Decentrale Autonome Organisatie
Een van de meest opvallende experimenten op blockchain-gebied was de introductie van The DAO in 2016, een zogenaamde ‘Decentrale Autonome Organisatie’. The DAO had als doelstelling om een nieuw gedecentraliseerd businessmodel te ontwikkelen, voor zowel commerciële bedrijven, als voor organisaties zonder winstoogmerk. The DAO draaide op de Ethereum blockchain en had geen centraal gezag, zoals dat bij traditionele managementstructuren wel het geval is. Het DAO-project kwam tot stand door middel van de verkoop van tokens via crowdfunding. De verwachtingen van The DAO waren hooggespannen. De teleurstelling was dan ook erg groot toen in juni 2016 bleek, dat het hele project gedoemd was om te mislukken.
Hard fork
Hackers hadden namelijk kans gezien, om te profiteren van een kwetsbaarheid binnen de DAO-code. Hij of zij kreeg het voor elkaar om maar liefst een derde van de fondsen uit The DAO, weg te sluizen naar een dochter-account (een zogenaamde child-DAO). Deze situatie had tot gevolg dat de Ethereum-community voor een hele moeilijke keuze stond: ingrijpen in de blockchain of niet? En dat terwijl The DAO een onveranderbaar, permanent en onbetwistbaar systeem had moeten zijn. Het uiteindelijke besluit om een zogenaamde hard fork uit te voeren, was binnen de Ethereum-community dan ook erg omstreden.
Ethereum Virtual Machine
Ethereum is een decentraal op zichzelf staand, geïsoleerd netwerk, waarin code geplaatst en uitgevoerd kan worden. Dit gebeurt door middel van de Ethereum Virtual Machine (EVM). De EVM maakt het mogelijk om toepassingen zoals smart contracts uit te voeren binnen het blockchainnetwerk. Alle transacties die door de EVM worden uitgevoerd, zijn digitaal ondertekend. De Ethereum blockchain heeft een gedistribueerde datastructuur, geen vaste locatie, geen autoriteit, en dus ook geen centrale uitvoerder.
Wat was The DAO precies?
The DAO was een Decentrale Autonome Organisatie (DAO). Een soort investeringsfonds gebaseerd op blockchaintechnologie. Er werd gebruikgemaakt van code die onveranderbaar, permanent en onweerlegbaar is. De code werd uitgevoerd door de leden van het project van brandstof voorzien door middel van ether (ETH), de cryptocurrency van de Ethereum-blockchain. Alleen al de manier waarop de structuur van The DAO was opgezet, maakte het hele project revolutionair.
Veelbelovende technologie
The DAO leverde slimme contracten op het Ethereum platform zodat iedereen die dat wilde, overal ter wereld gemachtigd was om eraan deel te nemen. Als dank voor hun inspanningen ontvingen de vroege deelnemers aan The DAO tokens, waarmee zij hun voordeel konden doen. Ze kregen als het ware tokens als beloning. Dat blockchaintechniek nog maar in de kinderschoenen staat – en toch niet altijd ‘onveranderbaar’ is – werd duidelijk door de aanval op The DAO in de zomer van 2016.
THE DAO en Ether
The DAO was vooral geïnteresseerd in innovatieve voorstellen. Niet alle voorstellen werden als even vruchtbaar beschouwd. Andere presentaties werden dan weer wel gezien als veelbelovend. Het ging onder meer om producten en diensten die konden worden gebruikt voor eigen gebruiksdoeleinden. The DAO vroeg een vergoeding voor het gebruik van zijn producten en diensten en de opbrengst werd direct naar The DAO verzonden in de vorm van ether. The DAO had de mogelijkheid om de ether te verzamelen om zijn groei te bevorderen of als beloning te herverdelen onder de houders van tokens.
Autonoom bestuur
De ether in het netwerk van The DAO werd niet centraal beheerd. De houders van een DAO-token hadden de mogelijkheid om mee te stemmen over belangrijke beslissingen, die te maken hadden met het beheer van The DAO Ook konden ze stemmen over de mogelijkheid om de ether onder henzelf te verdelen. De Decentrale Autonome Organisatie werd vertegenwoordigd door smart contracts, die automatisch binnen het Ethereum blockchainnetwerk werden uitgevoerd. Er waren in principe geen krachten van buitenaf, die ook maar enige invloed op het systeem konden uitoefenen. De software draaide volledig zelfstandig en de regels waren onveranderbaar en “vastgeklonken” in de Ethereum blockchain. Over het algemeen worden Decentrale Autonome Organisaties (DAO) gevormd door groepen van gelijkgestemde individuen, met specifieke projecten en doelen in gedachten.
Consensus
De eigenheid van een DAO wordt gevormd door middel van een consensus-mechanisme. De autoriteit wordt bepaald door vrijwillige goedkeuring en uiteindelijk ook door andere effecten binnen het blockchainnetwerk. Mensen die graag lid wilden worden van de The DAO, konden tijdens een vooraf vastgestelde periode DAO-tokens creëren, door The DAO van brandstof te voorzien met ether. De houders van de tokens hadden het recht om te stemmen over de voorstellen die waren gedaan, naar verhouding van het totale aantal DAO-tokens. Ook hadden de deelnemers aan The DAO de mogelijkheid om vergoedingen te ontvangen, die gegenereerd zouden worden uit de opbrengst van de verschillende toepassingen.
Producten en diensten
Een DAO is puur software. Het heeft geen mogelijkheden om producten te fabriceren, code te schrijven of hardware te ontwikkelen. De DAO heeft dus deelnemers nodig in de fysieke wereld, om de meeste taken uit te voeren. De zogenaamde uitvoerders. Het staat de DAO volledig vrij om met zoveel mogelijk uitvoerders te werken, als noodzakelijk wordt geacht. De uitvoerders introduceren voorstellen voor de ontwikkeling van nieuwe producten of diensten.
Voorstellen
Deze voorstellen worden opgeschreven in het Engels en ondersteund door een softwarecode, in de vorm van een smart contract. Het smart contract beschrijft de onderlinge relatie tussen de Decentrale Autonome Organisatie, de uitvoerders, de leverbaarheid, de verantwoordelijkheden en de parameters. De houders van een DAO-token wisselen vervolgens van gedachten over de levensvatbaarheid, en de winstgevendheid van bepaalde voorstellen. Deze discussies vinden plaats buiten het blockchainnetwerk door middel van een service, die de DAO-community zelf heeft uitgekozen.
Regels en voorwaarden
De onveranderbare smart contract-code van het voorstel, verbindt de uitvoerder aan de regels en voorwaarden van het voorstel. De houders van een DAO-token kunnen ervoor stemmen, om te stoppen met een bepaalde uitvoerder op ieder moment. Dit is een groot voordeel, omdat het zorgt voor een flinke mate van voorspelbaarheid, ten opzichte van de uitvoerder. Tegelijkertijd maakt het de risico’s op fouten in een DAO kleiner. Een DAO heeft ook de mogelijkheid om een uitvoerder van een bepaald voorstel te vervangen. Dat betekent dat projecten gewoon door kunnen gaan waar ze gebleven waren, in plaats van dat ze worden beëindigd.
Anonieme transacties
The DAO werd ontwikkeld om winst te genereren en werd gevormd door individuen, die elkaar nog nooit hadden ontmoet. The DAO was het product van volledig anonieme transacties die het onmogelijk maakte, om te na te gaan wie de eigenaar van welke DAO-tokens was of hoeveel tokens hij of zij bezat. Dit gegeven zou The DAO vatbaar kunnen maken voor een schadelijke aanval. Iemand zou namelijk 51% van de tokens kunnen bemachtigen en daarna een voorstel kunnen voorleggen, waarbij alle ether naar hemzelf zou worden verzonden. Daarom had The DAO het concept van een ‘curator‘ in het leven geroepen.
Curator
Op het moment dat The DAO werd gevormd kozen de deelnemers een curator. Alleen de curator was bevoegd om adressen van de uitvoerders aan de zogenaamde “whitelist” toe te voegen. Hierdoor waren de uitvoerders gemachtigd om ether te ontvangen van de The DAO. Dat betekende dat een aanvaller eerst in staat moest zijn om een curator te worden, als hij of zij, zijn of haar schadelijke voorstel wilde uitvoeren. Als deze aanvaller dan 51% van de DAO-tokens in bezit zou hebben en daardoor dus ook 51% van de stemmen, dan kan een aanvaller in theorie als curator een stem uitbrengen.
Stemresultaten
Een curator-verkiezingsprocedure is een tweestaps-proces, waarbij de Decentrale Autonome Organisatie in twee delen kan “opbreken”, als er geen consensus wordt bereikt tijdens de tweede ronde. Wat de aanvaller dan ook probeert de Decentrale Autonome Organisatie zal altijd in staat zijn, om kwaadaardige software te signaleren en zichzelf te splijten. Dit gebeurt verhoudingsgewijs aan de hand van de stemresultaten, die de aanvaller achterlaat met zijn eigen ether. De rest van de leden houden op hun beurt ook de controle over hun ether.
Ontslagen door de community
Met andere woorden: een curator is een beveiligingsmechanisme, dat indirect voorkomt dat een aanvaller een 51%-aanval uitvoert. Curators voegen echter geen ‘centralisatie’ aan de DAO toe. Ze worden uitgekozen door de community zelf en kunnen ontslagen worden op ieder moment, ongeacht welke reden. De curator van een Decentrale Autonome Organisatie kan iedereen of iedere groep zijn, maar The DAO was bevoorrecht met een groep van imposante ondertekenaars. Daaronder waren een aantal gerespecteerde en vertrouwde blockchain-pioniers binnen de Ethereum-community.
Ethereum Classic
Na het mislukken van The DAO kreeg elke investeerder de mogelijkheid, om zijn of haar tegoeden teruggestort te krijgen. Er werd een hard fork uitgevoerd, waardoor de Ethereum-blockchain in tweeën werd gesplitst. Er ontstonden twee verschillende blockchainnetwerken, met twee verschillende cryptocurrency’s. Aan de ene kant de afsplitsing met alle ‘geldige’ handelingen die vóór de hard fork waren uitgevoerd. Deze afsplitsing volgde de regels van het oude blockchain-protocol en kreeg de nieuwe naam Ethereum Classic (ETC) De andere ‘ge-hard-forkte’ vertakking van de blockchain volgde de nieuwe regels en behield de naam Ethereum (ETH). De hard fork zorgde ervoor dat alle fondsen van de investeerders werden veiliggesteld.
Lessen trekken uit het experiment
The DAO was zonder meer een revolutionair investeringsfonds, maar het succes was echter maar van korte duur. Het is logisch dat dergelijke nieuwe complexe technologieën, niet van de ene op de andere dag goed op de rails kunnen staan. De ontwikkelaars van The DAO hebben veel geleerd van dit experiment. De oprichter van Slock.it Christoph Jentzsch – die betrokken was bij het DAO-project van Ethereum – maakte in november van 2016 plannen bekend voor de ontwikkeling van een nieuwe DAO. Dit project zou zich richten op het transparanter maken van goede-doelen-organisaties en werd aangekondigd als de ‘Charity DAO‘. Door het creëren van meer transparantie binnen de fondsenwerving zou het vertrouwen, en daarmee de bereidheid van mensen om weer meer te gaan doneren toenemen. Het project kwam echter nooit van de grond.
Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op het gebied van blockchaintechnologie? Meld je dan nu aan voor de blogpost!