiste stemlijsten met de lokale politieke partijen en kandidaten worden getoond.

 

Cryptografisch versleuteld verzonden naar een centrale server

Nadat de kiezer een keuze heeft gemaakt voor een politieke partij en een kandidaat heeft gekozen, toont de applicatie de gemaakte keuze. De kiezer kan de gemaakte keuze bevestigen of annuleren. Als de kiezer de stem bevestigt dan moet de stem nog worden bekrachtigd met een digitale handtekening. Deze digitale handtekening is een tweede persoonlijke pincode. Na het invullen van de pincode op de smartphone wordt de stem cryptografisch versleuteld naar een centrale server verzonden. Vervolgens geeft de applicatie op de computer aan dat de stem is meegeteld. Vervolgens genereert de applicatie op de computer een QR-code. Zoals eerder gezegd kan de kiezer opnieuw een stem uitbrengen, om de vorige stem ongedaan te maken.

 

QR-code

Nadat de Estse kiezers hun stem hebben uitgebracht kunnen ze in een database controleren of hun stem daadwerkelijk is meegeteld. Deze database is zo opgezet dat kiezers alleen hun eigen stem kunnen controleren en niet die van andere kiezers. Om toegang te krijgen tot de database moeten de kiezers een applicatie op hun smartphone downloaden. Met deze applicatie kan de kiezer de QR-code in de applicatie op de computer scannen. Na het scannen ontvangt de kiezer een bevestiging dat de stem op de juiste manier in de database is opgeslagen. De QR-code is na het stemmen echter maar 20 minuten geldig en kan dus niet eindeloos worden gebruikt. De cryptografisch versleutelde stemmen worden alleen geopend en geteld nadat de persoonlijke gegevens van de kiezers zijn losgekoppeld van de uitgebrachte stemmen. Hierdoor kan geen enkele stem worden gelinkt aan een individu, waardoor het stemgeheim is gewaarborgd. Wanneer een Estse kiezer zijn of haar stem zowel online als bij het plaatselijke stembureau uitbrengt, dan wordt alleen het papieren stembiljet bij het stembureau meegeteld.

 

E-governance

Het i-Voting-systeem zoals dat in Estland wordt aangeboden is niet zonder veiligheidsrisico’s. Ook al is de computer voorzien van geavanceerde up-to-date antivirussoftware, dan nog kan het apparaat zijn geïnfecteerd met malware die wordt gebruikt om gevoelige informatie te verzamelen of toegang te verkrijgen tot andere computersystemen. De gegevensuitwisseling verloopt via centrale servers en is daarmee per definitie kwetsbaar voor aanvallen of misbruik. Blockchaintoepassingen waarbij de informatie in records aan elkaar wordt gekoppeld, wordt beveiligd met behulp van cryptografie en binnen een gedecentraliseerd netwerk wordt verspreid, kunnen de risico’s van aanvallen, dataverlies en datamisbruik bij het stemproces aanzienlijk verkleinen. Gedecentraliseerde, onveranderlijke, gedistribueerde ecosystemen zoals blockchains bieden niet alleen nieuwe veilige toepassingsmogelijkheden voor online stemmen, maar ook voor andere oplossingen die zich richten E-governance (digitale overheid). De verstedelijking en toename van burgerparticipatie maken het noodzakelijk dat de informatie- en communicatietechnologie binnen de publieke sector, effectief worden ingezet om de dienstverleningsprocessen te verbeteren. Blockchaintechnologie kan helpen om de digitale transformatie binnen (semi)overheidsinstellingen te bevorderen.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich onder meer op de publieke sector:

 

  • Chainsulting
  • Zrix
  • ELEKS
  • Antier
  • Kudelski Security
  • Technoloader
  • SoluLab
  • Kaleido
  • App Maisters Inc
  • Deqode
  • Espeo Blockchain
  • Xord
  • Techugo
  • CDN Solutions Group
  • SAG IPL
  • MLG Blockchain
  • Blockchain Australia
  • Accubits
  • Blinking
  • Appinventiv
  • Crypton Studio LLC
  • Somish Blockchain Labs
  • Blockchain Mind
  • VironIT
  • Mobiloitte
  • Knackroot TechnoLabs
  • Zab Technologies
  • Infopulse

 

De onderstaande platformen richten zich op blockchainoplossingen voor online stemmen:

  • Horizon State
  • Follow My Vote
  • VoteWatcher
  • Ballotchain
  • SecureVote
  • Democracy Earth Foundation
  • Votum
  • Boulé
  • Polys
  • Voat

 

Blockchaintoepassingen voor de sportwereld

Binnen de professionele sportwereld worden talloze contracten afgesloten, waarin allerlei verschillende zaken worden vastgelegd. Zo zijn er contracten die de spelersoverdracht regelen, de sponsorrechten definiëren of merchandising- en merkrechten vastleggen. Sportcontracten zijn in wezen niet anders dan de wettelijke contracten die we in andere sectoren tegenkomen. Het zijn onderlinge juridisch bindende overeenkomsten tussen twee of meer belanghebbende partijen. De meeste contracten in de sportwereld worden afgesloten tussen sportorganisaties, sportmakelaars en individuele sporters. In de sportcontracten wordt nauwkeurig uiteengezet wat de precieze rechten en verantwoordelijkheden zijn van de partijen die bij de overeenkomst betrokken zijn. Professionele sporters in de voetballerij, atletiek, de tenniswereld, het wielrennen, de paardensport, de schaatswereld of de autosport, worden net zoals iedereen gecompenseerd voor hun prestaties met een salaris. Bij sommige sporten zoals in de voetballerij, de NBA, de bokswereld, de golfsport, American football, honkbal en Formule-1 zijn de gages zeer hoog. Blockchaintoepassingen voor de sportwereld kunnen individuele professionele sporters en spelersteams meer controle geven over de spelerscontracten en de bepalingen die daarin zijn opgenomen. Daarnaast kunnen de contractbetalingen verder worden geautomatiseerd. Er zijn verschillende toepassingsmogelijkheden voor blockchain-integratie binnen de sportwereld waaronder:

 

Voetbal
Afbeelding van Wsyperek

 

Zakelijke overeenkomsten tussen sporters en commerciële partijen

Een voetballer, een wielrenner, een schaatser of welke atleet dan ook, ondertekent een smart contract. Dit smart contract wordt automatisch op de blockchain uitgevoerd wanneer aan alle voorwaarden uit het contract is voldaan. Stel nu dat een commerciële partij een afbeelding van de sporter wil gebruiken voor een advertentiecampagne of een videogame, dan controleert het blockchain-protocol automatisch op de specifieke rechten die rusten op de digitale gelijkenis (portretrecht) van de atleet. Het protocol verifieert bij het smart contract of en waarvoor de afbeelding van de atleet mag worden gebruikt en controleert of de voorwaarden in het contract in overeenstemming zijn, met het verzoek van de commerciële partij. Als blijkt dat de afbeelding inderdaad mag worden gebruikt voor advertentiedoeleinden of gamemateriaal, dan geeft het smart contract automatisch toestemming voor gebruik en kan de betaling aan de atleet automatisch plaatsvinden. Als in het smart contract is opgenomen dat de afbeelding van de sporter niet mag worden gebruikt voor merchandising – zoals bijvoorbeeld T-shirts, bekers, bidons, petjes, sjaals of tassen – dan zal het verzoek van een commerciële partij die de afbeelding voor deze handelswaar wil gebruiken automatisch worden afgewezen. Met behulp van een dergelijke blockchainoplossing hoeven sporters en hun managers zich niet meer continu bezig te houden met de juridische zaken rondom het portretrecht en kunnen deze zakelijke beslissingen volledig worden geautomatiseerd.

 

Investeren in jonge beginnende amateursporters en gevestigde topatleten

Meer dan ooit zijn topsporters vandaag de dag merken geworden. Ook binnen de amateursport hebben atleten hun eigen unieke persoonlijke verhaal te vertellen, dat succesvol kan worden gecommercialiseerd. Met behulp van blockchaintoepassingen kunnen geïnteresseerde commerciële partijen (of niet-commerciële partijen) eenvoudig en transparant investeren in jonge beginnende amateursporters en gevestigde topatleten. Hierdoor kan de financiering van de sporters in alle stadia van hun sportcarrière beter worden gestroomlijnd. Daarbij krijgen investeerders toegang tot een veel breder scala aan investeringsmogelijkheden. Blockchaintechnologie biedt niet alleen nieuwe mogelijkheden om de commerciële aspecten en de financieringsprocessen binnen de sportwereld te optimaliseren, maar door het gebruik van smart contracts kunnen ook veel juridische geschillen tussen belanghebbende partijen eenvoudiger worden voorkomen en sneller worden afgehandeld.

 

Beslechten van geschillen

Vooral bij zakelijke overeenkomsten tussen de sporters en sponsoren die niet zijn verbonden aan het team waartoe ze behoren gaat het vaak mis. Veel sporters sluiten naast de overeenkomsten met hun eigen sponsors ook contracten af met andere sponsoren, om zo extra inkomsten te kunnen genereren. Niet zelden komt het tot onenigheid tussen de sporters en deze ‘externe’ geldschieters, over het wél of niet nakomen van de specifieke contractvoorwaarden. Doordat het blockchain-protocol de smart contracts automatisch controleert op de naleving van de afspraken – en iedere contractpartij beschikt over exact dezelfde informatie – kunnen eventuele geschillen snel en efficiënt worden beslecht.

 

Rol sportmakelaars

Sportmakelaars spelen een belangrijke rol bij de behartiging van de belangen van atleten en zijn meestal (vanwege de grote bedragen en de ingewikkelde constructies bij transfers), onmisbaar bij het opstellen en bekrachtigen van spelerscontracten. Sportmakelaars – maar ook advocaten en juridisch adviseurs – die de professionele sporters vertegenwoordigen weten precies hoe ze de contracten moeten beoordelen en zijn bekend met de actuele marktwaarde van hun cliënten, in vergelijking met andere topsporters binnen dezelfde discipline. De individuele sporters hebben allemaal hun eigen unieke talenten en vaardigheden en daarom is het van belang dat de contracten precies worden toegespitst op hun persoonlijke kwalificaties en situatie.

 

Advocaten en juridisch adviseurs

De vertegenwoordiging door advocaten en juridisch adviseurs biedt grote voordelen. Zij hebben immers de kennis in huis om de sporters en sportorganisaties op de juiste manier te adviseren over alle problemen waar ze tegenaan lopen. Echter vragen zaakwaarnemers en advocaten meestal hoge gages voor hun diensten en daarom willen sommige sporters geen vertegenwoordiging inhuren. Voor deze sporters bieden smart contracts wellicht een goed alternatief. Met smart contracts kunnen de wettelijke verplichtingen uit de overeenkomsten tussen sporters en andere partijen binnen de sportwereld (of daarbuiten), technisch en automatisch worden afgedwongen. Het blockchain-protocol en de smart contract-code zorgen samen voor een juiste uitvoering van de overeenkomst, waarbij alle specifieke contractuele clausules in acht worden genomen. Doordat er geen gebruik wordt gemaakt van bemiddelaars kunnen de kosten worden verlaagd en zijn de sporters minder afhankelijk van de prestaties van andere partijen.

 

Smart contracts kunnen niet ongedaan worden gemaakt

Hoewel het gebruik van smart contracts verschillende voordelen kan bieden voor atleten, zijn er ook een aantal nadelen en beperkingen. Blockchaintransacties zijn definitief en worden permanent in de blockchain opgeslagen. Dat betekent dat een contract niet zomaar ongedaan kan worden gemaakt, als een overeenkomst – of een actie die uit de overeenkomst voortvloeit – om welke reden dan ook nietig moet worden verklaard. Een in de blockchain bekrachtigde overeenkomst kan niet wettelijk worden teruggedraaid. De bij de overeenkomst betrokken partijen zouden het samen eens kunnen worden over verdere blockchaintransacties, waarbij het resultaat (dat voortvloeide uit het ongeldige contract) wordt teruggedraaid, maar het ongeldige betreurde smart contract zelf blijft op de blockchain bestaan. Dit soort moeilijkheden maakt dat blockchainapplicaties op korte termijn nog niet op grote schaal zullen worden gebruikt. Naarmate blockchaintechnologie en smart contracts evalueren zullen deze disruptieve innovaties een grote impact hebben op verschillende rechtsgebieden.

 

Sport-tokenisatie

Een van de interessante toepassingen van blockchaintechnologie voor de sportwereld is ‘sport-tokenisatie’. Daarbij kunnen traditionele assets – zoals bijvoorbeeld een sportkantine, een tribune of de eigendomsrechten van een sportclub of spelersteam – worden omgezet in een digitale verhandelbare overeenkomst. Deze verhandelbare contracten worden ‘tokens’ genoemd en vertegenwoordigen dus een bepaalde fysieke of abstracte waarde. De tokens worden opgeslagen op de blockchain en kunnen tussen gebruikers worden uitgewisseld. Wanneer individuele sporters en sportclubs een goed uitgedachte tokenisatie-strategie ontwikkelen, dan kunnen zij nieuwe bedrijfsmodellen opzetten en ontstaan er nieuwe ludieke manieren om sportfans aan zich te verbinden. Sport-tokenisatie stelt sportfans, sportverenigingen, sponsoren, lokale overheden en mediabedrijven in staat om deel te nemen aan de groei en waardeontwikkeling, die wordt afgeleid van de professionele en amateursport. Getokeniseerde assets kunnen ook bijdragen aan nieuwe economische kansen voor amateursporters in derdewereldlanden, doordat blockchaintechnologie niet beperkt wordt door geografische grenzen. Blockchain-tokens kunnen de toegang tot economische voordelen voor sporters in die landen democratiseren en het eenvoudiger maken voor investeerders (uit bijvoorbeeld Europa of de Verenigde Staten) om die sporters te financieren.

 

Tegengaan van ticketfraude bij sportwedstrijden

De kaartverkoop bij grote sportevenementen wordt al sinds jaar en dag geplaagd door fraude. Vooral bij belangrijke voetbalwedstrijden worden grote aantallen valse toegangskaarten verkocht. Daarbij worden dezelfde tickets meestal opnieuw geprint en tegen hoge bedragen verhandeld. Een deel van de valse toegangskaarten wordt bij de toegangspoort van het stadion onderschept, waardoor de vaak niets vermoedende supporters kunnen worden tegengehouden. Echter komen ook veel supporters met neptickets gewoon het stadion binnen. Hierdoor weet de organisatie van de wedstrijden niet hoeveel mensen zich daadwerkelijk in het stadion bevinden en ontstaan er serieuze veiligheidsproblemen. De afgelopen jaren hebben voetbalclubs flink geïnvesteerd in elektronische toegangscontrole en professioneel opgeleide stewards om de verkoop van valse kaarten tegen te gaan, maar de ticketfraudezwendel is een goedgeorganiseerde industrie en daardoor lastig uit te bannen.

 

Speculatieve ticketing

De ticketfraudezwendel in Nederland is een goed geoliede machinerie. Kaarten voor belangrijke voetbalwedstrijden en populaire concertevenementen zijn vaak binnen enkele minuten uitverkocht. Daarom zijn mensen vaak gedwongen om hun kaartjes tegen woekerprijzen op de secundaire markt te kopen. Soms zijn de peperdure tickets echt en kom je het stadion of de concertlocatie binnen, maar vaak blijkt bij de toegangscontrole dat de kaartjes zijn vervalst en kun je weer rechtsomkeert naar huis. De oplichter is meestal niet meer te traceren en dus kun je fluiten naar je centen. Ook worden sport- en concertevenementen geplaagd door ‘speculatieve ticketing’. Hierbij verkopen mensen toegangskaartjes die ze nog niet in bezit hebben. De gedachte erachter is dat ze de kaartjes kunnen bemachtigen op het moment dat de tickets in de uitverkoop gaan. In veel gevallen loopt de speculatieve verkoop niet volgens plan en blijven de voetbalsupporters of concertbezoekers ontgoocheld achter.

 

Eerlijker en veiliger ticket-marktplaats

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om de geldigheid van kaartjes voor sportevenementen te verifiëren en de authenticiteit van de tickets te garanderen. Met behulp van smart contracts kunnen ticketkopers en ticketverkopers elkaars betrouwbaarheid en legitieme bedoelingen gemakkelijk en automatisch verifiëren. De toegangskaarten kunnen directer aan echt bestaande mensen worden gekoppeld en promotors en ticketplatforms van bepaalde evenementen, kunnen effectief beperkingen op kaartjes instellen. Hierdoor kan een veel eerlijker en veiliger ticket-marktplaats worden gecreëerd. Een use case voor een blockchaintoepassing voor de ticketing-branche zou er als volgt uit kunnen zien:

 

Scalping-bots

Op de ticketmarkt wordt veel gebruikgemaakt van zogenaamde ‘scalping-bots’. Deze bots gebruiken geautomatiseerde methoden om gelimiteerde toegangskaartjes op te kopen. De bots kunnen het afrekenproces veel sneller afronden dan dat legitieme menselijke gebruikers dat kunnen. De scalping-software is zo geavanceerd dat de bots in staat zijn om vele duizenden tickets te kopen, op het moment dat ze in de verkoop gaan. Wanneer Ed Sheeran ergens een concert geeft of de Champions League finale plaatsvindt, dan kun je ervan uitgaan de toegangskaarten snel zijn uitverkocht. De tickets worden vaak op secundaire websites doorverkocht voor drie a vier keer de oorspronkelijke prijs. De winst verdwijnt vervolgens in de zakken van de malafide verkopers. Met smart contracts kunnen de organisatoren van sportevenementen of concertpromotors beperkingen opleggen, aan de hoogte van het ticketbedrag dat mag worden gevraagd en eventueel verbieden dat de tickets überhaupt worden doorverkocht. Hierdoor houden de organisatoren zelf de volledige controle over het gehele verkoopproces en blijven de tickets voor de fans betaalbaar.

 

Waarborgen van de legitimiteit

Binnen het smart contract kunnen verschillende voorwaarden worden opgenomen, waaronder de kaartjes mogen worden doorverkocht. Zo kunnen organisatoren de kaartjesoverdracht beperken tot specifieke verkooptijden of alleen toestaan dat de tickets worden doorverkocht aan specifieke groepen, zoals bijvoorbeeld geregistreerde clubsupporters of leden van de fanclub van een bepaalde artiest. Daarnaast kunnen kopers op ieder moment verifiëren of de verkoper op de secundaire ticketmarkt, ook daadwerkelijk in het bezit is van het ticket dat hij of zij probeert te verkopen. De tickets worden binnen de blockchain opgeslagen als unieke, onveranderbare en verifieerbare transacties, waardoor de legitimiteit van de kaartjes kan worden gewaarborgd. Alle gecodeerde transactieblokken bevatten een timestamp (tijdstempel) en verwijzen naar het voorgaande transactieblok, waardoor ze onlosmakelijk met de digitale blokketen zijn verbonden. De blokketen wordt vastgelegd op duizenden knooppunten (nodes) binnen een gedistribueerd netwerk, waardoor de mogelijkheid om wijzigen aan te brengen aan de transactieblokken volledig wordt geëlimineerd.

 

GUTS Tickets en Cloudchain

Er zijn een aantal startups die zich specifiek richten op de ticketbranche. Een van die platformen is het in Nederland gevestigde GUTS Tickets, dat blockchaintechnologie gebruikt om de ticketmarkt te transformeren en ticketfraude tegen te gaan. Daarbij heeft GUTS Tickets het zogenaamde ‘GET Protocol’ geïntroduceerd, een smart ticketingsysteem dat ongewenste commerciële doorverkoop op de secundaire ticketingmarkt moet voorkomen en de verkoop van eerlijke toegangskaarten moet bevorderen. Cloudchain is een op de cloud gebaseerd ticketingplatform dat gebruikmaakt van specifieke kenmerken van blockchaintechnologie. Dit platform focust zich op gebruiksvriendelijke ticketbeheer waarbij de maximale veiligheid en flexibiliteit tijdens het verkoopproces kunnen worden gewaarborgd en het risico van fraude tot een minimum kan worden beperkt. Blockchaintoepassingen zoals GUTS Tickets en Cloudchain stellen organisatoren van concerten, theaterproducties en sportwedstrijden beter in staat om de verkoopprijzen zelf in de hand te houden en de strijd met scalping-bots effectief aan te gaan.

 

Maatschappelijk en economisch belang

Meer dan de helft van alle Nederlanders beoefent actief een sport of is aangesloten bij een sportvereniging. Ruim een derde gaat regelmatig naar sportevenementen toe. Daarnaast kijken we allemaal massaal op tv naar wedstrijden in de Eredivisie, de FIFA World Cup, de UEFA Champions League, de Tour de France, de Olympische Spelen, Wimbledon, Formule 1-races en bokswedstrijden. Sport is daarmee van groot maatschappelijk en economisch belang. De sportwereld is een serieuze industrie die voor banen en inkomen zorgt. Sportclubs hebben meestal verschillende inkomstenbronnen. Deze inkomsten zijn onder meer afkomstig uit de ledencontributie, sponsoring, kaartverkoop, uitzendrechten, merchandising, prijzengeld en particuliere donaties. Voor sportclubs is het een voortdurende uitdaging de sportfans nieuwe ervaringen te bieden om hun engagement met de club te versterken.

 

Loyaliteitsprogramma’s voor supporters

Sportverenigingen – en dan vooral voetbalclubs – hebben de meest loyale en toegewijde fans van de wereld. Binnen de voetballerij wordt clubliefde meestal doorgegeven van generatie op generatie en het komt dan ook maar weinig voor dat supporters van een bepaalde club, tijdens hun leven switchen naar een andere voetbalclub. Sportfans zijn altijd en overal op zoek naar nieuws en informatie over hun favoriete club, teamspelers of individuele atleten. De supporters hebben dan ook behoefte aan een bepaalde relatie en interactie met hun geliefde club en hun sportidolen. Om de band met hun supporters te versterken en de interesse van sponsoren vast te houden, moeten de sportclubs zichtbaar, relevant en creatief zijn. Deels doen sportverenigingen dat via hun websites, e-mailmarketing, social media en andere mediakanalen. Daarnaast maken sportclubs ook vaak gebruik van zogenaamde loyaliteitsprogramma’s om supporters en vrijwilligers aan zich te verbinden of hen te belonen voor hun toewijding en ondersteuning. Echter is het concept van deze programma’s nog relatief nieuw binnen de sportwereld. Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om deze loyaliteitsprogramma’s efficiënter op te zetten.

 

Sponsoren

Bij de loyaliteitsprogramma’s wordt vaak gebruikgemaakt van interactieve formats zoals bijvoorbeeld quizzen, polls en games, maar er zijn talloze manieren om sportfans te inviteren. Meestal kunnen supporters bij deze programma’s punten of credits verzamelen, die later kunnen worden ingewisseld voor merchandising, toegangskaarten, coupons of munten die kunnen worden uitgegeven in de sportkantine. De loyaliteitsprogramma’s worden meestal opgezet in samenwerking met de sponsoren, waarbij de supporters hun loyaliteitspunten kunnen verzamelen en inwisselen bij de bedrijven van die sponsoren. Voor een succesvol commercieel partnership tussen sportclubs en sponsoren is de loyaliteit van de supporters van groot belang. De sponsoren hebben veel baat bij het verkrijgen van informatie over de clubfans zoals bijvoorbeeld geslacht, woonplaats, leeftijd, interesses, voorkeuren en koopgedrag. Deze gegevens bieden de sponsoren waardevolle inzichten die zij vervolgens weer effectief kunnen gebruiken voor commerciële doelen en het verbeteren van de kwaliteit van de supportersbeleving.

 

Privacywetgeving

Op dit moment worden er bij sportclubs weinig initiatieven genomen om het ware potentieel van de fanbase te activeren, waardoor er nauwelijks relevante supportersgegevens worden verzameld. In het voorjaar van 2018 werd de nieuwe privacywetgeving AVG geïntroduceerd, die alle sportverenigingen – maar ook andere organisaties – verplichtte om te voldoen aan de eisen van bescherming van persoonsgegevens. De sportclubs moeten de bescherming van persoonsgegevens niet alleen goed hebben geregeld op papier, maar de clubs moeten ook kunnen aantonen dat ze de AVG-wetgeving ook daadwerkelijk op de juiste manier naleven. De sportclubs zijn dan ook verantwoordelijk voor de gegevens en moeten registeren hoe ze precies omgaan met de informatie over clubleden, supporters, betaalde krachten en vrijwilligers. Het is natuurlijk goed dat deze gegevens worden beschermd, maar het is een gemiste kans dat deze waardevolle gegevens niet gebruikt kunnen worden voor het versterken van de supportersrelatie en het opzetten van marketingcampagnes. Blockchaintechnologie biedt mogelijkheden om de binnen de sportwereld gegenereerde data veilig en geanonimiseerd te kunnen gebruiken, voor het opzetten van creatieve effectieve loyaliteitsprogramma’s. Daarbij kunnen de privacy van leden en supporters worden gewaarborgd en de integriteit en betrouwbaarheid van de commerciële partijen – zoals bijvoorbeeld de sponsoren – worden gegarandeerd. Dankzij het gedecentraliseerde karakter van blockchainoplossingen worden gegevenstransacties niet geverifieerd door of eigendom van één enkele entiteit, zoals bij centrale databases wel het geval is.

 

Nieuwe inkomstenstromen voor sportclubs

In plaats daarvan worden de gegevens cryptografisch versleuteld opgeslagen binnen gedecentraliseerde transacties. De geldigheid van de transacties wordt bevestigd door ‘meerderheidsregels’, waarbij de nodes binnen het netwerk samen overeenstemming (consensus) bereiken over de legitimiteit ervan. Doordat de gegevenstransacties zijn gedecentraliseerd  – en dus niet zijn opgeslagen op één enkele locatie – kan het risico van datalekken aanzienlijk worden verkleind en kunnen de gegevens van leden, supporters en medewerkers beter worden beschermd tegen verlies, diefstal en misbruik. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen sportclubs en sponsoren de waardevolle gegevens gebruiken voor het genereren van nieuwe inkomstenstromen en tegelijkertijd de privacy en anonimiteit van leden, fans, vrijwilligers en andere betrokkenen waarborgen.

 

Loyaliteitstokens

Met behulp van blockchainoplossingen kunnen er innovatieve manieren worden geïntroduceerd voor het opzetten en onderhouden van loyaliteitsprogramma’s, waarbij de gegevens optimaal worden beschermd zonder extra complexiteit. Met op blockchain gebaseerde klantprogramma’s kan de relatie tussen sportclubs, sponsoren, clubleden, vrijwilligers en andere betrokken partijen worden versterkt en kunnen de operationele kosten van sponsorprojecten aanzienlijk worden verlaagd. De loyaliteitsprogramma’s kunnen worden ondersteund door smart contracts en zogenaamde ‘loyaliteits-tokens’ die een bepaalde specifieke waarde vertegenwoordigen. Bij de traditionele loyaliteitsprogramma’s binnen de sportwereld – maar ook in andere branches – worden de loyaliteitspunten geregistreerd in centrale databases. De verzamelde punten blijven dan in principe eigendom van de bedrijven of de sponsoren die ze uitgeven. Dat betekent dat de loyaliteitspunten worden opgeslagen in afgesloten gecentraliseerde datasilo’s. Om toegang te kunnen krijgen tot het account van de loyaliteitsprogramma’s zijn supporters en vrijwilligers afhankelijk van de beheerders en procedures, van de organisaties die de programma’s controleren. In de servicevoorwaarden van veel loyaliteitsprogramma’s is bepaald dat de uitgevers van de programma’s het puntensaldo en de waarde van de accounts op ieder moment kunnen wijzigen. Dat betekent dat de uitgevende organisaties met de door de supporters of klanten verzamelde (en verdiende) punten, kunnen doen wat ze maar willen. De punten blijven op die manier volledig eigendom van de uitgevende bedrijven en de klanten van loyaliteitsprogramma’s hebben er geen enkele controle over.

 

Waardeverhogende activiteit

Door het traditionele puntensysteem te vervangen door loyaliteits-tokens die binnen een blockchainnetwerk worden uitgevoerd, worden de supporters of klanten zelf eigenaar van de tokens/punten die ze zelf hebben verdiend. Nadat de loyaliteits-tokens naar de crypto-wallet van de klanten zijn gedistribueerd, zijn de tokens in het bezit van de klanten en kunnen ze ook door de klanten zelf worden beheerd. De verdiende tokens vervallen nooit, niemand kan de tokens van de klanten afnemen en de uitgevende organisaties of sponsoren kunnen de verdiende beloningen op geen enkele manier contoleren of aantasten. Ook wanneer een loyaliteitsprogramma om welke reden dan ook wordt beëindigd, dan kan de waarde van de loyaliteits-tokens nog gewoon worden ingewisseld voor andere valuta. Daarnaast kunnen de tokens veel meer gevarieerde en frequente interacties stimuleren tussen de sportclubs en de supporters, zowel online als offline. De fan-tokens kunnen door de sportclubs worden uitgegeven voor iedere ‘waardeverhogende’ activiteit die moet worden beloond, zoals bijvoorbeeld sportfans die een aantrekkelijk stukje posten op social media, over het verloop van een sportwedstrijd en de sfeer langs het sportveld.

 

Tokens inwisselen tegen persoonlijke ervaringen

 De tokens kunnen niet alleen worden ingewisseld tegen bepaalde producten of diensten van bedrijven, maar ook tegen ‘persoonlijke ervaringen’, zoals bijvoorbeeld een ‘meet and greet’ met hun favoriete voetballer of een lunch met hun favoriete schaatser. Ook zouden de token-houders het recht kunnen krijgen om mee te beslissen over bepaalde zaken die binnen hun sportclub aan de orde zijn. Zo zouden de supporters of clubleden bijvoorbeeld stemrecht kunnen krijgen over het wel of niet bouwen van een nieuwe tribune langs het sportveld of kunnen stemmen over de producten die wél of niet moeten worden aangeboden in de voetbalkantine. Met behulp van loyaliteits-tokens kan de ‘fan-engagement’ worden versterkt en de waarde van hun actieve deelname, effectief worden omgezet in financiële of ervarings-gerelateerde voordelen. In tegenstelling tot traditionele loyaliteitsprogramma’s – die meestal onpersoonlijke punten uitgeven – kunnen blockchaintoepassingen met loyaliteits-tokens, veel persoonlijkere en relevantere ervaringen creëren. Hierdoor worden de beloningen binnen een loyaliteitsprogramma zinvoller en interessanter. Daarnaast kan de waarde van de tokens steeds verder toenemen, als ook de algehele waarde van het blockchainplatform stijgt. En dat betekent dat supporters ook echt een belang hebben bij het stimuleren van de loyaliteit ten aanzien van hun club. Het grote voordeel voor bedrijven en sponsoren is dat zij een veel beter inzicht krijgen, in de manieren waarop de waarde van de supporters precies op de sportvereniging wordt overgedragen. Door het monitoren van de token-activiteit kunnen de token-uitgevende organisaties nog originelere, ludiekere en effectievere loyaliteitsprogramma’s en fan-ervaringen creëren.

 

Transactielaagkosten

Desondanks kennen op blockchaintechnologie gebaseerde loyaliteitsprogramma’s ook een aantal nadelen en beperkingen. De technologie staat nog maar in de kinderschoenen en de investeringskosten van blockchain-implementatie zijn op dit moment nog erg hoog. Veel bedrijven zijn dan ook nog huiverig om blockchainoplossingen te gaan gebruiken. Bij de ontwikkeling van loyaliteitsprogramma’s binnen de sportwereld, zijn meestal meerdere bedrijven, sponsoren en merken betrokken. Veel bedrijven zijn bang om gegevens (ook al zijn ze volledig geanonimiseerd) te delen en daardoor uiteindelijk klanten te verliezen. Tevens bevatten de op blockchaintechnologie gebaseerde loyaliteitsprogramma’s meestal zogenaamde ‘transactielaagkosten’. Dit zijn kleine transactiekosten die moeten worden betaald bij iedere uitgevoerde transactie, tussen de afnemers en aanbieders van loyaliteitsprogramma’s. Als deze transactiekosten na verloop van tijd stijgen dan is dat erg ongunstig voor zowel bedrijven als klanten. Daarom is het van belang dat bedrijven al voor de implementatie van blockchaintoepassingen rekening houden met eventueel stijgende transactiekosten, zodat dat daar op een goede manier op kan worden ingesprongen. Dat kan bijvoorbeeld door bepaalde oplossingen te implementeren die op de lange termijn kostenbesparingen kunnen opleveren.

 

NFT-distributie binnen de E-sport

Blockchaintechnologie kan ook worden gebruikt voor de uitwisseling van digitale ruilkaarten en verzamelobjecten, die worden aangedreven door zogenaamde Non Fungible Tokens (NFT’s). Dit zijn crypto-tokens op de blockchain met een unieke identificatiecode die is vastgelegd in smart contracts. De NFT’s vertegenwoordigen het eigendomsbewijs van een bepaald bezit en zijn meestal beperkt in hoeveelheid. Dat houdt in dat de specifieke NFT’s maar in beperkte oplage kunnen worden gecreëerd. Deze eigenschap maakt de tokens zeer geschikt voor het ontwerpen en uitgeven van bijvoorbeeld digitale ruilkaarten, die worden gebruikt binnen de E-sport en gaming-industrie en kunnen worden geruild of verkocht door supporters onderling. E-sport is een snelgroeiende markt waarbij zeer veel verschillende belanghebbenden betrokken zijn, waaronder game-ontwikkelaars, spelers, teammanagers, sponsoren, adverteerders, mediabedrijven enzovoorts.

 

Eerlijke verdeling van het prijzengeld en betere ROI voor sponsoren

Blockchainoplossingen kunnen alle betrokken partijen efficiënt samenbrengen op één enkel gedistribueerd platform. Hierdoor kan de complexiteit worden verminderd en kunnen bepaalde processen – zoals bijvoorbeeld het uitdelen van prijzengeld, de overdracht van spelers en het toekennen van mediarechten – worden vereenvoudigd met behulp van smart contracts. Doordat alle betrokken partijen kunnen zien wat er precies gebeurd binnen het netwerk en welke processen er plaatsvinden, wordt het vertrouwen tussen de deelnemers vergroot. Door de smart contract-implementatie tussen de organisatoren van sportevenementen en game-ontwikkelaars, kan worden gegarandeerd dat alle partijen ook de juiste vergoeding ontvangen voor hun geleverde inspanningen en diensten. Daarnaast kan worden gegarandeerd dat de verdeling van het prijzengeld onder de spelers binnen de E-sport, op een eerlijke manier plaatsvindt. De integratie van blockchaintechnologie binnen de sportwereld kan helpen om de fysieke en digitale elementen binnen deze markt veel beter op elkaar af te stemmen, nieuwe inkomsten te genereren, processen te optimaliseren, de fan-engagement te vergroten en de loyaliteit te versterken. Door de nieuwe inkomstenstromen kan de return on investment (ROI) voor sponsoren worden verbeterd en worden spelersteams binnen de verschillende sportdisciplines gestimuleerd om competitief te blijven.

 

Stroomlijnen van uitzendrechten

Wanneer we een bepaalde voetbal-, tennis-, dart-, rugby-, basketbal of atletiekwedstrijd willen zien, dan moeten we daarvoor meestal naar verschillende mediakanalen. In Nederland rusten de uitzendrechten voor live wedstrijden onder meer bij de NOS, RTL en Veronica/SBS6. Daarnaast zijn er in ons land de afgelopen jaren heel wat nieuwe streamingsdiensten bijgekomen die zich volledig richten op sport, zoals bijvoorbeeld ESPN, Ziggo Sport en Viaplay. De exploitatie van sportrechten gaat gepaard grote geldbedragen. Het medialandschap voor sportrechten is erg versplinterd. Daardoor is het voor kijkers vaak niet duidelijk welke zenders of streamingsdiensten welke rechten hebben gelicentieerd. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen de uitzendrechten transparanter worden gemaakt en kunnen ook de rechtenbetalingen eenvoudiger worden georganiseerd. Doordat blockchainoplossingen de sportkanalen, de adverteerders en de kijkers rechtstreeks aan elkaar kunnen verbinden, kunnen de specifieke kijkgewoonten van sportfans en andere relevante informatie efficiënt, geanonimiseerd en veilig worden gedeeld, zonder de aanwezigheid van een centrale autoriteit. Hierdoor kunnen adverteerders en sponsoren relevantere inhoud aanbieden aan consumenten.

 

Interactie met gestreamde sportprogramma’s

Zo kunnen sportfans bijvoorbeeld een bepaalde interactie aangaan met het gestreamde programma of de specifieke advertentie of commercial die ze op dat moment bekijken. Zodra de sportfans zich bij de blockchainapplicatie hebben aangemeld via hun smartphone of tablet, kunnen ze direct communiceren met specifieke elementen van de uitzending of reclame en tegelijkertijd punten of tokens verzamelen met een bepaalde intrinsieke waarde. Deze punten of tokens kunnen vervolgens door de sportkijkers worden gebruikt voor het aanschaffen van goederen of diensten, waarvoor tijdens de uitzending wordt geadverteerd. Met blockchainapplicaties voor de livestreaming van sportwedstrijden – maar ook voor de streaming van andere entertainment-programma’s – kan bepaalde content direct beschikbaar worden gemaakt voor belanghebbenden, zonder dat een tussenpartij daar goedkeuring voor moet verlenen. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen er nieuwe verdienmodellen worden ontwikkeld, waarbij de adverteerders de kijkers betalen met tokens in ruil voor het bekijken van hun advertenties. De tokens kunnen vervolgens worden gebruikt voor het aankopen van producten en diensten van de adverteerder tegen gereduceerde tarieven.

 

Tegengaan van dopinggebruik

Ondanks de talloze dopingschandalen van de afgelopen jaren is dopinggebruik nog altijd een veelvoorkomend probleem binnen de sportwereld. In ons land worden de dopingcontroles uitgevoerd door de Nederlandse Dopingautoriteit. Bij de controles wordt onder meer urine- en bloedmonsters afgenomen om het eventuele gebruik van de prestatieverhogende middelen te kunnen aantonen. Wanneer uit analyse van de monsters blijkt dat een bepaalde sporter doping heeft gebruikt, dan kan er sprake zijn van zowel ‘bewuste’ als ‘onbewuste’ dopingovertredingen. Het gebruik van doping kan ingrijpende gevolgen hebben voor de betrokken sporter. De tuchtcommissie van de desbetreffende sportbond of internationale federatie (bij internationale sportwedstrijden) gaat zich buigen over een eventuele strafmaat. Doordat niet altijd direct zeker is of het dopinggebruik ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden, is het heel belangrijk dat er met deze gegevens zeer vertrouwelijk wordt omgegaan. Echter is het vandaag de dag erg lastig om dopingschandalen uit de media te houden, totdat de schuld of onschuld van de sporter is aangetoond. Als de van dopinggebruik betichtte sporter later toch onschuldig blijkt te zijn, dan is het imago van de atleet meestal al lang en breed aangetast.

 

Het lekken van gevoelige gegevens heeft vaak verregaande consequenties

Bij de registraties van dopinggebruik wordt niet altijd even zorgvuldig omgegaan met de administratieve procedures. In sommige gevallen worden de procedures zelfs opzettelijk omzeild, verwaarloosd of verkeerd uitgevoerd. Deze situatie doet inbreuk aan het vertrouwen van belanghebbende partijen binnen de sportwereld en de algehele effectiviteit van de dopingprogramma’s. In de zomer van 2016 werd de database van het Wereldantidopingagentschap (WADA) – onderdeel van het IOC – gehackt door een Russisch hackerscollectief. Bij de hack werd gevoelige informatie naar buiten gelekt over meerdere atleten die doping zouden hebben gebruikt. Daarnaast werden er mogelijk verschillende gegevens aangepast. De hack zou een vergeldingsactie zijn geweest voor het Russische dopingschandaal, waarbij Russische atleten uit verschillende sportdisciplines werden uitgesloten van deelname aan de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. Het lekken van gevoelige gegevens en het daaruit voortvloeiende datamisbruik kan niet alleen verregaande consequenties hebben voor de atleten zelf, maar ook voor hun teamleden, trainers, sportartsen en sponsoren.

 

Structureren en beveiligen van dopingtesten

Blockchaintechnologie kan een oplossingen bieden om de gegevens over eventueel dopinggebruik binnen de sportwereld beter te beschermen en tegelijkertijd transparantie te bieden ten aanzien van de ‘bewezen’ informatie die relevant is voor het publiekelijk belang. Blockchain-integratie maakt het lastiger om gegevens over dopinggebruik – en andere zaken die atleten, teams en sportevenementen kunnen schaden – in de doofpot te stoppen of te manipuleren. Met blockchaintechnologie kunnen dopingtesten gestructureerd en veilig worden vastgelegd binnen een cryptografisch versleuteld gedistribueerd grootboek. Zodra de bevindingen eenmaal door de dopingautoriteit binnen de blockchain zijn opgeslagen, dan kunnen de gegevens niet meer worden gewijzigd. Het succes van de dopingcontroles is voor een groot deel afhankelijk van de samenwerking tussen de verschillende betrokken organisaties. Deze organisaties moeten er op ieder moment van uit kunnen gaan dat de informatie die zij aanleveren op een veilige en discrete manier wordt verwerkt, opgeslagen, geraadpleegd en met belanghebbenden wordt gedeeld, zonder het risico dat de gegevens op de een of andere manier kunnen worden gecompromitteerd.

 

Transparanter maken van fantasiesporten

Een opkomende trend zijn de ‘fantasiesporten’. Dit zijn een soort spellen (meestal online gespeeld) waarbij de spelers denkbeeldige of virtuele teams samenstellen. Deze teams worden samengesteld uit gelijkenissen (zogenaamde ‘proxy’s’) van echte spelers uit de professionele sportwereld. De virtuele teams strijden op basis van statistische prestaties van echte sporters in echte wedstrijden. Deze prestaties kunnen vervolgens worden omgezet in punten die worden verzameld en opgeteld volgens een bepaald schema, dat is geselecteerd door de aanvoerder van elk virtueel fantasieteam. De verzamelde punten kunnen worden berekend door een competitiemanager die het virtuele toernooi coördineert en beheert. De fantasiesporten zijn inmiddels uitgegroeid tot een omvangrijke markt, waarbinnen vele miljarden worden omgezet. En zoals alle andere markten waar veel geld in omgaat wordt ook deze markt geplaagd door fraude en oplichters. Veel spelers zijn inmiddels afgehaakt omdat ze de platformen waarop de fantasiesporten worden aangeboden niet meer vertrouwen en balen van de vele fraudemogelijkheden.

 

Tegengaan van gokfraude en puntenmanipulatie

Een van de grootste ergernissen van de spelers is dan ook het gebrek aan transparantie. De meeste fantasiesport-platforms zijn ‘centraal’ georganiseerd, waardoor ze kwetsbaar zijn voor fouten en menselijk bedrog. Spelers hebben in principe geen enkel zicht op wat er precies achter de schermen van deze online spellen gebeurt. Zo zouden veel spelontwikkelaars de kluit belazeren doordat ze niet bestaande winnaars met hoge beloningen weergeven, om nieuwe spelers te enthousiasmeren. Het werkelijke aantal spelers en de werkelijke hoogte van de beloningen zou doelbewust verborgen worden gehouden, om zo veel mogelijk winst te kunnen maken. Door het gebrek aan transparantie kunnen fantasiesport-platformen gemakkelijk een verkeerde voorstelling van zaken geven en zijn er te veel mogelijkheden voor gokfraude en puntenmanipulatie.

 

Uitbreiding van betalingsmethoden

Het gebrek aan transparantie kan eenvoudig worden opgelost met behulp van blockchain-implementatie, waarbij alle transacties en handelingen op het fantasiesport-platform optimaal kunnen worden beveiligd en gemonitord. Zo zouden de punten – die worden samengesteld en berekend met behulp van computers die de werkelijke resultaten van de professionele sport in ‘real-life’ volgen – kunnen worden vervangen door blockchain-tokens. Hierdoor ontstaan er binnen de fantasiesporten nieuwe verdienmodellen en krijgen de individuele spelers meer controle over het digitale ecosysteem, waarbinnen de games worden gespeeld. Blockchaintoepassingen kunnen helpen bij het tracken van gegevens die zijn gekoppeld aan individuele spelers, spelersteams, winnaars van sportwedstrijden en prijzengeld. Doordat de gegevens niet kunnen worden gewijzigd kan het vertrouwen worden gewaarborgd en kunnen spelers er altijd van uitgaan dat de informatie ook daadwerkelijk klopt. De digitale spelerskaarten kunnen worden geïntegreerd binnen een smart contract, waardoor ze door het blockchain-protocol worden beveiligd. De spelerskaarten kunnen zo op een eenvoudige manier met anderen worden geruild. Door de integratie van crypto-wallets kunnen de betalingsmethoden op de fantasiesport-platforms worden uitgebreid met verschillende cryptocurreny’s.

 

Tegengaan van namaak-merchandising

Iedere voetbalfanaat wil graag een signeert T-shirt van zijn of haar favoriete voetballer. De markt voor sportmemorabilia waarin talloze petjes, sjaals, mokken, beddengoed, rugzakken, badges, vlaggen, stickers, flessenopeners, smartphonecovers, bierglazen en eierdoppen worden verkocht is enorm. Echter wordt de merchandising-industrie geplaagd door namaakproducten en merkvervalsingen. Jaarlijks gaan er door vervalsingen vele miljarden euro’s verloren aan bedrijfsinkomsten. Doordat bij de fabricage van nepproducten vaak gebruik wordt gemaakt van ondeugdelijke of defecte materialen, ontstaan er ook serieuze gezondheids- en veiligheidsrisico’s voor gebruikers. Daarnaast hebben vervalsingen een negatief effect op de reputatie van merken en het imago van officiële legitieme fabrikanten.

 

IoT-namaakdetectie

De merchandising-bedrijven investeren veel tijd en geld om te voorkomen dat malafide partijen hun productiesystemen binnenkomen en productiegegevens kunnen stelen. Desondanks kunnen de bedrijven niet verhinderen dat er een grote hoeveelheid nepproducten wordt geproduceerd en op de markt wordt aangeboden. Met behulp van blockchaintechnologie en slimme IoT-toepassingen kunnen de productie en distributie van namaakartikelen beter worden tegengegaan. Door de combinatie van IoT-namaakdetectie en blockchaintoepassingen kan de precieze herkomst van producten snel en efficiënt worden bepaald, en kan worden voorkomen dat nepartikelen überhaupt op de markt kunnen worden gebracht. Officiële licentieobjecten kunnen bijvoorbeeld worden verkregen door middel van tokencertificaten van echtheid, die transparant – en dus voor iedereen verifieerbaar – in de blockchain worden vastgelegd.

 

Smart tags

Met behulp van blockchaintechnologie en slimme IoT-applicaties kan er een betrouwbare en fraudebestendige audit trail worden gerealiseerd, waarbij alle sportartikelen en merchandising (maar ook andere producten) continu kunnen worden geïdentificeerd en getraceerd. Door de koppeling aan smart tags – unieke cryptografische identificatiemiddelen – kunnen de herkomst, de actuele fysieke locatie en het eigendom van de producten binnen iedere fase van de supply chain worden geregistreerd. Hierdoor kan de actuele status van goederen op ieder moment in real-time worden opgevraagd door belanghebbenden, zoals bijvoorbeeld fabrikanten, transporteurs, groothandels en winkels. Door de transparantie kunnen eventuele mankementen aan de producten of problemen tijdens het transport snel worden opgemerkt, zodat er direct een gepaste actie op kan worden ondernomen.

 

Organiseren van sportweddenschappen

In Nederland worden de meeste sportweddenschappen georganiseerd rondom voetbalwedstrijden, maar ook op Formule 1-races, tennis-, handbal-, dart- en bokswedstrijden wordt veel gewed. In de Verenigde Staten worden veel weddenschappen geïnitieerd rondom American footbal, basketbal, ijshockey, honkbal en rugby. Ook in Aziatische landen worden veel sportweddenschappen georganiseerd. In India en Pakistan is vooral cricket een populaire sport om op te wedden. De sportweddenschappen kunnen legaal worden afgesloten, maar ook illegaal via zogenaamde bookmakers (bookies). Deze bookies zijn vaak particuliere bedrijven die op de zwarte markt opereren. Een ‘sportsbook’ is een (online) platform waar gokkers (meestal legaal) kunnen wedden op verschillende sportcompetities. De online gokplatformen worden meestal zo opgezet dat ze geografisch strikt gescheiden zijn van de mensen die er gebruik van maken, zodat de plaatselijke gokwetten in bepaalde landen, staten en regio’s effectief kunnen worden omzeild.

 

Onduidelijkheid onder gokkers

De winnende weddenschappen worden aan de gokkers uitbetaald wanneer de sportwedstrijd officieel is afgelopen. Wanneer er gelijk spel is en geen duidelijke winnaar op het moment dat de wedstrijd klaar is, dan worden alle weddenschappen aan de deelnemers terugbetaald. Dit leidt vaak tot onduidelijkheid onder gokkers aangezien er een groot verschil kan zijn tussen wat de gokplatformen als ‘officieel afgelopen’ beschouwen en wat de organisatoren van de sportwedstrijd als ‘officieel afgelopen’ beschouwen. Daarom is het belangrijk dat deelnemers aan sportweddenschappen zich goed inlezen in de specifieke regels van de afzonderlijke sportbooks, voordat ze hun weddenschappen plaatsen.

 

Matchfixing

Wanneer een klant wedt op een specifieke uitkomst van een wedstrijd of toernooi, dan moet hij of zij de legale sportsbook vooraf betalen. Dit in tegenstelling tot de illegale bookies die in principe alleen het geld nodig hebben van verliezende gokkers en niet het vooraf ingezette geld. Het grote risico daarvan is dat de gokker een fikse schuld kan opbouwen bij deze bookies. Deze gang van zaken opent de deur voor tal van criminele elementen, waardoor de onwettigheid van illegale sportweddenschappen alleen maar wordt bevorderd. Een veelvoorkomend probleem rondom sportweddenschappen is ‘matchfixing’ waarbij bepaalde spelers, trainers of scheidsrechters worden omgekocht, om het resultaat van een wedstrijd te beïnvloeden door opzettelijk te verliezen of vals te spelen. Door het bedrog ligt de uitkomst van een wedstrijd min of meer vast en weten de gokkers waarop ze moeten wedden.  In ruil voor hun valsspelerij worden de betrokkenen financieel (of met privileges) beloond. Matchfixing is dan ook zeer schadelijk voor de integriteit van sportevenementen. De afgelopen jaren zijn talloze matchfixing-praktijken aan het licht gekomen, ook binnen het internationale topvoetbal.

 

Geen bemiddelingskosten meer

Op blockchaintechnologie gebaseerde toepassingen zouden een grote rol kunnen gaan spelen bij het organiseren van sportweddenschappen. Met behulp van smart contract-functionaliteit kunnen weddenschappen in real-time worden afgesloten en uitgevoerd. Daarnaast kunnen de gemaakte winsten direct naar een crypto-wallet worden overgemaakt. Doordat er geen gebruik meer hoeft te worden gemaakt van legale of illegale tussenpersonen, kunnen de bemiddelingskosten worden geëlimineerd en hoeven er in principe alleen nog maar transactiekosten te worden betaald. Deze transactiekosten (zoals bijvoorbeeld ‘GAS-kosten’) zijn meestal gebaseerd op de onderliggende cryptocurrency van het desbetreffende blockchainnetwerk.

 

Cryptografische hash

Blockchaintoepassingen kunnen het vertrouwen van gokkers in bookmakers vergroten, doordat alle processen ten aanzien van de weddenschappen volledig transparant zijn. Hierdoor kan het risico van valsspelen of andere malafide praktijken aanzienlijk worden verkleind, waardoor de deelnemers op de gokplatformen zich veilig en beschermd voelen. Gedecentraliseerde blockchainapplicaties beveiligen de weddenschappen niet op één enkel niveau, maar op meerdere niveaus. Zo wordt ieder nieuw transactieblok met behulp van een cryptografische hash in chronologische volgorde aan de blokketen toegevoegd. De transacties liggen permanent vast en het is praktisch onmogelijk om de inhoud van een transactieblok te wijzigen of op een andere manier te manipuleren.

 

Valsspelen loont niet meer

Stel nu dat een gokker bij een malafide online bookmaker wil wedden op de uitkomst van een bepaalde sportwedstrijd. De bookmaker probeert doelbewust om vals te spelen en de kansen voor de gokker om te winnen zo klein mogelijk te maken. Als de weddenschap wordt uitgevoerd met behulp van blockchaintechnologie, dan zouden de bookmakers de hash van het transactieblok waarin de weddenschap is opgenomen moeten veranderen. Aangezien ieder nieuw transactieblok de hash van het vorige transactieblok bevat, zullen de medewerkers ook het vorige blok moeten bewerken om het valsspelen mogelijk te maken. Zo ontstaat er een eindeloze lus van ongeoorloofde bewerkingen en veranderingen, die voor iedere deelnemer aan de sportweddenschap zichtbaar is. Het compromitteren van de transactieblokken kost zo veel meer tijd, geld en moeite, dat het valsspelen voor de  bookmakers niet meer loont.

 

Proof of Work en Proof of Stake

Het is zeker niet zo dat alle bookmakers bij sportweddenschappen dubieus te werk gaan. De meeste sportbooks vervullen een legitieme en betrouwbare taak bij het organiseren en beheren van de vele duizenden weddenschappen die ze dagelijks verwerken. Daarbij bestaat altijd het risico op technische en menselijke fouten die het gokproces negatief kunnen beïnvloeden. Blockchaintoepassingen kunnen het risico op dergelijke fouten aanzienlijk verminderen, doordat er gebruik wordt gemaakt van talloze knooppunten (nodes) die over het netwerk zijn verspreid. Deze nodes verifiëren allemaal of de transactie-informatie ten aanzien van de sportweddenschappen, ook daadwerkelijk klopt. Blockchainapplicaties kunnen de veiligheid en privacy van gokkers beter waarborgen. De identiteit van de deelnemers en de authenticiteit van accounts worden geverifieerd door het gehanteerde blockchain-protocol, zoals bijvoorbeeld de crypto-miners bij Proof of Work (PoW) of de validators bij Proof of Stake (PoS). De crypto-miners en de validators kunnen de bloktransacties alleen maar valideren en hebben verder geen inzicht in de specifieke informatie over de sportweddenschappen.

 

Publiek toegankelijk

Op het moment dat een gokker zich bij een online sportsbook aanmeldt voor een weddenschap, dan wordt die weddenschap vertaalt in een blockchaintransactie. Vervolgens moet deze blockchaintransactie worden geverifieerd. De nodes controleren of de weddenschap daadwerkelijk heeft plaatsgevonden en vervolgens wordt de transactie – met daarin de weddenschap, het ingezette geldbedrag, de tijdsstempel en de digitale handtekening – opgeslagen in een blok. Dit blok wordt voorzien van een unieke cryptografische hash-code, waardoor het is te onderscheiden van de andere transactieblokken van de blockchain. Eenmaal gevalideerd wordt het onveranderbare blok met de sportweddenschap permanent en transparant aan de blokketen toegevoegd. Het transactieblok is publiek toegankelijk, waardoor iedereen de legitimiteit van de weddenschap kan controleren. In tegenstelling tot ‘centrale’ privédatabases bij traditionele sportsbooks, kunnen de sportweddenschappen niet verborgen worden. Dat betekent dat bookmakers niet onterecht kunnen beweren dat een deelnemer een bepaalde weddenschap heeft verloren of heeft geannuleerd, zonder zichzelf bekend te maken. Deze transparantie vergroot de veiligheid van het hele online gokproces.

 

Hoge implementatie-kosten

Desondanks kent de inzet van blockchaintechnologie bij sportweddenschappen ook nadelen. De technologie is complex en voor de meeste mensen maar moeilijk te begrijpen. Toch is het belangrijk dat mensen de achterliggende techniek goed genoeg kunnen begrijpen en over voldoende basiskennis beschikken, wanneer ze het gaan gebruiken voor gokspelen of weddenschappen. Niet alleen de deelnemers moeten begrijpen hoe blockchain in grote lijnen werkt, maar ook de organisatoren van online sportweddenschappen moeten snappen hoe de technologie werkt. Daarnaast zijn de kosten van blockchain-implementatie en onderhoud op dit moment nog erg hoog. Deze kosten worden zeer waarschijnlijk doorberekend aan de sportgokkers. Ook kan blockchain-integratie ten kosten gaan van werkgelegenheid. Binnen de weddenschappenindustrie zijn veel mensen werkzaam en doordat blockchaintechnologie tal van processen automatiseert, zal een groot deel van deze banen verdwijnen.

 

Malafide ICO’s

Een ander nadeel waaraan niet zomaar voorbij mag worden gegaan is dat blockchaintoepassingen gebruikt zouden kunnen worden voor duistere projecten die het daglicht niet kunnen verdragen. In de basis is blockchaintechnologie transparant, betrouwbaar en veilig, maar organisatoren kunnen er relatief anoniem diensten op aanbieden. In de afgelopen jaren zijn er verschillende malafide blockchainprojecten ontmaskerd die tijdens Initial Coin Offerings (ICO’s) werden gefinancierd door investeerders, maar later een lege huls bleken te zijn. Deze oplichtingspraktijken brengen het imago van blockchaintechnologie zeer veel schade toe.

 

Risico’s van waardefluctueringen afdekken

Wanneer organisatoren van sportweddenschappen betalingsmethoden met crypto-activa gaan aanbieden, dan moeten ze rekening houden met het feit dat waarde van cryptocurrency’s op geen enkele manier te garanderen is. Crypto-coins zijn extreem volatiel en ook de wet- en regelgeving ten aanzien van crypto-activa (en blockchainapplicaties in het algemeen) is nog erg onzeker. Daarom moeten bedrijven die blockchaintechnologie binnen hun bedrijfsprocessen implementeren, de noodzakelijke voorzieningen treffen om de risico’s van waardefluctueringen en andere onvoorziene gebeurtenissen zo goed mogelijk af te dekken.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de sportwereld:

  • Protokol
  • Globatalent
  • Lympo
  • Fantastec SWAP
  • Sportyco
  • Chiliz
  • Liquidi Team (LT) Fan Platform
  • Lucid Sight
  • Penrose Partners
  • MyDFS
  • Stadio
  • Blufolio
  • Sportcash One
  • BEAT
  • Aetsoft
  • Enjin
  • Accubits
  • AirNFTs
  • Blocksport
  • Blockchain Brawlers

 

Blockchaintoepassingen voor het midden- en kleinbedrijf

Iedere ondernemer binnen het midden- en kleinbedrijf (mkb) wil graag zoveel mogelijk kosten besparen, de winst verhogen en de bedrijfsprocessen optimaliseren. Daarnaast zijn ondernemers meestal op zoek naar nieuwe effectieve manieren en strategieën, om de relatie met hun klanten te versterken en de dienstverlening aan hen te verbeteren. In tegenstelling tot het mkb hebben grote bedrijven meestal meer financiële mogelijkheden om met nieuwe technologische innovaties te experimenteren, waardoor ze hun groeipotentieel goed kunnen onderzoeken. Databeheer speelt een belangrijke rol bij de bedrijfsvoering van zowel grote als kleinere bedrijven. Er is dan ook veel behoefte aan betrouwbare, nauwkeurige en traceerbare informatie. Met deze gegevens krijgen bedrijven inzicht in de markt waarin ze opereren, de wensen en behoeften van consumenten en de strategieën van succesvolle concurrenten. Alleen wanneer bedrijven beschikken over voldoende accurate informatie kunnen zij de markt en hun specifieke doelgroep op een effectieve manier benaderen. Blockchaintoepassingen bieden bedrijven binnen het mkb nu de mogelijkheid om te profiteren van dezelfde informatie als grote organisaties.

 

Digitale zakelijke transacties met crypto-activa

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om de klantverbondenheid te vergroten, bedrijfsprocessen te optimaliseren en nieuw kapitaal aan te trekken. Veel mensen denken dat blockchaintoepassingen alleen gunstig zijn voor grote organisaties, maar dat is een misvatting. Ook voor het midden- en kleinbedrijf biedt blockchain kansen. Zo kan de technologie door het mkb worden geïntegreerd binnen de betalingsmethoden voor digitale zakelijke transacties met cryptocurrency’s of de uitvoering van smart contracts. Bedrijven kunnen hun merk- en productbewustzijn vergroten door klanten een kleine beloning aan te bieden in de vorm van crypto-activa of blockchain-tokens die een bepaalde gebruikswaarde vertegenwoordigen. Deze tokens kunnen op ieder gewenst moment worden ingewisseld tegen producten of diensten van het bedrijf.

 

Minder faalkosten

Bedrijven binnen het mkb kunnen smart contract-functionaliteit toepassen om overeenkomsten vast te leggen, die worden die worden afgesloten met fabrikanten en toeleveranciers. Binnen supply chains is het vaak lastig om de bedrijfsvoering en bedrijfsprocessen onderling op elkaar af te stemmen. Veel fouten ontstaan door miscommunicatie en logistieke problemen. Zo kan het gebeuren dat een groothandel al drie dagen een levering heeft klaarliggen voor een winkel, maar deze niet wordt opgehaald omdat dit niet is doorgekomen bij de transporteur. Hierdoor ontstaan niet alleen hogere voorraadkosten voor de groothandel en planningsproblemen bij de transporteur (die de levering alsnog moet wegbrengen), maar ook de klant van de winkelier is boos omdat hij of zij de levering dringend nodig heeft. Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden om het ketenbeheer te optimaliseren en de afzonderlijke bedrijfsprocessen van alle handelspartners beter op elkaar af te stemmen. Door een betere samenwerking is er minder kans op fouten of miscommunicatie, waardoor de zogenaamde ‘faalkosten’ sterk kunnen worden gereduceerd. Ondernemers binnen het mkb zouden de blockchain kunnen gebruiken voor:

  • Optimalisatie van het ketenbeheer
  • Bedrijfsprocessen automatiseren met smart contracts
  • Digitale identiteitsverificatie
  • Installatie van IoT-netwerken
  • Transacties met crypto-activa
  • Boekhouding en financiële controle
  • Efficiënter bijhouden van factuurbetalingen
  • Beveiligen van bedrijfsinformatie
  • Stroomlijnen van workflows
  • Gedecentraliseerde cloudopslag
  • Uitgifte van cadeaubonnen
  • Opzetten van loyaliteitsprogramma’s
  • Tokenisatie
  • Ontplooien van nieuwe innovatieve marketingactiviteiten
  • Verifiëren van gegevens van sollicitanten
  • Verhandelen van online advertentieruimte
  • Herkomstverificatie van luxe goederen

 

BaaS

Bovenstaande blockchainoplossingen voor het midden- en kleinbedrijf kunnen ondernemers helpen om kosten te besparen, de bedrijfsvoering te optimaliseren, de beveiliging van gegevens te verbeteren en de binding met klanten te verstevigen. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen zowel ondernemers binnen het mkb als hun klanten, de bron zien van alle informatie die heeft bijgedragen aan hun gezamenlijke zakelijke transactie. Blockchaintoepassingen kunnen ondernemers binnen het mkb helpen om op basis van de juiste informatie, de juiste beslissingen te nemen voor hun bedrijf. Blockchain biedt veel voordelen voor bedrijven, maar gaat momenteel nog gepaard met hoge ontwikkelings- en implementatiekosten. Daarom worden er steeds vaker Blockchain-as-a Service (BaaS) oplossingen op de markt gebracht. Deze BaaS-toepassingen worden ontwikkeld en beheerd door softwarebedrijven die de gebruiksvriendelijkheid van blockchaintechnologie willen bevorderen. BaaS stelt gebruikers in de gelegenheid om cloudgebaseerde blockchainoplossingen te implementeren, waardoor ze zelf hun eigen dapps kunnen bouwen, hosten en gebruiken.

 

Kiezen van een blockchainbedrijf

Ondernemers die blockchaintechnologie binnen hun bedrijf willen toepassen, moeten zich goed realiseren dat er nog nauwelijks wet- en regelgeving bestaat ten aanzien van dapps, smart contracts en crypto-activa. Door deze rechtsonzekerheid is blockchain-implementatie niet zonder risico’s. Ook de schaalbaarheid van decentrale applicaties blijft nog achter. Daarom is het belangrijk dat ondernemers binnen het midden- en kleinbedrijf het potentieel van blockchaintechnologie voor hun onderneming goed onderzoeken en de werking van blockchainapplicaties in de basis begrijpen. Alleen dan kunnen de mogelijke voordelen en kansen van blockchain-integratie goed worden afgewogen tegen de nadelen, risico’s en investeringskosten. Bij het kiezen van een blockchainbedrijf moet goed worden gekeken naar de ervaring van het bedrijf, de teamsterkte, de vaardigheden en expertise van de ontwikkelaars, de technologieën waaraan wordt gewerkt en de dienstverlening. Tevens is het belangrijk dat ondernemers zich goed verdiepen in de successen (of mislukkingen) van de blockchain-projecten die de blockchain-ontwikkelaars inmiddels hebben voltooid.

 

Haalbaarheidsstudie

Ondernemers moeten ervoor zorgen dat de specifieke blockchaintoepassingen die voor hun bedrijf worden ontwikkeld overeenkomen met hun bedrijfsideeën en bedrijfsvoering. Daarom is het verstandig om zoveel mogelijk advies in te winnen bij technische (en andere) experts en samen met hen een haalbaarheidsstudie uit te voeren. Ook is het aan te bevelen om eerst te bepalen voor welke bedrijfsonderdelen blockchain-implementatie nodig is en waar blockchaintoepassingen binnen het bedrijf juist géén toegevoegde waarde hebben. Op die manier kan er een blockchainplatform worden ontwikkeld dat precies past bij de onderneming, de medewerkers en klanten van het bedrijf. De onderstaande blockchainplatformen richten zich onder meer op het midden- en kleinbedrijf:

  • ConsenSys
  • Tatum
  • Unicsoft
  • Spring Labs
  • Intellectsoft
  • Prodoge
  • Algorand
  • LeewayHertz
  • Jatapp
  • Sheerchain
  • SoftwareMill
  • ChromaWay
  • Titanium Blockchain
  • Altoros
  • Primechain
  • Axioma

 

Blockchaintoepassingen voor de agrarische sector

Blockchaintechnologie biedt ook nieuwe mogelijkheden voor veeteelt- akkerbouw- en glastuinbouwbedrijven. Ons land heeft een zeer omvangrijke agrarische en veeteeltsector en is na de VS de grootste exporteur van landbouwproducten. De Nederlandse overheid voert een beleid waarbij boeren min of meer worden gedwongen om zo snel mogelijk over te schakelen op duurzame landbouw. Het overheidsbeleid – en dan vooral het stikstofbeleid – stuit consequent op felle tegenstand van boeren, die vinden dat hun agrarische activiteiten nagenoeg onmogelijk worden gemaakt. De belangrijkste punten uit het regeringsvoorstel zijn het halveren van de Nederlandse veestapel, onteigening van boerenbedrijven in de buurt van natuurgebieden, aanpassingen van het veevoer en verduurzaming van de stallen.

 

Boerenprotesten van 2022

Tijdens de boerenprotesten van 2022 eisten de boeren dan ook dat het stikstofbeleid van tafel zou worden geveegd en er nieuwe wetgeving zou worden gemaakt, waarbij de boeren niet meer in hun voortbestaan zouden worden bedreigd. Vooral het ontbreken van enig toekomstperspectief in de overheidsplannen en het wantrouwen van de boeren ten aanzien van de stikstofmodellen, leidde tot een verheviging van de protesten. Boeren willen dat er veel meer concrete stikstofmetingen worden uitgevoerd. Op dit moment wordt volgens de boeren de meeste informatie over milieuvervuilende stoffen aangeleverd via allerlei algemene en onbetrouwbare rekenmodellen en geven de resultaten van de metingen maar al te vaak een verkeerde voorstelling van zaken weer. Daarom willen de boeren dat de overheid concrete metingen laat uitvoeren door volledig onafhankelijke milieudeskundigen.

Tractor, boer
Afbeelding van Elsemargriet

Efficiëntie en transparantie binnen de agrarische sector

Blockchaintoepassingen kunnen bijdragen aan de efficiëntie en transparantie vanaf het boerenerf tot aan de schappen in de supermarkten. Gedistribueerde grootboektechnologie biedt verschillende mogelijkheden om een groeiend aantal problemen binnen de agrarische sector op te lossen. Blockchain kan niet alleen een belangrijke rol spelen bij het stroomlijnen van processen bij de voedselproductie en de voedselvoorzieningsketen, maar ook bij het beheren van de agrarische financiën. Zo kunnen blockchainoplossingen helpen bij het voorzien in de behoeften van de groeiende wereldbevolking, door veel meer voedsel te kunnen verbouwen met minimale middelen. Hierdoor kan de ecologische voetafdruk aanzienlijk worden verkleind. Daarnaast kan het gebruik van landbouwbronnen zoals bijvoorbeeld water en meststoffen worden geoptimaliseerd en verduurzaamd. Doordat blockchaintechnologie de transparantie binnen de hele agrarische toeleveringsketen vergroot, kan er een eerlijk inkomen voor de boeren worden gegenereerd. Tevens kunnen blockchainoplossingen helpen om de invloed van weersomstandigheden op de oogst beter te beheersen, de bodemkwaliteit te bewaken en ongedierte te bestrijden.

 

Binnen de agrarische sector kan blockchaintechnologie worden gebruikt voor onder meer de volgende doeleinden:

  • Optimaliseren van agrarische bedrijfsprocessen
  • Traceren en monitoren van landbouw- en dierlijke producten binnen de food supply chain
  • Tegengaan van voedselfraude
  • Registratie van gewassen en dierlijke producten
  • Monitoren van de zaadkwaliteit en gewasgroei
  • Verbeteren van de voedselkwaliteit en effectief bestrijden van gewasziekten
  • Delen van productinformatie met belanghebbenden bij iedere stap van de voedselproductie
  • Creëren van meer efficiëntie, vertrouwen en transparantie binnen de hele voedselvoorzieningsketen
  • Voorkomen van voedselfraude
  • Automatisch uitvoeren van audits
  • Toezicht houden op de inventaris van de boerderij
  • Verbeteren van de kwaliteitscontrole en voedselveiligheid
  • Modernisering van de administratie
  • Beheersen van extreme weersomstandigheden
  • Agrarische verzekeringen
  • Landregistraties
  • Duurzaam ondernemen en reduceren van agrarisch afval
  • Toezicht op en betaling van landbouwsubsidies
  • Minder verspilling van agrarische grondstoffen
  • Beheren van de agrarische financiën
  • Lagere transactiekosten en minder afhankelijkheid van tussenpersonen
  • Betere informatievoorziening naar consumenten en bevorderen van de klanttevredenheid
  • Meer voedsel verbouwen met minder (financiële) middelen
  • Verkleinen van de ecologische voetafdruk
  • Realiseren van een eerlijker vergoedingssysteem voor boeren. Een eerlijke prijsstelling door de gehele waardeketen voor alle belanghebbende partijen
  • Maximalisering van de opbrengsten
  • Creëren van meer investeringsmogelijkheden
  • Verlichten van de liquiditeitsbeperkingen
  • Bijhouden van het onderhoud aan landbouwmachines
  • Emissiereducties en stroomlijnen van duurzame initiatieven

 

Gestructureerde data

De combinatie van blockchaintechnologie en IoT-toepasingen kan de manier waarop gewassen en andere voedselproducten worden geproduceerd volledig transformeren. De IoT-apparaten – zoals bijvoorbeeld ultragevoelige sensoren – genereren continu de meest actuele data over de gewassen. Deze gegevens worden vervolgens inzichtelijk gemaakt met behulp van algoritmen voor machine learning en vastgelegd in de blockchain. De sensoren geven de benodigde informatie over de temperatuur van de gewassen, pH-waardes, bodemvocht en de hoeveelheid licht die de gewassen opvangen. Op basis van deze actuele essentiële informatie kunnen boeren in real-time weloverwogen beslissingen nemen met betrekking tot de groei van landbouwproducten. Voordat de verzamelde gegevens binnen de blockchain worden opgeslagen moet de specifieke informatie eerst worden gestructureerd en begrijpelijk worden gemaakt. Door middel van gegevensverrijking – waarbij de onbewerkte informatie wordt verfijnd – worden de gegevens voor de boeren bruikbaar in de dagelijkse praktijk. Dat gebeurt door het toevoegen van metadata zoals bijvoorbeeld een tijdsstempel en demografische informatie. De persoonlijk identificeerbare informatie wordt gekoppeld aan de gegevens die zijn verzameld door de sensoren en andere IoT-apparatuur en beveiligd door het blockchain-protocol.

 

 

Betere en weloverwogen keuzes

De machine learning-algoritmen worden toegepast op de data die door gevoelige sensoren wordt geproduceerd, waardoor er tal van belangrijke gegevens over de gewassen aan de boeren (en andere belanghebbenden zoals retailers) kunnen worden gecommuniceerd. Blockchaintoepassingen kunnen niet alleen waardevolle inzichten verschaffen op het gebied van gewasidentificatie, maar kunnen ook helpen bij het doen van gewasopbrengst- en gewasvraagvoorspellingen. Doordat de boeren kunnen beschikken over veel nauwkeurigere en actuelere data zijn ze beter in staat om hun processen en systemen (zoals irrigatiesystemen) te verbeteren, op het moment dat dat noodzakelijk is. Met blockchaintoepassingen wordt het eenvoudiger om de voedselvoorzieningsketen te volgen en de exacte herkomst van de voedselproducten te registreren. Hierdoor wordt niet alleen de voedselveiligheid vergroot, maar wordt het ook gemakkelijker om te controleren of agrarische producten op een duurzame en diervriendelijke manier zijn geproduceerd. Door een transparantere en efficiëntere voedselvoorzieningsketen worden consumenten in staat gesteld om betere en weloverwogen keuzes maken.

 

Absolute zekerheid over de kwaliteit

De gegevens over de gewassen – zoals de gewaskwaliteit, het soort zaad en de weersomstandigheden waaronder de gewassen werden gezaaid – worden door de boeren allemaal nauwkeurig binnen de blockchain geregistreerd en gedeeld met belanghebbende partijen. Het blockchain-protocol zorgt ervoor dat de informatie die binnen het netwerk is opgeslagen niet kan worden gecompromitteerd. Op het moment dat de gewassen zijn geteeld, dan beginnen de voedselverwerkende bedrijven binnen de levensmiddelenindustrie te bieden op het biedplatform. Daarbij kan gebruik worden gemaakt van smart contracts. Vervolgens kunnen de gewassen met vrachtwagens die zijn voorzien van de juiste IoT-apparatuur, onder de juiste temperatuursomstandigheden naar deze bedrijven worden getransporteerd. Iedere daling of stijging van de temperatuur of vertraging van het transport, wordt binnen de blockchain in real-time geregistreerd. Hierdoor kan de kwaliteit van de gewassen continu worden bewaakt en hebben voedselverwerkingsbedrijven, groothandelaren en detailhandelaren absolute zekerheid over de kwaliteit van de door hen gekochte gewassen en andere agrarische producten.

 

Voorspellen en monitoren van weersomstandigheden

Blockchainoplossingen maken het mogelijk om op ieder gewenst moment te controleren of er bij iedere stap binnen de food supply chain aan de naleving is voldaan. Indien een van de betrokken partijen in gebreke is gebleven, dan is precies te achterhalen welke partij dat is. Hierdoor is snel duidelijk wie verantwoordelijk is voor bepaalde fouten of aantasting van de kwaliteit van voedselproducten. Alle details over de staat van de gewassen, de precieze herkomst, de transport- en opslagmethoden kunnen doorlopend worden gevolgd in iedere fase van de keten. De kwaliteit en uiteindelijke opbrengst van gewassen zijn voor een groot deel afhankelijk van de weersomstandigheden en daarom is het voorspellen en monitoren van het weer voor boeren essentieel. Wanneer door zware regenval de grond te nat is dan verrotten de aardappelen. Als er te veel wind staat dan worden de tarweplanten tegen de grond platgeslagen. En vorst in de lente is vaak funest voor fruitbloesems. De temperatuur speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van gewasziekten.

 

Prijsverhogingen door mislukte oogsten

Een mislukte oogst betekent voor boeren meestal een groot financieel drama. Toch krijgt bijna iedere boer er van tijd tot tijd mee te maken. Gewassen zijn op verschillende manieren afhankelijk van de weersomstandigheden. Door de klimaatverandering krijgen we in de toekomst steeds vaker te maken met extreem weer, zoals hevige regenval, zwaardere stormen en langere hete periodes. Dat betekent dat boeren de komende decennia steeds vaker zullen worden geconfronteerd met mislukte oogsten en consumenten een hogere prijs voor de gewassen zullen moeten gaan betalen. Op dit moment is er binnen de huidige voedselvoorzieningsketen een groot gebrek aan transparantie, waardoor niet altijd even duidelijk is welke factoren precies hebben geleid tot bepaalde prijsstijgingen. Afnemers zoals groothandelaren, retailers en consumenten kunnen niet of nauwelijks controleren hoe en wanneer de aardappelen, bloemkolen, spruitjes, sperziebonen en granen te lijden hebben gehad onder de weersomstandigheden, die uiteindelijk tot de prijsverhogingen hebben geleid.

 

Agrarische weerstations gekoppeld aan de blockchain

Met behulp van blockchaintechnologie krijgen agrarische bedrijven, voedselverwerkingsbedrijven, groothandelaren en consumenten een duidelijk inzicht in de individuele prijsverschillen van gewassen. Doordat de exacte weersomstandigheden op ieder moment kunnen worden getraceerd, kunnen de landbouwers snel en efficiënt een beroep doen op een gewasverzekering, aan de hand van de voorwaarden die in een smart contract zijn opgenomen. Als blijkt dat aan alle voorwaarden uit de verzekeringsoverkomst is voldaan, dan kan het smart contract direct overgaan tot het vergoeden van de geleden schade. Doordat agrarische weerstations essentiële informatie over de luchttemperatuur, relatieve vochtigheid, regenval, windsnelheid en -richting, zonkracht, luchtdruk en dooipunt-temperatuur naar de blockchain kunnen doorsturen, worden boeren in staat gesteld om direct preventieve maatregelen te treffen.

 

Parameters

Al deze parameters worden nauwkeurig gemeten en geregistreerd, waardoor de landbouwers en andere geautoriseerde belanghebbenden altijd en overal toegang hebben tot deze belangrijke gegevens. Doordat de gegevens betrouwbaar zijn en snel kunnen worden geanalyseerd, kunnen agrarische bedrijven weloverwogen beslissingen nemen. Hierdoor kunnen schade aan de oogst en daarmee ook de daaruit voortvloeiende prijsverhogingen van gewassen aanzienlijk worden beperkt. Ook voor verzekeringsmaatschappijen biedt blockchaintechnologie de nodige voordelen. Zo kunnen verzekeraars eenvoudig toegang krijgen tot de informatie over weersomstandigheden, die door de agrarische weerstations zijn vastgelegd. Met behulp van smart contracts – die automatisch verifiëren of aan alle voorwaarden uit de verzekeringsovereenkomst is voldaan – kunnen de verzekeringsclaims snel worden beoordeeld. Hierdoor hebben de boeren snel duidelijkheid over het wel of niet uitbetalen van een schadebedrag als hun oogst volledig of gedeeltelijk is mislukt.

 

Landbouwfinanciering

Een boer heeft niet alleen veel werk aan de gewassen op het land of aan de dieren in de stal, maar is ook veel tijd kwijt aan het onderhoud van landbouwmachines en installaties. Ook gaat het runnen van een agrarisch bedrijf gepaard met een grote hoeveelheid administratieve processen. Zo moeten boeren administratie bijhouden over de landbouwgrond, de oppervlakte, de verbouwde gewassen, de aan- en afvoer van staldieren, het aantal gelegde kippeneieren, de hoeveelheid geproduceerde koemelk en het daarin geconstateerde ureumgehalte. Ook de aan- en afvoer van dierlijke mest, compost en zuiveringsslib moeten nauwkeurig worden bijgehouden. Het beheren van de landbouwfinanciering is voor veel boeren een grote uitdaging. Voor een deel komt dat door een gebrek aan transparantie en het ontbreken van een kredietgeschiedenis. Als boeren geen toegang krijgen tot financiële diensten – iets dat in derdewereldlanden meer regel dan uitzondering is – dan kunnen zij niet investeren in hun bedrijf, de liquiditeitsbeperkingen niet verlichten en hun opbrengsten niet maximaliseren.

 

Kosteneffectief auditproces

Met blockchaintoepassingen kan er meer transparantie en eerlijkheid in het proces van landbouwfinanciering worden gebracht. Iedere keer wanneer er een transactie binnen het blockchainnetwerk plaatsvindt, dan wordt deze opgeslagen en kunnen alle belanghebbende partijen (zoals boeren en geldversterkers) de informatie op juistheid controleren. De belanghebbende partijen delen alle relevante informatie over de agrarische, administratieve en financiële processen, bij iedere stap van de voedselproductie. Hierdoor kan de hele voedselvoorzieningsketen beter worden gestroomlijnd. Bij de huidige processen binnen de agrarische sector moeten boeren, groothandels en retailers vaak zelf hun administratie ordenen en opsturen voor auditdoeleinden. Met blockchainoplossingen kunnen geautoriseerde belanghebbenden op ieder gewenst moment effectieve audits uitvoeren. Het auditproces kan geautomatiseerd plaatsvinden, waardoor de hele procedure en de auditomgeving kosteneffectief worden gemaakt. In plaats van dat de beoordelingen aan het eind van het jaar plaatsvinden kunnen accounts het hele jaar door controles uitvoeren.

 

Vergroten van de voedselveiligheid en voorkomen van dierenleed

In Nederland geldt strenge wet- en regelgeving om de voedselveiligheid te kunnen waarborgen. Deze regels zijn vastgelegd in de Warenwet. De Nederlands Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) controleert of bedrijven zich ook daadwerkelijk aan de Warenwet houden. Maar ondanks de strikte wet- en regelgeving gaat het ook in ons land nog regelmatig mis. Zo waren er onder meer voedselschandalen met gif-eieren, hepatitis E besmette leverworsten en rotten vlees dat werd geïmporteerd uit Brazilië. Daarnaast werden door de NVWA ook een aantal gevallen geconstateerd van zeer ernstig dierenleed bij slachtbedrijven. Zo werden sommige slachtdieren hardhandig aangepakt door onbekwaam personeel en onverdoofd geslacht. Blockchaintechnologie kan worden gebruikt om de naleving van de regels binnen de slachthuizen te controleren.

 

Traceren van besmette voedselproducten

Boeren kunnen een app op hun smartphone downloaden die is gekoppeld aan de blockchain, waardoor ze op ieder gewenst moment in real-time de door hen gewenste informatie kunnen bekijken. Wanneer er iets mis is met de gewassen of de logistieke processen dan kunnen ze direct ingrijpen en verdere schade voorkomen. Als plotseling blijkt dat er binnen de voedselvoorzieningsketen sprake is van besmette of anderszins aangetaste voedselproducten, dan kan de oorzaak van de besmetting direct in kaart worden gebracht. En dat betekent dat men precies kan bepalen welke voedingsproducten uit de keten (of winkelschappen) gehaald moeten worden en welk producten gewoon veilig zijn. Hierdoor hoeven niet alle producten uit voorzorg uit de handel worden genomen, wat bedrijven en de NVWA veel tijd en geld kan besparen.

 

Kritische consumenten

Consumenten worden steeds kritischer. Ze willen weten waar hun voedsel precies vandaan komt en hoe hun voedsel is geproduceerd. Ook willen ze de garantie dat de dieren die worden gebruikt voor de vleesproductie, volgens de regels zijn gehouden en geslacht. Met blockchaintoepassingen kan de herkomst van het voedsel exact worden aangetoond. Consumenten kunnen zelf controleren wie de gewassen heeft verbouwd en hoe vers de aardappelen en groenten zijn. Daarnaast kunnen ze controleren wie de kippen, koeien en varkens heeft gehouden en waar de dieren precies zijn geslacht. Iedere overdracht van de producten (zoals van de boer naar de transporteur en van de transporteur naar het voedselverwerkingsbedrijf) binnen voedselvoorzieningsketen wordt geregistreerd in de blockchain. Hierdoor kan het risico van besmette etenswaren, voedselfraude en valse etikettering effectief worden tegengegaan. Doordat er geen (of minder) gebruik hoeft te worden gemaakt van tussen personen kunnen veel kosten worden bespaard en krijgen boeren eerder een eerlijke prijs voor hun agrarische producten. Consumenten weten nu precies waarvoor ze betalen.

 

Specifieke doelen

Met behulp van smart contracts kunnen boeren hun zakelijke doelen vastleggen, maar ook aangeven op welke manier ze deze specifieke doelen willen bereiken. Ze kunnen vastleggen hoeveel dieren ze precies houden, welke gezondheidsproblemen de dieren hebben, welke diervoeding ze krijgen en hoe vaak ze per dag worden gevoerd. Ook kunnen ze vastleggen hoeveel verschillende gewasvariëteiten ze verbouwen, wanneer de gewassen precies zijn geplant, hoe ze presteren en met welke ziekten en plagen de gewassen te kampen hebben gehad. Daarnaast kunnen boeren in de blockchain vastleggen hoeveel agrarisch afval er op het boerenbedrijf wordt geproduceerd.

 

Alle bedrijfsprocessen op één enkele applicatie

De meeste boerenbedrijven gebruiken op dit moment verschillende softwareapplicaties, spreadsheets en andere documenten om hun bedrijfsgegevens te registeren en bedrijfsprocessen te beheren. Dit is erg inefficiënt omdat alle gegevens apart van de ene applicatie naar de andere moeten worden overgebracht. Gedecentraliseerde blockchainapplicaties slaan alle gegevens op één plek op en alle geautoriseerde partijen hebben toegang tot de voor hun relevante informatie, wanneer zij die nodig hebben. Hierdoor kan het hele administratieve proces worden vereenvoudigd, kan de boeren veel tijd worden bespaard en kunnen de administratiekosten aanzienlijk worden verminderd. Door alles op één enkele applicatie bij te houden worden alle bedrijfsprocessen duidelijk en wordt het risico dat waardevolle informatie verloren gaat tot een minimum beperkt.

 

Onder de armoedegrens

Veel Nederlandse boeren hebben het de afgelopen jaar niet gemakkelijk gehad. Uit onderzoek is gebleken dat bijna de helft van de kippen- en varkensboeren in ons land onder de armoedegrens leeft. Veel agrarische bedrijven kampen met grote financiële problemen, die vooral worden veroorzaakt door nieuwe overheidsregulering. De boeren worden gedwongen om veel geld te investeren in milieu-gerelateerde aanpassingen en dierenwelzijn. Echter kunnen zij dit geïnvesteerde geld niet of nauwelijks terugverdienen, maar moeten ze er in veel gevallen op toeleggen. Daarnaast duurt het soms erg lang voordat agrarische bedrijven de volledige betaling voor hun geleverde gewassen en dierlijke producten ontvangen.

 

Eerlijke prijs

Traditionele betalingsmethoden zoals reguliere overboekingen nemen vaak een aanzienlijk deel van de agrarische inkomsten in beslag. Met door blockchaintechnologie ondersteunde smart contracts kunnen de betalingen aan boeren sneller en eerlijker plaatsvinden. Zodra aan alle gespecificeerde voorwaarden in de afgesloten overeenkomst is voldaan, worden de betalingen automatisch door het blockchain-protocol geactiveerd, zonder dat daarbij buitensporige transactiekosten in rekening worden gebracht. En dat betekent in feite dat agrarische bedrijven de betaling in principe kunnen ontvangen op het moment dat hun producten bij de voedselverwerkende fabrikanten wordt afgeleverd, zonder dat daarbij een aanzienlijk deel van hun inkomen wordt afgenomen. Doordat smart contracts de tussenpersonen (die meestal de meeste winst opstrijken en de minste inspanningen verrichten) kunnen elimineren, kan er rechtstreeks contact worden gelegd met de uiteindelijke afnemers zoals bijvoorbeeld retailers. Hierdoor kunnen boeren een eerlijkere prijs voor hun geleverde producten krijgen.

Koeien in de wei
Afbeelding van Elsemargriet

Zorgen

Blockchain heeft het potentieel om de hele landbouwsector te hervormen en meer vertrouwen te creëren binnen waardeketens. Ondanks de mogelijke voordelen die blockchaintechnologie aan de agrarische sector zou kunnen bieden, zijn er ook een aantal zorgen. Want wat zijn bijvoorbeeld de gevolgen wanneer blockchainoplossingen verkeerd worden toegepast of door een van de bij de voedselvoorzieningsketen betrokken partijen worden misbruikt? Zou de voedselveiligheid dan toch in gevaar kunnen komen? Wanneer er gebruik wordt gemaakt van een private (permissioned) blockchain dan is het blockchain-protocol afhankelijk van de specifieke voorschriften en bepalingen die zijn opgelegd door particuliere bedrijven. Permissioned blockchains zijn minder toegankelijk en minder transparant dan publieke (permissionless) blockchainnetwerken. En dat betekent dat deze gedistribueerde netwerken eenvoudiger gemanipuleerd kunnen worden en daardoor dus ook een stuk minder veilig zijn. Met andere woorden: er kan dan niet vanuit worden gegaan de vastgelegde informatie juist is.

 

Kleinschalige boeren

Een andere zorg heeft betrekking op de kleinschalige boeren in ons land. Voor hen zijn de kosten van blockchain-implementatie binnen het boerenbedrijf nog veel te hoog. De complexiteit van blockchaintoepassingen maakt het echter noodzakelijke dat er dure experts worden ingehuurd, die de techniek binnen de bedrijfsprocessen integreren. Hierdoor kunnen kleine boeren achterblijven bij grote agrarische bedrijven. In dat geval bereikt blockchain-implementatie precies het tegenovergestelde van wat men voor ogen had: het mogelijk maken van een duurzame en rechtvaardige voedselvoorzieningsketen en een eerlijker vergoedingssysteem voor boeren. Daarom is er nog veel onderzoek nodig om goed te kunnen bepalen welke boerderijen uiteindelijk kunnen profiteren van op blockchaintechnologie gebaseerde oplossingen en welke er juist nadeel van ondervinden.

 

Samenvloeien met legacy-systemen

Daarnaast kunnen blockchainapplicaties niet direct naadloos met bestaande legacy-systemen worden geïntegreerd. Daarom moeten er gedecentraliseerde toepassingen worden gebouwd die met de bestaande verouderde systemen overweg kunnen. De bouw van die nieuwe digitale infrastructuur kost veel tijd en geld. Ook zijn er nog nauwelijks gebruiksvriendelijke blockchainapplicaties waardoor het voor gebruikers noodzakelijk is, om eerst de nodige vaardigheden te verwerven om de dapps optimaal te kunnen benutten. Hoewel blockchaintechnologie nieuwe mogelijkheden biedt om een aantal grote problemen binnen de voedings- en landbouwindustrie op te lossen, lijkt een grootschalige commerciële acceptatie ervan binnen het boerenbedrijf nog ver weg. Wellicht verandert dat snel wanneer er levensvatbare gedecentraliseerde bedrijfsmodellen worden ontwikkeld, die eenvoudig en naadloos met de bestaande systemen kunnen samenvloeien.

 

Stikstofcrisis

In de Europese Unie zijn afspraken gemaakt over de bescherming van kwetsbare natuurgebieden. Voor deze zogenaamde ‘Natura 2000-gebieden’ zijn strenge stikstofnormen opgesteld en de Nederlands overheid is verplicht om zich daaraan te houden. Echter leven we in een klein landje en is de ruimte beperkt. Daardoor liggen agrarische bedrijven en natuurgebieden vaak dicht bij elkaar. In het voorjaar van 2019 oordeelde de Raad van State (het belangrijkste adviesorgaan van de Nederlandse regering) dat ons land met de huidige stikstofmaatregelen niet genoeg doet om de natuurgebieden te beschermen. Bij de uitspraak werd het zogenaamde Programma Aanpak Stikstof (PAS) ongeldig verklaard, wat uiteindelijk leidde tot de stikstofcrisis. Volgens de Raad van State moet iedere activiteit waarbij stikstof wordt uitgestoten evenredig worden gecompenseerd. Hierdoor moesten veel bouwprojecten (waaronder een aantal grote woning- en wegenbouwprojecten) worden gestaakt.

 

Ammoniak en NOx

De stikstofcrisis is geen probleem van boeren en bouwbedrijven alleen. Bijna iedereen in ons land draagt bij aan de uitstoot van stikstof. Wanneer we in de auto naar het werk rijden, met het vliegtuig op vakantie gaan of thuis de gaskachel aanzetten, dan stoten we schadelijke stikstofverbindingen uit. Ook sommige fabrieken stoten stikstof uit. Ongeveer 60% van de stikstofuitstoot is afkomstig van de agrarische sector. Het is niet alleen afkomstig van mest (ammoniak), maar wordt ook geproduceerd door landbouwvoertuigen en de kassen van glastuinbouwbedrijven (NOx). Een deel van de stikstofverbindingen komt terecht in natuur en op zich is dat niet erg. Planten en landbouwgewassen hebben immers stikstof nodig om te groeien. Maar wanneer er te veel stikstof in de lucht, de bodem of het water terechtkomt dan ontstaat er wel een probleem.

 

Verdwijnen van biodiversiteit

Stikstofgevoelige planten zoals bijvoorbeeld gras, zevenblad, berenklauw, brandnetels, paardenbloemen, akkerdistels, kleefkruid en bramen groeien snel, waardoor ze andere planten overwoekeren. Deze overwoekerde planten (die een belangrijke voedselbron vormen voor allerlei insecten) verdwijnen uiteindelijk, waardoor de biodiversiteit in een bepaald gebied snel afneemt en het natuurlijke evenwicht verstoord raakt. Te veel stikstof in het oppervlaktewater zorgt voor veel algengroei waardoor er minder zuurstof uit de lucht kan worden opgenomen. En wanneer er niet voldoende zuurstof in het water zit gaan de vissen en waterplanten dood, waardoor de waterkwaliteit nog verder achteruit gaat. Te veel stikstof in de bodem kan zorgen voor verzuring, waardoor planten en gewassen die niet goed tegen een zure grond kunnen verdwijnen. Een zure grond is ook minder goed in staat om belangrijke mineralen zoals bijvoorbeeld calcium en magnesium vast te houden. En dat zijn essentiële voedingsstoffen voor planten en gewassen.

 

Extra strenge regels

De Nederlandse overheid wil de uitstoot van stikstof beperken, maar vindt dat de uitstoot binnen de agrarische sector niet snel genoeg daalt in vergelijking met andere stikstof uitstotende industrieën. Daarom werden er voor deze sector extra strenge regels ingevoerd. Het veevoer moest worden aangepast met een lager eiwitgehalte, waardoor er minder ammoniak wordt uitgescheiden via de mest en urine van de dieren. Daarnaast wilde de overheid boeren helpen om vee te kopen van agrarische bedrijven die wilden stoppen met hun activiteiten. Tevens wil de Nederlandse overheid dat boeren investeren in duurzame technologieën voor schonere stallen, de veestapel drastisch beperken, gewassen afwisselen en omschakelen naar biologische landbouw. Ook worden boeren aangemoedigd om kringlooplandbouw te gaan bedrijven. Dit is een duurzame vorm van landbouw waarbij alleen het land en de middelen worden gebruikt, die strikt noodzakelijk zijn voor de vee- en gewassenteelt. Bij kringlooplandbouw is de kringloop van stoffen bijna volledig gesloten. Dat wil zeggen dat alle stoffen die uit een bepaald agrarisch gebied verdwijnen, uiteindelijk ook weer in datzelfde gebied worden teruggebracht.

 

Geen toekomstperspectief meer

Maar het liefst ziet de Nederlandse overheid dat zoveel mogelijk boeren stoppen met hun agrarische bedrijf en hun landbouwgrond gebruiken voor het oprichten van een andersoortig bedrijf. En dat is in schril contrast met het overheidsbeleid van de afgelopen decennia, waarin de overheid boeren juist actief stimuleerde om fors te investeren in hun agrarische ondernemingen. De boeren werden in feite aangezet om verder uit te breiden. Het is dan ook niet zo gek dat de boeren woedend zijn. Door de overheidsplannen zien de boeren hun toekomstperspectief in rook opgaan. Ze vinden dan ook dat het huidige stikstofbeleid niet uitvoerbaar en eerlijk is en willen dat de overheid met andere stikstofplannen komt.

 

Manipulatie van gegevens

Het is lastig om de werkelijke impact van milieuverdragen te volgen en het is praktisch onmogelijk om de uitstoot van stikstof en broeikasgassen exact te meten. Gegevens kunnen vrij gemakkelijk worden gemanipuleerd, waardoor er een verkeerde voorstelling van zaken wordt gegeven. Dit is schadelijk voor zowel het milieu als voor bedrijven en de overheid. Blockchaintoepassingen zouden overheden en bedrijven kunnen ontmoedigen om terug te komen op eerder gemaakte milieuafspraken of hun vooruitgang verkeerd te rapporteren. De milieugegevens in de blockchain kunnen transparant door iedereen worden gevolgd en laten zien of de verplichtingen van de betrokken partijen ook daadwerkelijk zijn nagekomen. Door milieu-informatie en juridische gegevens op te slaan op een openbare blockchain, kunnen fraude en data-manipulatie effectief worden verminderd. De opgeslagen gegevens worden immers permanent en onveranderbaar binnen het gedistribueerde netwerk vastgelegd.

 

Koolstofkredieten op de blockchain

De blockchain biedt nieuwe mogelijkheden voor het compenseren van CO₂-uitstoot en het traceren en registreren van de totale hoeveelheid aan broeikasgasemissies binnen toeleveringsketens. Een voorbeeld van een blockchaintoepassing die gebruikt zou kunnen worden in de strijd tegen klimaatverandering, richt zich op de registratie van ‘koolstofkredieten’. Een koolstofkrediet is een verhandelbaar certificaat dat het recht vertegenwoordigt om een bepaalde vastgestelde hoeveelheid kooldioxide (CO₂) of gelijkwaardige hoeveelheid van een andere  broeikasgas (zoals bijvoorbeeld methaan, distikstofmonoxide of ozon) uit te mogen stoten. De handel in koolstofkredieten begon in 1997 als onderdeel van het Kyoto-protocol, de eerste internationale overeenkomst die zich volledig focuste op de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen.

 

Aardopwarmingsvermogen

Wanneer het over de uitstoot van broeikasgassen gaat, dan wordt bijna altijd gesproken over CO₂ en dat komt voornamelijk omdat kooldstofdioxide een van de meest dominante broeikasgassen is. Jaarlijks stoten we wereldwijd ongeveer 50 miljard ton CO₂e uit. CO₂e is niet hetzelfde als CO₂. CO₂e (ook wel koolstofdioxide-equivalent genoemd) is een metrische maatstaf die wordt toegepast om de uitstoot van alle broeikasgassen samen te vergelijken op basis van hun ‘aardopwarmingsvermogen’, door de hoeveelheden van andere gassen om te rekenen naar de equivalente (gelijkwaardige) hoeveelheid CO₂.

Ecologische voetafdruk
Afbeelding van Gerd Altmann

Kwantitatieve totale limiet

Eén koolstofkrediet vertegenwoordigt één ton CO₂ of in sommige markten koolstof-equivalente gassen. Bij de emissiehandel wordt er een zogenaamde ‘kwantitatieve totale limiet’ gesteld aan de uitstoot van alle deelnemende ‘emittenten’. Hierdoor past de prijs van koolstofkredieten zich automatisch aan dit doel aan. Bij de emissiehandel is het in principe zo geregeld dat emittenten die meer koolstofdioxide in de atmosfeer brengen dan hun quotum toelaat, het recht kunnen kopen om meer koolstofdioxide uit te mogen stoten. De emittenten die minder uitstoten dan hun quotum kunnen hun uitstootrechten verkopen aan andere emittenten. Het voornaamste doel van de emissiehandel is om vervuilende bedrijven (maar ook particuliere vervuilers) te stimuleren om minder broeikasgassen uit te stoten. Meer uitstoten kost méér geld. Minder uitstoten kost minder geld.

 

CO₂-compensatiebedrijven

Sommige bedrijven verkopen koolstofkredieten aan milieubewuste particulieren, die zelf graag hun eigen CO₂-voetafdruk willen verlagen op vrijwillige basis. Deze bedrijven worden ‘CO₂-compensatiebedrijven’ genoemd en kopen de koolstofkredieten van een investeringsfonds of van een CO₂-ontwikkelingsbedrijf, dat de CO₂-kredieten van individuele projecten heeft verzameld. Kopers en verkopers van CO₂-kredieten kunnen ook speciale uitwisselingsplatformen gebruiken voor de emissiehandel. Deze uitwisselingsplatformen kun je in feite beschouwen als handelsbeurzen voor CO₂-kredieten. De kwaliteit van de koolstofkredieten is deels gebaseerd op het validatieproces en de verfijning van het desbetreffende investeringsfonds of CO₂-ontwikkelingsbedrijf dat het specifieke koolstofproject heeft gefinancierd. De CO₂-kredieten die op vrijwillige basis worden verhandeld hebben over het algemeen minder waarde, dan de CO₂-kredieten die worden verhandeld via het zogenaamde Clean Development Mechanism (CDM). Het CDM is een door de Verenigde Naties beheerd CO₂-compensatieplan waarmee landen bepaalde projecten in andere landen kunnen financieren, die erop zijn gericht om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren. Deze financierende landen kunnen de bespaarde uitstoot ‘claimen’ als onderdeel van hun eigen inspanningen, om de internationale emissiedoelstellingen te kunnen behalen.

 

Fraudegevoeligheid

Het emissiehandelssysteem van de Europese Unie is in het verleden misbruikt door frauduleuze emissiehandelaren. Hierbij liepen een aantal EU-landen gezamenlijk een bedrag van maar liefst vijf miljard euro aan belastinginkomsten mis. Vermoed wordt dat de frauduleuze emissiehandel in sommige landen zelfs betrekking heeft op 90% van het totale marktvolume. Om de belastinginkomsten veilig te stellen hebben een aantal EU-landen – waaronder Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Spanje – de belastingregels voor de emissiehandel aangepast. Na het wijzigen van de belastingregels daalde het marktvolume in deze landen tot 90%. Hiermee werd de fraudegevoeligheid van de handel met CO₂-kredieten goed duidelijk.

 

Stimulans

Consumenten en bedrijven zijn over het algemeen best bereid om duurzaam en milieubewust te handelen. Maar ze zien meestal niet de directe effecten van hun verantwoorde keuzes en handelingen. Wanneer mensen duurzame producten willen aanschaffen dan is het voor hen vaak erg moeilijk om goed te kunnen bepalen wat de precieze milieuwinst is. Bovendien wordt de individuele ecologische voetafdruk niet meegerekend in de verkoopprijs. Hierdoor is er voor particulieren niet voldoende stimulans om CO₂-neutrale producten te kopen. Ook voor bedrijven zijn er momenteel nog veel te weinig prikkels om producten met een lage CO₂-voetafdruk te ontwikkelen en te verkopen. Blockchaintoepassingen maken het mogelijk om de CO₂-voetafdruk van alle op de markt gebrachte producten en goederen, gedurende de hele levenscyclus te volgen en de gegevens te beschermen tegen manipulatie en andere frauduleuze handelingen. De informatie over de CO₂-voetafdruk kan worden gebruikt voor het bepalen van het bedrag dat de consument aan CO₂-belasting moet betalen, bij de aankoop van een product. Deze koolstofbelasting wordt geheven bij de fysieke winkel of online shop waar het product wordt aangeschaft. Wanneer producten duurder zijn omdat ze een grotere ecologische voetafdruk hebben, dan worden kopers geprikkeld om duurzame milieuvriendelijke producten met een lagere ecologische voetafdruk te kopen. Hierdoor worden bedrijven gestimuleerd om hun supply chains te hervormen en aan de vraag naar deze producten te voldoen.

 

Reputatiesysteem

Hierbij zou er een op blockchaintechnologie gebaseerd ‘reputatiesysteem’ kunnen worden ontwikkeld dat bepaalde ‘punten’ geeft aan fabrikanten, producten en retailers, evenredig aan de ecologische voetafdruk. Een dergelijk reputatiesysteem zou de productie van goederen niet alleen veel transparanter maken, maar kan ook helpen om verspillende en vervuilende bedrijfsprocessen te ontmoedigen. Gedecentraliseerde blockchainapplicaties kunnen consumenten en bedrijven helpen om het werkelijke effect van hun handelingen en keuzes te zien, waardoor ze worden geprikkeld om duurzame en milieubewuste acties te ondernemen. Binnen de blockchain kan informatie over de CO₂-voetafdruk van producten, broeikasgasemissies, fabrieksafval, watervervuiling of bodemverontreiniging transparant worden gevolgd. Hierdoor kan in real-time worden bekeken wie op welk moment verantwoordelijk was voor een specifieke verontreiniging of uitstoot. Bovendien kan informatie over de naleving van vastgestelde milieunormen door bedrijven, in de blockchain worden vastgelegd. Bedrijven en consumenten die milieubewust en duurzaam handelen, kunnen op basis van het reputatiesysteem worden beloond met ‘getokeniseerde’ kredieten die een bepaalde waarde vertegenwoordigen.

 

Circulaire economie

Steeds meer organisaties onderzoeken hoe blockchaintechnologie kan worden ingezet bij het verduurzamen van hun bedrijfsprocessen. Het nauwkeurig volgen van grondstoffen en productiematerialen kan bedrijven helpen om de productieprocessen en administratieve taken, beter af te stemmen op de processen van de bedrijven waarmee ze zaken doen. Hierdoor kan worden voorkomen dat machines in fabrieken onnodig stilstaan en kan de verspilling van energie en materialen effectief worden verminderd. Blockchaintoepassingen zouden ook een belangrijke rol kunnen gaan spelen bij het realiseren van een volledige circulaire economie, waarbij nauwelijks nog afval wordt geproduceerd. Doordat alle afzonderlijke grondstoffen en materialen in de blockchain kunnen worden gevolgd, kunnen bedrijven de materialen vaker hergebruiken of recyclen voor andere doeleinden.

 

Madaster

Het platform Madaster heeft een online kadaster opgezet voor de registratie van gebouwen en de materialen die zich daarin bevinden. Daarbij worden de materialen als het ware voorzien van een ‘materialenpaspoort’ dat in een centrale database wordt opgeslagen. De registratie van materialen in gebouwen en andere constructies maakt lokalisering en hergebruik eenvoudiger en vermindert de hoeveelheid afval dat wordt geproduceerd. Madaster maakt gebruik van centrale materialendatabases, maar dit soort innovatieve registratietoepassingen zijn zeer interessant om aan een blockchainnetwerk te koppelen. Bij bouw- renovatie- of sloopprojecten kunnen de kwaliteit, de herkomst en de huidige locatie van materialen snel worden achterhaald. Doordat de informatie binnen een blockchain gedecentraliseerd en cryptografisch versleuteld wordt opgeslagen, kunnen belanghebbende geautoriseerde partijen – zoals bijvoorbeeld architecten, projectontwikkelaars en aannemers – op ieder ogenblik de door hun gewenste informatie bekijken.

 

Klimaatdoelen halen

Op die manier biedt blockchaintechnologie nieuwe kansen voor het stroomlijnen van duurzaamheidsinitiatieven en de milieuvriendelijke productie van goederen. Gedecentraliseerde oplossingen kunnen vooral veel waarde creëren binnen industrieën die meer vertrouwen nodig hebben (zoals bijvoorbeeld de agrarische sector en de zware industrie), omdat het permanente onveranderbare opslag van informatie mogelijk maakt. Blockchain heeft de potentie om het duurzaamheidslandschap wereldwijd op tal van terreinen serieus te verbeteren, waardoor de internationale klimaatdoelen sneller kunnen worden behaald.

 

De onderstaande blockchainplatformen richten zich onder meer op de agrarische en foodsector:

  • Wholechain
  • Ambrosus
  • IOTA
  • OriginTrail
  • AgriChain
  • Arc-net
  • IBM Food Trust
  • Ripe
  • Greenfence
  • Farmer Connect
  • TagOne
  • AgriDigital
  • Foodcoin Ecosystem (FCE)
  • Foodshed
  • AgUnity
  • Kezzler
  • Transparant Path
  • HARA
  • Mojix

 

Blockchaintoepassingen voor de telecombranche

Door de introductie van 5G kunnen steeds meer IoT-apparaten op het internet worden aangesloten. Op dit moment is men ook al bezig met de ontwikkeling van 6G, de zesde generatie standaard voor draadloze communicatietechnologie. 6G zal niet alleen nog sneller zijn dan zijn voorganger, maar ook meer mogelijkheden bieden voor mobiele netwerkoperators, mobiele ‘edge-computing’, virtual/augmented reality en de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie. Blockchaintechnologie biedt verschillende voordelen voor aanbieders van communicatiediensten, zoals vereenvoudigde bedrijfsprocessen, kostenbesparing, creëren van nieuwe inkomstenstromen, betere samenwerking en ‘real-time’ transparantie. Daarnaast zouden blockchaintoepassingen mogelijk oplossingen kunnen bieden voor een snellere geschillenbeslechting binnen de telecombranche, het onderhouden van complexe overeenkomsten, bescherming van gegevens en het voorkomen van roaming-fraude. Blockchaintechnologie kan binnen de telecombranche onder meer worden gebruikt voor:

 

Stroomlijnen van IoT-roamingsdiensten

Op dit moment zijn er verschillende telecomaanbieders die de voordelen van gedistribueerde grootboektechnologie voor de telecombranche onderzoeken. Smart contracts kunnen helpen om fraude tegen te gaan, menselijke fouten te verminderen en de transparantie van telecomabonnementen te vergroten. De concurrentie op de Nederlandse telecommarkt is groot, waardoor aanbieders zoals T-mobile, KPN, Ben, Vodafone, Tele2, Simyo, Lebara en Hollandsnieuwe te maken krijgen met krimpende marges. Daarnaast moeten de telecomproviders zich houden aan strenge wet- en regelgeving om consumenten optimaal te beschermen. De aanbieders moeten hun klanten duidelijk informeren over iedere wijziging in de afgesloten contracten. De bedrijven mogen er niet zonder meer van uitgaan dat consumenten akkoord gaan met de aanpassingen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) controleert of de telecomaanbieders zich ook daadwerkelijk aan de regels houden. Alle klanten moeten erop kunnen vertrouwen dat iedere wijziging duidelijk naar hen wordt gecommuniceerd, zodat zij direct actie kunnen ondernemen als zij het daar niet mee eens zijn. De uitrol van 5G en IoT-roamingsdiensten hebben de telecommarkt een stuk complexer gemaakt. Daarnaast groeit ook de internationale ‘wholesale-roamingsector’, die betrekking heeft op het netwerkgebruik in het buitenland. Roaming is een essentieel kostenmodel van telecomaanbieders en daarom wordt gekeken hoe de roaming-processen verder kunnen worden geoptimaliseerd met behulp van nieuwe technologieën.

Telecommunicatie
Afbeelding van Memed Nurrohmad

Wholesale-roaming

Het clearing- en afwikkelingsproces van wholesale-roaming gaat gepaard met een aantal moeilijkheden. Zo zijn er hoge bedrijfskosten voor het onderhouden van verouderde systemen en zijn de interoperator-betalingen vaak erg omslachtig. De legacy-systemen zijn in veel gevallen niet interoperabel met nieuwe technologische ontwikkelingen. Bovendien verlopen de betalingen vaak traag of worden ze helemaal niet uitgevoerd. De omslachtige afwikkeling van de betalingsprocessen leidt regelmatig tot geschillen, die op hun beurt weer leiden tot afschrijvingen en dubieuze debiteuren. Blockchaintechnologie kan helpen om de roaming-activiteiten van providers te verbeteren. Met behulp van blockchaintechnologie kan er een permanente ‘single source of truth’ worden gecreëerd van data over wholesale-tarieven tussen verschillende roaming-partners. Hierdoor beschikken alle partijen die bij het roaming-proces betrokken zijn over exact dezelfde informatie, waardoor geschillen eenvoudig kunnen worden voorkomen.

 

Elimineren van clearinghouses

Blockchaintoepassingen maken een wrijvingsloze afwikkeling van de wholesale-roaming-processen mogelijk, voor snellere betalingen en een betere inkomstengarantie. Op dit moment verlopen de betalingen tussen telecomproviders meestal via zogenaamde ‘clearinghouses’ die de transacties ook administreren. De clearinghouses vragen voor hun diensten doorgaans hoge vergoedingen. Het blockchain-protocol kan de clearinghouses vervangen waardoor deze transactiekosten kunnen worden geëlimineerd. Het automatiseren van het contractbeheer, de transacties en de administratieve afwikkeling, helpt ook om de toenemende complexiteit van toekomstige telecomdiensten voor IoT en telecommunicatienormen zoals 5G te beheren.

 

Efficiënter identiteitsmanagement en veiliger gegevensbeheer

Blockchainoplossingen geven klanten meer controle over hun eigen persoonlijke gegevens en kunnen deze gegevens beter beschermen dan centraal georganiseerde systemen. Binnen de telecombranche worden grote hoeveelheden persoonlijke gegevens verwerkt. Deze gegevens zijn een belangrijk handelswaar geworden voor innovaties binnen tal van sectoren, maar de manier waarop bedrijven met de gegevens omspringen is vaak ronduit bedroevend. Digitale diensten binnen de telecombranche missen nog steeds betrouwbare tools voor veilige en gecontroleerde interacties. De data wordt slecht beheerd in centrale inbraakgevoelige datasystemen en de beveiliging is vaak zo lek als een mandje. Hackers slagen er dan ook regelmatig in om in te breken bij telecombedrijven en grote hoeveelheden data te bemachtigen. Ook bij Nederlandse providers ging het al een aantal keren goed mis. Wanneer persoonlijke gegevens van klanten worden gestolen dan is dat niet alleen schadelijk voor de klanten zelf, maar ook voor de reputatie en betrouwbaarheid van de telecomaanbieders.

Gsm-mast, antennes
Afbeelding van OpenClipart-Vectors

 

Cryptografisch versleutelde datamodellen

Consumenten zijn zich de afgelopen jaren steeds bewuster geworden van het belang om hun persoonlijke gegevens en digitale identiteit zo goed mogelijk te beheren en te beschermen. Echter zijn consumenten voor een groot deel ook afhankelijk van hoe derden met hun gegevens omgaan, een factor waarop ze zelf geen invloed hebben. Met behulp van blockchainapplicaties kunnen er robuuste gedecentraliseerde cryptografisch versleutelde datamodellen worden gecreëerd, die veel minder vatbaar zijn voor aanvallen en de identiteit van consumenten beter beschermen. Bovendien kunnen op blockchain gebaseerde toepassingen de kosten van gegevensopslag aanzienlijke verminderen. Met behulp van gedecentraliseerde identificatie via de blockchain hebben klanten onafhankelijk toegang tot hun persoonlijke gegevens. Encryptie beschermt de gegevens en houdt een geschiedenis bij van de vastgelegde en gedeelde informatie.

 

Automatiseren van inefficiënte bedrijfsprocessen

Wanneer transacties worden ondersteund door smart contract-functionaliteit worden telecomaanbieders in staat gesteld om een geheel nieuw niveau van efficiëntie te realiseren. Door handmatige processen zoals bijvoorbeeld de identiteitsverificatie van nieuwe klanten, de facturering en dataroaming-processen met behulp van smart contracts te automatiseren kan de afhankelijkheid van tussenpersonen worden beperkt, waardoor er veel tijd en geld kunnen worden bespaard. Met behulp van smart contracts kunnen anonieme partijen transacties en overeenkomsten met elkaar uitvoeren, zonder derde partijen, tussenliggend juridisch systeem of enig ander extern handhavingsmechanisme. Het blockchain-protocol zorgt voor een wrijvingsloos en transparant transactieproces. De geautomatiseerde contracten werken op basis van ‘inputparameters’ en ‘uitvoeringsstappen’ die specifiek en objectief zijn. En dat betekent dat wanneer situatie A zich voordoet, stap B automatisch door het smart contact wordt uitgevoerd.

 

Vereenvoudigen van zakelijke processen

De smart contracts zorgen ervoor dat alle essentiële contractvoorwaarden die tussen de telecomprovider en de klant zijn overeengekomen, nauwkeurig en tot in detail worden vastgelegd op de blockchain. De versleutelde transactierecords worden gedeeld met alle bij de overeenkomst betrokken partijen en alle voorwaarden zijn voor hen volledig transparant en toegankelijk. Smart contracts bieden een goed alternatief voor de huidige contracten, omdat ze de zakelijke processen kunnen vereenvoudigen en de veiligheid van gegevens beter kunnen waarborgen.

 

Verbeteren van de SLA-monitoring en -rapportage

Blockchainapplicaties zoals smart contracts kunnen de contractuele overeenkomsten (SLA) tussen de telecomproviders en hun klanten beter stroomlijnen, waardoor de dienstverlening en klanttevredenheid worden versterkt. Een SLA bevat de afspraken die zijn gemaakt tussen de telecomaanbieder en de consument. In de overeenkomst wordt onder meer afgesproken wat de klant van de provider mag verwachten en wat de kwaliteitseisen van de te leveren telecommunicatiediensten zijn. In een SLA wordt niet alleen vastgelegd wat de rechten en plichten van de aanbieders zijn, maar ook wat er precies verwacht wordt van de klant. Veel van de huidige SLA-oplossingen worden uitgevoerd met behulp van onveilige centrale cloudoplossingen, die kwetsbaar zijn voor aanvallen. Op blockchaintechnologie gebaseerde SLA-beheersystemen kunnen de handhaving van contractuele overeenkomsten automatiseren en bieden een betere beveiliging tegen malafide actoren. De smart contracts zorgen voor transparantie in de dienstverleningsprocessen van telecombedrijven, door alle regels voor het SLA-beheer duidelijk te definiëren en in de blockchain vast te leggen.

 

Tegengaan van telefoondiefstal

Ieder jaar worden er in Nederland vele duizenden smartphones gestolen. Wanneer de dieven aan de haal gaan met onze mobiel en we deze niet goed genoeg beveiligd hebben, dan lopen we het risico op identiteitsdiefstal. Daarom is het belangrijk dat telecomproviders zo snel mogelijk in actie kunnen komen, op het moment dat je mobiel in verkeerde handen is terechtgekomen. Door SIM-gegevens en andere unieke apparaat-informatie op de blockchain op te slaan, kunnen netwerkproviders de gestolen toestellen sneller identificeren en blokkeren, waardoor het risico van datamisbruik aanzienlijk wordt verkleind. Alle geautoriseerde partijen zoals providers en de klanten kunnen informatie delen en nieuwe informatie toevoegen op het blockchainnetwerk. Wanneer een van deze partijen een gestolen of anderszins gecompromitteerde smartphone op de zwarte lijst zet, dan ontvangen alle netwerkoperators de informatie over dit mobiele apparaat direct via het gedistribueerde netwerk. Hierdoor wordt het voor smartphone-dieven een stuk moeilijker om mobiele apparaten van andere telecomaanbieders te gebruiken en wordt het voor criminelen een stuk minder interessant om überhaupt nog smartphones te stelen. Indien later blijkt dat de smartphone die op de zwarte lijst is gezet toch niet gestolen was, maar ergens in huis weer wordt gevonden door de eigenaar, dan kan het apparaat eenvoudig weer van de zwarte lijst af worden gehaald en bruikbaar worden gemaakt.

iPhone
Afbeelding van OpenClipart-Vectors

 

Efficiënter overzetten van telefoonnummers

Mobiele nummer-portabiliteit stelt klanten van telecomproviders in staat om hun mobiele telefoonnummer te behouden, wanneer ze van de ene aanbieder naar de andere willen overstappen. De overdraagbaarheid van mobiele telefoonnummers is niet in alle landen op dezelfde manier geregeld. Volgens de EU-richtlijnen moet een consument die zijn telefoonnummer wil overdragen zelf contact opnemen met de nieuwe aanbieder, die vervolgens het verzoek naar de huidige (oude) aanbieder doorstuurt. Het verzoek mag niet door de huidige provider worden geweigerd. Het behoud van telefoonnummers bij de overstap naar een andere aanbieder is in ons land wettelijk vastgelegd, mits de bestemming van het nummer niet verandert. Na de overstap krijgen klanten een nieuwe simkaart waaraan het oude vertrouwde telefoonnummer wordt gekoppeld.

 

Geautomatiseerde nummeroverzetting

Op dit moment is het overzetten van telefoonnummers nog een omslachtig handmatig proces, waarbij de oude en de nieuwe telecomaanbieders verschillende handelingen moeten verrichten om aan het verzoek van de klant te voldoen. De verwerking van het verzoek en het verificatieproces verlopen meestal traag en er is vrijwel altijd een derde partij nodig om de veiligheid van de opgeslagen gegevens te kunnen waarborgen. Door gebruik te maken van smart contracts kan de nummeroverzetting volledig worden geautomatiseerd en afgedwongen door het blockchain-protocol.

 

Vereenvoudigd omschakelingsproces

Wanneer mobiele nummer-portabiliteit wordt geïntegreerd met blockchaintechnologie kunnen alle telecomaanbieders in principe op één netwerk alle benodigde informatie over de beschikbaarheid van mobiele nummers opvragen. De blockchain houdt records bij met een vereenvoudigd omschakelingsproces, waardoor de nummeroverzetting snel en tegen veel lagere kosten kan worden uitgevoerd. Bovendien is er minder kans op menselijke fouten. Met blockchaintoepassingen kan niet alleen de nummeroverdracht efficiënter plaatsvinden, maar kan ook andere waarde (zoals bijvoorbeeld vooruitbetaalde abonnementsgelden en onbetaalde factuurbedragen) op een veilige en transparante manier worden uitgewisseld. Met blockchaintechnologie is het mogelijk om een effectieve telecominfrastructuur te organiseren en de onderhoudskosten aanzienlijk te verlagen. De automatisering van de interne bedrijfsprocessen met behulp van smart contracts zal de prestaties van telecomaanbieders toegankelijker en transparanter maken, de documentstromen vereenvoudigen, fraude verminderen en de betrouwbaarheid vergroten.

 

De onderstaande platformen richten zich onder meer op blockchainoplossingen voor de telecombranche:

  • Telefónica Tech
  • QLC Chain
  • Ammbr
  • Telcoin
  • Bubbletone
  • Sirin Labs
  • Heera Chain
  • Blockchain Australia
  • Digital Forest
  • Protokol
  • Haidrun
  • Subex Blockchain Network
  • Celo
  • Etisalat

 

Terug naar boven ↑

 

Blockchaintoepassingen voor Human Recources Management

HR-managers zijn het grootste gedeelte van hun tijd bezig met het aannemen van nieuwe medewerkers en beheren van het personeelsbestand. De processen binnen HRM kennen verschillende problemen die allemaal variëren in complexiteit. Een van de grootste uitdagingen is de correcte naleving van alle wet- en regelgeving, waarbij moet worden gezorgd dat alle bedrijfsprocessen, wervings- en selectieprocedures en arbeidswetten op de juiste manier worden toegepast. Wanneer de wet- en regelgeving niet op de juiste manier worden nageleefd dan kan dat ernstige gevolgen hebben voor bedrijven. Binnen grote bedrijven met een HR-afdeling werken meerdere mensen die over tijd, middelen en kennis beschikken om de regelgeving op de juiste manier toe te passen. Ze kunnen meestal juridisch advies inwinnen bij experts en voeren interne auditing-processen uit om de naleving te controleren. HR-afdelingen zouden blockchainoplossingen kunnen gebruiken voor onderstaande processen:

 

Naleving van gezondheids- en veiligheidseisen

Een van de belangrijkste taken van een HR-afdeling is ervoor zorgen dat de gezondheids- en veiligheidseisen binnen een bedrijf worden nageleefd. Ze faciliteren veiligheidstrainingen voor medewerkers en verstrekken het benodigde cursusmateriaal. Daarnaast zorgt HR ervoor dat ook de juiste veiligheidskleding aan de werknemers wordt geleverd. Ieder jaar overlijden in ons land ongeveer 60 werknemers door ongevallen op de werkplek. Daarnaast zijn er ruim 2290 ernstige bedrijfsongelukken waarbij de werknemers in het ziekenhuis moeten worden opgenomen. Een deel van deze werknemers houdt blijvend letsel aan het ongeval over. HR monitort deze arbeidsongevallen en onderzoekt of er andere veiligheidsmaatregelen moeten worden getroffen om de arbeidsveiligheid te waarborgen. Het niet adequaat uitvoeren van een degelijk gezondheids- en veiligheidsprotocol kan een bedrijf duur komen te staan. Om dure rechtszaken en letselclaims (en natuurlijk ook menselijk leed) te voorkomen houdt HR continu een vinger aan de pols. Door gezondheids- en veiligheidsinformatie in de blockchain op te slaan, kunnen deze gegevens efficiënter en overzichtelijker worden beheerd.

 

Betere beveiliging van gegevens

Met blockchainapplicaties kan ook de beveiliging van gevoelige persoonlijke en financiële informatie worden versterkt. HR-afdelingen moeten informatie verwerken over salarisbetalingen, verlofaanvragen, ziektedagen, vakantiedagen, onkostenvergoedingen, prestatiebeloningen enz. Doordat deze gegevens in de huidige processen worden verwerkt via centrale databases bestaat er een risico dat de informatie in personeelsdossiers door kwaadwillenden wordt gestolen of misbruikt. Daarom is het noodzakelijk dat er adequate veiligheidsmaatregelen worden getroffen om deze gegevens optimaal te beschermen. Echter blijven centrale datasystemen ondanks de getroffen beveiligingsmaatregelen vanwege de ‘single point of failure’ altijd kwetsbaar voor aanvallen. Daarom bieden gedecentraliseerde blockchainnetwerken een betere bescherming.

 

Edge-computing

Doordat de informatie binnen de blockchain gedecentraliseerd en cryptografisch versleuteld wordt opgeslagen, kan de data-integriteit beter worden gewaarborgd. Dagelijks worden er talloze nieuwe IoT-apparaten op het internet aangesloten, waardoor het speelveld voor hackers alsmaar groter wordt. Er zijn vooral veel zorgen over de kwetsbaarheid van de zogenaamde ‘edge-computing’. Bij edge-computing vinden de IoT-processen en de gegevensopslag dichter bij de gegevensbronnen plaats, waardoor de reactietijden kunnen worden versneld en bandbreedte kan worden bespaard. Echter maakt edge-computing het voor hackers eenvoudiger om de kwetsbaarheden van deze op de ‘rand’ opererende IoT-apparaten te exploiteren.

 

Gedecentraliseerde dataopslag

Data is het nieuwe goud en wordt door bedrijven gezien als een belangrijke activa. Daarom is het niet verstandig om al deze data op één plek te bewaren. Wanneer een hacker kans ziet om op die plek binnen te komen dan heeft hij of zij meteen de beschikking over alle gegevens. Veel bedrijven en instellingen (ook overheidsinstellingen) hebben hun IoT-apparatuur onvoldoende beveiligd, waardoor hackers soms veel te gemakkelijk binnen kunnen komen. Blockchaintoepassingen bieden een betere bescherming tegen malafide actoren, door de toegang tot IoT-apparaten te vergrendelen en aangetaste apparaten direct te blokkeren, zodra het beveiligingsrisico is geconstateerd. Met blockchain kunnen datadiefstal en gegevensmanipulatie effectiever worden voorkomen, doordat de data gedecentraliseerd en cryptografisch versleuteld wordt opgeslagen.

 

Efficiënt inspringen op veranderingen

HR-afdelingen en medewerkers binnen snelgroeiende organisaties hebben vaak moeite om efficiënt op veranderingen in te springen. Zo is het bijvoorbeeld lastig om HR-processen en -beleid aan te passen aan nieuwe ambities van een bedrijf. Daarnaast is het moeilijk om de behoeften en wensen van werknemers die al jaren bij een bedrijf werken, in evenwicht te brengen met de behoeften en wensen van nieuw personeel. Dit zorgt vaak voor onvrede en negativiteit op de werkvloer. Een gestroomlijnd verandermanagement is belangrijk om de prestaties en de betrokkenheid van medewerkers en het algemene moreel binnen een onderneming te vergroten. Wanneer verandermanagement niet goed door HR wordt uitgevoerd, dan kan dit een zeer negatief effect hebben op de productiviteit van de organisatie. Daarom is het belangrijk dat alle voordelen van bepaalde veranderingen duidelijk aan de medewerkers worden gecommuniceerd. HR-afdelingen zijn meestal een van de drukste afdelingen binnen een organisatie. Blockchaintoepassingen kunnen helpen bij het versterken van de communicatie, het verbeteren van auditing-processen en het optimaliseren van wervings- en selectieprocedures.

 

Optimaliseren van payroll-processen

Blockchain-implementatie kan ook de salariëring optimaliseren en de betalingen aan contractanten en leveranciers automatiseren en beveiligen. Door smart contracts te integreren binnen de bestaande payroll-functies kan er een aanzienlijk deel van de administratieve taken worden geautomatiseerd, waardoor er minder risico is op menselijke fouten. De smart contracts kunnen zo worden gecodeerd dat ingehuurde contractanten en leveranciers direct worden betaald, nadat ze hun werkzaamheden voor het bedrijf hebben voltooid en aan alle voorwaarden uit het contract (de parameters) hebben voldaan. Door het betalingsproces te automatiseren kan er een flinke kosten- en tijdsbesparing worden gerealiseerd. Ook het internationale betalingsverkeer kan beter worden gestroomlijnd. Internationale betalingen waarbij valuta moet worden omgewisseld duren soms vrij lang. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen de overschrijvingen automatisch en sneller plaatsvinden en in real-time worden geverifieerd. Snel fluctuerende wisselkoersen maken het internationale betalingsverkeer soms erg complex, maar met blockchain kunnen ook de wisselkoersen automatisch en in real-time worden toegepast. Daarnaast zijn de internationale betalingen door de verhoogde transparantie veel beter te volgen.

 

Afdwingen van contractuele verplichtingen

Sollicitanten kunnen de blockchain gebruiken om hun digitale identiteit te bevestigen en virtuele referenties te verstrekken aan de HR-afdeling, zoals bijvoorbeeld hun diploma’s, certificaten en cv’s. Doordat de documenten worden beveiligd en geverifieerd door het blockchain-protocol hoeven er geen externe bedrijven te worden ingehuurd om achtergrondcontroles uit te voeren, waardoor de wervings- en selectiekosten kunnen worden gereduceerd. Bovendien houden de recruiters en wervingsmanagers meer tijd over voor andere belangrijke taken. Smart contracts kunnen traditionele overeenkomsten tussen verschillende partijen, omzetten in permanente, onveranderlijke, transparante, gedecentraliseerde, digitale contracten. Werkgevers en HR-managers kunnen de smart contracts onder meer gebruiken om de voorwaarden en eventuele boetes af te dwingen, die zijn vastgelegd in de overeenkomsten die een bedrijf is aangegaan met medewerkers, onderaannemers, fabrikanten, logistieke partners, leveranciers en afnemers.

 

Creëren van een digitaal waardepaspoort

HR-afdelingen moeten meestal veel persoonlijke informatie verwerken. Wanneer werknemers hun persoonlijke gegevens opslaan en beveiligen in een private blockchain, dan houden ze zelf de controle over hun eigen gegevens. Als een werkgever bepaalde gegevens van een medewerker nodig heeft, dan moet deze daar expliciet toestemming voor krijgen. Met een private blockchain kunnen werknemers zelf bepalen welke informatie zij aan hun werkgever willen aanleveren door een toegangssleutel te verstrekken. Deze toegangssleutel kan weer door de medewerker worden ingetrokken als hij of zij het bedrijf verlaat en aan de slag gaat bij een andere organisatie. Op deze manier kan er een soort van ‘digitaal waardepaspoort’ worden gecreëerd die de medewerkers gedurende hun hele loopbaan bijhouden. Hierin staan alle aspecten van hun professionele carrière, zoals referenties van voormalige werkgevers, genoten opleidingen en trainingen, het arbeidsverleden en beoordelingen. Doordat werkgevers en HR-afdelingen de werknemersgegevens snel en efficiënt kunnen verifiëren kunnen de wervings- en selectieprocessen worden versnelt, de kosten worden verlaagd en tijd worden bespaard.

 

Automatiseren van het belastingproces

Nederland kent een ingewikkeld belastingstelsel. HR-afdelingen hebben dan ook veel werk aan het bijhouden van alle nieuwe belastingwetten en -regelgeving die op de loonadministratie verkoopprocessen en andere zaken moeten worden toegepast. Bij de loonadministratie moeten allerlei gegevens zoals bijvoorbeeld bonussen, overuren, achterstallige betalingen, opgebouwde ziektekostenvergoedingen, personeelskosten enz. handmatig worden geregistreerd. Met behulp van blockchainapplicaties kunnen alle fiscale elementen en voorzieningen voor werknemers automatisch worden vastgelegd en bijgewerkt. Daarnaast kunnen het hele belastingproces en de audits efficiënter worden uitgevoerd. De gegevens kunnen in real-time veilig met de belastingdienst (of andere belanghebbende partijen) worden gedeeld op het moment dat dat vereist is. Hierdoor kunnen bedrijven veel tijd en geld besparen.

 

Realiseren van een dynamisch onkostenvergoeding-systeem

Ook kunnen blockchaintoepassingen helpen om een betere toegang te creëren tot secundaire arbeidsvoorwaarden en het opzetten van een dynamisch onkostenvergoeding-systeem. Op het moment dat een werkgever de specifieke arbeidsvoorwaarden uiteen heeft gezet en de werknemer akkoord gaat met de voorwaarden, dan is het de taak van Human Recources Management om de voorwaarden in het contract te handhaven. De huidige HR-processen vereisen een handmatige implementatie van voorzieningen die van invloed kunnen zijn op de arbeidsvoorwaardenpakketten van werknemers. Er is een grotere kans op menselijke fouten, waardoor bepaalde voorzieningen en voordelen niet aan de werknemers worden toegekend. Daarnaast zijn er vaak conflicten tussen werkgevers en werknemers over welke kosten er precies moeten worden gecompenseerd en welke niet. Wanneer alle door de organisatie gefinancierde transacties worden gekoppeld aan de blockchain, dan kan er een transparant terugbetalingssysteem worden gecreëerd. Met behulp van blockchainoplossingen kan de HR-afdeling de voorzieningen en voordelen voor medewerkers naadloos realiseren. In de smart contracts kan precies worden bepaald onder welke voorwaarden en op welk moment de voorzieningen en voordelen aan de medewerkers moeten worden toegekend.

 

Tegengaan van pesten op de werkvloer

Pesten op de werkvloer is een groot maatschappelijk probleem. Uit onderzoek is gebleken dat bijna 2 miljoen Nederlanders op het werk structureel te maken krijgt met pesterijen. Het gaat dan niet alleen om roddelen, treiteren of ander ongewenst gedrag, maar ook uitschelden, intimidatie en buitensluiten komen veelvuldig voor. Soms wordt door collega’s doelbewust belangrijke informatie achtergehouden, waardoor iemand niet meer in staat is om zijn of haar werk nog naar behoren uit te voeren. In ander gevallen is er zelfs sprake van regelrechte sabotageacties om het gepeste slachtoffer in diskrediet te brengen. De gevolgen van pesten op de werkvloer door collega’s of leidinggevenden zijn groot. Gepeste werknemers hebben geen plezier meer in hun werk, functioneren slechter en kunnen te maken krijgen met ernstige psychische problemen. Veel slachtoffers durven echter niet toe te geven dat ze worden gepest uit angst om hun baan te verliezen of omdat ze bang zijn dat de pesterijen daardoor zullen verergeren. De pesterijen leiden vaak tot langdurige uitval, waardoor werkgevers worden geconfronteerd met hoge kosten. Bovendien zijn de pesterijen zeer schadelijk voor de algehele bedrijfscultuur.

 

Inzicht in de bedrijfscultuur

Blockchaintechnologie kan helpen om het pesten en andere intimidatiepraktijken op de werkplek transparanter te maken. HRM kan het wangedrag – indien er melding van wordt gemaakt – veilig in een record registreren. Het record met daarin het gemelde incident wordt voorzien van een permanente tijdstempel, waardoor er een nauwkeurige tijdlijn van gebeurtenissen ontstaat. Hierdoor kan het onderzoek naar de pesterijen en intimidatie snel en efficiënt door de HR-afdeling worden opgepakt en worden gezocht naar de best mogelijke oplossingen. Daarnaast kunnen er met behulp van blockchaintechnologie zeer geavanceerde analyses worden gemaakt die de HR-afdeling een duidelijk inzicht geven in de bedrijfscultuur.

Blockchainnetwerk
Afbeelding van Tumisu

Distribueren van beloningstokens

Veel bedrijven hebben traditionele belonings- en erkenningssystemen geïmplementeerd om hun werknemers te motiveren. Hierbij wordt meestal gebruikgemaakt van een soort puntensysteem. Aan dergelijke systemen zijn meestal hoge administratieve kosten verbonden. Deze beloningsprogramma’s zijn vaak niet erg effectief omdat de waarde van de toegekende punten en de registraties van de behaalde prestaties van werknemers, worden opgeslagen in centrale databases. Hierdoor kunnen ze vaak niet in de fysieke buitenwereld worden gebruikt en is het aansporende effect minimaal. Met blockchaintechnologie kunnen organisaties de productiviteit van hun medewerkers stimuleren door middel van beloningstokens, die een bepaalde waarde vertegenwoordigen.

 

Vrij besteden

Deze beloningstokens kunnen bijvoorbeeld worden gedistribueerd door werkgevers, wanneer een werknemer een bepaalde doelstelling heeft behaald. De tokens kunnen ook worden uitgewisseld door werknemers onderling, waardoor de samenwerking tussen collega’s wordt bevorderd en de kwaliteit van het werk wordt verhoogd. Smart contracts zorgen ervoor dat de administratieve inspanningen worden verminderd en het beloningsmechanisme op de juiste manier wordt uitgevoerd. Door de gedecentraliseerde opzet zijn de beloningspunten niet beperkt tot één enkele centrale locatie. De medewerkers kunnen de tokens vrij besteden en inwisselen tegen bepaalde geschenken, voordelen of diensten, waardoor ze sneller gemotiveerd zullen zijn om nog meer tokens te verdienen.

 

Obstakels van blockchain-implementatie binnen HRM

Er is een groot tekort aan blockchain-engineers en andere IT-specialisten die blockchaintechnologie en de mogelijke zakelijke toepassingen goed genoeg begrijpen. Daarnaast gaat de ontwikkeling van bedrijfsspecifieke blockchains nog gepaard met zeer hoge kosten. De integratie van blockchaintechnologie binnen Human Recources Management is op dit moment (2022) nog geen schaalbare oplossing voor het stroomlijnen van zakelijke processen. Bovendien zijn blockchainnetwerken nog steeds kwetsbaar voor datamisbruik, omdat hackers nog altijd in staat zijn om gegevens tijdens de overdracht van het ene systeem naar het andere te onderscheppen. Ook zijn blockchaintoepassingen nog niet voldoende gereguleerd, waardoor bedrijven kunnen worden blootgesteld aan financiële verliezen en juridische sancties, omdat ze niet aan de AVG voldoen.

 

Tegenpartijrisico

Tevens is er een groot tegenpartijrisico. Bedrijven en instellingen hebben vaak te maken met allerlei verschillende externe partijen zoals bijvoorbeeld leveranciers, transportbedrijven en retailers. Deze externe partijen maken mogelijk gebruik van applicaties en systemen die veel minder veilig zijn dan de blockchain, waardoor de veiligheid en privacy niet meer volledig kunnen worden gegarandeerd. Naarmate blockchaintechnologie evalueert en de gedecentraliseerde oplossingen beter schaalbaar worden, zal dit probleem waarschijnlijk snel naar de achtergrond verdwijnen. Het uiteindelijke succes van gedecentraliseerde bedrijfsoplossingen zal voor een groot deel afhangen van het vermogen om vertrouwen en verantwoordelijkheid adequaat binnen de activiteiten van een organisatie te integreren. De onderstaande blockchainplatformen richten zich op HMR:

  • Wurknow
  • eXo
  • Gospel Technology
  • Vault Platform
  • Beowulf
  • Truebase
  • Zinc
  • Velocity
  • Chrono.tech
  • The Bounties network
  • Talao
  • ChainTrail

 

Blockchaintoepassingen voor de bescherming van intellectueel eigendom en digitale content

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden voor het vastleggen van intellectuele eigendommen, zoals bijvoorbeeld teksten, muziek, foto’s, videoproducties, software en games. In Nederland kennen we verschillende soorten eigendomsrechten. In de eerste plaats kennen we het auteursrecht (copyright). Dit recht beschermt het werk van schrijvers, wetenschappers of kunstenaars. Het auteursrecht ontstaat vanzelf op het moment dat iemand een boek schrijft, wetenschappelijk werk publiceert, een foto maakt of een film produceert. Daarnaast is er het zogenaamde octrooirecht (ook wel patentrecht genoemd) dat de uitvinding van technische processen of producten beschermt. Een octrooi moet actief worden aangevraagd. Dan zijn er ook nog de naburige rechten, het merkenrecht, het tekeningen- en modellenrecht, het databankenrecht, het handelsnaamrecht, het kwekersrecht en het chipsrecht. Wanneer iemand een bepaald eigendomsrecht, ontwerp of handelsmerk wil registreren, dan moet diegene eerst bepalen waar de rechten precies moeten worden beschermd. Alleen in Nederland? In de hele Europese Unie? Of wereldwijd? De blockchain kan onder meer worden gebruikt voor:

  • Eigendomsregistratie met behulp van smart contacts
  • Creëren van marktplaatsen voor intellectuele eigendomsrechten
  • Opzetten van een internationale standaard voor octrooien en licenties
  • Verifiëren van de eigenaar van bepaalde eigendomsrechten
  • Beheren van de licenties van eigendomsrechten en monitoren van het gebruik
  • Efficiënter beheer van immateriële unieke eigendommen
  • Betere bescherming  van eigendomsrechten tegen fraude en andere vormen van misbruik
  • Bevorderen van productinnovatie

 

Registratieproces voor modelrechten en handelsmerken

De registratieprocedure van eigendomsrechten is vaak een langzaam en arbeidsintensief proces. Eerst moet goed worden onderzocht of het te registreren product, kunstwerk, merk of model echt nog niet bestaat en of het voldoende onderscheidend is. Vervolgens moet worden nagegaan of het te registreren merk inschrijvingsplichtig is en of er eventueel conflicterende oudere rechten bestaan. Dit vereist het nodig online zoekwerk. Modelrechten kunnen meestal binnen enkele dagen na de aanvraag worden geregistreerd. Handelsmerken kunnen soms pas na enkele maanden worden geregistreerd. Blockchaintoepassingen zouden het hele registratieproces voor modelrechten en handelsmerken aanzienlijk kunnen versnellen en efficiënter kunnen laten verlopen. Als een ondernemer een merkaanvraag doet voor een product of model waarbij niet kan worden aangetoond dat het merk ‘intrinsiek’ onderscheidend genoeg is, dan moet de ondernemer aantonen dat het merk zich door het ‘gebruik’ ervan wél onderscheid van andere merken, producten of modellen. Wanneer de registraties van eigendomsrechten in de blockchain worden vastgelegd, dan kan die informatie eenvoudiger worden gedeeld met anderen. En dat is bijvoorbeeld praktisch wanneer een octrooi-eigenaar een octrooilicentie wil afgeven aan een andere partij die toestemming heeft gekregen om het desbetreffende merk, product of model te exploiteren.

 

Directe inkomstenstroom

Door het beschikbaar stellen van deze informatie op de blockchain kunnen veel tijd en geld worden bespaard. De registratie van eigendomsrechten kan worden ondersteund door de implementatie van smart contracts, die zijn voorzien van een tijdstempel. De smart contracts kunnen als bewijs aan het eigendomsregister worden voorgelegd. De permanente onveranderlijke aard van blockchaintechnologie biedt een volledige geschiedenis van records met eigendomsrechten, waarmee niet kan worden gefraudeerd. Hierdoor kan effectief worden voorkomen dat mensen aanspraak maken op het intellectuele eigendom van iemand anders. Met behulp van smart contracts wordt er een extra beveiligingslaag toegevoegd, waardoor bepaalde rechten (zoals bijvoorbeeld auteursrechten) efficiënter kunnen worden beheerd en opgeslagen. Er kan een directe relatie worden gerealiseerd tussen contentmakers en afnemers waardoor licenties eenvoudiger kunnen worden uitgegeven. Op die manier kan er een directe inkomstenstroom worden gegenereerd.

Auteursrecht, copyright
Afbeeldingen van Clker-Free-Vector-Images

Legale licentie

Iedere auteur, muzikant, productontwikkelaar, couturier, game developer, fotograaf, filmmaker of kweker wil zijn of haar werk optimaal kunnen beschermen. Ze willen op ieder moment kunnen aantonen dat de teksten, muziek, producten, kleding, games, foto’s, films of plantenrassen door henzelf zijn ontwikkeld. Het illegaal downloaden van boeken, muziek, games en software via internet is nog nooit zo eenvoudig geweest als nu, maar dit gaat ten koste van de contentmakers die veel tijd, moeite en geld in hun projecten hebben gestoken. Op het moment dat schrijvers, muzikanten of fotografen hun werk op het internet uploaden, dan is het voor hen erg lastig om nog de volledige controle over dat werk te behouden. Het is nagenoeg onmogelijk om exact te volgen wie het geüploade intellectueel eigendom gebruikt en waarvoor het precies wordt gebruikt. Bovendien is het vaak ook erg lastig voor mensen die een legale licentie willen hebben, om contact op te nemen met de maker van de content. Door gebrek aan een goede registratie van het materiaal is het vrijwel onmogelijk om de inbreuken op het intellectueel eigendom te stoppen of om er een inkomen mee te realiseren.

 

Afdwingen van eigendomsrechten

Doordat auteursrecht niet kan worden aangevraagd of geregistreerd is het voor contentontwikkelaars moeilijk om voor een rechtbank aan te tonen, dat anderen inbreuk hebben gemaakt op hun intellectuele eigendomsrechten. Wanneer de eigendomsbewijzen in records op de blockchain worden opgeslagen, kunnen de makers op ieder moment bewijzen en verifiëren door wie, waar en op welk moment de teksten, muziek, software of foto’s zijn gemaakt. Doordat de in de blockchain opgeslagen gegevens niet kunnen worden gecompromitteerd, wordt het voor contentontwikkelaars gemakkelijker om hun eigendomsrechten wettelijk af te dwingen, indien deze rechten door anderen worden aangetast. Met blockchaintoepassingen kunnen de verificatie- en goedkeuringstijd voor patenten en andere licenties sterk worden verminderd, waardoor de markt sneller toegang heeft tot nieuwe innovaties. Door de implementatie van smart contracts kan de behoefte aan tussenpersonen (die een bepaalde vergoeding eisen) worden geëlimineerd en kunnen de licentieovereenkomsten snel en efficiënt worden afgedwongen. De smart contracts zorgen ervoor dat de voorwaarden in de overeenkomsten nauwkeurig worden nageleefd. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen geheel nieuwe gedecentraliseerde muziekstreamingdiensten worden gerealiseerd, waarbij de uitbetaling van de royalty’s in real-time kan plaatsvinden.

 

Integriteit van gegevens

Wanneer handelsmerken via de blockchain worden geregistreerd dan kan er een betere bescherming worden geboden aan muzikanten, kunstenaars, uitvinders en ontwikkelaars. Blockchainoplossingen kunnen de gehele registratieprocedure voor handelsmerken, modellen en octrooien veel eenvoudiger, sneller en praktischer maken. Tegelijkertijd kunnen geregistreerde merken efficiënter worden gecontroleerd. Ondanks de voordelen die blockchaintechnologie kan bieden voor de registratie en bescherming van intellectueel eigendom, zijn er ook een aantal moeilijkheden. Er is op dit moment geen internationale wereldwijde universele standaard voor de bescherming van intellectueel eigendom. Hierdoor kunnen er conflicten ontstaan als er licenties tussen verschillende landen worden uitgegeven. Een ander probleem heeft te maken met de invoer van gegevens. De blockchain biedt gebruikers in principe alleen de garantie dat de geregistreerde gegevens niet zijn gewijzigd of op een andere manier zijn aangetast. Maar er is altijd een risico dat er bij de invoer onjuiste informatie in de blockchain wordt opgeslagen. Daarom zouden blockchaintoepassingen een controlesysteem moeten hebben, waarbij de integriteit van gegevens vooraf wordt gecontroleerd. Daarnaast kent blockchaintechnologie nog een flink aantal juridische obstakels. Wanneer deze obstakels effectief kunnen worden weggenomen, dan zullen we de komende jaren waarschijnlijk veel meer geëvolueerde toepassingen voor de registratie van eigendomsrechten zien. De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de registratie en bescherming van intellectueel eigendom:

  • OriginStamp
  • Chamber of Digital Commerce
  • Bernstein
  • Rights Chain
  • Hypepotamus
  • DEIP IP Ledger
  • Ideablock
  • IPwe
  • Oodles Blockchain
  • iProtect
  • METROLEX IP Lawgroup

 

Blockchaintoepassingen voor de advertentiemarkt

Blockchaintechnologie biedt nieuwe mogelijkheden voor:

  • Efficiënter beheer van digitaal advertentiemateriaal en marketinggegevens
  • Beter tegengaan van advertentiefraude
  • Verzamelen van betere gegevens voor het optimaliseren van de inhoud
  • Bijhouden van advertentiestatistieken en analyses
  • Stroomlijnen van social media
  • Versterken van klantrelaties door consumentgerichte advertenties
  • Waarborgen van de privacy van consumenten

 

Ondoorzichtige markt

Blockchain heeft het potentieel om de hele online advertentiemarkt te transformeren. De advertentiemarkt is een ondoorzichtige markt waar veel wordt gehandeld in persoonlijke gegevens. Data is het belangrijkste product van de reclamebranche. Een groot deel van die gegevens wordt op een zeer onverantwoorde wijze gebruikt voor commerciële doeleinden. Blockchaintechnologie kan de advertentiemarkt transparanter maken en vereenvoudigen, voor zowel bedrijven als consumenten. Adverteerders proberen op alle mogelijke manieren de aandacht van consumenten te trekken. Om zich te kunnen onderscheiden moeten advertentiebedrijven unieke interessante beloningen aanbieden. Wanneer blockchaintechnologie en advertising met elkaar worden gecombineerd, kunnen klantrelaties efficiënter worden opgebouwd en versterkt. Met behulp van smart contracts kan er een beter inzicht worden geboden in gegevens, waardoor bedrijven beter in staat zijn om verspilling van advertentie-uitgaven tegen te gaan. Door de transparante en nauwkeurige dataverzameling kunnen op blockchaintechnologie gebaseerde advertentieplatformen effectievere advertentiecampagnes opzetten, de betalingen aan advertentie-uitgevers beter beheren en fraude met klikbots voorkomen.

 

Advertentiemarktplaatsen

Blockchaintechnologie kan ook worden gebruikt voor het creëren van marktplaatsen voor de handel in advertentiecontracten die door bedrijven worden afgesloten. Op deze gedecentraliseerde marktplaatsen kunnen adverteerders en uitgevers efficiënt aan elkaar worden verbonden en de  beschikbare contracten snel en eenvoudig worden geverifieerd. Met behulp van blockchain-tokenisatie en smart contract-functionaliteit kunnen bedrijven worden geholpen bij het verfijnen van klantloyaliteitsprogramma’s en kunnen beloningen aan consumenten verder worden gepersonaliseerd. Deze zogenaamde ‘loyaliteits-tokens’ kunnen eenvoudig op de blockchain worden beheerd tijdens het hele beloningsproces. Klanten ontvangen hun tokens op basis van prestaties en betrokkenheid bij het bedrijf, de producten of diensten. Daarnaast stellen blockchainoplossingen consumenten beter in staat om te bepalen wie wel en wie niet toegang heeft tot hun eigen persoonlijke informatie. Op dit moment (2022) worden er verschillende gedecentraliseerde applicaties voor de advertentiebranche ontwikkeld. Deze applicaties moeten schaalbaar zijn en interoperabel met nieuwe systemen, processen, advertentieproducten en veranderende gegevens- en meetstandaarden. De onderstaande blockchainplatformen richten zich op de advertentiemarkt:

  • Adshares
  • Loyyal
  • XCHNG
  • Crowdcreate
  • BitClave
  • AdBank
  • Basic Attention Token
  • AmaZix
  • Papyrus
  • ClearCoin
  • Belkin Marketing
  • AdEx
  • Single Grain
  • Presearch (gedecentraliseerde zoekmachine)
  • Sparkchain
  • Varanida
  • NinjaPromo
  • Blockchain PR Buzz

 

Blockchaintoepassingen voor social media

Sinds de opkomst van de eerste social media-kanalen twintig jaar geleden is de techniek achter deze platformen sterk geëvolueerd. In het begin werden de platformen nog voornamelijk gebruikt door mensen om contact met elkaar te maken, maar vandaag de dag zijn het onmisbare tools voor het delen van informatie, marketingactiviteiten en wervingscampagnes. Echter zijn de centraal beheerde social media-platformen kwetsbaar voor aanvallen, datalekken, identiteitsfraude en overheidscensuur. Daarom worden er op dit moment verschillende blockchainapplicaties ontwikkeld die zich specifiek richten op social media. Met deze applicaties worden alle interacties opgeslagen binnen gedecentraliseerde netwerken en beschermd door middel van cryptografische versleuteling. De P2P-netwerken worden samengesteld uit de apparaten van alle gebruikers van de social mediaplatformen. Blockchain-integratie binnen social media biedt onder meer de volgende voordelen:

  • Nepaccounts kunnen effectiever worden bestreden
  • Nieuws en andere informatie kunnen gemakkelijk en snel worden geverifieerd
  • De vrijheid van censuur kan beter worden gewaarborgd
  • Betere gegevensbeveiliging
  • Social media-gebruikers houden meer controle over hun gegevens
  • Gebruikers nemen meer verantwoordelijkheid voor hun online activiteiten
  • Datalekken en identiteitsdiefstal kunnen beter worden tegengegaan
  • Gebruikers krijgen toegang tot en controle over de algoritmen achter de verschillende functionaliteiten van de platformen
  • Spambots en frauduleuze advertentievertoningen kunnen beter worden bestreden
  • Gebruikers kunnen hun feeds zelf beheren zonder bemoeienis van derde partijen
  • Bedrijven kunnen hun inkomsten verhogen door de implementatie van cryptocurrency’s en NFT’s
  • Creëren van nieuwe inkomstenstromen
  • Startups kunnen sneller effectieve transparante crowfunding-projecten organiseren, waardoor ze sneller kunnen groeien
  • Meer transparantie en veiligheid voor investeerders bij het financieren van projecten
  • Integratie van beloningsystemen voor gebruikers door middel van tokens.

 

Overheidscensuur

Overheidscensuur is in veel landen dagelijkse realiteit. Door nieuwe technologische innovaties wordt het voor repressieve regeringen steeds eenvoudiger om digitale censuur op te leggen aan burgers en journalisten. Vooral in landen zoals China, Rusland, Iran, Saoedi-Arabië, Eritrea en Belarus worden steeds geavanceerdere methoden gebruikt om journalisten het werk onmogelijk te maken. Journalisten en burgers in deze landen zijn vaak onderworpen aan verregaande surveillancetechnieken en worden stelselmatig door overheden geïntimideerd. Vorig jaar (2021) werden er 45 journalisten vermoord vanwege hun werkzaamheden. Ook in ons land krijgen journalisten steeds vaker te maken met bedreigingen, agressief gedrag en zelfs fysiek geweld, door andere (boze) landgenoten. In 2020 besloot de NOS zelfs om de logo’s van de satelliet- en straalwagens voor tv- en radio-uitzendingen te verwijderen, om zo onopvallend mogelijk hun werk te kunnen uitvoeren.

 

Vrijheid van meningsuiting

In artikel 19 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is bepaald dat iedereen op elk moment het volledige recht heeft om nieuws te zoeken, nieuw te ontvangen en zijn of haar mening in vrijheid te uiten, zonder daarin te worden gehinderd door andere personen, bedrijven, instanties of overheden. In veel landen heeft dit artikel in de praktijk echter weinig betekenis. Overheden en hun geheime diensten gebruiken talloze intimidatie- en surveillancetechnieken en gerichte hacking-methoden om kritische journalisten en burgers het zwijgen op te leggen. Daarom zijn journalisten vaak gedwongen om hun land te verlaten en hun werk elders in ballingschap voort te zetten. Maar ook daar blijken ze vaak niet veilig omdat de lange arm van eerder genoemde overheden ver reikt. En wanneer de journalisten onbereikbaar zijn voor de autoriteiten, dan zijn vaak hun achtergebleven familieleden de klos.

 

Vergroten van de censuurbestendigheid en privacy

De persvrijheid staat wereldwijd onder grote druk en tegelijkertijd wordt het steeds lastiger om echt nieuws nog van valse berichtgeving te onderscheiden. Gedecentraliseerde social mediaplatformen kunnen de censuurbestendigheid en privacy vergroten, door de afwezigheid van een centrale eigendomsautoriteit die alle informatie beheert. In plaats daarvan worden alle gegevens gelijkvormig opgeslagen op verschillende nodes binnen het netwerk. Wanneer een gebruiker specifieke informatie opvraagt dan worden deze gegevens samengesteld uit alle stukjes data op elk individueel opslagapparaat binnen het digitale ecosysteem en vervolgens samengebracht op de computer van de gebruiker. Binnen het netwerk kunnen alle gebruikers ongehinderd met elkaar communiceren, zonder dat enige overheid daar controle op kan uitoefenen. Doordat niemand invloed heeft op wat burgers en journalisten publiceren, kan de vrijheid van meningsuiting beter worden gewaarborgd. Wel kunnen er binnen de netwerkprotocollen regels worden opgenomen die ervoor zorgen dat de social media-platformen op een ethische manier worden gebruikt.

Social media icons
Afbeelding van Sabine Kroschel

 

Bestaande of nieuwe blockchains

Op dit moment bepalen de grote platformen zoals Facebook, YouTube, Instagram, Twitter, TikTok, Pinterest en Snapchat de inhoudsstroom en de manier waarop gegevens over gebruikers worden verzameld. Hierdoor is er in feite nauwelijks sprake van echte vrijheid van meningsuiting. Bij de social media-reuzen worden de algoritmen beheerd door externe bedrijven en centrale bestuursorganen. Het is geen fijn idee dat al onze gegevens in handen zijn van enkele grote machtige bedrijven en ook het feit dat we niet kunnen zien wat ze met die gegevens doen is zorgwekkend. Social media-kanalen die zijn gebaseerd op blockchaintechnologie daarentegen bieden een transparant censuurvrij platform, waarop gebruikers hun meningen en informatie vrij kunnen delen met een door hen gekozen publiek, zonder het risico om te worden geblokkeerd door een repressieve overheid. Er zijn verschillende manieren om blockchaintechnologie binnen social media-kanalen te implementeren. Zo kunnen sociale netwerken worden gebouwd bovenop bestaande blockchainplatformen zoals bijvoorbeeld Ethereum of Hyperledger, maar er kunnen ook geheel nieuwe blockchains worden ontwikkeld. Het integreren van social media-kanalen in bestaande blockchains vereist over het algemeen minder programmeerkennis.

 

Expertise van blockchain-engineers

Het bouwen van een geheel nieuw blockchainplatform kost echter veel tijd en geld en vereist de expertise van blockchain-engineers. In tegenstelling tot bestaande blockchains kan een nieuw platform helemaal naar wens worden aangepast met een unieke gebruikersinterface, functies en gebruikersmogelijkheden. Wanneer gekozen wordt voor een bestaand blockchainplatform dan kunnen daarop rechtstreeks gedecentraliseerde applicaties (dapps) en smart contracts worden ontwikkeld en uitgevoerd. Hierdoor kunnen veel tijd en ontwikkelingskosten worden bespaard, maar het nadeel van bestaande blockchains is dat de functionaliteit beperkt kan zijn en uiteindelijk niet het gewenste platform oplevert. Op blockchaintechnologie gebaseerde applicaties voor social media bieden een breed scala aan tools voor het aanboren van nieuwe inkomstenbronnen. Gebruikers leveren hun content aan het netwerk, promoten hun materiaal en genereren inkomsten in de vorm van cryptocurrency-beloningen. Hierdoor ontstaat een ‘getokeniseerde economie’ binnen het social media-landschap, waardoor er efficiëntere crowdfundingcampagnes kunnen worden opgezet en investeerders effectiever kunnen worden aangetrokken om in de projecten van startups te investeren. De onderstaande blockchaintoepassingen richten zich voornamelijk op social media:

 

Sapien Network

Sapien Network is een blockchainplatform voor social media-toepassingen en nieuwsdistributie. Dit netwerk is gebaseerd op Ethereum en maakt gebruik van het zogenaamde ‘SPN utility token’. Dit platform biedt onder meer de mogelijkheid om publiek en privé te browsen door nieuwsitems, een chatfunctie met end-to-end encryptie en een aangepaste nieuwsfeed volgens de voorkeur van de gebruikers. Daarnaast biedt Sapien Network de mogelijkheid voor het bouwen van een Decentrale Autonome Organisaties (DAO) en het creëren van een uniek NFT-paspoort.

 

Read.cash

Read.cash is een blogplatform waarop artikelen kunnen worden geschreven of gelezen en contentmakers inkomen kunnen genereren. Wanneer gebruikers zich aanmelden dan kunnen ze een crypto-wallet aanmaken die verenigbaar is met de cryptocurrency Bitcoin Cash (BCH). Nadat contentmakers hun blogs hebben gepubliceerd kunnen gebruikers op de artikelen stemmen. Deze stemmen worden vervolgens vertaald in beloningen in de vorm van BCH. De gepubliceerde content bestaat niet alleen uit geschreven teksten, maar ook uit bijvoorbeeld foto’s en video’s. De beloningen worden automatisch in de crypto-wallet opgeslagen. De wallet wordt volledig door de gebruiker beheerd en bij het uitvoeren van transacties wordt gebruikgemaakt van een private sleutel. Op het platform bestaat een mogelijkheid om Bitcoin Cash in te wisselen tegen andere cryptovaluta of traditionele valuta.

 

Steemit

Steemit is een op blockchaintechnologie gebaseerd social media-platform met een geïntegreerd beloningsmechanisme voor geüploade content. Nadat contentmakers hun inhoud hebben gepubliceerd kunnen andere gebruikers erop stemmen door middel van een puntensysteem, dat uiteindelijk de hoogte van de beloningen bepaalt. De beloningen vinden plaats in de vorm van de crypto-activa ‘Steem’.

 

Indorse

Indorse kan worden beschouwd als een gedecentraliseerde vorm van het social media-platform LinkedIn. Het netwerk wordt aangedreven door de cryptocurrency ‘Indorse (IND)’, dat is gebaseerd op de Ethereum-tokenstandaard ERC-20. Op het platform kunnen nauwkeurige actuele referenties en verificatie van vaardigheden worden aangeleverd, waardoor sollicitanten en bedrijven sneller aan elkaar kunnen worden gekoppeld.

 

Memo.cash

Memo.cash is een blockchainoplossing voor social media waarmee visuele content en berichten gedecentraliseerd kunnen worden gepost. Voor het filteren van de inhoud wordt onder meer gebruik gemaakt van hashtags en zogenaamde ‘BCH-tips’. Deze BCH-tips zijn vergelijkbaar met de ‘vind-ik-leuks’ van Facebook en Instagram. Ieder Memo-cash-account is gekoppeld aan een individueel crypto-wallet-adres, waarmee Bitcoin Cash-transacties kunnen worden uitgevoerd.

 

Vevue

Vevue is een gedecentraliseerd social media-platform voor het delen van videomateriaal en andere inhoud. Ook bij deze blockchaintoepassing kunnen contentmakers met cryptovaluta worden beloond voor hun geüploade materiaal. Op dit platform kunnen gebruikers wereldwijd onder meer ‘token-geïncentiveerde’ verzoeken plaatsen of eraan bijdragen, waardoor er meer interactie kan worden gecreëerd tussen filmmakers, muzikanten en hun fans. Vevue maakt gebruik van het ‘VUE-token’.

 

Minds

Minds is een censuurbestendig open source social media-platform, dat wordt gepresenteerd als de gedecentraliseerde tegenhanger van Facebook. Net zoals bij de voorgaande blockchaintoepassingen kunnen gebruikers kunnen hun content uploaden en vervolgens voor hun bijdragen worden beloond met crypto-activa. De beloning op het platform vindt plaats in de vorm van de cryptocurrency ‘MINDS’, dat is gebaseerd op ERC-20 (de token-standaard van Ethereum). De MINDS-tokens kunnen onder meer worden gebruikt voor het promoten van bepaalde inhoud of het financieren van projecten van andere gebruikers via crowfunding. Minds is sterk gericht op het waarborgen van internetvrijheid en privacy, waarbij gebruikers altijd en overal vrijuit hun mening kunnen verkondigen. De oprichters van het platform (Bill Ottman, John Ottman en Mark Harding) zijn fel gekant tegen het verwijderen van haatberichten of andere aanstootgevende content, omdat ze vinden dat alle meningen – hoe verwerpelijk en aanstootgevend ook – maar het beste in het openbaar kunnen worden geventileerd. Wanneer bepaalde meningen niet worden getolereerd en accounts worden geblokkeerd dan zorgt dat er volgens hen alleen maar voor dat extremisten zich op andere – minder zichtbare – locaties manifesteren, zoals bijvoorbeeld op het dark web. Volgens de oprichters zijn volledige vrijheid van meningsuiting en transparantie het beste antwoord op radicalisering, agressie en geweld.

 

DTube

DTube is de gedecentraliseerde tegenhanger van YouTube. Dit videoplatform voor social media maakt gebruik van zijn eigen blockchainnetwerk Avalon en heeft zijn eigen cryptocurrency: DTube Coin (DTC). Streamingsdiensten zoals Netflix, Videoland, HBO Max, ViaPlay, Pathé Thuis, Amazon Prime, Disney+, Film1, NLZiet en KIJK hebben het medialandschap in Nederland de afgelopen jaren enorm veranderd. Ook websites zoals YouTube hebben voor een online revolutie gezorgd. Al deze streamingsdiensten worden aangeboden via ‘centrale’ servers. Doordat het geüploade videomateriaal op de centrale servers van YouTube staat, hebben gebruikers geen enkele controle over wat er precies met hun geüploade content gebeurt. YouTube bepaalt welke advertenties er worden getoond en ook welke inkomsten er door gebruikers kunnen worden gegenereerd. Hierbij wordt gebruikgemaakt van allerlei verborgen ondoorzichtige aanbevelingsalgoritmes, die beslissen welke content aan wie moet worden getoond en welke niet. DTube daarentegen kent geen centrale servers en rangschikt het videomateriaal op basis van directe gebruikersfeedback en stemmen.

 

Beloning met DTube Coins

Alle geüploade content wordt opgeslagen op de blockchain waardoor de inhoud niet zomaar van de website kan worden verwijderd. Dat is natuurlijk een groot voordeel bij het voorkomen van overheidscensuur, maar een zeer groot nadeel als het gaat om ongewenste compromitterende of strafbare content. DTube toont geen advertenties. In plaats daarvan kunnen gebruikers stemmen op de geüploade video’s, om ze op die manier een bepaalde waarde te geven. Het is de contentmakers overigens wel toegestaan om zelf in hun video’s te adverteren als zij dat graag willen. Contentmakers worden beloond met DTube Coins die in hun crypto-wallet worden gestort. In tegenstelling tot YouTube kan er op het DTube-platform maar één week geld worden verdiend met de video’s, daarna stopt de inkomstenstroom. De video blijft echter wel op de website staan. DTube heeft een levendige, jonge, actieve en hechte community van contentmakers die intensief met elkaar samenwerken en elkaars materiaal delen. DTube heeft geen enkele verbondenheid met grote techreuzen zoals bijvoorbeeld Google, Facebook, Apple of Microsoft, waardoor deze blockchaintoepassing vooral interessant is voor mensen die de diensten van deze technologiebedrijven willen vermijden.

 

SocialX

SocialX is een op blockchaintechnologie gebaseerd platform voor social media, waarop gebruikers hun eigen materiaal zoals foto’s en video’s kunnen uploaden. Daarnaast heeft SocialX een veilige en betrouwbare chat-applicatie. Contentmakers kunnen worden beloond met de intrinsieke cryptocurrency ‘SOCX’. De volgers van contentmakers kunnen berichten liken en opmerkingen plaatsen. Naast gewone likes (waarbij geen beloningen worden uitgedeeld) kent het platform ook de zogenaamde ‘superlikes’. Deze superlikes kunnen worden verzilverd in de vorm van SOCX. Het platform heeft een geïntegreerde crypto-wallet waarmee de SOCX-tokens rechtsreeks kunnen worden uitgewisseld met andere op Ethereum gebaseerde ERC-20-tokens. SocialX hanteert een autonoom advertentiesysteem waarbij de gebruikers-community door middel van stemmen beslist welke advertenties er op het platform mogen worden getoond. Deze advertenties kunnen vervolgens worden betaald met SOCX-tokens. Niet alleen kunnen er transacties worden uitgevoerd, maar SocialX beschikt ook over smart contract-functionaliteit.

 

LBRY

LBRY is een door blockchaintechnologie ondersteund open source social media-platform. Contentmakers kunnen video’s opnemen op de eigen gepatenteerde LBRY-blockchain, maar ook ander inhoud zoals bijvoorbeeld muziek, afbeeldingen, podcasts en E-books. De contentmakers kunnen voor hun geüploade materiaal worden betaald met de intrinsieke cryptocurrency LBRY-Credits (LBC).

 

Dlive

Dlive is video-livestreamingsdienst die gebruikmaakt van het op blockchaintechnologie gebaseerde besturingssysteem Tron. Dit platform biedt nieuwe mogelijkheden voor consumenten om altijd en overal te streamen, tegen veel lagere kosten. De streamers zijn niet alleen passieve kijkers, maar hun apparaten worden ook gebruikt als knooppunten binnen het gedistribueerde netwerk, waardoor de videostream gemakkelijker kan worden verspreid.

 

Subsocial

Subsocial is een blockchaintoepassing voor het creëren van gedecentraliseerde social media-netwerken en marktplaatsen. Subsocial stelt gebruikers in staat om zelf hun eigen sociale netwerken op te zetten en daarmee inkomsten te genereren. Het platform wil een alternatief bieden voor de traditionele centraal georganiseerde social media-platformen. De software van Subsocial maakt gebruik van het ‘Substrate blockchain-framework’ en het ‘InterPlanetary File System (IPFS)’ voor gedecentraliseerde gegevensopslag. Met behulp van het Substrate blockchain-framework kan verbinding worden gemaakt met het open source blockchainplatform ‘Polkadot’ en het schaalbare netwerk van gespecialiseerde blockchains ‘Kusama’ (de zogenaamde parachains). Voor het belonen van de contentmakers kan onder meer gebruik worden gemaakt van SUB (de eigen intrinsieke crypto-activa van Subsocial), smart contracts en Non Fungible Tokens (NFT’s). Daarnaast kan er op het platform geld worden verdiend door het verkopen van advertentieruimte aan adverteerders

 

Netwerkeffecten

Bovenstaande op blockchaintechnologie gebaseerde social-mediaplatformen bieden op dit moment nog niet dezelfde netwerkeffecten als de reguliere social media zoals Facebook, Twitter en Instagram, maar ze bieden wel nieuwe technologische mogelijkheden om met anderen te communiceren. Met name de verbeterde privacy, censuurbestendigheid en ingebouwde functies voor het aanboren van nieuwe inkomstenbronnen, zijn belangrijke factoren bij het stimuleren van een brede acceptatie van blockchaintoepassingen voor social media. Het grensoverschrijdende karakter en de ‘permissionless’ functionaliteiten van blockchain-protocollen kunnen zorgen voor een globaal, meer onderling verbonden, betrokken, open en collaboratief gedecentraliseerd digitaal ecosysteem voor social media-gebruik.

 

51%-aanvallen

Ondanks de voordelen van gedecentraliseerde social media-toepassingen zijn er echter ook een aantal nadelen. Doordat er geen derde partij meer is die de inhoud controleert en modereert kan ook ongepaste of illegale inhoud niet zomaar meer worden gecensureerd. Daarnaast is ook de authenticiteit van gebruikers veel lastiger te verifiëren. Een ander probleem heeft betrekking op de zogenaamde 51%-aanvallen, waar veel gedecentraliseerde digitale systemen mee te maken hebben. Een 51%-aanval vindt plaats als een malafide gebruiker (of meerdere gebruikers die hun krachten bundelen) binnen het netwerk de controle krijgt over meer dan de helft van alle computerkracht die wordt gebruikt om de processen uit te voeren. Veel blockchainplatformen maken gebruik van het zogenaamde Proof of Work (PoW) protocol, een ‘mining-proces’ voor het valideren van transacties. Wanneer gebruikers meer dan de helft van alle computerkracht in handen hebben, dan kunnen ze veel sneller transacties valideren dan anderen. En dat betekent dat de malafide miners in staat zijn om de validatie en volgorde van nieuwe transacties aan te tasten. In dat geval is er dus geen sprake meer van een betrouwbaar en veilig netwerk. Daarom stappen blockchainplatformen steeds vaker over naar andere validatieprotocollen, zoals bijvoorbeeld Proof of Stake (PoS).

 

Gebruiksvriendelijk

Social media-platformen hebben de afgelopen twintig jaar een belangrijke rol gespeeld binnen de marketing- en advertentiewereld. De nieuwe (en vaak agressieve) marketingmogelijkheden deden echter afbreuk aan de efficiëntie van advertentiecampagnes en het vertrouwen van consumenten. Blockchaintoepassingen met ‘tokenized’ beloningssystemen bieden een transparanter, betrouwbaarder en veiliger alternatief. Op blockchain gebaseerde social media-oplossingen stellen de belangen van gebruikers boven de belangen van grote bedrijven. Naarmate blockchaintoepassingen evalueren en gebruiksvriendelijker worden, zal ook de bereidheid om gebruik te gaan maken van gedecentraliseerde social media-applicaties toenemen.

 

Blockchaintoepassingen voor fondsenwerving voor goededoelenorganisaties

Goededoelenorganisaties werken dagelijks aan projecten om het leven van mensen (en dieren) te verbeteren. Het managen van zo’n organisatie is erg arbeidsintensief en gaat gepaard met de nodige problemen. Veel non-profitorganisaties zijn voor een deel afhankelijk van overheidssteun, hebben moeite om zich aan te passen aan nieuwe technologische ontwikkelingen en worstelen met boekhoudkundige en wettelijke vereisten. De overheidssteun komt meestal in de vorm van subsidies. Door krimpende overheidsbudgetten zijn deze subsidies de afgelopen jaren sterk afgenomen, waardoor de goededoelenorganisaties minder financiële ruimte hebben om hun projecten te realiseren. Ook kampen de organisaties met budgetteringsproblemen. De ingezamelde fondsen variëren ieder jaar waardoor er sprake is van een onstabiel inkomen. Daarom worden meestal eerst de administratieve en andere kosten afgedekt, voordat kan worden vastgesteld hoeveel geld er over is voor het uitvoeren van de projecten.

 

Blockchaintoepassingen voor goededoelen

Sociale impact

Er ligt een grote druk op non-profitorganisaties om snel strategische oplossingen te bieden en resultaten te boeken. Om donateurs aan te trekken moeten goededoelenorganisaties voldoende kunnen aantonen dat hun activiteiten ook daadwerkelijk hun doelen bereiken. De sociale impact van bepaalde inspanningen is echter niet altijd direct te meten en wordt soms pas na jaren zichtbaar. Veel donateurs haken af omdat ze denken dat hun geld niet goed wordt besteed of dat de projecten zonder resultaat blijven. Doordat er zoveel nadruk wordt gelegd op resultaten is het noodzakelijk dat een goededoelenorganisatie wordt geleid als een bedrijf. Echter stellen de organisaties hun sociale doelstellingen op de eerste plaats en komen de zakelijke doelstellingen meestal op de tweede plaats. Op zich is dat geen probleem zolang de organisatie voldoende inkomsten heeft, maar wanneer er niet genoeg geld binnenkomt om de kosten te dekken dan gaat het vaak mis. Daarom is het belangrijk dat de kosten in overeenstemming zijn met de sociale impact van de projecten.

 

Aantrekken van toptalent

Goededoelenorganisaties richten zich meestal op de langetermijnbehoefte en hebben strategieën nodig om een goed doordachte bedrijfsstrategie te ontwikkelen voor een succesvolle bedrijfsvoering. Binnen de non-profitsector is het dan ook essentieel om de juiste tools te vinden, waarmee alle informatie snel en efficiënt kan worden geanalyseerd, zodat er op ieder gewenst moment datagestuurde beslissingen kunnen worden genomen. Veel non-profitorganisaties hebben moeite om toptalent aan te trekken. Mensen die binnen goededoelenorganisaties werken kiezen daar over het algemeen zeer bewust voor en zijn meestal ook zeer toegewijd. Deze mensen zijn vaak een aanwinst voor de organisatie. Echter is het vaak erg lastig om de juiste talentvolle mensen aan te trekken voor specifieke taken en de realisatie van projecten. Veel van deze mensen kiezen eerder voor een goedbetaalde baan in het bedrijfsleven, in plaats van voor een baan in de non-profitsector. Vooral de beperkte middelen van goededoelenorganisaties en de lagere salarissen maken het lastig om voldoende toptalent aan te trekken.

 

Vertrouwen

Een ander probleem van non-profitorganisaties is het gebrek aan vertrouwen. Veel mensen denken dat hun geld niet op de voorgestelde manier wordt gebruikt of zelfs rechtstreeks in de zakken van managers verdwijnt. Dat komt vooral doordat er binnen de goededoelensector te weinig transparantie is en mensen niet of nauwelijks kunnen controleren wat er met de ingezamelde fondsen gebeurt. Ook verschillende schandalen zoals bijvoorbeeld het declaratiegedrag bij de Alpe d’HuZes, de fraude bij KWF Kankerbestrijding en de speculatie op koersverschillen door Greenpeace, hebben het vertrouwen van mensen in goededoelenorganisaties ernstig geschaad. Wanneer mensen precies kunnen zien waar hun donaties aan worden besteed en wat de directe impact is voor de ontvangers, dan zal de bereidheid om goede doelen te steunen aanzienlijk toenemen. Als goededoelenorganisaties zich richten op het bieden van donorgerichte ervaringen, dan kan de betrokkenheid van de donateurs bij de specifieke projecten worden vergroot.

 

Need-to-know-basis

Met behulp van blockchaintechnologie kan er een efficiënt gedistribueerd, gedeeld registratiesysteem worden opgezet tussen alle belanghebbenden bij goededoelenprojecten. Doordat alle gegevens worden opgeslagen in cryptografisch versleutelde, onveranderlijke en fraudebestendige records, kunnen meningsverschillen en conflicten over bepaalde informatie effectief worden voorkomen. Met de betrokkenen wordt alleen die relevante informatie gedeeld die zij ook daadwerkelijk nodig hebben voor het uitvoeren van hun specifieke taken (need-to-know-basis). Het consensus-protocol binnen de blockchain zorgt voor de validatie van transacties, die vervolgens permanent binnen het gedistribueerde netwerk worden vastgelegd. Blockchaintechnologie biedt onder meer de volgende voordelen voor goededoelenorganisaties:

  • Blockchaintoepassingen voor goededoelenorganisaties kunnen helpen om het vertrouwen van mensen te vergroten, de overheadkosten te verlagen en de financiering van projecten beter te stroomlijnen.
  • Vergroten van de transparantie van de geldstromen van donateur tot de eindontvanger.
  • Verlagen van de overheadkosten en stroomlijnen van administratieve processen door middel van smart contracts.
  • Betere traceerbaarheid van individuele donaties door middel van real-time monitoring, waardoor de hulp precies terechtkomt bij de mensen die het nodig hebben.
  • Vergroten van de fondsenwervingsruimte voor kleine non-profitorganisaties.
  • Creëren van emotionele betrokkenheid van donateurs bij goededoelenprojecten.
  • Snellere transactieverwerking.
  • Voorkomen van dubbele financiering.
  • Snel opzetten van internationale noodhulp-projecten.
  • Veilig delen van gegevens tussen alle bij de fondsenwerving en uitvoering van de projecten betrokken partijen.
  • Waarborgen van de anonimiteit van de donateurs.
  • Doelgerichtere fondsenwerving onder specifieke doelgroepen.
  • Efficiënter organiseren van grensoverschrijdende wervingscampagnes en inzicht in de naleving van lokale belastingwetten en regelgeving.
  • Betere communicatie tussen non-profitorganisaties, donateurs, overheden, marketingbedrijven en media bij filantropische projecten.
  • Verminderen van gegevensduplicatie en onnauwkeurigheden tussen alle belanghebbenden bij de fondsenwerving.
  • Gedecentraliseerde applicaties voor non-profitorganisaties

 

Gedecentraliseerde applicaties voor non-profitorganisaties

Er zijn inmiddels al een aantal grote organisaties – zoals bijvoorbeeld het Wereldvoedselprogramma en het kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF) – die gebruik maken van blockchaintoepassingen voor de hulpverlening aan vluchtelingen. Ook de onderstaande platformen richten zich op gedecentraliseerde applicaties voor non-profitorganisaties:

  •  Aetsoft
  • Binance Charity
  • The Giving Block
  • OpenLedger
  • Bithope
  • Charity: water
  • Alice
  • Pinkcoin
  • GiveTrack
  • Amply
  • Change
  • LrxCharity (LutinX)
  • BitGive
  • AidCoin
  • Niftable
  • Little Phil

 

Blockchaintoepassingen voor Non Fungible Tokens

Een interessante toepassing van blockchaintechnologie die snel aan populariteit wint, is het zogenaamde Non Fungible Token (NFT), een gegevenseenheid op de blockchain. Een dergelijk token vertegenwoordigt op de blockchain een bepaald uniek en niet uitwisselbaar digitaal of fysiek item. Het eigendom van een NFT wordt geregistreerd in een record op de blockchain en kan op ieder gewenst moment door de eigenaar aan iemand anders worden overgedragen. Non Fungible Tokens kunnen in principe door iedereen worden gemaakt en verhandeld. De NFT’s worden meestal aangekocht met cryptocurrency’s, maar ze kunnen ook worden verhandeld met fiatgeld. Het eigendom van een Non Fungible Token is vaak gekoppeld aan een licentie en een smart contract. Deze licentie geeft het ‘recht’ om het aan de NFT verbonden item te gebruiken, maar verleent de koper niet per definitie auteursrecht. Sommige NFT-overeenkomsten verlenen enkel een licentie voor persoonlijk, niet-commercieel gebruik, terwijl andere licenties ook commercieel en andersoortig gebruik van de onderliggende digitale of fysieke items toestaan. Non Fungible Tokens kunnen onder meer worden gebruikt voor de vertegenwoordiging van:

  • Digitale verzamelobjecten en kunstwerken
  • Prozateksten
  • Inspirerende citaten
  • Wetenschappelijke artikelen
  • Online games
  • Muziek, podcasts en ander audiomateriaal
  • Foto’s en filmmateriaal
  • Virtuele mode-items
  • Licenties en certificaten
  • Domeinnamen
  • Royalty’s
  • Evenementen en concertkaarten
  • Fysieke objecten
  • Digitale identiteit
  • Persoonlijke memorabilia van artiesten en topsporters
  • Onroerende goederen

 

Wat is het verschil tussen NFT’s en cryptocurrency’s?

Een NFT is niet hetzelfde als een cryptocurrency. Echter hebben ze wel een aantal belangrijke overeenkomsten. Zowel Non Fungible Tokens als cryptocurrency’s zijn digitale activa en ongeveer op dezelfde manier geprogrammeerd en gecodeerd met dezelfde onderliggende software. Ze zijn dus zo goed als op dezelfde manier gebouwd. In beide is een cryptografische hashfunctie verwerkt en ze worden allebei beveiligd met behulp van een crypto-wallet. Maar het element waarin een NFT zich onderscheidt van een cryptocurrency is dat een NFT uniek identificeerbaar is en niet kan worden vervangen door een ander token. En dat staat in schril contrast met een cryptocurrency die wél vervangbaar en uitwisselbaar is. Doordat een NFT uniek is en niet kan worden vervangen wordt er een bepaalde vorm van schaarste gecreëerd en daardoor zou de waarde van de NFT moeten toenemen. Die waardestijging is echter geen garantie.

Voorbeeld:

Als twee personen ieder één Bitcoin in bezit hebben, dan wint of verliest geen van deze mensen iets op het moment dat ze met elkaar willen gaan handelen. Het is dan precies hetzelfde als dat ze een euro met elkaar zouden uitruilen. De waarde van die euro verandert niet. Voor Non Fungible Tokens ligt dat anders. Die zijn uniek en hebben een eigen unieke waarde. Die waarde is afhankelijk van hetgeen ze vertegenwoordigen en de prijs die mensen bereid zijn ervoor te betalen. Non Fungible Tokens gebruiken blockchaintechnologie weliswaar om de authenticiteit te valideren en het eigendom vast te leggen, maar kunnen nóóit worden gebruikt als aankooptoken of als beloning bij crypto-mining. De NFT’s zijn immers uniek en niet uitwisselbaar.

Non Fungible Token, NFT
Afbeelding van Pete Linforth

Ongrijpbaar begrip

Waarde is vaak een ongrijpbaar begrip. De waarde van iets wordt bepaald door allerlei verschillende factoren, waarvan schaarste wellicht een van de belangrijkste is. Hoe minder er van bepaalde grondstoffen, goederen of voedsel is, hoe waardevoller en duurder de producten worden. Hoe groter de vraag naar schaarse producten, hoe hoger de prijs. Ook wordt de prijs voor een groot deel bepaald door de hoeveelheid aan arbeidsinspanningen bij het vervaardigen van producten. Digitale items of fysieke objecten hebben in principe geen waarde in zich, maar wij mensen bepalen onderling wat iets moet kosten. Kunstverzamelaars schaffen talloze schilderijen aan, ongeacht of ze de werken nu mooi vinden of niet. Het draait voornamelijk om de status van het bezit van het origineel. Schilderijen en andere dingen hebben geen waarde in zich, wij mensen bepalen onderling de waarde van een object.

 

Onvervangbare origineel

Over het algemeen kunnen Non Fungible Tokens door iedereen worden gecreëerd. Ook door mensen die weinig codeervaardigheden hebben. De NFT’s kunnen niet alleen worden gekoppeld aan digitale items zoals bijvoorbeeld foto’s, videomateriaal, audio-opnamen, Twitter-berichten of online kunst, maar ook aan fysieke objecten zoals auto’s, boten en zelfs onroerende goederen. Digitale items kunnen eindeloos worden gekopieerd en verspreid, net zoals afbeeldingen van de Mona Lisa van Leonardo da Vinci die overal online te vinden zijn. Maar bij zowel Non Fungible Tokens als de Mona Lisa in Musée du Louvre in Parijs, blijft alle waarde bij het onvervangbare origineel. Een cryptocurrency heeft een economische waarde, die onder meer wordt ontleend aan de hoeveelheid cryptovaluta die in omloop kan worden gebracht, het gebruikersnut, investeringsmogelijkheden, het toekomstpotentieel, concurrerende crypto-activa en de financiële middelen van het team dat de coin heeft ontwikkeld. NFT’s daarentegen hebben zowel een economische waarde als een niet-economische waarde (zoals bijvoorbeeld een maatschappelijke waarde).

 

Nieuwe manieren om geld te verdienen met kunstvormen

Kunstschilders, tekenaars, beeldhouwers, fotografen, filmmakers, theatermakers, choreografen, muzikanten, architecten en schrijvers, kunnen NFT’s gebruiken om hun werk te distribueren. Verzamelaars of investeerders kunnen de NFT’s die deze werken of intellectuele eigendommen vertegenwoordigen vervolgens aankopen met cryptocurrency’s (of traditionele valuta). De NFT’s kunnen vergezeld gaan van een licentie om het werk van de kunstenaars op een bepaalde manier te mogen gebruiken of weer te geven in de publieke ruimte. Hierdoor ontstaan er voor de kunstenaars nieuwe manieren om geld te verdienen met hun schilderijen, tekeningen, beelden, foto’s, choreografieën, muziek of teksten.

 

 

NFT’s en smart contracts

NFT’s worden gezien als zeer speculatief. Wanneer de NFT’s een item vertegenwoordigen met een waarde van enkele euro’s dan zijn de risico’s beperkt, maar wanneer een NFT een item vertegenwoordigt van een miljoen euro dan wordt het al gauw een heel ander verhaal. De functie van een Non Fungible Token is gebaseerd op een smart contract, dat de verkoopovereenkomst tussen de verkoper en de koper van de NFT implementeert. Het smart contract controleert automatisch of aan alle contractvoorwaarden uit de overeenkomst is voldaan en bepaalt aan de hand daarvan zelf wat er vervolgens moet gebeuren. Bij het afsluiten van de verkoopovereenkomst zijn geen tussenpersonen of centrale autoriteiten meer betrokken. Doordat de eigendomsrechten door een gebrek aan duidelijke wet- en regelgeving nog onvoldoende kunnen worden gegarandeerd, blijft NFT-handel vooralsnog een risicovolle bezigheid. Een Non Fungible Token vertegenwoordigt louter en alleen het bewijs van eigendom van een bepaald digitaal activum, maar het betekent niet zonder meer dat de eigenaar ook de intellectuele eigendomsrechten (van foto’s, teksten of schilderijen) bezit op het digitale activum dat de NFT beweert te vertegenwoordigen. Dat houdt in dat een kunstenaar een Non Fungible Token aan iemand kan verkopen, terwijl de koper niet altijd per definitie het auteursrecht krijgt dat op zijn of haar werk rust. Het mag de kunstenaar niet worden verboden om extra NFT-kopieën te maken van hetzelfde werk. Wel kan er in een smart contract expliciet worden vastgelegd dat ook het intellectuele eigendom overgaat op de koper.

 

NFT-marktplaatsen

Non Fungible Tokens kunnen worden verhandeld op speciale NFT-marktplaatsen. Dit zijn digitale platformen die zijn gebouwd op blockchain-infrastructuren zoals bijvoorbeeld Ethereum. Op deze marktplaatsen kunnen NFT’s worden opgeslagen, weergegeven, verkocht en worden aangekocht tegen crypto-activa of fiatgeld. De meeste NFT-marktplaatsen bieden de mogelijkheid om de overdracht van tokens van de verkoper naar de koper, tegen een bepaalde vergoeding af te handelen. Niet alle marktplaatsen werken hetzelfde en hanteren ook niet allemaal dezelfde vergoedingen. Op sommige marktplaatsen kunnen de NFT’s rechtstreeks worden aangekocht tegen een vooraf vastgestelde prijs, maar er zijn ook marktplaatsen waar de NFT’s worden geveild. Telkens wanneer een NFT wordt verkocht dan wordt de transactie – en dus ook de eigendomsoverdracht – permanent vastgelegd in de blockchain.

 

ERC-721

Het proces waarbij de Non Fungible Tokens op de blockchain worden gecreëerd noemt men ‘minting’. Het ‘minten’ gaat gepaard met kosten. Wanneer er nieuwe NFT’s worden gemaakt op de Ethereum-blockchain dan worden deze kosten (gas fees) betaald in ETH (de intrinsieke cryptocurrency van het platform). Ethereum was het eerste blockchainplatform dat Non Fungible Tokens ondersteunde. Hiervoor werd gebruikgemaakt van de zogenaamde ‘ERC-721-standaard’, een speciale standaard voor NFT’s die ervoor zorgt dat de tokens op de blockchain dezelfde technische eigenschappen hebben. Inmiddels worden er ook andere standaarden gebruikt zoals bijvoorbeeld ERC-1155, een zogenaamde ‘Multi-Token standaard’. Een Multi-Token standaard streeft naar een smart contract-interface die een willekeurig aantal vervangbare (fungible) en niet-vervangbare (non-fungible) tokentypen kan vertegenwoordigen en besturen binnen het blockchainnetwerk. Hierdoor kan een ERC-1155-token precies dezelfde functies uitoefenen als een ERC-20-token en een ERC-721-token, maar ook beide tokenfuncties tegelijkertijd vervullen (multifunctioneel).

 

 

Wat zijn de risico’s van NFT’s?

Het vastleggen van eigendommen met behulp van NFT’s kent de nodige risico’s. Dat komt voornamelijk doordat NFT’s nog niet voldoende juridische bescherming genieten en er nog geen wettelijke rechten aan kunnen worden ontleend. NFT’s zijn daardoor op dit moment nog nauwelijks meer dan een statussymbool. Naarmate blockchaintechnologie evalueert en cryptocurrency-transacties in een juridisch kader kunnen worden geplaatst, zal de wettelijke bescherming van door NFT’s vertegenwoordigde eigendommen toenemen. Een ander risico bij NFT-handel is de zogenaamde ‘link rot’. Deze link rot heeft betrekking op gebroken hyperlinks die op een bepaald moment niet meer verwijzen naar het oorspronkelijke bestand, webpagina of server. De originele bron is dan meestal verwijderd of verplaatst naar een andere locatie. Non Fungible Tokens worden gecreëerd wanneer records met cryptografische hashes aan de blockchain worden toegevoegd. Deze records verwijzen allemaal naar voorgaande records (transacties), waardoor er een lange keten van identificeerbare datablokken ontstaat. Dit cryptografische proces zorgt dus voor de authenticatie van alle digitale records binnen het netwerk. Om te kunnen verwijzen naar het juiste NFT-record (waarin informatie over de bijbehorende schilderijen, tekeningen, foto’s, filmmateriaal of andere kunstobjecten is opgeslagen) wordt gebruikgemaakt van datalinks. Wanneer deze datalinks door link rot zijn aangetast dan kan er niet meer worden verwezen naar de bijbehorende informatie.

Scam alert
Afbeelding van Ayesha Raheem

NFT-zwendels

Criminelen zijn altijd en overal op zoek naar nieuwe manieren om geld te ‘verdienen’ en hun zwarte geld wit te wassen. De opkomst van blockchaintechnologie en crypto-activa bieden hen daarvoor nieuwe mogelijkheden. Ook Non Fungible Tokens kunnen worden gebruikt voor het witwassen van geld. Er zijn inmiddels al verschillende NFT-zwendels aan het licht gekomen. Criminelen repliceren vaak populaire NFT-marktplaatsen om op die manier neppe NFT-stores op te zetten. Deze stores kunnen er praktisch precies hetzelfde uitzien als de originele NFT-winkels, waardoor kopers totaal niet in de gaten hebben dat ze zich op een vervalst platform bevinden. Wanneer ze dan vervolgens een kunstwerk of ander digitaal item aankopen, dan betalen ze in feite voor gebakken lucht. Daarom moet je voordat je een NFT gaat aanschaffen eerst goed onderzoek doen naar de authenticiteit ervan. NFT’s die normaliter een hoge prijs hebben zullen op zwendelwebsites voor een fractie van dat bedrag worden aangeboden. Houd er rekening mee dat vervalste NFT-stores talloze niet-geverifieerde verkopers kunnen hosten. Controleer altijd eerst of je te maken hebt met een geverifieerde betrouwbare verkoper en stel vervolgens vast dat de NFT beschikt over de unieke eigenschappen die het behoort te hebben. Controleer ook het contactadres van de gekozen NFT. Dit adres laat zien waar de NFT is gecreëerd. Een vervalste NFT-store laat meestal een foutief contactadres zien, terwijl een officiële legitieme store het juiste adres weergeeft. Ga dus naar de officiële website van de makers van het Non Fungible Token waarin je geïnteresseerd bent en controleer of de adressen met elkaar overeenkomen. Als dit niet het geval is dan is dat een teken aan de wand en zou je de NFT links moeten laten liggen.

 

Vervalste klantenservicepagina’s

Naast vervalste NFT-stores en nepaccounts op social media moet je ook oppassen voor vervalste klantenservicepagina’s van NFT-aanbieders. De pagina’s zijn voor criminelen ideaal om gevoelige informatie van onwetende NFT-eigenaren te ontfutselen. Wanneer je verbinding maakt met deze malafide pagina’s dan kunnen de criminelen je bijvoorbeeld vragen om je crypto-wallet aan de site te koppelen en je privésleutel te overhandigen, zodat ze je adequaat kunnen ‘helpen’. Ze helpen je echter van de regen in de drup. Niet alleen particuliere kopers van NFT’s moeten goed opletten, maar ook investeerders in crypto-projecten moeten zich altijd bewust zijn van het feit dat er nu eenmaal altijd en overal criminelen op de loer liggen. Zeker in de cryptowereld. Wanneer je in NFT’s, cryptocurrency’s of andere crypto-assets wilt gaan inverteren, zorg er dan voor dat je zeker weet dat je te maken hebt met een betrouwbare aanbieder, bedrijf of ontwikkelaar.

 

NFT-weggeefacties

Een andere truc die criminelen vaak gebruiken voor hun malafide praktijken zijn de zogenaamde ‘NFT-weggeefacties’ op social media. Hierbij worden vervalste NFT-accounts ingezet. De criminelen sturen dan berichten op Twitter of Instagram om gebruikers te doen geloven dat ze een waardevolle NFT hebben gewonnen. Het bericht gaat meestal vergezeld van een link die verwijst naar een malafide NFT-website. Wanneer eenmaal op de link is geklikt dan wordt de gebruiker gevraagd om zijn of haar crypto-wallet aan site te koppelen en de privésleutel in te voeren. Op het moment dat de criminelen de beschikking hebben over de privésleutel, dan hebben ze direct toegang tot de wallet en kunnen ze de daarin opgeslagen tegoeden buitmaken. Klik dus nooit zomaar op een link. Als je wél op de link wilt klikken controleer dan eerst of de URL van de gestuurde link overeenkomt met de link van de officiële NFT-site. Als dit niet zo is of de link er vreemd uitziet moet je ervan uitgaan dat het een phishing-website betreft, niet klikken en het bericht direct verwijderen. Een normaal uitziende URL is echter geen garantie dat je ook daadwerkelijk naar de officiële legitieme NFT-website wordt doorgestuurd. Ga daarom in plaats van te klikken op de link in het bericht zelf naar de officiële site toe.

 

Sleepminting

Een andere vorm van NFT-fraude is ‘sleepminting’. Bij deze vorm van fraude ziet een crimineel kans om een Non Fungible Token te registreren in de crypto-wallet van een kunstenaar en deze vervolgens terug te zetten naar zijn of haar eigen account, zonder dat de gedupeerde kunstenaar er ook maar iets van merkt. Er wordt dan dus een vervalste NFT binnen de blockchain gebracht die schijnbaar afkomstig is uit de crypto-wallet van de kunstenaar. Bij sleepminting implementeert de crimineel een op maat gemaakt smart contract, zonder een cruciaal onderdeel van het standaard ERC-721-contract, waardoor een belangrijke beveiligingscontrole wordt omzeild. Hierdoor kan de crimineel de NFT ongemerkt tussen crypto-wallets verplaatsen, zonder zich af te melden bij de transactie. De crimineel kan het Non Fungible Token vervolgens te koop aanbieden op de secundaire markt. Voor de kopers lijkt het dan alsof de NFT van de originele kunstenaar afkomstig is. De ether (ETH) wordt in de crypto-wallet van de crimineel verwerkt zodra de vervalste NFT is verkocht. Sleepminting en andere vormen van NFT-fraude zijn zeer schadelijk voor de geloofwaardigheid van Non Fungible Tokens en het vertrouwen in blockchaintechnologie in het algemeen. Er kan immers toch met de onderliggende beveiligingslaag van smart contracts worden geknoeid. Desondanks zorgen de activiteiten van hackers ervoor dat blockchain-engineers er weer van kunnen leren en kunnen werken aan oplossingen die NFT-fraude in de toekomst effectief kunnen bestrijden.

 

 

Hieronder staan een aantal populaire marktplaatsen voor NFT’s:

  • OpenSea
  • Binance NFT
  • SuperRare
  • NBA Top Shot
  • Nifty Gateway
  • Rarible
  • Mintable
  • Async Market
  • Axie Infinity
  • Coinbase NFT
  • Foundation
  • Portion
  • Theta Drop
  • Larva Labs’ CryptoPunks
  • DraftKings
  • LooksRare
  • ZORA
  • Enjin Marketplace
  • QUINT
  • Lucky Block NFT
  • Megapont
  • AtomicHub
  • Objkt.com
  • BakerySwap
  • The Ballman project
  • Magic Eden
  • PlayDapp
  • Blocksport
  • WAX
  • Accubits
  • Crypto.com
  • BloctoBay
  • GameStop
  • NFTrade
  • Candy
  • AtomicMarket
  • Aavegotchi
  • KnownOrigin
  • Airnfts
  • Decentraland
  • NFT Showroom
  • Solanart
  • Paras 2.0
  • MakersPlace
  • Pixura
  • Dibbs
  • X2Y2
  • MOBOX
  • PancakeSwap
  • Waves Ducks
  • Aetsoft
  • Sorare
  • Blockchain Brawlers

 

Serieuze investeringsvorm

Het lijkt er vooralsnog niet op dat Non Fungible Tokens een tijdelijke trend zijn, gezien de snelle groei van NFT-marktplaatsen en de winsten die door gebruikers worden aangetrokken. NFT’s worden door veel beleggers dan ook gezien als een serieuze investeringsvorm. Naarmate gedecentraliseerde grootboektechnologie evalueert en de wet-en regelgeving rondom blockchaintoepassingen verbetert, zal de populariteit van NFT’s en cryptocurrency’s alleen nog maar toenemen. Daarom is het van belang dat de handel in crypto-activa snel wordt gereguleerd. Het is echter nog maar zeer de vraag of het – gezien de complexiteit en het grensoverschrijdende karakter van blockchaintechnologie – überhaupt wel mogelijk is om goede wetgeving te maken, die zowel beleggers als consumenten voldoende beschermt. Ook de schaalbaarheid van blockchainapplicaties is op dit moment nog te beperkt, waardoor de meeste toepassingen nog niet echt interessant zijn voor het bedrijfsleven. Desondanks bieden NFT’s talloze nieuwe mogelijkheden voor het registreren en vastleggen van eigendommen en de financiering van projecten.

 

Blockchaintoepassingen voor de gaming-industrie

Ook binnen de game industrie heeft blockchaintechnologie inmiddels zijn intrede gedaan. Een blockchain-game is een videogame waarbij gebruik wordt gemaakt van cryptocurrency’s of NFT’s. De gamers kunnen de crypto-activa onderling van elkaar kopen of verkopen, maar ook verhandelen met andere gamers. De organisatoren van de games vragen een bepaalde vergoeding voor iedere transactie, waardoor zij inkomsten kunnen genereren (GameFi). Veel online games bieden allerlei verschillende aanpassingsmogelijkheden zoals bijvoorbeeld het uiterlijk van personages, kleding, typen auto’s, kleurenschema’s en andere virtuele items. Deze items (de zogenaamde skins)worden doorgaans aangekocht met fiatvaluta zoals euro’s of dollars en kunnen meestal online worden gedownload. Blockchaintoepassingen voor de game industrie stellen de gamers in staat om virtuele items te verhandelen tegen crypto-activa, die vervolgens weer kan worden ingewisseld voor traditioneel geld. De grootste voordelen van blockchain-implementatie binnen online games zijn:

  • Creëren van een veilige digitale omgeving voor gameontwikkelaars en spelers.
  • Optimaliseren van de gebruikerservaring.
  • Betere beveiliging van financiële transacties en veilige opslag van virtuele items in een crypto-wallet.
  • Minimaliseren van frauduleuze activiteiten op het gaming-platform.
  • Realiseren van een kosteneffectieve betalingsverwerking.
  • Creëren van interoperable gebruikersprofielen, waardoor gamers gemakkelijker door verschillende spellen kunnen navigeren met hetzelfde profiel.
  • De virtuele in-game-activa (skins) blijven eigendom van spelers.
  • De spelregels kunnen niet zomaar door de game-uitgever worden veranderd en games kunnen niet zomaar worden afgesloten.
  • Gamers kunnen hun ideeën eenvoudiger delen met gameontwikkelaars of zelf gaming-dapps ontwikkelen.
  • Doordat op blockchaintechnologie gebaseerde spellen volledig open source zijn, kunnen spelers de code van de gedecentraliseerde games bekijken.
  • Er kunnen zeldzamere waardevollere virtuele items worden gecreëerd, waardoor gamers in staat worden gesteld om meer inkomsten te generen.
  • Er kan een transparant en overzichtelijk beloningssysteem worden gerealiseerd, waardoor diefstal en dubbele uitgaven beter kunnen worden tegengegaan.

 

In-game activa

Om de populaire online games te spelen heb je een bepaald bedrag nodig. Ieder spel heeft zijn eigen regels voor het aankopen van ‘in-game’ activa. Omdat er binnen een gaming-platform wordt gehandeld met geld is het belangrijk dat deze platformen veilig en betrouwbaar zijn, voor zowel de uitgevers van de spellen als voor de gamers. Daarnaast is het belangrijk dat spelers hun skins veilig kunnen opslaan. Op dit moment worden de virtuele items meestal opgeslagen op de centrale servers van de game-uitgever, waardoor ze kwetsbaar zijn voor hackers. Ook blijven de skins meestal eigendom van het game-bedrijf, waardoor de gamers de items nooit echt helemaal in bezit hebben. Veel spelers ervaren dat als een grote ergernis. Daarnaast hebben gamers niet of nauwelijks controle over de spellen en kunnen regels plotseling zomaar worden gewijzigd. Spellen die worden ondersteund door blockchaintechnologie geven spelers niet alleen meer controle, maar bieden ook een betere bescherming tegen hackers. Daarnaast kunnen de financiële transacties beter worden beschermd en kunnen de aangeschafte virtuele verzamelitems veilig in een crypto-wallet worden opgeslagen. De skins zijn dan ook daadwerkelijk in het bezit van de gamer.

Joystick, gaming
Afbeelding van Clker-Free-Vector-Images

Spelregels in een smart contract

Bij de transacties binnen een op blockchaintechnologie gebaseerde game wordt gebruikgemaakt van een smart contract, waarin de voorwaarden omtrent de betalingen nauwkeurig worden gecodeerd en vastgelegd. Wanneer een gamer met een spel begint dan worden alle skins die met behulp van het smart contract zijn aangekocht overgebracht naar openbare adressen. Blockchaintechnologie en smart contracts bieden volledige transparantie en alle bij de game betrokken spelers en andere belanghebbenden kunnen op ieder gewenst moment de spelregels bekijken. Alle transacties worden permanent in onveranderbare records vastgelegd en aan de blokketen toegevoegd. Hierdoor ontstaat er een transparante geschiedenis van alle transacties die op het gameplatform hebben plaatsgevonden. Game-uitgevers kunnen het openbare adres waar de crypto-assets worden opgeslagen niet veranderen. De assets blijven eigendom van de spelers.

 

Zelf een gaming-dapp ontwikkelen

Veel gamers hebben innovatieve ideeën over hoe ze de spellen nog interessanter kunnen maken, maar het is voor hen vaak lastig om met de ontwikkelaars in contact te komen. Met behulp van blockchaintechnologie worden gamers beter in staat gesteld om samen te werken met gameontwikkelaars en hun ideeën over te brengen bij de juiste mensen. Daarnaast wordt het voor spelers eenvoudiger om zelf een gedecentraliseerde applicatie (dapp) te ontwikkelen en op een blockchainplatform te lanceren. Doordat een individuele speler een gedecentraliseerde game niet eenzijdig kan afsluiten of wijzigen zonder de toestemming van de andere spelers, kan een game niet zomaar worden stopgezet. Op blockchaintechnologie gebaseerde spellen zijn volledig open source, waardoor spelers eenvoudig de code van vergelijkbare games kunnen bekijken. De ontwikkeling van dapps wordt aangedreven door consensus binnen de spelers-community in plaats van aangestuurd door een centrale autoriteit. Wanneer een gamer of dapp-ontwikkelaar een bepaald idee heeft om het spel te verbeteren, dan wordt de spelers-community om toestemming gevraagd. Alleen als de spelers akkoord gaan worden de verbeteringen doorgevoerd.

 

Schaarse virtuele items

De wereldwijde gaming-industrie is een enorme markt en zo’n 2,8 miljard mensen spelen dagelijks een online spel. Verwacht wordt dat de gaming-markt de komende jaren met ruim 125 miljard dollar zal groeien. De integratie van gaming-dapps zal bij die groei waarschijnlijk een zeer belangrijke rol gaan spelen. Met behulp van blockchaintoepassingen wordt het mogelijk om zeldzame en schaarse virtuele items te creëren. Hoe zeldzamer de verzamelde skins zijn, hoe hoger de prijs. Dit stelt zowel gameontwikkelaars als spelers in staat om meer inkomsten te genereren. Skins kunnen worden gekoppeld aan Non Fungible Tokens die op ieder gewenst moment door de gamers kunnen worden verhandeld, waardoor er een lucratieve tokeneconomie ontstaat. De cryptocurrency’s die als beloning aan de spelers worden toegekend zijn voornamelijk bedoeld om hen te stimuleren om door te blijven spelen. Deze crypto-coins kunnen vervolgens worden gebruikt voor bepaalde diensten of worden ingewisseld tegen traditionele valuta.

Virtuele blokken
Afbeelding van Paulius Balčiūnas

Voorkomen van dubbele uitgaven

Dagelijks worden er wereldwijd talloze online gaming-toernooien georganiseerd. Het organiseren en beheren van deze toernooien gaat meestal gepaard met hoge registratiekosten en vereist veel bandbreedte. Daarnaast is het erg lastig om de beloningen voor spelers binnen deze online evenementen efficiënt te verifiëren. Blockchaintoepassingen kunnen het beloningsproces vereenvoudigen, omdat de registratie van winnaars veilig, automatisch en transparant binnen een gedecentraliseerd netwerk plaatsvindt. Het blockchain-protocol zorgt ervoor dat dubbele uitgaven worden voorkomen, dat fraude met crypto-activa effectief wordt bestreden en dat de persoonlijke gegevens van spelers beter worden beschermd. Gaming-dapps kunnen de gebruikerservaring aanzienlijk verbeteren doordat spelers sneller en gemakkelijker toegang kunnen krijgen tot digitale valuta. Gamers kunnen hun skins ruilen voor cryptocurrency’s of andere items. Doordat alle virtuele items (en het eigendom ervan) binnen het blockchainnetwerk worden geregistreerd, kunnen de skins niet door kwaadwillenden worden gestolen of gedupliceerd.

 

Nog niet voldoende juridische bescherming

Ondanks de voordelen van blockchain-integratie binnen de gaming-wereld kent gedistribueerde grootboektechnologie ook een aantal nadelen, beperkingen en risico’s. Een van grootse nadelen is dat blockchaintoepassingen nog niet goed zijn gereguleerd, waardoor het eigendom van virtuele assets die door NFT’s worden vertegenwoordigd nog niet voldoende juridische bescherming genieten. Cryptocurrency’s zijn zeer volatiel en de waarde van de coins kan in korte tijd snel afnemen. Een ander nadeel is dat de gaming-industrie een zeer competitieve markt is, waarin continu nieuwe spellen worden uitgebracht. Hierdoor zullen blockchain-games veel moeite hebben om te concurreren met de traditionele spellen die centraal worden uitgeven. Ook zijn er nog de nodige schaalbaarheidsproblemen, waardoor een brede acceptatie van blockchaintechnologie uitblijft. Daarnaast gaan blockchain-transacties op dit moment nog gepaard met hoge transactiekosten, waardoor gedecentraliseerde gaming-platformen door veel spelers nog niet echt worden gezien als een alternatief voor de traditionele centraal georganiseerde spellen.

 

 

De onderstaande games maken gebruik van blockchaintechnologie:

  • Decentraland
  • Axie Infinity
  • Prospectors
  • HunnyPlay
  • Space Mitfits
  • Era7: Game of Truth
  • Pegaxy
  • MOBOX
  • Alien Worlds
  • Wombat Dungeon Master
  • Bloktopia
  • Upland
  • Guild of Guardians
  • Tiny World
  • Planet IX
  • Illuvium
  • Battle infinity
  • The Sandbox
  • Sunflower Land
  • Age of Rust
  • Tamadoge
  • DeFi Kingdoms
  • Skyweaver
  • MicroPets
  • Spider Tanks (Gala Games)
  • CryptoKitties
  • Splinterlands
  • Thetan Arena
  • Nine Chronicles
  • CryptoBeasts
  • Silks
  • My DeFi Pet
  • Binemon
  • STEPN
  • Solitaire Blitz
  • Farmers World
  • PlayMining
  • Castles The NFT Game
  • Blankos Block Party
  • Ember Sword
  • BombCrypto
  • Lucky Block
  • Neopets Metaverse
  • Plant vs Undead
  • Metamon World
  • Town Star (Gala Games)
  • Mirandus
  • Light Nite

 

Blockchaintoepassingen voor de bestrijding van witwaspraktijken

Sinds 21 mei 2020 vallen crypto-platformen in Nederland onder de nieuwe Europese anti-witwasrichtlijnen en geldt er voor de crypto-dienstverleners een registratieplicht. En dat betekent dat deze bedrijven aan precies dezelfde anti-witwasregels moeten voldoen als reguliere financiële instanties, zoals bijvoorbeeld banken en accountants. Ook de aanbieders van crypto-wallets moeten aan de nieuwe wet- en regelgeving voldoen. De crypto-bedrijven zijn verplicht om alle transacties nauwlettend in de gaten te houden en te screenen op ongebruikelijke of verdachte elementen, die zouden kunnen duiden op witwaspraktijken of de financiering van terroristische activiteiten. Bovendien moeten de crypto-bedrijven gedegen onderzoek doen naar hun klanten (het Ken–uw–klant-principe) zodat ze precies weten welke transacties door welke personen zijn uitgevoerd. De richtlijnen moeten de mogelijkheden voor criminelen om geld wit te wassen met behulp van crypto-activa zoveel beperken en hebben tevens tot doel om EU-burgers zo goed mogelijk te beschermen tegen de excessen van crypto-coins. De invoering van de nieuwe anti-witwasrichtlijnen leidde ertoe dat veel kleine crypto-bedrijven noodgedwongen moesten stoppen met hun activiteiten. In de meeste gevallen waren de kosten om aan de nieuwe regelgeving te voldoen voor deze aanbieders te hoog.

Witwassen van geld
Afbeelding van Mohamed Hassan

Opsporen en identificeren van criminelen

Cryptocurrency’s worden op grote schaal gebruikt door criminelen voor het witwassen van geld, drugshandel, mensenhandel, uitbuiting van kinderen, cybercrime, wapenhandel en de financiering van terroristische activiteiten. Uit onderzoek uitgevoerd door ‘Chainalysis’ – een op blockchaintechnologie gebaseerd dataplatform dat de Amerikaanse overheid helpt bij het detecteren en voorkomen van illegaal cryptogebruik – is gebleken dat op het dark web in 2021 ruim 2,1 miljard dollar aan crypto-activa werd gespendeerd aan criminele activiteiten. Twee jaar eerder (in 2019) was dat nog maar 1 miljard dollar). Criminelen kunnen zo eenvoudig het ‘Ken–uw–klant-principe’ en de anti-witwasregelgeving van banken omzeilen en volledig anoniem handelen. Veiligheidsdiensten van de overheid proberen op verschillende manieren om de illegale transacties op te sporen en criminelen te identificeren, maar dit is echter een zeer moeilijke en complexe taak. Alle cryptocurrency-transacties worden weliswaar openbaar op de blockchain opgeslagen en bewaard, maar de identiteiten van degenen die de transacties uitvoeren blijven vaak onbekend. De crypto-activa wordt overgedragen zonder dat eerdere kennis tussen de handelende partijen is vereist en zonder een bemiddelende derde partij. Crypto-wallets met daarin de transactie-informatie kunnen dan ook vrij eenvoudig buiten het zicht van de autoriteiten worden gehouden.

 

Beperkt of verboden

Grensoverschrijdende en lokale crypto-transacties vormen voor veel criminelen momenteel de basis voor het witwassen van geld. Het geld kan snel worden overgemaakt en er is nauwelijks risico dat het geld in beslag wordt genomen. Het is niet duidelijk hoeveel geld er precies met behulp van crypto-activa wordt witgewassen. Naarmate het aantal cryptocurrency’s en de populariteit van de coins toenemen, zal de herkomst van crimineel geld steeds vaker op deze manier worden gemaskeerd. Daarom hebben verschillende landen zoals bijvoorbeeld China, Egypte, Algerije, Marokko, Bangladesh en Nepal het gebruik van cryptocurrency’s en crypto-mining beperkt of zelfs helemaal verboden. De grootste zorg van deze overheden is dat op enig moment de wereldwijde financiële stabiliteit in het geding zou kunnen komen. Daarnaast kunnen de geldstromen van terroristische organisaties veel lastiger door de veiligheidsdiensten worden getraceerd, waardoor de internationale veiligheid in het gedrang komt. Bovendien kunnen consumenten niet voldoende worden beschermd tegen de risico’s en volatiliteit van de virtuele munten.

 

 

Effectieve bestrijdingstechnologieën

Op dit moment vinden crypto-transacties (in vergelijking met traditionele transacties met nationale valuta) nog maar op een beperkte schaal plaats. Echter zijn steeds meer bedrijven en instellingen bereid om cryptocurrency’s te accepteren, waardoor het gebruik van het digitale geld geleidelijk aan wordt genormaliseerd. Door de toename van de nauwelijks gereguleerde crypto-activa wordt het steeds belangrijker om effectieve bestrijdingstechnologieën te ontwikkelen, die witwassen en andere vormen van criminaliteit adequaat kunnen tegengaan. Criminelen gebruiken verschillende strategieën bij het witwassen van geld met behulp van crypto-activa. Het criminele geld wordt vaak met slimme wisseltrucs binnen de reguliere financiële markten gebracht via tussenpersonen zoals financiële instellingen, beurzen, winkels, online marktplaatsen en casino’s.

 

Opschonen van cryptocurrency’s

Vooral Bitcoin wordt veel gebruikt bij het witwassen van geld. De criminelen voegen meestal verschillende adressen van zowel legale als illegale coins samen, voordat ze worden verzonden naar nieuwe crypto-wallets of -adressen. Het ‘mixen’ van verschillende crypto-activa verhoogt de anonimiteit van de verzenders, waardoor de criminelen hun sporen efficiënt kunnen uitwissen, voordat het geld wordt overgemaakt naar bedrijven, online marktplaatsen of crypto-exchanges. Bij het samenvoegen van adressen wordt meestal gebruikgemaakt van zogenaamde ‘tumblers’ dit zijn speciale ‘mixservicediensten’ die illegale cryptocurrency’s effectief kunnen opsplitsen. Wanneer criminelen crypto-activa willen witwassen dan gebruiken ze daarvoor meestal eerst een legale crypto-wallet op het reguliere publiek toegankelijke internet. Vervolgens verzenden ze de digitale valuta naar een wallet op het darknet. Vanuit deze wallet worden de cryptocurrency’s met een aantal omwegen naar een tweede wallet op het darknet verzonden. Op dat moment is de crypto-activa meestal voldoende witgewassen om weer terug te worden verzonden naar het normale door zoekmachines geïndexeerde internet. Daar kan de activa worden verzonden naar een legitieme crypto-exchange en als ‘schoon’ geld worden verhandeld tegen fiatgeld zoals bijvoorbeeld euro’s, Amerikaanse dollars, Britse ponden, Zwitserse franken, Zweedse kronen of Japanse yen.

Cryptocurrency's
Afbeelding van guaxipo

 

Ken–uw–klant-principe en de anti-witwasverordening

Een andere methode die criminelen vaak gebruiken om cryptovaluta (en dan vooral Bitcoins) wit te wassen, verloopt via niet-gereguleerde exchanges. Veel van de grote bekende legitieme cryptohandelsbeurzen zoals bijvoorbeeld Binance, Coinbase en Kraken, hebben inmiddels anti-witwastoepassingen binnen hun platformen geïmplementeerd en hanteren strikt het Ken–uw–klant-principe en de anti-witwasverordening. Echter zijn er ook talloze ongereguleerde exchanges die géén grondige identiteitsverificatie uitvoeren. Met name deze platformen zijn zeer geliefd bij criminelen. Wanneer een bepaalde cryptocurrency meermaals op een ongereguleerde exchange wordt ingewisseld voor een andere, dan wordt de activa langzaam maar zeker ‘opgeschoond’. De opgeschoonde Bitcoin of altcoin kan vervolgens als legitiem geld door de criminelen worden verzonden naar een externe crypto-wallet.

 

Privacy-coins

Criminelen maken voor het witwassen ook vaak gebruik van zogenaamde ‘privacy-coins’, die speciaal zijn ontworpen om de anonimiteit van gebruikers te waarborgen zoals bijvoorbeeld Monero, Zcash en Verge. Een van de meest kenmerkende eigenschappen van blockchaintechnologie en cryptocurrency’s is de transparantie. Iedereen kan alle transacties binnen het netwerk bekijken, op ieder willekeurig moment. Alle transacties worden immers permanent binnen de blokketen geregistreerd. Die transparantie is dé kracht van decentraal gedistribueerde platformen zoals Bitcoin, Ethereum, Hyperledger, EOS, Tron en Stellar. Deze openheid en transparantie bevorderen weliswaar het vertrouwen bij blockchain-transacties, maar tegelijkertijd ontstaan er ook een aantal serieuze privacy-issues. Niet iedereen wil dat zijn of haar transactie rechtstreeks naar hem of haar is te herleiden. De redenen daarvoor kunnen legio zijn en hoeven helemaal niet per definitie verband te houden met dubieuze transacties of criminele activiteiten. De privacy-coins maken gebruik van een aantal complexe technologieën zoals bijvoorbeeld ‘zero-knowledge proof’ en zk-SNARK, waarmee de privacy van gebruikers bij iedere transactie kan worden gewaarborgd.

 

 

Zero-knowledge proof en zk-SNARK

Zero-knowledge proof (nulkennisbewijs) is een technisch cryptografisch protocol waarmee partij A aan partij B kan bewijzen dat een bepaalde bewering juist is, zonder dat partij A extra informatie met partij B hoeft te delen. Partij A hoeft alleen maar te bewijzen dat de specifieke bewering correct is, waardoor partij B de legitimiteit van de transactie kan verifiëren. De rest van de informatie blijft geheim. Zk-SNARK verwijst naar een technische bewijsconstructie waarbij een blockchain-gebruiker het bezit van bepaalde informatie (zoals bijvoorbeeld een geheime privésleutel) kan bewijzen, zonder specifieke informatie prijs te geven. Deze vorm van bewijs leveren kan plaatsvinden zonder enige interactie tussen partij A (de bewijzer) en partij B (de verificateur). Het protocol zorgt voor een juiste uitvoering van het verificatieproces, terwijl de anonimiteit van de gebruikers wordt gegarandeerd. Het is dan ook niet zo gek dat criminelen veel gebruikmaken van deze privacy-coins. Het feit dat transacties met privacy-coins niet tot individuele gebruikers zijn te herleiden en criminelen in de kaart spelen, heeft er inmiddels toe geleid dat een aantal landen – waaronder India – een algeheel verbod voor deze crypto-activa wil invoeren.

 

Winst uit onderneming

De precieze omvang van het witwassen van crimineel geld met behulp van crypto-activa is lastig in te schatten. Het Bureau voor Drugs en Criminaliteit van de Verenigde Naties (UNODC) – dat zich onder meer richt op misdaadpreventie en de bestrijding van internationaal terrorisme – denkt dat ieder jaar tussen de 2 en 5 procent van het wereldwijde bruto binnenlands product (bbp) door criminelen wordt witgewassen. Het totale wereldwijde bbp wordt geschat op 84.741 miljard euro, dus jaarlijks wordt er een bedrag tussen de 716 miljard en 1,88 biljoen euro witgewassen. Een klein deel daarvan (ongeveer 8,7 miljard euro) wordt witgewassen met behulp van cryptocurrency’s. Op dit moment is de situatie dus nog redelijk beheersbaar. Echter zal het deel dat met crypto-activa wordt witgewassen de komende jaren waarschijnlijk sterk toenemen. Op het moment dat bepaalde valuta succesvol is witgewassen dan is het geld in principe niet meer te herleiden naar de misdaad. Desondanks moeten criminelen dan nog wel kunnen aantonen hoe ze precies aan het geld zijn gekomen. Dit doen zij vaak door het witgewassen geld te presenteren als winst uit een ‘onderneming’. De waarde van cryptocurrency’s kan binnen zeer korte tijd enorm stijgen of dalen, waardoor waardestijging (de winst) moeilijk kan worden weerlegd door financiële autoriteiten.

 

Chainalysis

Om criminele transacties en het witwassen van geld tegen te gaan zijn er inmiddels verschillende blockchaintoepassingen ontwikkeld. Een daarvan is Chainalysis. Dit platform helpt bedrijven, instellingen en overheden met behulp van blockchaintechnologie, bij het optimaliseren en stroomlijnen van handmatige bedrijfsprocessen en workflows. Daarnaast ondersteunt Chainalysis organisaties bij de naleving van lokale en internationale wet- en regelgeving. Bovendien leert Chainalysis organisaties hoe ze op een verantwoorde en veilige manier kunnen omgaan met gedecentraliseerde financiën (DeFi). Daarbij wordt onder meer gebruik gemaakt van een gebruiksvriendelijke interface en real-time Application Programming Interfaces (API’s). Het platform heeft inmiddels ruim 6.500 unieke diensten geïdentificeerd, die samen vele honderden miljoenen crypto-adressen beheren. Deze crypto-adressen worden toegewezen aan echte entiteiten en vertegenwoordigen ruim 6 biljoen Amerikaanse dollar aan overgedragen waarde. Wekelijks worden er meer dan 100 nieuwe diensten aan de service toegevoegd. Deze nieuwe toegevoegde diensten betreffen onder meer oplichtingspraktijken, schimmige darknet-markten, randsomware en andere illegale activiteiten.

 

Dezelfde gedeelde kennis

Het Chainalysis-platform richt zich niet alleen op illegale diensten, maar ook op de legitieme (crypto)handel, platformen voor Non Fungible Tokens (NFT’s) en zogenaamde ‘blockchain-bruggen’. Een blockchain-brug is een protocol dat twee afzonderlijke blockchains met elkaar verbindt om interacties tussen hen mogelijk te maken. Hierdoor kunnen mensen die een aantal Bitcoins bezitten ook deelnemen aan transacties op de Ethereum-blockchain, zonder dat ze hun Bitcoins hoeven te verkopen. Deze blockchain-verbindingen spelen een zeer belangrijke rol bij het vergroten van de interoperabiliteit binnen het blockchain-ecosysteem en bevorderen de acceptatie van blockchaintechnologie in het algemeen. Chainalysis controleert alle bestaande cryptocurrency’s en biedt ondersteuning voor verschillende blockchainplatformen. Het platform fungeert als het ware als een gemeenschappelijke schakel tussen cryptobedrijven en -diensten, banken en wetshandhavingsinstanties van overheden wereldwijd. Daarbij wordt iedere netwerkdeelnemer voorzien van exact dezelfde vertrouwde informatie (datasets), waardoor alle belanghebbenden over dezelfde gedeelde kennis beschikken over wat er binnen het blockchain-ecosyteem gebeurt.

 

Sanctielijst van het OFAC

De gegevens die door Chainalysis worden genereerd zijn volledig controleerbaar en worden ondersteund door waarheidsgetrouwe bewijzen die (mocht het zover komen) standhouden in een juridisch proces. Het team achter het platform van Chainalysis wordt gevormd door eersteklas blockchain-engineers en onderzoekers die zeer bekwaam zijn in het analyseren van illegale praktijken op het darknet en het in kaart brengen van mixservicediensten. Het overgrote deel van cryptocurrency-transacties vindt plaats bij gereguleerde diensten zoals bijvoorbeeld Binance, FTX, Coinbase, Gemini, Kraken, Bisq, Bitvavo of BCM (voormalig Bitcoin Meester). Chainalysis biedt een uitgebreid profiel voor iedere crypto-dienstverlener met een volledig fysiek adres, juridische aspecten, ondersteunde crypto-valuta’s en een bijhorend ken–uw–klant-beleid. Het platform monitort continu alle cryptocurrency-transacties in real-time, waardoor transactie-activiteiten met een hoog risico snel kunnen worden geïdentificeerd. Chainalysis biedt de juiste tools om specifieke transacties te voorkomen met partijen die op de sanctielijst van het Office of Foreign Assets Control (OFAC) staan. Het OFAC van het Amerikaanse ministerie van Defensie beheert en handhaaft onder meer economische en handelssancties op basis van het Amerikaanse buitenlandbeleid en de nationale veiligheidsdoelstellingen. Op de sanctielijst staan onder meer personen en groeperingen die verdacht worden van criminele of terroristische activiteiten. Hun activa zijn geblokkeerd en het is Amerikaanse burgers nadrukkelijk verboden om met deze mensen of organisaties zaken te doen.

 

KYT

Een belangrijk onderdeel van Chainalysis is KYT (dat staat voor Know Your Transaction). KYT combineert toonaangevende blockchain-intelligentie met een gebruiksvriendelijke gebruikersinterface en een real-time application programming interface (API). Met deze tool worden bedrijven, instellingen en overheidsorganisaties in staat gesteld om hun bedrijfsprocessen en workflows verder te automatiseren en te blijven voldoen aan de wet- en regelgeving ten aanzien van crypto-transacties. KYT kan onder meer worden gebruikt voor het screenen van Ethereum-accounts en het bevriezen van randsomeware. Alle crypto-transacties worden continu gemonitord op verdachte activiteiten, waardoor illegale transacties tussen adressen die op de OFAC-sanctielijst staan effectief kunnen worden voorkomen. Hierdoor kan er een veilige toegang tot DeFi-diensten worden gerealiseerd. Met KYT wordt er een volledige audit trail van crypto-transacties gecreëerd dat eenvoudig kan worden gedeeld met banken en financiële toezichthouders, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM) of de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC). Blockchaintoepassingen zoals Chainalysis dragen dan ook sterk bij aan de bevordering van veilig crypto-gebruik.

 

Ocular

Een ander platform dat zich richt op de bestrijding van witwaspraktijken is Ocular. Dit platform maakt gebruik van biometrische systemen om gezichten te scannen van mensen die door de overheid uitgegeven identiteitsbewijzen aanvragen, zoals identiteitskaarten, paspoorten en rijbewijzen. Ook maakt Ocular voor het identificatieproces gebruik van stemherkenningstechnologie. Door biometrische systemen op verschillende blockchains te bekijken, kunnen overheden actieve identiteitsdieven die op zoek zijn naar identiteitsdocumenten uit andere landen gemakkelijker opsporen. Ocular biedt een real-time verificatieproces van klantgegevens waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende cryptografische beveiligingsprotocollen. Hierdoor kunnen valse identiteitsregistraties effectief worden tegengegaan. Bovendien biedt Ocular bescherming tegen zogenaamde ‘Sybil-aanvallen’. Een Sybil-aanval is een aanval op een computernetwerkservice, waarbij een aanvaller het reputatiesysteem van de desbetreffende service ondermijnt. Hierbij worden doorgaans talloze pseudonieme identiteiten gecreëerd, die vervolgens worden gebruikt om een onevenredig grote invloed binnen het netwerk te krijgen. Met behulp van biometrische technologieën, kunstmatige intelligentie en machine learning kan Ocular een transparant, compliance-proof platform bieden, waarop transacties efficiënt kunnen worden geverifieerd en gevalideerd en frauduleuze activiteiten sneller kunnen worden ontdekt.

 

Ook de onderstaande platformen werken aan anti-witwastoepassingen voor crypto-transacties:

  • Elliptic
  • CipherTrace
  • DigiShares
  • Scorechain
  • KYC-Chain
  • Bakkt
  • Solidus Labs
  • TRM Labs
  • Blockchain Helix
  • Kube
  • Chainsight
  • norbloc
  • Bitfury
  • KYC Spider
  • Astra
  • Blockpass
  • TheLedger
  • iComply
  • Mt Pelerin
  • BlockSec
  • Quadrata

 

Blockchaintoepassingen voor de online gokmarkt

 Op 1 oktober 2021 werd de Nederlandse online gokmarkt gelegaliseerd. De Kansspelautoriteit (Ksa) houdt toezicht op de activiteiten van online casino’s. Veel mensen die regelmatig deelnemen aan spellen van online casino’s hebben maar weinig vertrouwen in de werkwijze en intenties van deze platformen. Ze denken dat de casino’s spellen manipuleren en de kans om te winnen bewust zo klein mogelijk houden. Spelers kunnen niet of nauwelijks controleren of de gokplatformen legitiem handelen. Daarom is het belangrijk dat online casino’s beschikken over de juiste licenties en worden gecontroleerd door officiële bevoegde (overheids)instanties. Ook moeten deze casino’s regelmatig worden onderworpen aan audits door derde partijen, om te onderzoeken hoe zorgvuldig de gokplatformen precies omgaan met de spelers en de spelersgelden. Daarnaast is het belangrijk dat online casino’s de technische beveiliging van hun platformen op orde hebben, zodat diefstal en fraude doeltreffend kunnen worden voorkomen. Om de eerlijkheid van de gokspellen te waarborgen zou gebruik moeten worden gemaakt van een generator voor willekeurige getallen. Deze zogenaamde Random Number Generators (RNG’s) zijn een methode om meer willekeur en causaliteit aan de spellen toe te voegen, waardoor alle gokkers in principe dezelfde winkansen hebben. De RNG’s moeten worden getest door onafhankelijke betrouwbare externe bedrijven.

Roulette, casino, gokken
Afbeelding van GregMontani

Cryptografisch hash-algoritme

De meeste betrouwbare gokplatformen passen een cryptografisch hash-algoritme toe. Een cryptografisch hash-algoritme is speciaal ontworpen om bepaalde beveiligingseigenschappen te bereiken. RNG’s maken gebruik van het SHA-3 hash-algoritme, dat voorkomt dat de willekeurige getallen worden gemanipuleerd. Daarnaast maken online casino’s vaak gebruik van zogenaamde ‘hybride RSA-codering’. RSA is een asymmetrisch encryptie-algoritme dat transactiegegevens versleutelt, waardoor deze informatie niet door malafide derde partijen kan worden onderschept. Bovendien is het belangrijk dat een online casino gebruikmaakt van software die afkomstig is van gerenommeerde en vertrouwde softwareleveranciers. Idealiter worden de gokspellen op eerlijkheid gecontroleerd door organisaties zoals de eCommerce Online Gaming Regulation and Assurance (eCOGRA). De eCOGRA is een Brits testbureau, inspectie-instantie en certificeringsplatform dat zich specifiek richt op de online gokmarkt.

 

Gedecentraliseerde validatie- en authenticatieprocessen

De online gokindustrie kan blockchaintechnologie gebruiken om potentiële spelers meer transparantie te bieden, zodat ze op ieder moment kunnen controleren of de gokspellen eerlijk verlopen en of het casino ook daadwerkelijk uitbetaalt. Doordat de gegevens in permanente records op de blockchain worden opgeslagen en de validatie- en authenticatieprocessen gedecentraliseerd plaatsvinden, kunnen transacties worden uitgevoerd in een eerlijke en vertrouwde digitale omgeving. Met behulp van blockchaintechnologie kunnen gokplatformen geavanceerde beveiligingsfuncties toevoegen om de identiteit en andere persoonlijke gegevens van spelers optimaal te beschermen. Wanneer een speler zich aanmeldt op het gokplatform kan hij of zij een betaling uitvoeren met crypto-activa, waarna de transactie door het blockchain-protocol wordt gevalideerd. Vervolgens kan de gokker direct beginnen met spelen. Het online casino beschikt niet over persoonlijke informatie over de deelnemer, maar kent alleen het adres van de crypto-wallet waarmee de transactie is uitgevoerd. Hierdoor kan de illegale handel in cryptocurrency’s effectief worden tegengegaan en kunnen de risico’s van aanvallen door hackers worden beperkt.

 

Waarborgen van de privacy en anonimiteit

Veel spelers maken zich zorgen over hun privacy wanneer ze deelnemen aan gokspellen bij online casino’s. Ze moeten hun persoonlijke gegevens aanleveren maar weten niet precies wat er met die informatie wordt gedaan en met welke partijen deze gegevens allemaal worden gedeeld. Met blockchaintechnologie kunnen de privacy en anonimiteit beter worden gewaarborgd en kan het risico van gegevensdiefstal aanzienlijk worden verminderd. Doordat crypto-activa transacties kunnen versnellen en er geen tussenpersonen meer nodig zijn om de betalingen uit te voeren, kunnen ook de transactiekosten worden verlaagd. Spelers hebben de volledige controle over hun eigen digitale valuta en kunnen zelf stortingen en opnames doen op ieder gewenst moment. Het blockchain-protocol verifieert onmiddellijk alle transacties in real-time, waardoor de online casino’s direct kunnen controleren of de crypto-transacties met succes werden uitgevoerd.

Poker, gokken
Afbeelding van Tom und Nicki Löschner

Voldoen aan de gokwetten

Wanneer alle transacties worden bijgehouden in een blockchain kan fraude beter worden tegengegaan en kan de legitimiteit van de spellen worden bevorderd. Smart contracts kunnen de betalingen automatiseren en de resultaten van de gokspellen verifiëren. Blockchaintoepassingen voor de online gokmarkt kunnen worden afgestemd op de plaatselijke wetgeving. Ieder land kent zijn eigen gokwetgeving en dat maakt het voor online casino’s lastig om overal aan de geldende regels te voldoen. De naleving van regelgeving kan per land in het blockchain-protocol worden verwerkt, zodat het online casino overal voldoet aan de landelijke gokwetten.

 

Wat zijn de grootste voordelen van blockchain-applicaties voor de online gokmarkt?

  • Creëren van een gedecentraliseerd, veilig en transparant online gokplatform
  • Verminderen van frauduleuze activiteiten
  • Verantwoord gokken en een betere spelersbescherming
  • Waarborgen van de privacy en anonimiteit van spelers
  • Realiseren van een kosteneffectief betalingssysteem voor snelle en directe transacties
  • Verhogen van de efficiëntie op de gokplatformen
  • Online casino’s kunnen beter worden afgestemd op de lokale gokwetgeving

 

Nadelen van blockchain-implementatie binnen de online gokbranche

Ondanks de voordelen van blockchain-implementatie binnen de online gokbranche, zijn er ook een aantal nadelen en risico’s. De gewaarborgde privacy van crypto-transacties is weliswaar een groot voordeel, maar die anonimiteit trekt ook hordes criminelen aan. Daarnaast zijn er nog steeds veel ongereguleerde en niet-gelicentieerde online casino’s, waardoor spelers van gokspellen onvoldoende worden beschermd. Wanneer blockchaintoepassingen binnen deze platformen worden geïntegreerd is dat nog geen garantie voor veiligheid en betrouwbaarheid. Bovendien zijn crypto-activa erg volatiel waardoor spelers hun geld in rap tempo kunnen verliezen als de waarde van de digitale valuta daalt. Zo kan het gebeuren dat een speler van een gokspel een flink bedrag heeft gewonnen, maar dat de desbetreffende crypocurrency tien seconden later niets meer waard is. Ook kan het gebeuren dat een speler zijn of haar crypto-activa verzendt naar een verkeerd adres. In dat geval kan de transactie niet meer ongedaan worden gemaakt en zijn er geen methoden (zoals bij banken of creditcardmaatschappijen) waarmee de foutieve betalingen kunnen worden stopgezet.

 

 

De onderstaande gokplatformen bieden transactiemogelijkheden met cryptocurrency’s aan:

  • Bethereum
  • Augur
  • Cloudbet
  • Buffbet
  • Betonline
  • Bitcasino
  • Galaxy.bet
  • 7BitCasino
  • Sportsbet
  • SportsBetting
  • N1Bet
  • Riobet
  • Aver
  • BetDEX
  • FortuneJack
  • Oshi
  • Betadda
  • BC.GAME
  • BitcoinPenguin
  • BetUS
  • mBitCasino
  • Duelbits
  • Stake
  • Nitrogen Sports
  • Bets.io
  • LTC Casino
  • TrueFlip
  • BitStarz
  • Primedice
  • Wildcoins
  •  Stelario
  • BitKong
  • Dexsport
  • Mystake
  • Bitsler
  • Fairspin
  • Maverick Games
  • Betnomi
  • Rolletto
  • MyBookie
  • TrustDice
  • BetMoose
  • Bpin
  • BetChain
  • Crypto.Games
  • CoinSaga
  • Betcoin
  • Satoshi Dice

 

Gaan blockchaintoepassingen op grote schaal gebruikt worden?

Een van de grootste obstakels voor mainstream adoptie van blockchaintoepassingen is het ontbreken van adequate regelgeving, waardoor de applicaties op dit moment vaak nog worden uitgevoerd binnen een risicovolle digitale omgeving. De cryptocurrency’s van op waarde gebaseerde gedistribueerde netwerken (zoals Bitcoin) zijn volatiel en marktmanipulatie op de cryptomarkt is aan de orde van de dag. Ook het investeren in blockchainprojecten door middel van Initial Coin Offerings (ICO’s) is niet zonder risico’s. De afgelopen jaren zijn er talloze oplichtingspraktijken met ICO’s aan het licht gekomen, waarbij investeerders veel geld zijn verloren. Vooral de zogenaamde ‘Ponzifraude’ is een veelvoorkomende zwendel binnen cryptoland. Bij Ponzifraude bieden malafide bedrijven beleggingsprojecten aan aan nieuwe investeerders. De investeringen van de nieuwe beleggers worden vervolgens gebruikt voor de uitbetaling van dividenden aan de eerdere beleggers. Het duurt vaak een lange tijd voordat investeerders erachter komen dat het uitbetaalde geld afkomstig is van andere beleggers en niet van succesvolle projecten. Als je van plan bent om in cryptoprojecten te gaan investeren doe dan eerst gedegen onderzoek naar de bedrijfsactiviteiten van het team dat de ICO organiseert. Investeren in crypto is nooit zonder risico, maar door een goede voorbereiding en kennis van zaken, kun je de risico’s wel aanzienlijk beperken. Wanneer de veiligheid en het vertrouwen in blockchaintechnologie toenemen, zullen steeds meer beleggers bereid zijn om in gedecentraliseerde projecten te investeren.

 

Schaalbaarheid en gebruiksvriendelijkheid

Of blockchainapplicaties in de toekomst op grote schaal gebruikt gaan worden, zal voor een belangrijk deel ook afhangen van de schaalbaarheid en gebruiksvriendelijkheid van de applicaties. Net zoals veel nieuwe technologische innovaties uit het verleden zal ook blockchaintechnologie waarschijnlijk een grote impact hebben op onze maatschappij. Blockchain wordt gezien als een zeer ‘disruptieve ontwikkeling’ die de bestaande bedrijfsprocessen en economische modellen ingrijpend kan verstoren. Toen de eerste pc’s begin jaren 70 op de markt kwamen werden ze aanvankelijk vooral gebruikt door hobbyisten, die al de nodige computerkennis en vaardigheden in huis hadden. Pas toen de pc’s werden uitgerust met de eerste gebruiksvriendelijke besturingssystemen nam het aantal computergebruikers in rap tempo toe. Wellicht dat het met blockchaintechnologie op dezelfde manier zal gaan als met de pc’s.

 

Impact

Naarmate decentrale applicaties gebruiksvriendelijker worden en de schaalbaarheid, veiligheid en interoperabiliteit toenemen, zullen mensen er geleidelijk aan steeds vertrouwder mee raken. Blockchaintechnologie en cryptocurrency’s bieden een manier om geld te democratiseren en geven ons nieuwe mogelijkheden om persoonlijke data beter te beschermen. Als crypto-activa en smart contracts daadwerkelijk op grote schaal gebruikt gaan worden voor zakelijke toepassingen en beleidshandhaving, dan zal dat een zeer grote impact hebben op het bedrijfsleven en de samenleving in het algemeen.

Terug naar boven ↑

 

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!

 

Meld je aan voor de blogpost!
Ik ga ermee akkoord dat mijn naam en e-mailadres worden gedeeld met Mailchimp.
Met de blogpost van Uitleg Blockchain blijf je automatisch op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen omtrent de blockchain technologie.
We hebben een hekel aan spam. Uw e-mailadres zal niet worden verkocht of gedeeld met anderen (afgezien van het marketing automation platform dat wij gebruiken voor onze e-maillijst).

Laat een reactie achter